장음표시 사용
441쪽
posito non amplias possidet: atq; ita quasi inieritu rei , vendicatione liberatus est, qui accepit, mesen b. h. Anne ergo , quod in sa vorem pupilli introdum ira est, in ejus odium retorquebitur ,&hac actione cessante, nulla cilia ei dabitur 3 ad hoc Respondet imp. imo vero : nam nil mi h si fide consumpti vel caaliis commixti, I. si aliam. νδ. p. desoLI. videnotata su p. s. at n. a/.ct . . de rer. divi A condici possunt. Ratio: quia extinctae res, licetvensicari non possint, condici tamen possunt, s. si ramen, M. sv. de reri ium . Addicet res, quae viae desit, vendicari nequeat aequum tamen B bonum es, pecuniam domini, quae ab alio
33 Uids vero t accipiem sciverit eum esse pupillum, . quo pecuniam acce- μα pit &mala fide eam consumpserit Z hoe in casu Respondet Imp. ad exhibendum agi posse. Nam secundum Theoph dum regula est : quaecum extant, vendicantur, in lis si tamentur, aut mala fide consumpta sint, actioni ad exhibendum locus est. 14 Sed quomodo i exhiberi possunt nummi, qui jam consumpti sunt' nunquid ad exhi bendum ideo 'itur, ut fiat copia rei inspiciendae, I possit res exhibita vendicari, L. a.
or L. , ad exhib quomodo autem res extincta poterit videri vel vendicari l ad hoe Respondet Mynsngerus A. n. s. ideo ad exhibendum, & secundum mesen becium, b infetiam in rem agi posse, vide notata su p. u. n. aa de reri da. f. quia dolus rem iptam repraesentat, per L. qui restituere. Is dem vendie. Hopper. h. paria enim sunt possidere , se dolo desiisse possidere, L. Μι δεμ. U. L p rem. Io. f. de A. i. quia doIus pro possessione est , d. L. f. itaq: is, qui mala fide consumpsit, vel rapen dit, non aliter, ac si adhuc possidet et, hae Is actione tenebitur. Quid i autem in 'hanc actionem veniet ad hoc Respondet Mynii
consumpta est, illi reddi, messib. n. rat d. 7 Sed quomodor condictio potest ita res- Iane obligatione , L mutuo 3 ad hoc Respond.
quod prius non erat mutuum , hoc post con-lumptam pecuniam habetur pro mutuo. Myns. h. n. .. nam per consumptionem reconciliatur L reconvalescit mutuum a ara tur dominium, acquiritur condictio, L. M
c sumptio enim per se est modus aequirendi dominii , au L. p n. C. de condia . ex leg. vide
quod pecuniae numeratione essectum non est , id effcit bona fides consumentis, I heoph. h.
gerus cisterman. h. quia nummi Ohibet i non possunt, damnabitur reus ad interesse, quod aestimat actor iureiurando in litem. Nam in areonibus in rem , Bad exhi-hendum i in litem juratur , L.LA. dein IN.jur. ἔσεelicet tune, cum de pecuniis agitur, jurare quis regulariter non possit, quod sua intersit, cum certa si nummorum aestimatio: de eo ta- men jurare mi est, quod sua intersuit, nummos sbi non fuisse sua die redditos, L. I. eod. ubi Gothostedus notat, pecuniam, licet ceria sit, incertam tamen ex accidenti aestimationem complecti posse, quo sicli regula: interesse praestandum , ubi lacultas rei tradendae abest , L. a. st . d. act. -m. fit. ad re . U. Ad Rationem i dubitandi Respondetur, acti O- I nem ad exhibendum dati non tantum ad hoc , ut nobis rei copia sat videndae & apprehendendae : neq; ad hoc tantum , ut nobis res nostrae aliis iunctae vel mixtae, excludantur &separentur, ut auferre Iiceat : sed insuper ad
hoc , ut praestetur id, quod interest nostra .rem sortὸ peremptam) non fuisse exhibitam , qua de re vide plura apud Oldendo.
Ad Versic. At e contrario. SUMMARIAE
at. Cur non quod hoc, ut debitor liber eur Par. Nunquid acciHendo sotitaem Mit condisnonem fiam meliorem Τ
cum tutoris aucuritiae 2 . Cur non
a . Cur decretam Diaeis an Cur tum restitutio non .mptias beam habeas at a maesi autem pecuniam periurii v. Tamen reintatio concessitur , si res 'Ei eum decrero juduis fuerant aliis
442쪽
Lib. II..d. g. g. 2. Quibus alien. licet.
ys. cimas vero haleat pecuniam adhues L
13 c Ed anne sex contrario res pupillo, vel minori absq; tutoris & curatoris auctori tate & conlati su dari vel alienari possunt, a ut dominium illi acquiratur nam de ac quirendo rerutri dominio hoc loco adhuc agi mus ad hoc Respontat Imperator afiuinati H. Cur tune per exceptionem doli repeda
vε. Ratio: quia i hoc cedit ipsorum lucro, is non damno, pupillus autem conditionem si1-am meliorem facere pol est sine tutoris audio. inate, ti minoi sine consensu curatoris. Iul. Pac.&Myns. h. neq; enim lex eis invitat patrimonii sui augmentum, d heoph. h.
ao , Οtόstne ergo f debitor pupillaris lina tui. - audi. pupillo debi una solvere, V. g. pe cuniam inutii O acceptam testituere i Victri posset, quod sic. Ratio: quia debitum accipiendo meliorem conditionem suam iacit, Cum enim antea actionem tantum habuerit, nunc rem ipsam habet, & minus est actionem
habere, quam rem , L. m in , δο .f. de R. r. Harp. mas. es si . Itaq; Respondetur, solutionem quoad hoc quidem fiet i poste, ut pupillus Pecuniae dominus fiat, Ratio secundum Alyniingerii in t quia ut se pupilli conditio at multor ei fici tuo non vero quoad t hoc, ut debitor liberetur. Ratio: quia pupillus absq; tutoris auctoritate non potest quicquam alienare : Harp. b. n. an atqui si diceremus debitorem liberatum esse, oblisationem alienaret, Theoph. D Myns. h. ideo si debitor pupillo solvat , necessaria est tutoris auctoritas, texe
He. Ratio alia: quia si quis cum pupillo solis contrahat, is quidem pupillo obligatur; pupillum autem sibi non habet oblitatum , ραών q. d. aQ1. tui. Ergo si nil iter si soluat& distrahat , solutione quide in transfert dominium rei solutae, a pupillo tamen non liberatur obligatione, idem enim jus est distractus, quod conti actos, MIeseiab. h. Ad rati nem dubitandi i Resp. accipiend5 solutum sa4 2 3ceret quidem conditionem suam meliorem, si non obstigationem vicissim remitteret, aut periculum ei Iet, ne datio ex illius imbecillitate peredi, Harp. 'ar.
