장음표시 사용
111쪽
tium, a Marte, Romulus appellavit, qui hunc quoque mensem , primum esse voluit. . prilis, ab aperiendi, quia terram, quae, per themis frigora, constricta erat, denuo aperit, sic dictus est. Majus, a Maja Atlantis filia, Mercurii matre Dirim a Junone,nomen habent. Iulius, qui primo Quintilis quod quintus a Martio esset, nominatus fuit, inhonorem Iulii Caesaris, sic vocari coepit, quia illo mense in lucem editus est. A ustus, antea Sextilis dictus, Augusto appellationem habet. Septem ber, Octo her, Nomember, December, ideo, quod septimus, octavus, nonus, Hecimus a Martio essent, sic dicti
Julius Aprilis September, itemq November, rique dies ter habent denos reliqui magis unum. Sit nisi Bis sextus, miginti Februus octo. At s Bis sextussuerit, superadditur anus; Et tunc bis sexto assarii conscribe Calenum.
Potest cognosci numerus dierum cujusl meos, si sinistra manu digiti alternis eleventur,in depriman itur Sic vero elevationis initium a pollice faciendo, imiliter erecti evadunt, tertius, ac auricularis Inde cum Annulari, deprimuntur. Iam, si Menses, inde a Martio,per orbem computentur, illi, qui dies si habent, in digitos erectos, ii, qui O. absolvum. tu , in depressos cadunt iis quod Februarius, in anno communi ag in bissextili 29. dic agnoscit.
eois Philosophiem, est spatium o dierum,
atque is mensis , rerum naturae conveniens est, ac euadragesimo die, vim illa notabilem exerere solet. rici licet, Febris , nisi quadragesimo die desinat, aut nisi tum aegrotus moriatur , morbus evadit chronisur. Similiter Podagra,Chiragra, Isinteria, Malii '
112쪽
morbi ejusmodi , quadragesimo die terminantliir. Haud aliunde ortum , quod peregre adventantes, si suspicio sit, venire illos ex locis adris vitio insectis, in limitaneis o dies subsistere coguntur, quod laquai antaine vulgo nominant: nam, interea temporis, si quam labem Venenatam corpus contraxit, ea,
in apricum prodeat necesse est. Causa horum, mutationes, quae intri O dies, tum circa lunam di reliqua sidera, tum in corpore humano accidunt. Cum enim natura quidvis faciat, ut se a morbo liberet, in isto conatu proportio quaedam obtineat, ubi primis diebus criticis fine potiri nequit, sequentibus,ri mora longiore, officium facit. Intra O vero dierum intervallum , fieri aliter non potest, quana ut ipsa robur sumat novum , atque sic morbi vires deis crescant, aut, ut vi aegritudinis oppressa,denique suc-
GAI UNDAE, a calando, hoc est vocando, quia
tum populus convocabatur, appellationem nactae sunt. Nonae dicuntur , quia nonum mensis die in praecedunt. Idus, ab iduando, id est dividendo , quia Nonas a Calendis separant, sic vocari, opinio est.
Prima dies, Mentis Winque est dicta Calendae. Sex Nonas Majus, October, Iulius, ta Mars. Quattuor at reliqui. Dabit Idus quilibet OG Inde dies alios omnes,di est Calendas,
Qvas, retro numerans, dicta a Mensesequente.
