장음표시 사용
11쪽
asu. dicendum, si in mora fit acci
non tamen intensvE ITolla. A Usur num. sor. Et quod accedit, regulariter Tutor acquirere non tenetur. autb.no usimi C. de a . tui. Multo minus; usiuras debebit Tutor illarum usurarum , quas nondum accepit a debit ribus pupillaribus. Carpi.p. .c. o. aes .
XXI. Quae supra de mora dicta fuere, partim de mora irregulari, quae ex re fieri dicitur; partim de regulari urila, quae fit ex parte debitoris,accipienda. sed quid si T. torsit in mora accipiendi; nonne tum demum usuras usurarum praestare debet Pupillo, ex eo tempore, ex quo a cipere noluit oblatam peeuniam tXXII. Dummodo oblatio recte facta sit,subsequente se. obsignatione, &depositione. l. t. s. de Usur ALLI I. l. p. et eoae vel crebra denunciatione, & oblatione. L Q. A UAr.pupieret . p. i. d. a. ib. as. insim (quae sic. vel l co obsignationis & depositionis est,uel tertium genus impediendarum usurarum constituit utiq; teneri ad illudi
Tutorem puto. Nuda enim oblatio,licet in mora construtuat Tutorem l. a. insolat. nondum tamen ita emcax est; ut cursum usiurarum sistere possit. Nam cum moram ex interpellatione tantum contractum purget. . se . S. s. de l. a. desolui. eas quoq; tantum usuras tollere potem quae inde dependent ; ex persona scilicet. m. Stru S.IV. . a ab.I . Cum vero hic usurae magis ex re deberi ubdeantur, pecunia Q. pupillari, ob favorem ejus specialenta hs. C. in quis. e. re A in int. Dra. Struv. d. tb. mora prae primis realis tollatur neceste est, ut cursus usurarum cum
eflectu sistatur. Quod non nisi obsignatione & depositu mone fieri potest ; per c t. S. ult. l. p. ct S. S. i. de V r. V V .
hictb.as. aut etiam creberrima oblatione. d. l. -.C. de usum. Acar. l. aa. S.I. de V. O. Nam qui crebro di identidem pecuniam offert, ea non utitur. argid . . i XXIII.
12쪽
XXIII. Tenen ergo tune Tutore in ad sol vendas rance re
usurarum usuras; quia ille in causa est, quo misnus usura
usurarum usiuras, puto, quod sc. damnum incurreret Pupillus, ob usurarum cursum , per depositionem impeditum I tum quod culpa Tutoris factum, quo minus usura, una cum reliqua sorte, lari facta sit; & quod hic tantum certat de damno vitando, & lucro, culpa Tutoris, cessan-re; cui,vel alii foenori elocare,vel alio modo in commoda Pupilli impendere incubuissiet. Imo si propius rem consideremus, ipsis depositio nibit aliud est, quam solutio. Vix enim aliam ob causam, cursum usurarum si stere illam,dicendum; quam quod pro solutione in hac materia accipiatur. Struv. S. J. C. Em T. th. Zp. Notat tamen mesemb. a. n. t a. non mero jure Tutorem debere usurarum usuras; sed demum ex sententia Judicis; & quidem non pro usuris sed pro vero interesse, ac eo, quod in sortem
X xlv. Non praetereundum,quod ex de Esto
Ear. de ratioc. adn. c. s. n. so. II. probare Vult. B Hubp. a.dec. aac. teneri Tutorem ad usuras usurarum ab eo tem- moram ampore, quo fuit in mora restituendi reliquatum i sub quo u- liquatu usu'surae continentur. Sane d. Autori ibi sermo est,de illotanc . et ' rum,an debeatur minori interesse reliquorum a tempore, is 'quo utor velCurator fuit in mora restituendi reliquatum; quod affirmati per L . S. ult. de . . tui. oel. I.ss. de Useur Illud extensium voluisse Munnog etiam ad Usuras usura rum, mihi non videtur; cum & plurimae obstent rationes,&exdd. th minime hoc ipsum probari possit. Praeterquam enim, quod neq; mora regularis, quam tamen Tutor non nisi interpellatus committit, L as. L a . de V O. adae l. V. s. t. de leg. a. neq; irregularis, ex pecunia pupillari prove niens, usuras in sortem transmutare posset, uti supra dictum; ipsi quoq; textus citati reclamant. Requiritur'
demnatio su Isu, Einc parata Tutoris,ob
13쪽