I xx Tu R in hoc t Uersculo: ut iam go debitor pupillaris tunc liberetur, & securus sit, qu indo pupillo solvit in tutoris auctoritate ad hoe Rei pondetur, quod liberetur quidem, arg. v. praeced. o L.
a4 men omnino sit securus. Ratio: f sui a & si tutore praesente solutio facta sit. nihilominus si pupillus se laesum ostenderet, restitutio in
intefrum ei competet et, L. t. C. si advιν μω.seut enim in aliis causs minor a s. annis restituitur, si laeditur, etiamsi tutor vel curator intervenerit, lat. lit. Coci. si tui. via euram ita quoq; contra da innosam solutionem minori factam restitutio rur, I .a ct tori tit. C. si arias veri. μώι. Ut ergo i recte solvatur pecunia debita pupillo, & ut plena sit securitas solventis, consultum eji, ut praeter aut horitatem tu toris, accedat etiam decretum judicis, Dua-TCD. e. .. g. iue Procuratore. an s. f. de admin. σν c. tui. Disposuit enim lin p. Justinianus in quadam constitutione ad Caesarienses Advocatos scripta . quae tamen hodie non extat, sed alla ejusdem generis ιπ L. Dueram ι, as C. Ee admin. tui. ad Ioannem praesectum inscripta, quae seri assis potest ad utrosq; diversis temporibus missa esse, Hopper. 8e Wesenb. f. n. 4. ita polle debitorem pupillarem tutori vel debitorem adulti eius curatori sine periculo solvere, si prius decretum 1e sententia judicis solutioni accesserit, quo facto plenismma securitas sequatur, ita ut debitor ampli uainquietari nequeat. & solutione quidem heneficio restitutionis in integrum in singi possit, L. r. I. a.f- -nori Ratio prioris i quia i a Ghoc plene demum justa fit, quod authore judice fit, L. iugi. f. d. aequar. pos . Hopper. h. Ratio t alia: quia actus iudicialis potentior arest extrajudiciali, arit. L. pacta. a. C. de paci.
praeterea fraus & i Olus cessant in judicio, ut ita pupillus non tam facile se laesum fuisse as. severare , S ne tunc t quidem, si pecuniam agdepem dit, restitui possit. Ratior quia neces stas solvendi per jussu in judicis debitori imposita eum excusat, ut iniquum sit eundem ulterius inquietari, Ha . h. αρα Similis ab ipso line. redditur Ratio : non enim clabet, quod rite & secundum leges ab initio actum est, ex alio eventu resuscitari t. L. se mu . n. C. de ad nisi tui. Ratio ' autem cur re- 29stitutio in integrum concedatur , si res minorum cuili decreto fuerunt alienatae , si app- reat eos laesos esse , L.Fqmam. D. Q de pria. -m L. Guis. y. I. si q- . . f. -- r. W sen c. n. 1 de reb. eor. & non etiam, si cum decreto fiat solutio, est ista: quia debitor itavere necesse habet, L. - μασαν. ρ. a. f. da
Voluit autem t Imperator, ut hoc decre. 3 oram a tum
443쪽
Lib. II. Tit. 8. g. t. Quibus alien . licet.
tum sine omni damno debitoris, hoc est, ut Theopli ilus, Jul. Pacius, & melant eius exisplicant, sine ejus sumptu &im I ensis intei ponatur , per Rationem : quia iniquum esset eum empersona creditoris sumptu onerari. 3t Hoc tamen i LIMITATuR, ut decretum istud tantum σequiratur in iis , quae debentur ex chirographis & instrumentis , non vero in solutione redituum annuorum, vel pensi uiri, L quae ex similibus causis debentur, d. L. .
3, Uid si autem l his non observatis, D' spreta tutoris auctoritate, sententiaque caudicis , aliquis pupillo solvat Respond. tunc nihil solvi sic videtur, Wolf h. Ratio: quia paria stim aliquid non seri, I
s 4 ce'. itaq; t pupillus habet jus debitum illud
adhuc petendi. Wolf ia debitorem iteratourtandi ad solutionem , Ant. Pere E. h. per Rationem: quia pupillus obligationem acquirere potest, diminuere non potest, manente ergo causa scilicet Obligatione, manet effectus, scilicet actio.
3 s Quid si i vero pupillus adhue habeat pecuniam salvam , & ea adhuc apud eum extet, aut ex ea locupIetior factus sit, id est, acceptam utiliter consuinplerit, inq: usus suos . vel patrimonium converterit, quia λαε aut aedes suas suffulsit, aut iandos suos excultio res reddidit , aut creditoribus satisfecit, Theoph. h. aut rem quandam necessariam emit, tapviti, G.A. iasiau. escis. h. P dit etiam ad selutionem usurariam, quae tamen non summatim, neq; ex multis annis j a in collectae debentur . centum solidorum quantitatem , & biennii metam non excedem uum , Myns. h. n. 3. Ratio : qina: praeter δquam quod incongruum si judicem toti es molestam . etiam tutoribus hoc esset laboriosum, di tamen non adeo periculosum , quia quae sngulis annis penduntur, plerum ἰ non adeo magnae quantitatis , vel aestimationia
te die eandem pecuniae summam peteror Res p. t icet ipso jure actionem habeat, nihilominus si ea in instituat, D eandem summam iterum petat, per i exceptionem doli mali poterit repelli, & debitor ei dicere : dolo sa cis , qui petis id, quod ja in accepisti, & in
tuam utilitatem convertisti, id que aequitas omnino desiderat. Ratio: nam hoc natura aequum est, neminem cum alterius jactura locupletari , nam Me. f. e conai f. inutis &contra bonam fidem lacit, qui bis idem exigit, L. bona liaes.sδ f. de R. i. Quid si 1 autem pupillus pecuniam acce- 3 Iptam malὰ consumpserit. aut turto, vel viamiserit. vel alio simili casu incendii, rapinae, perdiderit' ad hoc Resp. tune nihil ploderit contra agentem doli mali exceptio , sed nihilominus ad idem solvendum denuo condemnabitur. Ratio est in textu : quia sibi imputare debet, cur tain temer E sine tutoris aucto ritate , & decreto judicis, nerlecta iuris dispositione solveri .