H EI DUM A S, vel Septimana est spatium septem dierum civilium riui vulgo a Planetis denominantur antiquis Patribus, Feria prima, secunda, c. dicti sunt. DIE S, est vel Naturalis vel Civilis Naturalis Diei, est tempus, quo Sol , ab oriente , ad occiden
113쪽
tem revolutus supra terram lucet. Recentioribus . male , vocatur Dies Artificialis Civilis Dies, qui αPlenis vocatur et est tempus 4 horarum aequalium, α lucem ac tenebras complectitur, atque observatur in negotiis civilibus, uti induciis, solutionibus debitorum, aliisque ejusmodi negotiis. Hunc nos diem a medianticte ordimur, sed Astronomi eunt a meridie incipiunt Babylonii, quondam, ab ortu Solis diem inchoabant, quos plerique Orientales imitati sunt; idemque Baleares fecerunt. Italis, principium diei, est Solu Occalius; ceu, olim, atque etiamnum He-hraeis. Extant quoque, de diversa ratione initii dierum, Versus:
LAtticus, Occasium spectat, Bab3Ionius Ortum Nox media Ausoniis, media a lux perplacet Vmbris. maei partes sunt quinque. i. Mane, id est diei principium. a. ortus, seu tempus antemeridianum. q. Meridies, seu medium diei. . Pomeridianum rempus, cum sol a fastigio cosi, ad occasum fertur s. Suprema tempestas, seu diei novissimum tempus, cum sol occasui appropinquat. Noctis, seu temporis ab occasu solis, septem sunt partes: I. Vester, Sc repusculum, cum sol jam occidit, oriturque stella, quam Graeci Hesperum Latini, Vesperuginem appellant. a. Prima Fam tenebris jam ingruentibus. . Nox concubia es intentusa, cum homines quieti se tradunt, nec tempus ad res gerendas idoneum aut tempestivum est. 4. Media nox, cum alta quiete omnia tenentur L Conticinium, cum pleraque omnia tacere solent. . Gallici-nimi, ibi tum nox in diem inclinat. o. D:luculum,
pyx Lucifertave Aurora , paulatim illucestente die
114쪽
VIGILIA, est certum temporis spatium, quo antiquitus, die: naturalis, eidemque opposita nox, in certas partes, Vigilum seu Custodum vicissitudine, denominatas, dividebatur. Fueruntque aliae Diarnae, aliae Nocturnae. HOR E duplices sunt, AEquales, Inaequales. mra AEqu alis est vicesima quarta pars diei civilis:
atque hae horae, sunt semper aequales. 0ra Inaequalis , est duodecima pars,nve Diei, sive Noctis naturalis. Nam sive brevis, sive longior sit dies, aut nox, semper tamen Ia horis constat. At, si dies sit longior, horae quoque longius extenduntur , si vero brevior fuerit, eaedem contrahuntur. Umbrae Solares, Horis matutinis vespertinis
sunt longissimae , ,so meridie, brevissimae in , quo
magis umbra horis antemeridianis decrescit, eo meridiana hora est vicinior: contra, quo magis ameridie umbra accrescit, eo vespera est proximior. Utrumque, homo in statura erecta sui corporis, vel hacillo perpendiculariter in planitie erecto, animadvertet. Cum enim umbra corpore vel bacillo recto brevior est meridiei tempus significat. De Horucinonisis, notandi sunt versus: Haec sunt septenis, propter quae psallimus, Horis. Matutina, ligat Christum, qui ci limina purgat Prima, repletsputis causam dat Tertia morsis. Sexta, cruci nectit, latus esus Non bipertit. Vespera deponit tumulo Completa reponit
Dies Feriati de Nefasti, vocantur, quibus a
Megotiis civilibus abstinere oportet, ob Numinis
suit . Dios non feriati . sive Profesti , item Fasti
115쪽
a I PRAECOGNITA appellantur , quibus nulla solemnia ossicia Numini
Initio facto numerandi Hebdomadas, a
sex sunt ad Puri bis se sunt usque Philippi:
Ad Iacob totidem novem sunt ad Michaelem: Sex ad Martini sex ad Natalia Christi Adde dies octo, totus complebitur Annus. MINUTUM est pars sexagesima horae, in sexaginta alias partes divisibile, sic porro unde vel primum, ves secundum, vel tertium,&c vocatur. ':
Quatuor Anni te ora his designantur
Dat Clemens yemem , dat Petrus er Cathe
JEstuat Vrbanus: Autumnat Bartholomaeus. a Item: Zodiaci caput est Aries, es m, V mi, AEpatis Cancer Autumni pendula Libra. Deipit ex imo pluvialis hyems apricorno. AEQUINOCTIVM est summa diei noctisq, aequalitas. Estque duplex vernum , autumnale. Vernum dicitur, quando Sol ingreditur Arietem, quod fit die 1 1. Martii Autumnale dicitur, quando Sol ingreditur Libram, quod fit, die 13. Septembris. SOLSTIΤ vM,est maxima diei noctisque maequalitas i estque duplex AEletivum AERivum Solpitium est, quando Sol ingreditur Can-Mum, quod fit die La Iuliij. Bibernum Somtium
116쪽
HISTORICA. TI3 est, quando Sol ingreditur apriconum, quod fit die
Lamper , Gregori nox est aequata diei, Vitus, Lucia, sunt duo Solstitia. Solstitium stivum dat unius: ipse December
Hibernum: hic longa est Nox, ibi longa Dies. Tempus ab uno Novilunio ad alterum,est dierum
NOVILIINIUM sit die id post plenilunium dicitur etiam Luna silens, Interlunium , nec non Conjunctio siquidem tum, Luna Sol, in uno Zodiaci signo conjunguntur. Illius character est orbiculus plane niger, vel circellus, cum extensa lineola Atque Novilunium Memisphaerium superius tota die occupat, atque sic, Sole lucentes, Luna nobis est invisi bilis Mota vero noctes, sub inferior Hemisphaerio delitescit. Crescit Luna, statim a Novilunio, tum oritur quidem interdju sed post occasum dentia Solis lucet, atque cornua sua, s e concavam partem: projicit versus Ortum. Itaque ejus nota est 'dimidius orbi culus niger, convexam partem ad dextram in cuiaspidem versus sinistram extendens.
