Theatri orbis terrarum enchiridion, minoribus tabulis per Philippum Gallaeum exaratum et carmine heroico, ex variis geographis & poëtis collecto, per Hugonem Fauolium illustratum

91쪽

Visa placet, non vlga iuuat sine marte voluptas. si uodsi tranqui a vertantur ad octa pace, Ocia nuila terunt sine magno vana labore: Nam patrios duro radunt aut vomere co ges, Aut campos ra Uru, diro ligonibus arua: Aut varios nemorum lucos, aut ardua oluae Luzra petunt, canibu i feras oectuntur odoras: Venatu genus assuetum, genus acre virorum.

C1Nci TvR ct Mosae, rabulis, Rhenis bicornis Fluctibus, indomitis quandoque habitata Sicambris Geldria, successii qua dudumlata sicundo Libera sopitis agitauerat ocia belgu, Et neque vicinis olim regionibus unquam

cuserat,

92쪽

Cesserat, aut belli virtute, aut diuite cultu, . ut potiore situ, et et dotibus uberas arui. Ter centumquesuo pagos complectitur orbe, Vigintii duas munitas moenibus urbes. Laeta greges pascunt armentaquepascua, o ampse Gramine luxuriant dulci et ridantia prata. Arua fretum vario lacerat Velanica fluctu, Inter usa vadis Rheni, or turgentis Velia. Iognita fuit Comitatus nomine primum, Primas m Iouus rerum moderamina sumpsit,

Otho,suo melior nemo, vel amantior aequi

Non fuit aut fuerat longo possit tempore rarus, Plurima qui validis circundedit oppida muris, Dum populum prudens iustis moderatur habenis'. 'At poni quam virtus Rheinaldi clara secundi Et pietatis amor, genus, ct mavortia facta Innotuere, fuit titulo insignita Ducali. Vrbi populosa, potens diues florentibin aruis, Laeta iugis nemorum, sedmulto laetior apris, Terminat imperium Batavis, graui si Brabantis: omagum nouris dictum, quam prater amoenum Et peragit cursum Vahalis vaga, flumine ditans iugarums OIas, or pastoralia tecta, M sata odoratis pasiim turgentia artifis. nune Bato Catthorum in taurauit regulus, urbis assurorum triplici cingens munimines has. Divi fuit quondam dumis, atque ilice plena, . His ubi nunc cessse attollii in aethera muris Gelria finitimos inter vali ima costis.

fera stagnantes obsiderat Misa paludes Lethifera erfundens excusso sesie venena, Noxia lanigero pecori, timidi S colonis:

93쪽

Pasiim homines morsu, rapidaue voragine diri Gutturis, aut flatu, aut fune Ita tabe necabat. Forte duos Ponthi Dominus hoc tempore natos Insignes besio, claross reliquerat armis: qui tundem populum optantes crudelibus istis

S Aere ab aerumnis, iaculi L ptagris tosili

x mali, monRrum sylvis excire parabant: Cum circum glomerati omnes, facto agmine dens,

Omne nemus magnis alacres clamoribus implent. EeEua venantum clamoribus excita, diro ardet vultu, se longum caput extulit antro,

Atque volubilibus siquammosos nexibus orbes Torquet, ct immensum Ialtu sinuatur in arcum. Nox iuuenes primum laqueos, ct retia cautὸt Antra per or luas tendunt, se ab aggere cur Invadunt, fundunt omnes crebra undique tela: Ista dolore ferox, caput in sua terga retorsit, Laesaque colu dabat retro: tum protenus omnes isti simul iaciunt in vulnerasticula, donee se venenifero sanguis manare palato Carperat, o virides sergine tingere camias: Vnde nemus diru mugitibus omne replebat Fussuasit ultans animam, quae vocibus altὲ Ingemuit Gebe. hinc a nomine dicta vocantis, Creditur se Geldra testas, o gentis origo. At potior visaea sententia, Gelduba quon dati odpopulum unanimi moderamine rexerat, inde

A Duce principium, o genti is emotafuisse.