Ad Veisc. Sed ex diverse. SUMMARIA.
u. Uerum pupilli ν sine furoris octoritate. Iulvere possis creditoribus suis lv. Ratio dabitanai prima. . Secunda. t. Restonsis negativa.
o. D retinendo deteriorem ' Tamen per acceptuarionem se Eberare Supi 'r'. quoquam vel iatoi quaere batur, utrum pupillo sine tutoris auctoriis late solvi posset, nune catus invertitur, gehoc loco 38 Qu AERI Tu R: utrum t pupilli ves pupillae sine tutoris auctoritate creditoribus suis 3s solvere possint l Videri t posset, quod sic. Ratio: quia pupillus potest conditionem suam meliorem sacere absq; tutoris austriari tate: at solvendo videtur facere meliorem,
I. Nunquid autem malin damnum inex rit , quam si uberaretur p. tauidyecunia extante. H. Via consumριάρμ. Ad quem hpectu periculum, si casu se tuuo ρecunia sis amissa
sa. Nunquid ad pupiliam tanquam domi. num stquia solutio liberationem pupilli respicit, Myns. h. Ratio t alia : quia pupillus etiam 4osne tutore per accepti lationem confestim Iiberari potest, L. a. Τάου accutit Ergo etiam per solutionem, sequela probatur, quia ac pii latio est imaginaria & ficta solutio; si ergo fictam liberationem consequi potest, cur non similiter,si vera numeratio interveniati idem Myns. h. n. a. est ad y . tu. n. r. Sed hoc
non t obstante Respondet Imperator, quod si- 4r
444쪽
Lib. II. Tit. 8. s. h. Quibus alie n. licet.
ne tutoris authoritate solvere non possint, &quod pecuniam, vel aliud, quod soluunt, non faciant accipientis.'Rationem t mox subne-
faciant accipientistat: ouia nullius rei alienatio eis sine tutoris authoritate concessa est : sed solutio est spe cies alienationis . quia res δέ peeunia soluta aliena iur, ure senbec. h. 3e PereT. q. tu et ne. 43 .Ratio 1 alia r quia numeratio pecuniae ad adiaministrationem speetit, quam pupillus non habet, Myns. h. n. a. Ratiot tertia: quia contrariorum eadem est diu ipsnat scuter Λcontrahere non possunt absq; tutore. ita nee distrahere obligationem possunt, meseiabee.
4s Ad Rationem primam dubitandi Resp. pupillum conditionem suam solvendo nocilem ner sacere meliorem, quid entin, si se potuit contra petentem exceptione tueri lquid s7 pi adimature , Ze non su5 tempore sol Hi l quid si pupilli mastis intererat hos nummos alteri, vel alibi numerare, & ii qui similes casus considerentur. Myns an s. δ con-46 trario retinendo extra i damnum est. Nam Ee si non liberetur . nihilominus adversiis tu iatorem ipsi consultum erit, qui rationem reddet, cur melius existimaverit pecuniain re tinuisse . quam ejus solutione pi illum libe-47 tasse, Id. h. n. i. Ad alteram i Rel non detur ean accepti latione nihil perieuli esse': in soluatione vero multum staudis I damni sebesse polle, Id. LI. . .
48 D 1 e As s.cu in The luto D Munsngero hiet quid ergo fiet, cum soli' it pupillus. Mea debito liberatur, eo quod nullum dominium
transferre , vel nummos accipientis facere potuerit . nonne maius damnum incurret
quam si liberaretur 3 ad hoc Respondente sio pecunia i adhuc extat, posse pupillum eam
per rei vendicationem repetere. Ratio: quia ipse dominus pecuniae manlit.: Si autem periso cunia i bona fide suit consumpta, vel expen se, liberatio contingῖ text. L.M. s. n. g. vi stat. Ratio: quia scuti An. hujuι g. dixi mus . quod consumptio reconciliet mutuum.& pariar condietionem, quando pecuniae numeratio est in causa obligationis , I si a finιο- μ. ra. A. de reb. ered. L. non emnis, N. s. I. g. ead. ita hie conmmptio consimat solutionem, operatur liberationem , & habet vim translationis dominii, d L. non omni ις. g. ι. in ILareh. creae L.s i ι. ι .F. O . ita ut censeatu pecunia cum essectu pervenisse in accipientem, quia agitur de causa liberationiq. Myns. h. n. g. O .. vresenb. n. ν. 8e juxta I heophilum, quod numeratio sine aut horitate tutoris non seeit, id efficit botia fides continentis.
-M. ML . g. Ac quo in cala adhuc post consuinptam pecuniam condietio detur , vide apud mesenb. n. L an s. f. de condia. μῶλ
Di C s t S Ecu N Do : si pupillus mansi si dominus pecuniae solutae tunc sequitur, quod eaean sortuito amissa periculum spectet ad
ipsum . Ae non ad fretii torem accipientem, iuxta regulam et casus de periculum spisaint ad rei dominum, L. PInm, s. C. m. avi. α qua fortuius. s. eod. quod durum est dicere, x contra requia in iurisi quod in favorem alicuius introducum est, non debet retorqueri in eius dispendium ae detrimentum , L. να-D--νe, a. C. de LL. Mac in e sunt diversae quidem opiniones, aequior tamen est illa, quae putat, periculum ad creditorem spectare, petrationem t ne pupillus sit deterioris conditionis, quam zet. te malosi, qui cum dat alteri pecuniam, confestim periculum transit in a cipientem. Itaque t ad regulam allegatam 1 3 Respondet Mynsngerus hia . eam in pupillocellare, δe non procedere, s propter savorem quis remaneat dominus, jureve langulari propter personam dominium non transerat o.
RAtio ordinis At connexio huius tituli quibus modis, nune ultimo loco videndum cum superioribus ostensa suit ad rubri superest, per quas personas cuiq; dominium tit. praeced. Postquam enim Vidimus, acquiratur. Confer quae scripsimus M rub. tinquarum rerum dominium acquiri possit, & per qu.uper nob. st l. acquιr.