Paene qualu etiam usura, non nimium ex- asserande.i XXT Quamvis enim in s.s . de a . turi generat, ter dicat, debere Tutorem usuras in diem, quo I utelam restituit; nemo tamen negabit, intelligendam esse istam legem de rebus, de quibus alioquin usurae praestabantur, eum nequidem de omni pecunia pupillari, quam penes se habet, usuras debet. arg. auth. ne issi me a sui. mulco minus ergo ab usuris. l. t deum' si probe insipiaciatur, contrarium aperte statuit ; dicitur enim ibi: Tutorem usuras praestare in eum diem, quo restituit Tutelam. Intelligendum ergo hoc est, vel de usuris sortis, & jam antea ab illo pristitis ; vel de aliis novis usurarum usuris,quas antea non prautitit, dc quae a tempore tutelae finitae initium capiunt: de his non potest, quia ne unico quidem Verbo novarum usurarum, a tempore finitae Tutelae initium capientium fit mentio. E. dubio procul de illis usuris quas ante praestitit. Nec obstat quod foenus tantum incidenter intendatur, adeoq; sane mastir debebat esse favor ejus, quam foenoris negotiati vi & principaliter intenti, neq; ad illud extendenda d. prohibitio; cum praesertim, quanto plus duret mora, tanto plus coercenda. Molin. de Usura
XXVI. Verum, utut haec ita sint, cum tamen usura quodammodo pro poena habeatur. I.s I. in . de Negges. eaq; percursium earum liberum&non impeditum facis emasperetur; minime propterea contra li. exacerbanda veniet: sussicit enim, quod hoc in casu ultra alterum tantum currat. Moli'. c. Neq; etiam finitum Tutoris ossicium illud essicere potest; cum nequidem cursum usurarum, ulterius porrigere possit; sed necesse est ut interpellatio interveniat, quo currere pergant. d. l. SIS . h. t . Neq; ex quo sistitur cursus usurarum, usurae videntur in sortem inutatae: sic scit. quoties ultra alterum tantum non Pe
14쪽
mittuntur, sors fierent; quod absurdum, & anatocismo
XxUII. Porro quid in dote obtineat,pe sipiciendum
Et quidem non exiguus est dotium favor. Non enim tantum nonnunquam, tanquam legitima portio transmittitur ad alios haeredes; quando sic. vicem legitimae subiis per ea quae tradit. His . Don. Enucta I p. c. lit. . not. interdum etiam privilegio Vellejano fortior; ita, ut mulier dotem promittens pro aliqua, exceptione Scti non gaudeat. Lu . et ad m. Via. Qui favor eo fuit extensus, ut etiam omnes rei dotalis accessiones dotales fieri dicantur. l. p. Scult. h. o. S. a. A I rit. I. . S. a. sol. matrim. hinc ergo non obscure apparer, omnes accessiones ex natura dotissimul ac debentur, sortem fieri. Sed falsium est, omnem dotis accessionem dotalem fieri; seu ut sortem se habere ;adeo ut ne quidem fundus , pecunia dotali emptus, uxori acquiratur; nisi permutando actum sit. l. a. C. de J. ALBoc. l. a: I S. th. -p. multo minus fructus & accessiones naturam suam mutabunt. Loquuntur autem l. p. S. Osol. mair. & reliqui textus, non de tali accesssione, quae infructu est; sed de augmento dotis, quod semper sors fuit;& potius ut praemium virginitatis, & pretium sanguinis debetur, non ut usura. Z p. dista Jur. Tu.I. n. t F. de quo insta uberius th. 8 I. XXVBL Hactenus de debitis priviIegiatis. Pergendum porro ad alia. Qui usurarum usuras non omnino im quam usura probandas esse putant, inter alia etiam producunt illud , interes quod interest; s interesse; cui cum jura admodum fave-pmpem ancit ita, ut illud allegans, J. praelationis gaudent in max CarpZ.p. t .c. S.et si . & in J. C. ultra legitimum modum usurarum elus petitio permittatur. Hinc ex Cagnolo, Mun, noe de ratioc. a m. c. t F.n. I. refert s morosum debitorem
15쪽
nonpotest. Prohibita sunt usura
rcnon solum ad interesse simpliciter; sed etiam ad interessa alterius interesse teneri, solito negotiari. XXIX. De interesse quidem insta dicetur; quod se. ejus interesse peti possit,& quare. Quod vero illi cum usuris nihil sit commune, inde patet. i. Usura enim est commoditas & accessio, quae propria
circa quantitatem versatur; interesse non circa quantit tem , sed circa alias res quascunq; , l. de inhi. ur. l. t. Aper. om. r.venae Vultei in R.J. c. q. n. s. r. Usura debetur interdum a tempore contractus: inte esse demum a tempore morae vel culpae. L co .prasoc. 3. Usurarum modus ali. est determinatus&praescriptus.ls. de Usur. Interesse vero est incertum.