94쪽

CAEsΑRIs Ambiaris Rex mansuetudine Iulit Eenm, regno, se nao subpace receptu, ' os prim i duat iu torquebant carcere duro, Imperio sese Romam subdidit ultro: Papati, atque iratas suasubdere costa Drannis Contentus, patri, necnon in finibus agmen Et praedas rapen, o facinu Podcumque patrare. Hinc vero Aui seu vicinis omnibus esse,

Carperat, o tirpem mutandam conditionem Suadebant praceres vicini, atque arma paranda: et elit excidium regnis instare propinquis, . Atque vidire breui Iane properantius aequo, Inius Romanum mutatis legibus, omne

Sublata

95쪽

Sublata Regnum tum libertate redactum. alio rumoregraui Ambiorix perculsus, auita Percupidus patria tantam depesiere cladem, Et patriae oppressasuccurrere , ardere rupto ocius arma parat, campoque inducere aperto Instructi acies, populos quibus undique lectos

Audaces animo, iunxit certo ordine Trevir, Atque armaturae leuis omni ex gente coactam Innumeram secum peditums equitums cohortem.

κομώl, DBructaque acie,gressάque citato Ambiorix fuerat, rum tanto milite cinctas, Indomitum toto stirabat pectore Martem: Vtfferox celerante gradu contendit in hostes, Primum ex insidiis paucos propere, inque paratM. Calgidus aggreditur, deturbat sedibus, atque

Dulosi iis, ut forte locus tempQ ferebat,

Ordinibus, statuit tentare perieula be i. Vis satis victor cuncta explorata, susque Praesidiisfirmata videt, tunc protinus acri Signiferis instare suis hortamine, se omnes Ingruere, aduersos se es immittere in MaesImperat unanimes: sed dum violenter virisque Inter se toto concurrunt impete turmae;

Romanus frauiter labefactus viribus hostis, Turbatust loco, sese subducere pugna Incipit, se lato tandem discedere campo, Deseruits Ducem propria flatione relicta. Anxius invadit reliquos formidine terror, Praecipitest agitat per agros , dum versa repense Spes omnis, retroque pedem Victoriasterii Caesaris unde ferunt et ' hac Legione perempta

et odium sumpsi sesibi a certamine nomen. Sint quibus a Ligiis populis qui nomina dicant, X a

96쪽

Aut a Laoide, nato prudentis Vsi s. Terra ferax frugum est, cereati munere praeEos, Fertilis cir Baccho pecori , se gramine laeto, Et ferro, o ebabis, se fulvo 'arcunda metasio, Et pleno ac balto, carbone, es sulphure uiuo: minus se plumbo est, o marmore fertilis algo, .

Et nigro, aeternis condendis arcibus apto. Urbs antiqua situ ρulcherrima turribus essen Innumeris ornata solo modo maenia,Or alta Templa dicata Deo, variis innixa columnis, Porticibusii amplis , pasiim rutilantibus auro. . Mosa rapax urbis leni rigat agmine muros,

Per mediam sicat, spontem subterfluit altum, Iungentem bin is saxorum molitus oras; Innumerisii beat praelaram dotibus urbem, Innumeros profert dum pingui gurgite pisces. Sed latus incurais occludit stondea siluis Arduenna foco tecti s accommoda praebens Luna, feris nec non nemorosa fugacibus antra Pagibus hine Tongri ter diuant milibus, atque

Centrones, campis te in ubi vernat o muDuibus ori vario conEructis marmore thermis. .