3. Per quos acus 'llim per nosmetipsos, sed etiam per eos, quos '' UAEMTu R ' in hoc Princ. per quas personas nobis dominium acquira- in potestate habemus, filios se in ilias scilicet,
445쪽
t . Lib. II.iTit. p. g. r. Per quas persen. nob. acquiri
instrii mento sunt, illi vero una nobis cuin per- quibus usumsru bun habemus , item perho- .iona censentur, Hopper. & Pere . li. dcum- mines liberos, & servos alienos, quo, bona. prius potestatis huius effectus est acquirato, fide possidemus, eae istimantes eos in nottia per L. a. g. i , qui tum μι. Wesenb. h. n. ι. Potestae esse, cum levera non fuit, de quibus . Item: per eos servos quoq; acqui limus, in singulis inseri. 9j. diligentius dispiciemus .
. mmdcasu et s. 'rauid ter in eo juris habeat ro. Cur nihil r. Cui acquiratur, est nostri di mendi
um reliquerit tar. Quid in aes nutu tribuerit a . cur tantum Uu ructum a s. An idem in altae λasi. An idem in usius dotis O luerorum nuptialium ' ι . si iud bus in servitiis Pristipis ali- an tauidsi patre non jugneas onera ma- quid acquirat rL Cur quasi castrensi annumeretur Zra. Quid si as Austosta λυ. ω ut si oecasione militia re is 3r . Etitdpetustum prefecturum V. I uid ad emitium
trimonis Ταλ uid si pater silium uxoratum eman-
dum est , quid &quoruplex tit Peculium. c.'ω. hercisc. L. 4. L. ea I si, L Gr Iol. tu. f. Peculium t nihil est aliud , quam pu- δε e.tine per d. l. t. C. de ea'msi peculis mi ι sila pecunia, quam filiis. Je servi conetereret tum. melent, ad s. n. s. Iul. Pac. h. Muns.& conquirere solent; vel illa, quam dominus u. a. In f hoc peculio nihil juri pater habet, s. serὐo, aut pater filio industrio permittere lo- ita ut neq; illud filio adimere, neq; patris cre-let, are. L. . L. 1. f. n. de ρε- Iul. Pac. h. ditores id vendCre, vel aliter inquietare pos- a. meseiab. n.3. ad νuo. Ratio 1 peculii aisgna - sint; neq: patre mortuo cum si a tribus divitur ab Osilenticu pio m μω antinomtu , in ex ri denduin, aut inter em commune sit , sed prore'. ex 'nabbm causis. sol. D. his verbis: grasetissima ratione apud Romanos est receptum, ut servi ac filiis a miliarum , quamvis omnino sub potestate sim, nilailq; propritim possidentes. haberent tamen aliquid bonorum, permittentibus Dominis vel parentibus, expreR-sδ vel tacit E , in quibus adininistra dis speciein edetent indusii i ae, ac qualcs essent rei p. suturi, pictarcntu prium est ejus filii, qui id in Cistris, i ci Occa
fione militiae acquisivit, pr. D Z amb. non est permus. v. c hoc vide Beutherum p. r. de Praelati cap. so. Ratio i ix cli alia , quom favor mi- 6. litantium , qui pro rep. vitam exponunt, &multa pericula subeunt, ut ea a caeteris avertant, & quemadmodum filiusf. in publicis pro patres amilias habetur, L. ivi, ρ.d. de his aua ι indet. L. s. in L cini L. si . f. ad SC. GA. d. Qu.in in t ad servos attinet, nulla est ira quoq; respectu militiae, D in castrensibus peculii disserentia , mel b. h. n. . Per Ra- pro patrCL habetur, L. a st.. m. a d. L. a. ticinein : quia etiam in servorum conditione ζ. de O ,. Fecut. L. si quupuo. o. g.f. f. de in ino. nulla est differentia, de iure Juibicini, sed q ita ius militiae publicum est. Ergo quae- r.ex Nostella Leonis, 3 8. in libet is autem mul-,1 ta in militia , vel occasione militiae, sibi solitae sπ.IV. de tu .per . Proinde Peculium acquirit,&pro lubitu de iis disponere, & in- filii dividitur in castrense, quasi casti ense, ad- vito patre testari potest, pr. Inst. φαι b. m in est ventitium, L proic litium . permis a. s. o. 'La. Ratio : quia dominium Calliente i vocatur, quoci a parentibus, nienta in habςt: dominium auteni est jus de re vel cognatis, vel etiam prorsus extraneis in sua persect) disponendi. militiam proficiscenti donatum, vel in militia Quali i Castrente vocatur illud pecu-8.