PLENILUNIUM, quod a Novilunio distat intervallo is dierum, est, quando Luna, in oppositione Solis tota nocte illustrat terram,in tota die est infra eandem. Ejus characteri est ruber olbiculus , vel duo circelli, linea conjuncti δ' oritur Plenilunium, vesperi , in plaga orientali , cum Sol ex adverso, in plaga Occidentali, infra horizontem descendit, ita ut simul ambo eodem tempore conspiciantur.
117쪽
Decrescit Luna, mox a Plenilunio, cornua sua, a Sole , versus occasum projicit. Ejus nota est dimidius ruber orbiculus, ventrem ad sinistram, cornua ad dextram protendens. Noti: Quamdiu Luna lucet prioribus horis noctis,in vespertina est augetur lumine. Quando vero noctu exoritur, ac posterioribus horis nocturnis lucet, ac matutina dicitur, Senescens est, tantoque propior est Novilunio , quanto paucioribus horis , luce sua , nocturnas tenebras dispellit. At in Plenilunio, tota nocte refulget. AEVUM interdum vocatur illud spatium temporis, quod unius hominis aetati est proportionatum, ii terdum, quod ne caret. sECVLVM, est spatium centum annorum. Ex Varrone in Dioscorides, lepidum commenis tum affert Censorinus Scilicet, Alexandriae, ab iis, qui mortuos solebant conservare, observatum esse, ..plus centum annis hominem vivere non posse. Id, cor humanum declarare eorum, qui integri, sine corporis tabe pereunt, eo quod id, multis annis penden- Io,omnis aetatis incrementa&diminutiones observarint: , anniculi pendere dua drachmas; butam siquatuor; sic singulis, u*que ad quinquaginta accede- te binas. Ab iis centum drachmis atque anno quinquagesimo item, decedere singulis annis, in quociue homine drachmas binas. Ex quo perspicuum sit, centum annos natum, redire ad anni primi pondus,
nec longius vitam posse produci. LUSTRUM est certum temporis spatium , in usum civilem olim constitutum , quod . annis ter inabatur. Nam autore Festo, in Lustri spatium,
118쪽
veteres locabant praedia scitem, vectigalia olim, absoluto lustro, solvebantur. OLYMPIAS est quatuor armorum Graecorun inaequalium spatium, quo lapso, Iovis Olympii agones ludi , in Ol3mpia Thessaliae urbe, inter Olympum& Ossam montes sit , in orbem redibant. Primus autor horum Ludorvo filii Uin, de quo praeter nomen nihil constat. Restauravit eos Mops, de ex intervallo Atreus, atque Hercuire. Rursus intermissos, revocavit Iphistin Lex Elidis , a quo tempore , deinceps continuati sunt, unde , anni Olympiaci; Iphistae quoque vocari solent Praebe bant hi Ludicatalogum certissimum Annalium apud Graecos, atq; creditur prima Olympias incidisse in Annum Mundi 3I74. ante Christum natum 77 . CYCLVS QPERIODVS dicuntur temporum spatia, quae in orbem redeunt. CYCLVS SABBATICUS, est7. annorum Lunae-
Solarium , systema perpetuo in orbem recurrensa a Deo ob id institutum, ut terra, homiraei, vicis situdines haberent.