. Usura accidens semper est, quia ex sorte nascitui, tacujus causa debendi,praeter sortem, nulla alia;Interesse vero, quanquam etiam a re debita, tanquam origine depem deat ; respectu sui tamen nova est, & alia plane debendi causa, adeoq; potius pro parte, quae accessura fuisset rebus nostris, habenda, quam pro accidente. Cum ergo usurae&interesse ab invicem satis dicterant; patet, neq; usii, ras, tanquam interesse peti posse, neq; hoc praetext u usiris rae ab aliis usuris. Si vero quis usurarum interesse probara velit, omnino audiendus. XXX. Quod si usurarum usurae ideo sunt prohibitae, ne improbum foenus debitori extorqueatur, ergone tunc erunt licitae; quando una cum reliquis usiuris legitimam, quantitatem non excedunt; si cum minor petitur usiaraa sorte, hoc pacto, ut illae usurae sortemquotannis augeant, aliasq; u suras cum sorte pariant i Neg. Molin. n. -s. eam ob causam; quod, licet primis annis legitimam usurarum
quantitatem non excedant, successu temporis tamen ex
cedere possunt. Sed dii licet solum ad illud usi, tempus
16쪽
mutuum detur; vel pacto adiecto ematur ut post illud
.tempus usura non amplius currat , tamen non valere idemmon. asserit. c. Omni enim casu usurarum usurae damnantur ; quibus etiam illi annumerandi,quorum sub praetextu usiuraria pravitas occultari quoquo modo potest XXXI.' Sed , quoniam solutione interveniente , usuras naturam sortis induere, dictum fuit; utiq; tunc pro solutis habendae , quando, novatione intercedente, per fictionem brevis manus, tanquam solutae, sorti adjiciuntur. Utiq; n. brevi manu mutuum contrahitur; quando sic. permicto, ut mea pecunia, quae ex alia causa est penes aliquem, sit penes illum ex causa mutui. 1 t. LII. de reb. creae Iam vero usurae debitae apud debitorem , actu sunt ex alia causa; debentur enim absque ulla ex-
septione; quid ergo impedit, quominus brevi manu possint esse apud illum tanquem mutuum et cum illas emigere, de exactas denuo sub usuris eidem debitori mutuo dare, nemo prohibeatur. Carpe. ADL . .. pos si . missi D. MDii p. dec. 2 s. XXXII. Verum si hoc concederetur, facilδ eluderetur prohibitio anatocismi,& debitor, rigidam credito- me ris exactionem evitaturus, ad hujus odi mutuum, brevi per e vere manu contrahendum, facili negotio compelli posseta. V p 'Struv. Ex. ap. tb. I o. Licet n. alioquin brevi manu mu liuisituum contrahere, in Jure admodum sit licitum; illata-men Iuris permissio de illis tantum exaudienda, quando emittitur pecunia apud alterum est, non ut usiura, sed ut sors. Neq; est, quod hic se exceptos esse putent Mercatores; quod Q. in illorum causis de apicibus Juris disiputandum haud sit, per v. l. X. mane Est namq; hic aperta Juris prohibitio, summa aequitate, in favorem miserabilium personarum sancita, minime ergo controversia est C . de apb
17쪽
anatocismi renuntiatioesiissicita.