446쪽
Lib. II. Tit. I. g. i. Per quas persen. nob. acquir. 4is
tium, quod siliu ςs acquirit ratione militiae to- CIeriri i l moraehi, L sub vexillo Christi sti e galae. Jul. Pae. h. Auti Percχ. h. v. g. ex ar- pendia saciunt . iiii in liberalium prosectione, advocatione, & Peculium t prosectilium dicitur, quod ex I4ratrociniis causarum, ex publico munere aut re scilicet, vel occasione patris obvenit: sive iunctione. Tagi lo et turib ebrians sto a quod a patre ad filium prosciscitur, vel ab ad Vocirn raraltill 3 cmes Et adis alio, qui vult patri donare, L. f. Τ. de iur. δει. edit a s ciuiur Genucilio est unb da arii, Myns. h. n. .. mes b. n. s. & Jul. Pac. h. tende redhisu , Beseldi ing urar onmatri I ius Nasa- Peculium t adventitium est, quod filio Iss. me. DLI ari II. Ratio : quia i qui rei P. in toga& aliunde, quam ex praesaris causis ad .enit, ex muneribus publicis praestolantur, & serviunt, prospera ibrtassis fortuna, ex successione ma-xnilitare creduntur, ge militatibus privilegiis tris , vel cuiusvis extranei, ex donationibus
E cior. 4laq; quasi castrense vocatur, quia ad exemplum castrensis peculii postea suit induci uin ge iisdem privilegiis a paterno pati lino mo l para: μ' ὐ A. f. in auram. ιestam. Io mesenb. aci νώβ. n. s. Iluic quasi 1 castiens peculio etiam annumeratur id, quod si iussana illas inserviens aulae Principis vel pars monia propria quaesis it vel ex liberalitate Principis consecutus fuerit. L. e. C. de castrenso . Dias. Πι. ubi Rationem talem reddit II Constantinus Imperatori quid f enim tam ex caltris est, quam quod nobis consciis , ac pro-& sitnilibus aliis ex causs, L. f. Q de bon qua M. Mem , δ. Quid autem juris pater in his duobus peculiis habeat, statim intelligemus. Qia AE R i Tu R i itaque: quomodo per li- I 6beros, qui sunt in potestate nostra , nobis a quiratur 3 ad hoc Respondet Imp. olim liberi utriusq; sexus. quiequid ad eos pervenerat excepti x videlicet castrensibus peculiis .quo rum respectu patresf. habentur propiet favorem militiae, L. ωθα. - . Πνιώθ. Hopperili.) hoc parentibus suis acquirebant, sine ulla distinctione, utrum prosectilium esset, an adventitium. Ratio: quia i olim filius instar trpi sub conspeci4bus nostris acquirituri Sed servi in patria velut dominica erat potestate, per L. in vis, /r P. de I b. ct posthtim. I ideo quomodocunq; quaesitum , quaerebatur patri, esenb. ad s. n. s. Nee hoc mirum videtur , si prisci iuris ratio in ineas , quo etiam patri in filium vitae nec ima potestas erat, Myns. h. v. metram, cio enim vi patriae potestatis persona & corpus liberorum subjiceretur parentibus, multo magis eorundem res nec alieni sum a pulveae A labore castrorum,
ut signa nostra comitantur: qui praestis suntem peractibus equos intentos Neruditds stu-Eiis itinerum prolixitas , D expeditionum dissicultas exercet. Ide6q: Palatini nostri, peculia sua praecipua retineant, quae dum in palatio nostro consti tuti sunt, aut labore pro
prio,i aut donatione nostra quaesierint. Id -- Ia ipsum t locum habet in iis, quae donata sunt 8e bona, Ant. Pere r. h. Et hoc t in tantum ah Augusta , pci L. cum musta. r. C. Ason. qua parentum sebat propter plenitudinem scili-l f. Jul. Pac. h. Ratio: quia August pleraq; cet patriae potestatis, Hopper. h.) ut etiam privile a tributo sunt, quae Au Rullus habet, potestatem haberent, quod per unum ex li-I3 vide notata I. f seu insucap. ldem l etiam helis acquisitum esset, alii filio, vel extraneo. dicunt esse in quaestis occasone militiae reli- donare, vel vendere, vel quocunq; modo v xiolae , ut si quid Clerici ea sacerdotiorum luerant applicare. Ratio: quia hic propriua proventibus qi serint, L. cam lege. s. C. da dominii et edius est, & quilibet rei suae mo-Fρ sov. o Chr. Jul. Pac. h. Ratio : quia Cle- derator λ arbiter pro subitu suo de illa disporici sunt milites DEI , e. ι. - f. O c. .. eat. no ne re potest, L. an re muciata, II. C. Mandat.
SFd hoc ' Imperatori Iustiniano inhuma
num vi su in suit, ut tum itum si ira omnia adimantur . N quini suis laboribus , vel prospera sciri unci acquisivit, aliis concedantiar. Cum itaq; jam ante potestas illa vitae &ne eis in filium fuerit sublata, vide notata sui'. s. I. ia I η. qui sua et Hahen. ideia sublato princi
pio, sustulit etiam principiatum , & senerali
ao n 3 qti l seri ius antiquum t immutavit. D ni hilominus rationem talem iniit . ut & liberis Parceret, L patribus honorem debitum reservaret. Ex quo deducunt Doctores ortu mentum: quod iudex talem ferre debeat sen tentiam, per quain utriq; parti consulat, si Orest, a g. s. D c maior, μ'. d. his. o si.
a i Quid i ergo de novo constituit 3 Resp. ut siquid filio e re patris vel etiam nomine & in
tuitu patris Nelenb. h. n. a. Ratio redditur a Manlica dae eoni ctum H ι- voL tis. s. ro. ..
n. . quia quod alicui mea contemplatione relinquitur, inihi dii ecto relictum videtur ob veniat , id totum patri, quoad proprieNtemn usum s. secundum antiquam observationem acquireretur. Ratio f est in textu : quae eni in arinvidia est, quod ex patris occasone pros, ctum est, hoc ad eum leverti l Nam cuin res ad suam naturam, & effectus ad suam causam sacili redeat, L.s --. a . s. yaetim, a. . a path mesenb. h.'n. r. nihil injuriae habet, speculium a patre prosectum , ad patrem ite- .rum proficiscatur. Quid ergo filius in prosectitio peculio habet 3 Resp. nudam posses-s Onem, aut saltem detentionem , Bacho υ. ia
447쪽
16 Lib. II. Tit. 9. g. r. & 2. Per quas persen. nob. acq aeri
a 3 Quod' vero attinet ad peculium adventiti uin , sive ad id, quod flius s. ex ali. Giusa, puta donatione, successione, newtii time, vel privata sua industria, YZelznb. h. .acquisivit, hujus usumlructum patri quidem acquirat , proprietas autem apud filium rema-a neat. Ratio 1 est in textia : ne quod ei suis laboribus. aut prospera tortuna accesserit, hoc in alium perveniens luchaos una ei accidati Cum eni in non tam molestum sit, nihil acquisivisse, quam cum acquisierit, id sibi auferri, I heoph. h. ideo non potest non Ci, qui primitus id acquisivit, si in alterum conseratur, luctui tum accidere as Haec autem, t quae dicta sunt. AMPLIAN-TuR P RiMO: ut procedant etiam in avo &proavo paterno, re nepotibus, vel pronep tibus, L. o. Qiabanu qua lib. Ratio: quia naec procedunt ex vi iureq; sumino patriae potestatis, Myns. h. n. δ. atqui de iure communi non tantum filii, sed etiam nepotes sunt in potestate, g. 3.μρ. aer'. potest,a6 AMpLIANTu Ri SEcu Noo et ut si filius habeat uxorem, quae ipsi attulit dotem , pater
in ea debeat habere ulum tructum, a Q. L. a. sed ut hu est iis Gothomed. C. de bome, qua lib. Schneid. b. n. ιν Nicol. Boetius deos ipse n. a.