PI N E P amurcensis tota ea prouincia rapes . Gntigua, exilis quae contecta ubere glebae,

Et si is ruta est,es pene siliginis expers,

Rennuit unde uncumpraedurus age us aratrum, V tamen impresso raduntur vomere saxa,

Aresicit testas nimium si deficit imber, Sicas nimbosis passim reteguntur abundu.Zca petris gaudeos, saxosis crescit inaruis

97쪽

Triticeo aut me sit, quae aut nescit cedere farri. Saltibus atque altis, regio plenissima s)luisi sucupijs praebet promptis ima tesqua peritis, Irundusini vagis lucos venatibus aptos. Terra1erax ferri est, tenuis in colgibus uuariti fero nudos conuestit palmite truncos, matura με fundentes vina racemis. His pagim incerto lapidosi murmure riui Per valges crepitant, se pictasgramine ripas: Pum volucres patulis residentes dulcia ramiscimina concordi mulcent modulamine cantus. Sambra tumens liquido vicinas flumine ripas risit, atque alacres praeterlabentibus herba Pudunt unia: donec se in moenia lapsu Lemfluo insinuans, mediam μας amne per Urbem, i

98쪽

Et i andem in Mosam sinuato tramite tendat. Vrbs praeclara duos velut arx intersit a montes uae potuit terris aequari laude vetustu, Valgatu celsum consurgit in aethera muris, Nobilitate potens, diti o celeberrima eultu:

Quam ivxta gelidu sinuoso flumine tinosa Latitur, o liquidis hine atque hine alisis undis

Arte laborata , nee non vulgaribus aedes Sumpti π,9 perum fulgentia tempta Deorum.

NOMEN ab inculta sortisa Rrabantia terra, Irrigat irriguot im quam gurgite Mosa, Et rapidis Scaldis sinuosus flexibus, ante i alius regio long popalosior omnes,

99쪽

B R A B A N T I A. Non tamen en diues pecoras, nec fertilis aruor

Sit licet Ur oluis es abundanii ima pratis. '

Moribus O cultu gens non solertior vlga HI, Aut magis arte valens, magis aut assueta labori. Vis solet sors apis alvearia circum Agmine densato peragrare examina men, . Aut formica breuis veluti noua farra latebris Venturam solita e II in brumam aessate soluta COAEdere,sic gens haec ventura odiosa senectae IT mpora perpendens, vestigia fida parentum

patrios ritus solito de more secuta, fidue duro domitat sua membra labore, Et manuum proprio stultur quae jarta labore. oppida stondosis cinguntur vastibus, atque Araua valgantur di fusis moenia fosiis.

Aeroum, Attalicis multum celebrata tapetis. Louantum antiquas doctrina excedit Athenas, dacratis studidis ubisse atque artibus ornans Iurida Guusarum capit incrementa iuuentus.

Θluia marte potens defendit viribus urbem: Porrida dum stridulas imitantes fulmina flammas Ocechtinianasero iactantsupera boatu. Scaldis arundiferae circundatus aggere ripa, late Flandra solo sicludit rura Brabanto, ommoda multa ferens cumulato findere, ubi amplo, mpha beata are, se fratri charisi a Scaldi s ηtoueva super tollit vaga odera nomeno auris se auxilio ceret. is refluentis in horaι . . tosta medio, ceu candida lilia, ponto Narnia ua olim G fama eg antra Gigantum. Hanc nodo Germani Antor fam dixereferocer, a. Anuerso, Guyi,atque Itoli t m Cantabri , atque

100쪽

Emberem summis quam quondam exussit Iberus. Terra palustris erat, sale tabida, terra rigenti Aranti . fuit passim facunda myrica, Ante dies Brenni quem pὸsi dixere Brabonem.

In topographiam Funaris,incerto ambore. Pariis loco tabula est, quam cernis Flandria,sed re Maxima, sydereo surgit in astra gradu.

Panis quidem: sed si videas tibi qualia diues Commoda largitur Flandria, magna sat est. REG N A per Europaron vita beatior ora est,

Aut facunda magis clatiosi dotibus arui, αγm qua carustis L Accium Denis