sata de apicibus Iuris; adeoq; generalia sanctionis prohibutoriae verba generaliter quoq; erunt accipienda.. Carpe. p a. c. s a. d. s . XXXIII. Sed cum in favorem debitorum prohibitus sit anatocismus, annon renunciatio , de nou utenda exceptione anatocismi, illum reddat licitum Z Namq; de in Vellejani Privilegio renunciatio operatur illud, ut imtercesso mulieris de Jure subsistat,& alioquin exceptionibus sibi competentibus quemlibet renunciare posse, tralatilium estia Verum nihil in hoc negotio opera ur rhnunciatio; Sive enim sit simplex, nulla erit; ob verba L a S. C. de Usur. negativa, prohibitiva & exclusiva; quae nullam renunciationem admittunt. Adde quod eadem, facilitate quis induci posset, ad renunciandum, quam ad promittendum vel novandum. Quam ob causam Dra. Struo. S. J C. Ex. II. tb. a. neq; renunciationem Valere in repetendo illo , quod per errorem in debite solutum, est, tradit. Quod etiam alii extendunt ad exceptiones doli mali & metus; alii vero illud restringunt ad eum casum, quo renunciatio fit durante metu, vel dolosa circumscriptione, ita ut nullus alius interveniat actus. XXXIV. Neq; effectum habebit qualificata, cum juramentum de re illicita & legibus prohibita sit nullumis, neq; ad illud servandum quis teneatur. arg. L Ita. S. ult. de Q. i. . de Dre . Neq; etiam valebit si ita comremittatur, ventum inter debitorem & creditorem; ut certa pars u-Meo ut res, iurarum remittatur, ut reliquum sorti jungatur. Quan F qm serti quam enim prima fronte videtur, debitorem lucrum eo inde percipere, quod ab usiuris aliquid remittatur, vetrum cum successu temporum longe majus foret damnum, quam lucrum exinde competens et merito, tanquam fraudulenta di subdola circumventio, rejicitur. M. Z P λη'. II. XXXV.
18쪽
XXXV. Perveniendum nunc ad usuras Rei iudicatae, M usi,
ubi usurae novam qualitatem sortis videntur acquisivisse M -- tum quod totius debiti in actionem deducti novatio le- promtgalis facta sit, tum quod propter contumaciam condemnati, major causa debiti subesse videatur. vie L prideus j. &quae post rem judicatam debentur usurae, in aliam speciem degenerent, &ad instar interesse exsolvi de
beant. Carpetia Adh deb. n. a LXxXVI. Sed aliter placuit Imperatori, namq; ut penitus aboleretur anatocismus,& nullus ei locus, cujuscunq; justae causae praetextu relinqueretur, censuit legales hasce,& juste punitorias usuras pro rata veteris cantum sortis currere, & exigi vetuit ullas quantulascunq, usuras, pro conflato ex veteribus usuris incremento; etiam a debitoribus contumacibus I. D. C. de m. r. . Nec absq; ratione, in cujus spiritu lex vivit. Non enim usurae exinde protinus sors fiunt, quando Judex reum sententia sua condemnat ad capitalem summam & usuras sol vendas; uti eleganter ait Fabius de Anna. est. Z p. e l. n. t . Hinc etiam Anton. Fab. ref eod. Z p. d. L ait. taxatione fructuum & usurarum a Judice factas ejus summae tamen usuras a tempore morae peti non posse a remanent enim nihilominus accessiones,utut taxatae. XXXVII. Demonstratum hactenus suit, quot modis& quibus casibus anatocismus committatur; adjectis nonnullis specialissimis exceptionibus. Antequam vero ad mlutionem accedamus, & quibus modis illa fiat, & quo modo naturam usurarum transformet, explicemus f intempestivum minime fore puto, injicere hic & intertexe-xe casium quendam intermedium, ubi ex parte sortis intercessit so lutio; ex usurarum vero parte,nulla. Videlicet soluta suit sors integra, una cum aliqua usurarum ,