Ratio est : quia dos & alia lucra nuptialia, quae filivss ab uxo v habet, & contra filias.
nupta a marito coniaquitur, inter bona ad
ventitia computantur , L. Lψδ. L. cum oportet. in pr. C. debian. qua lib. Hoc autem
a ' Li Mi TATu R tunc spmoedere, quando pater sustinet onera matrimonii, Sclinet d. n.ls. nam onera matrimonii ad maritum ejus j; Patrem pertinent, L. so. se morum s de iur. At. quando videlicet alit filium D uxorem, D omnia onera eorum supportiat, Bocr. M.
eis. n. f. alibs indistin se usus fructus dolis dea bet este penes filium hiari tutia , per Rati nem : quia dos ibi debc tesse, ubi onus matrimonii, L. si is, qui 16. I./. f. de iur. Af. sicut ges clus dotis . L. dem fruerum, r. f. μή EX quot Inseri Bobrius ια rit. n. . si pater filium emancipo, quod teneatur ei dotem reddere ,'idemq; es e , si cum voluntate patris
seorsi in habitet. Quid si autem ' absq; eius svolunt)te sortὶ propter saevitiam patris , aut propter rixas novercae Z idem dicit esse, quod in priori casu . per Rationem : quia pater exercendo ius patriae potestatis compellere potest filios ad habitandum secum, nisi p-pter saevitiam ejus non possint ejus voluntati
ob aliam justam causam, arbitrio iudicis relinquendam, seorsim habitetis. Hoc t tamen Sun l lxi iTAT: nis filius 7 sit suspectus de dilapidatione, tune enim , nisi filius velit patri praestare cautionem de dote
conservanda, patrem non tuneri ei dorem restiti iere, arq. L. R. - Π.f. βω. marium Ratio:
quia pater D ejus bona obligantur pro dolet nursis, si eam receperit,& filio eam recipienti
LlMITAN Tlia liqui S Ecu Nno: ut d 3 tis adventitiae usu luctus, oratrimoni. se ὀipsi in et filiae, non ejus patri quaeratur, per ι α
L. a. s. . ubi dicitur: dotem piose taliam ipsius patris & filiae esse, vide Gl. in L. cum dos. . da DEI. det. Plures t alios casus, in quibus patri non 3 a competit usus fructus in boni adventitiis, vide apud Myns. h. n. o. & quosdam alios controversos apud Nicol. Vigel. M. I. R. c. u. re M. alios apud Osserina n. n. Weseiab. h. v. a./ason. p. Nos in Dizestis plenius de iis
hilominus aliqui urs habear pa. diui olim I. Cur tertiam partem reti- . nere potueris . Cur quodammodo pro pretio es. Cur imp. Iustinianus hoc correxerit 'α rauid de novo statuerit 7. Cur aemidiam usus conreserit
O doquidem supra dictum est, patri
deberi usum siti bini in bonis adveniati tuis filii , idq; visore patriae Potestatis, ideo nunc
L Auid si sine fam patris potesate Go
st. An hodie, quando Hiis siparanti
re. An per transitum Lui αἱ nuptias psis in adsentitiu expiret '
bentem peculium a civentitium ex sua pote state dimittat, Ac emanciret utrum aliquid
juris ipsi nihilominus in iis bonis competat ad
448쪽
Lib. II. Tit. 6. g. 1. Per quas person nob. acquir. 4l
e . ad hoe Respondet Imperator r quod folim loco, ut magis ab eo curaretur post emancipa- parens, qui fi Ilium emancipabat, tertiam par- tionem, maximε etiam ideo, cuia remsit pa tem in bonis illis, quae acquisitionem emisti e- triam potestatem, & dedit filio arbitrii ina pio-bant, choc est, quae patri non acquirebantur, priae voluntatis, rem inaestimabilem, L sutu- qualia jam olim erant bona matzrna, quae a ram omnem ejus acquisitionem, ad quod cogi
matre lineare materna Obvenerant, a. non poterat .
C. de bonu mM. L. r. est . C. de bau qua lib. Se Dicit autem Imp. quasi promerios --. Urae ex nuptiali lucro ad eos perveneram, mari. Ratio: quia pretium i*nificat aestima-I . . .eo . Muns Hopper. Iheoph. Ω tionem rei, atqui emancipatio liberans a paten, h. pleno iure, tam quoad proprietatem, tria potestate. in inaestimabili, ver E aestimari quam quoad usum fructu in , sibi retinere ρο- non potest , sicuti nec libertas, nec status , L. 3. mem. Ratio fest in textu . quasi Dro pretio ια .f. GR. f. quae ipsa caula est quod olim in quodammodo emancipationis. Nam ut ait emancipatione imaginariae tantum venditi Osierin annus bis, ob magnum naturae vincu- nes suerint ebratae, Herea. o. μ. οπιλlum, cum reliquiis patriae potestatis conjun- mad. m. m. μα Winnbecius &, Oster cium , merito pater in emancipatione filio- mann. h. a una aliquid de illorum bonis retinet, praeinii
s. Erum s imperator Iustinianus hoc cor- priam familiam permissu patris habeant, Dυ rexit. Ratio est in textu: quia inhu- per matrimonium . vel alia ratione se a men-la, inicilioq; palamo separentia.
Ero ea. qiuelim uritur de filio emancipato, sa bent loeum etiam in eoniugato, Gomer . vis. νest rom . c. tr. n. a m D. Alii hoe modo distinguunt i vel filius de crin resu partis matrimonium contra ut , de pater usuin perdur aut absq; consensu, de retinet , Pelsus inmaeul Ira . m. s. n. 3ν. per Rationem : ut filius in pomnam , N pater in Glatatim, non requisiti ccnsensus, alia quid peidat, vel lucietur respective JINpERT t SA cuNDO Joannes Herman- Ionus Stain, desier t. pers uete/. c. ι. sis ruaνιι, an antiquum, cst in foro nostra desiirarum jm aes reis manum accidebat, ut filius rerum suarum dominio eat hac emancipati e pro Imrte tertia defraudaretur , & quod honoris ei ex emancipatione additum erat, quod sui iuris effectus esset, hoc Der rerum di ininuti 'ne in decresceret. Quasi diceret : quod una via vel manu datum est, non debet altera detrahi. Ergo honor per emancipali nem datus non debet altera manu per bonorum ademptio c. nem detrahi & eripi. Statuit i proinde se L.