CYCLVS IOBELAEVS est septem Cyclorum Sab
baticorum seu 9. anorum Lunae- Solarium, systemati perpetuo in orbem recurrens, divinitus ordinatuimne in Repub Iudaica, paucorum opulentia, caeteros opprimere posset, sed ut bona Tribuum immobilia, manerent perpetua, atque servitutum esset vicissu
CYCLVS SOLIS,est temporis certum systema, a8- annis definitum, quo elapso idem tam Bissextorum. quam Literarum Dominicalium ordo, in orbem redi duat vero Litera Dominicatos a primores liter G
119쪽
II PRAECOGNITA sed , quae ordine retrogrado adhibentur, secundum versum Bedae: Grandia Frendet Equus , Dum Cernit Belliger
CYCLUS LUNAE, seu AUREUS LIMERUS,
db utilitatem sic dictus, est I9. annorum,tam Lunae- Solarium,quam Solarium Iulianorum Systema,quibus elapsis, Novilunia ad eundem diem Iulianum redire creduntur ' Ostendit etiam Festa Mobilia. CYCLUS INDICTIONIS, est i s. annorum Iulianorum systema, perpetuo in orbem recurrens; ad id olim ordinatum,ut pensionum certari; tempora subditis Romanis innotescerent,unde vox Indictiosed voce in tributi videtur reserenda verisimile est, hunc Cyclum tum primum innotuisse cum Constant mus M. Imp. ad solvenda militibus stipendia, minuau randam aciem adversus Maxentium,pecunia opus haberet,atque sic tributum indixisset solemniorem vero hanc Indictionum Eram ex eo factam, quod Chi iastianis ea visa fuerit initium quasi suae libertatis indictio triplex est Vna Caesarea, quia Caesares non
tantum in solvendis tributis, sedin signandis Instrua mentis, ejus rationem haberi voluerunt, eamque in rem videnda Nov. 47 Ejus initium connectitur cum S. Gl. Octobr. seu d. a G. Septembris: Autumnale enim tempus, inesse peracta, tributis persolvendis aptissimum visum est Altera Indictionum Era, vocatur
Constantinopolitana, qua Orientales, Fastos olim
signarunt, etiamnum signant; incipitque a Kalendis Septembris. Tertia Indictionum Afra , Vocatur
Pontificia, item R0mana, cujus initium connectitur cum Kalendis Ianuarii.
120쪽
EPOCHA , est certum atque illustre principium
temporis, a quo reliqui anni numerantur, vel in coninsequentia , vel in antecedentia, vel in utraque Secula.
Appellatur etiam Era, quae vox ab Hispanis primum usurpata est , qui temporum computationes, ab anno Isa Augusti, quo dominium Hispaniae ipse
obtinuit, ordiri solabant sic v. c. annotantes: Haec sunt acta Cordubae Kal. Augusti A. ER A LXX quae, capita vocum, imperiti tabelliones, postea in unum verbum contraxerunt. Hanc tamen vulgatam sententiam, Scaliger . 1 de Em.tem p. rejicit quia insolitum, Annum per A nisi praecedat Vixit Erat per fr. item Augustus, hac notione, per A exprimere. Proind aliis, Aira, al, Ere dicitur, quia universiis Orbis Romanus, cogente sare Augusto , cum primum censum ipse instituit,ars exsolvit. Hinc sidor.
l. s. Elymol. c. 36. Austu lus sar, riversium orbem describens, ad primum ensium Si am instituit. Isaacus ossius, Erae appellationem, a Iudaeis Hispanis natam censuit, in honorem Herodis M. quem , pro Messa habuerint, mage proselytum Oca- Verint, unde Hagera in aera , Uri, itera G.
Periodi Iuliani non est Epocha Historica, sed l. latum technica seu artificiatis, a Iosepho caligero , in usum verarum Epocharum excogitata,& dicitur Iuliana, ex annis Iulianis, e quibus hoc temporis systema constat. Nimirum, Scaliger animadvertens, admodum intricatum esse calculum , quo, Annis Mundi, vel annis ante Christum natum, vel alia quacunque Epocha utimur, cum qin saepe inteligere nequeat, quem hic, vel ille Scriptor, annum innuat,