19쪽
ignoravit aliquid re, si re, non bentura
parte; remanentibus' tantummodo in laesduo exiguis usurarum particulis; quidnam de illis statuendum; an in
sortem mutatas dicendum , ut novas producere possint usuras; nec ne lXoVIII. Cum vero illud non uno modo contingere possit, discernendi ante omnia sunt & segregandi distincti casus, ne illorum confusione in errores incidamus. Quando ergo in residuo mansit usurarum pars; illud primo contingere potest ex errore aliquo & ignorantia i quando & creditor calculum minus recte ponens, sibi nihil amplius deberi; & debitor se totum solvisse, putat Dicendum ergo, comperto postmodum errore utrinq; ad nihil amplius solvendum, praeter illam summam, debitorem teneri; quoniam praesiumptio adest, illum si tempore i ctae solutionis, de illa residua summa fuisset admonitus ,& suffcienter edoctus, in illa solvenda non suisse dissicilem XXXIX. Deinde fieri sellat, ut utrinq; quidem cono pecunia stet de parte residuas soluta tamen simpliciter fuit pecu simpliciter via, neq; conventum de reliquatu , an usiurarum,an vero soluta, reli- sortis nomine venire debeat, & tunc quicquid solutum ' in usuras computabitur, & a reliqua summa usurae debe- huntur, quoniam fore reversi eae l. s. s. a. h is de solui,
XL Alia interim emergit quaestio. Quid si debitor
illam partem usurarum, quae residua mansit, se debere M scirere suem si de
rem usura- l negavit tandemq; persententiam judicis in illam fuit com
demnatust Puto illam pro sorte habendam, & solutum in usuras computandum. Quanquam per sententiam judicis usura sors minime fiat; quoniam tamen debitor in causa suit, quo minus illa pars, vel ab initio fuisset soluta, vetablutum in usurai computatumi illud computari is
20쪽
tationis Ius tamdiu in susilaeso suisse dicendum,donee de
veritate constiterit. Aliud tamen dicendum , si justam habuerit litigandi causam ,& in probabili fuerit ignorantia; puta si haeres sit debitoris. XLI. Nunc ad solutionem ipsam accedamus ;quam hic non lato accipimus, pro quavis liberatione, vel quo vis modo , quo vinculum & substantia obligationis dissolvitur, ut in I.s desolat. sed stricia pro illo actu, quo id, quod alteri debetur, a quocunq; naturaliter praestatur. Illa si legitime facta sit, aliam plane usuris qualitatem acquirit; sortis sta principalis; adimendo illis accessoriam,& accidentalem; haud secus ac rerum naturalium fructus, pendentes quidem pars fundi videntur. de R. I. percepti vero& separati, non amplius pars sunt, sed totam quoddam principale constituunt. Goeae ad I. I S. S. t. de C. S. Emest igitur solutio, ut simul atq; creditor illud acceperit, quod solvitur, sors fiat solutum et & tam illi, quam alii sub usuris dare nullus prohibetur. Diss Vm-semb. cam. a.nn videtur tamen de solutione tali loqui quae fit per fictionem brevis manus.. XLII. Hic statim principio duo sese osterunt casus; ubi, quidnam statuendum, adeo expeditum non est. Quid enim, si creditor, cui usurae solvuntur, quiq; illas
statim debitori, tanquam novam sortem, capitali jungendam, mutuo dat, vel non sit sanae mentis 3 vel non. dum maturae aetatis 3 Distincth respondendum : Furioso solutae usurae, pro non solutis habentur , utpote, qui nullum negotium contrahere potest, i. s. AR A nee quicquam velle, vel agere censetur. l. T. dea. vet. o. har. l. o.
de R. r. Si ergo continuo reddidit debitori usuras, idem est ac si nunquam fuissent solutae.