ut si iacto Ae liberalitate patris filius suisset hiau hab υ --. usu infructum, quem
potestatem egressus, pro tertia parte dominii, pater in bonis liberorum ad nutiis habet, Oam olim ex lege Constantini retinere pote- Per transium filii ad nuptias, habito respecti rat. dimidiam non dominii rerum , sed usus- ad ius commune, non in totum expirare , sed fructus retineat . in recompensationem ti dimidiam illius partem patri ob stratification praemium praestitae emancipationis. Matio i nem emancipationis Quae, ut dictum, vigore En in textu : ita enim patrimonium filii inta- consuetudinis fit per nuptias praemii lococtum remanebit, & pater ampliore summa adhuc deberi, sicut olim, per L. cum v t. fruetur, pm tertia dimidia potiturus . s. cum μι- . s. C. de bonu qua tib. Rationem 2. Dictum ' est autem, si facto retris faenis addit talem : quia subrogat uin sapit eandem re fi . Ratio: quia si nexus patriae potesta- naturam cum eo, cui subrogatur. Hoctis sne ejus facto, v. g. per tognitate in filii tamen dissolvatur', ne dimidiam quidem partem LIMITATu Ri PMMor nisi statuto loci lii suff. pater sibi retinere potest, sed totam fi- aliud receptum sit . quemadmodum in iurelio restimere debet, Muns. h n. . Ratio: nostro Ba varico DLy. an. . provisum est, ut quia tunc cessat causa praemii & recompensa - plebei, quamdiu filios suos, vel nepotes in suationis. Ergo ipsa compensatio. potestate , vel in sua iam ilia, in ium intas. Ex quo 1 I N P E R u N T Doctores, cum in lind limethainurg retinent, etiam usum fructum nostra Germania forma emancipationis non habeant in bonis maternis, & quod . linea servetur ad unguem , sed ipso facto emanci- materna piosectum est i si autem per coniu-pentur liberi, cum propriam suam familiam rium, vel alia ratione, directi an tiarat und Ohabere eis permittitur, non tam injustiim, a gen Taut otur solassen duro regen a inicaben filio, cui talis fit gratificatio, aliquid petere, e potestate & sustentatione patris , vel ari
Tasius in L. utrum stirpem, δα . u. . . f. de V. O. egrediantur, liberis suis bona materna, vel Sichard. ra1 L. si sta . . C. dae juri inlib. ct rarib. quod aliunde eis advenit, excepta dote, in C. qua μιπιΠ. adbam pQ. n. s. . ct R. ubi ulm- qua usums. ad dies vitae habet) restituant. hique, quod in emancipatis dispositu in est, Nisi sine consensu patris vel avi infra as. anis ad liberos conjugatos extendit. Ratio: quia nos matrimonium contraxerint, tunc enim sv. S. 6. n. f. quo. mia. m. ροι. s . dicium cst, non ten tur pater, vel avus bona malema, an pro tacita emancipatione haberi, si liberi P-- tequam aetatera a I. amorum compleverint, restitue
449쪽
i8 Lib. II. Ti. p. s. 3. Per quas persen. nob. acquiri
restituere. Nobiles t autem , D Doctores. De juret Saxonico simile quid statutum
qui gradum in approbata Universitate conse- est, ut nimirum statim, quando filius discedit, cuti fuerunt, item patricii in praecipuis civi vel se a Patre scparat, tunc pater usum seu-tatibus, non modo in dote, sed in omnibus, ctum in bonis adventitiis filii amittat, & bona quae tinores eis attulerunt, item quae liberis marerna, Sc alia adventitia et rostituere de in patria potestate L sustentatione constitu- beat, aruc. ι1. M. r. Schneideurinus I. f. n x
tis ex linea materna ascendente advenerunt, 'πιλ m d. yat. ρσα μν. re ad texti nost. n. aia .
usum studium ad dies vitae habent. Quod Quod ipsum in t multis partibus Sue viae con- I autem liberi, postquam ex patris velavi po- suetudine receptum , & practicatum esse notestat. exierunt, exceptis bonis maternis, & vimus, ide Jacob. Richiuin de reman. μνM. e M quod a linea materna ascendente inre haeredι- α δ . Ioan. Hermari. Stam. Dc cit. Quid iu-tario, vel quacunq: alia ratione eis accessit γ ris habeat pater in lucris nuptialibus liber aliunde acquis verunt, illud eis pater vulavus rum, quan s zmancipat, viae apud G Pleno jure restituere, insuper ita eos dotare Sc t L LMOLI. C. de Mn. qua M. instruere debet, quemadmodum de jure ali as
r. Ex qua eos servi Arastri nobis alui.
.'An consensus domina requiratur vel mentia ρs. Cur uxor Iibus er invitis aequirant
Ostquam vidimus, suomodo acquiratur nobis per eos, qui sunt sub potestate dominis acquirant. an ejus scientia vel conia patria, sequitur nunc videndum, quo- sensus requiratur, nec ne 3 Videli pollet, modo acquiratuν per servos, qui sunt sub ρο- quod sic. Ratio: quia invito non datur bene- testate dominica. Inprimis itaq; ficium , Ergo dominis invitis non acquiritur.3. Qu AERi Tu R : ex t qua causa servi m- Sed hia non Obstante, Respondet Impelator, stri nobis acquirant 3 ad quod Respondet lin- id quod servi acquirunt, dominis etiam igniperator, cos acquirem ex omni caula. Ra- iantibus & invitis acquiri. Ratio: l quia haec sa. iis t est: quia in servis nulla est distinctio pe- acquisitio fit iplo iure, ratione scilicet potesta culti, Ergo quoad eos indistincte acquiritur iis , zdeo ut ne momento quidem in persona dominis Ant. Pereria fui. Pac. h. Ratio rati servi sutastat, sed in ipso statim momento adnis : quia servi militam non possunt, neq; publica ossicia ad mitiare. Ereo nec castrense, nec euas castrenae, peculium h.i te possunt, Per L. Mis. c . s as l. ια W-nb. Dr Umn. 3 . Siquid ergo servi ex traditione nancii seantur, sive quid tripulentur, sive ex ebna tione, vel lecato,vel ex qualibet alia causa acquirant, id dominis acquirunt, text.b. ubi Ra- spondent, directZ bene fictum illud non actio i quia servus ipse, qu i in potestate eit, ni- quiri , sed per indirectum , quatenus, ut di lili suum vel proprium habere potest, cons ctum, dominus ei sectum dominicae potestatis
s. Hoc tamen f LlMlTATu R : dummodo I iter acquiritur, potest enim dominus semel tuta quaerat, &ex causa honesta , bchneid. ipso jure quaesitum inpudiare, aut pro dere- dominum transmittatur, HOPper. Iul. Pac. h.& Osterman. h. Ratio alia: quia hune d minicae potestatis effectum lex inducit, quem 2 dominus impedire non potest, quia essecius Dproviso legis per privatam personam directa tolli aut impediri nequit, per L. προαν. de less. e. M LLma. Ad Rationem et dubitandi Re- 6. in paestate, fust.de his, sin, Mynsng. 1M. feris. g. . n. a.*p. h. T. Ratio: quia nemo ex alaeno scelere lucrari debet, D. ibid. ubiube ipsum de filios tradit. Ratio alia: quia laeto habere, Weseiab. h. n. p. Ant. Perez. mstem. h. Hoc tamen, quod dictum est domino ignoranti, & invito acquiri, -Li Mi TATust i in haereditate, nam s hae- 7. quod' servus acquirat domino, id provenit ex res institutus sit, haereditatem adire non pot- sola fictione legis, quae ita statuit, ut perlona est, nisi jussu domini, L. επι -hi,11 9. 1 -, servi censeatur eadem cum persona domini: f. de aequim hara . Rario: via i melior con- 8. atqui fiduo juris casum iniquum nec produ- ditio domini per servos fieri potest, deteriorcere, nec fovere solet, cst enim ars boni di non item, L. metior, . fis R D atqui adeun- aequi, Muns. n.RLb. T. Ny ίω in do haereditatem posiet domIol conditionem, sacere
450쪽
Lib. IL Titi'. s. 3. Per quas persen. nob. acquir.
Leere deteriorem. Ratio rationis r quia nemo potest haereditatem acquirere, quin subeat onera haereditaria r iniquum autem est, ut dominus ignorans vel invitus per servum oneretur, Jul. Pac. h. Nam sera potest, ut onera , quae latent, L necdum comparent,
long Τ majora snt lucro, quod prima facie ap- Paret . Theoph. h. haereditas mi in continet uni versem ius , quod defunctus 'empore mortis habuit, commoda n onera & facit εfieri potest, ut quae lucrosa apparet, damnosae xistat. Ne igitur servus adeundo simpliciter haereditatem, subiiciat dominum aeri alieno , quod non raro latere solet in haereditate, Anton. Perra. h. n eum invitum obliget haereditati, voluerunt leges, ut iussus ipsus prae-9. Cederet. Ratio alia r quia i scuti invito non
agnascitur suus haeres, ita etiam nee invitus debet fieri haeres , Hopper. h. Ratio et ter- Iotia : quia servus eaput civile non habet, Ergo caput familiae & haeredit iis esse non potia est, nisi ex domini persona , quam induit primum per iussam illius, mesen bee. h. Accedit , quod haereditatem semel aditum repudiare non liceat
Si autem fiussu domini servus adierit II haereditatem , perinde ea domino acquiritur, ac si ipse haeres institutus suisset, text. h. Ratio : quia paria sunt iubere & facete, Lρ n. Mi
Gus ...j- . Quod i autem dictum est, I 1
haereditatem per servum domino 'acquiri. id multo magis procedit in legato. Ratio: quia legatum titulo merE lucrativo, sine onere iapericulo percipit ultaru
Ad Vers c. Non solum autem SUMMARIA.
r 3 uAκixu R i in hoc Versiculo: ut ruing praeter dominium rei etiam acquiratur possessio per serviant f Videri posset, 14 quod non . Ratio : quia i possessio plurimum iacti habet, L. δη0M. ιν P. - mb. caus maj. ideoq: sine facto nostro non videbatur posse quaeri. Nesenb. h. Deinde quae facti lunt,
non transeunt de sero in dominum, lem. a L. Ma A medi. . . inyr. f. de condi. O demonstrar.
quemadmodum ergo in s. s. sed cum se iam, a. aesti se . dicetur, in eo casu , s servus sti puletur . ire vel agere sbi licere , id factum personale esse, ac proinde solum servum, non dominum ire posse: ita quoq; idein hoc loco dicendum videtur I s Verum t his non attentis contrarium Respondet Imp. quod videlicet non solum proprietas , dominium per servos nobis acquiratur , sed etiam possessio. Ratio: quia possessio non tanthin facti, sed & iuris est, L. possis. .est. de acuetuis .pos Η per. h. & Ane . Pere E. ubi addit: iuria interpretatione in-
18 -N hcie i Veiaculo facit Imp. generalem ali- quam conclusonem, ti dicit: cuiuscunq; - rei possessionem adepti suerint servi, id
nos possidere videmur. Ratior quia servus est instrumentum animatum , &quas manusis vel pet domini. Ex quo i porro S gQui- Turi, quod si quia servo bon, fide accipienti
traclat rem mobilem, vel immobilem , quod per eum etiam usucapio, vel praescriptio do-
telligi dominum velle hane possessionem habere propter concessionem peculii, iadeoq; tpossessionem etiam ignoranti acquiri. Ratio :cum enim dominus servo peculium habere permiserit, videtur etiam ei generaliter per misse, ut stipuletur, ut possesssionem apprehendat, quam visum suerit ei acquirere, ει se interpretatione quada tu iuris dicitur quodammodo hic intervenire voluntas domini. licet ignorantia. Paulo l aliter osterman- I nus, licet, inquit, stricta juris ratione per seria vum nec possessio, nec traditio , quae facti sunt, transeant: possessio enim an L. tam fiaκ S. dicitur usus, qui utique personalis ea . g. a. ae U. est hab.) nihilominus, quia servus omnium est capax ex persona domini, utilitatis, id est , expediendarum rerum gratia
paulatim constitutum est, ut per eos . quos in potestate habemus , actu naturali accommodato, saltem nobis acquiratur, pel L. M. in pri f. ia aequar. rari dam.
mino accedat. Ratio: quia usu plonis sundamentum est pollessio, s ergo per servum dominus potest possidere , potest etiam pere uiri usu capere.Nam uno concesso illud quoque concessum videtur,quod ex illo sequitur. Dic par ergone i s servus rem quan- aodam per vim rapiat, aut invadat, possessionem domino acquirit ὶ contra L. a. . se pr. f. de vi vir. H sus Respond. negatur consequentia. Ratio: