장음표시 사용
31쪽
ultra mentem & intentionem illorum nihil operatur. prel. de O. , A. I. ap. pr. de re cr. Nam & intentio creditoris,& debitoris hic deficit. Ossi. l. r. de Usur. Ubi etiam post depositionem iactam u iuras debet debitori
v. Casius est diversus , ex mora enim debet s quia creditori postmodum depositum accipere volenti, impedimentosuit, quo minus possit recipere. E. utiq; usuras debebit ex tempore morae. Non enim quaevis depositio sistit usurarum cursum ; sed ea, qua mediante creditori creditum suum omni tempore recipere licitum est &integrum. LXI. Actum hactenus de modis, quibus debitor solutionem ipse praestat ; sequuntur nunc quando per alium solvit creditori. Fit hoc primo per mandatarium; qui, si nomine mandantis creditori, suis nummis, non mandantis satis faciat; usuras pro tota summa, tam a sorte, quam ab usiuris re cte petit, ab illo, cujus mandato solutionem in se suscepit. l. ia. S.p. Mane Aperta ratio est in promptu s cum enim actualis solutio interventis utiq; u. surae non amplius erunt usurae, sed sortis naturam acqui. siverunt. Est autem inter simplex mandatum in specie ita dictum, & alios actus, in quibus mandatum etiam intervenit, haec praeprimis disterentia; quod mandatum proprie sic dictum, nihil aliud praecedat, quam nuda rogatio &commissio mandantis; cum in aliis actibus, semper ob aliam causam praecedentem mandetur et v. g. delegans
ideo mandat delegato ut solvat suo creditori; quia sibi debet; ita fidejussori mandat debitor principalis ut solvat creditori; quia fidem jam antea pro illo interposuit. . , LXU. Et quidem a fideiussore, quoniam idem fit; actualis sic. praestatio, L. solutio totius debiti; idem quoq; dicendum; teneri sc. debitorem fide jussori pro se solventi, tum ad cocam summam reddendam, tum etiam a Lusii-
32쪽
est, sors est; adeoq; indemnem illum praestare debet. l. a. C. Mande. a. de Fiati . Si enim ille, qui accipit usiuras nomine alterius, eo ipso dum illas accipit, in sortem mutat, &resp. ejus non usurae sunt, sed sors, etiam qui pro alio solvit, quicquid solvit tanquam sortem solvit,
atq; sic petendo usuras a tota illa summa, usuras tantum a sorte suo petit, nullas ab usuris. Struv. Ex. ap. th. I. cons Vincent. de Francb. dec. a s q. n. I s. Seu, uti Carpe. p. I. c. et S. Hi o. ait: fidejussor usuras solutas non tanquam,
aliquod lucrum repetit ; sed tanquam rem propriam s&ob hanc etiam rationem reliquis chirographariis, quo ad totam summam, praesertur inconcursu creditorum. LXIII. Sed instabunt alii: sorte non aliam ob rationem usurae a fidejussore solutae pro sorte habentur, quam quod fingatur, ac si debitori tantum pecunia mutuo dedisset, qua postmodum ille debitum solvisset: at vero in hoc negotio nulla fictio brevis manus permittitur; uti supra late fuit probatum. Verum respondetur; ea fictio pro hibetur in causa anatocismi,qua usuras,quae apud alterum sunt, in sortem mutatas vult creditor et hic vero tale
quid non accidit , sed fidejustor, qui ficte tradidisse censetur: pecuniam illi , pro quo ex fidejussione solvit, usuras
petit ab illa pecunia, quam pro alio, ( potius ex mandato, quam intercedente aliqua fictione o solvit, & quae nunquam usura fuit. In creditore ergo illud non obtinebit, quia concreditore pignus sibi cum illo commune, luit ;ψtpte, pi- sortem & usuras pro debitore suo, citra ejus jussum sol Ti,. . . vens; tunc enim usurae illae in sortem non mutantur. Ra-tio est; tum quod sit simplex negotiorum gestor; cujus gesta non debent esse nocibilia principali; tum quod in sui tantum utilitatem & securitatem fecisse videtur hac. is. quiPot. inpigra. Dn.Ario. G. ap. tb. II. lE LAI v.
33쪽
3 LXIV sussieienter puto hactenus pertractatum sui'
solutionis materiam ; & quomodo ex illa tanquam unicosundamento, mutatio usurarum in seriem dependeat . Antequam ad alia accedamus: brevibus disquirere,operae
pretium fore puto, quidnam de poena stipulationi usur rum adjecta , dicendum , si illae termino praefixo non solvantur: utrum licita sit, necne e Negativam Juri co formiorem esse putos quia se. hoc nihil esset aliud, quam anatocismus palliatus. Consequi enim credi orem hoc modo usuras. usurarum , perquam manifestum. LXv. Consentit quidem nobiscum m. Carpet. AEEL Lb. posis a. in fundamento tamen discrepat. Siquidem statuit: adjectionem poenae licitam tantummodo esse in stipulationibus faciendi, in quibus, propter incertitudinem, interesse conventionalem admitti poenam. Cum enim ipsum factum incertum sit; interesse in facto consistens magis adhuc incertum L a . de R. J. hinc poena certum reddi necessum esse. Sed (quod pace magni talius Icti dixerim vereor an hanc sementiam,&legum capita, & rationum momenta ferant. Quantumvis enim in obligationibus dandi res promissa certa sit; nusquam tamen prohibitam in Iure reperies hoc casu poenalem stipulationem. Cum maximi stipulationes inventae ant, ut unusquisq; consequatur, quod suainterest. LV in Atqui non minus alicujus interesse potest in obsigatione dand v. g. pecunia, non numerata tempore promita. E. excludendas minime esse puto, ab hac poenae adjectione dandi stipulationes ; dummodo non exced rur legitimus modus. via. Dn. Ritterss. comm. adsim de r. O. S. Maxime cum etiam expressissima verba Ly.S u . de V O. reclament, contra quae nulla ratio qui quam OHratur.
34쪽
esse hanc poenae stipulationem ad cum casum, quo socii i xy- promissae solvendae fuit adjecta, non vero usuris; tum propter verba expressa ae L s. S. ult tum etiam argumento eorum, quae de fictione brevis manus it supra in odium videlicet Anatocismi, ne ullus casus illis relinquatur. Obstare videtur, quod aequum, dependi a debitore omne illud, quod ipsi facto alterius abest; sed respondet Domlib. a C a r. illud tunc procedit, quando suum repetit, non vero quando lucrum adventitium.peri. I.S. I. AR. J. LXVII. Porro etiam notandum , poenae stipulationem intelligendam permissam I. de poena momentanea resipe-nea.ctu singularum principalium praestationem, L p. pr. L ta. de Usum secus ergo, si poena esset successiva & multiplica- . ea. a. poena ista momentanea non debet excedere legitimum modum, rationem sic. duodecimae ariae M. P. Alii vero poenae stipulationem etiam usuris non solutis adjectam, licitam esse, per L ap. mi. - . de Useur. affirmant: quod tamen ex dd. textibus minime probabitur. Nam l. ap. magis ita intelligendas usurarum usuras pro non adjectis habendas; cum illae omni casu sint illicitae:& l. - . de casu ubi poena succedit usuris; h. m. ut, si usurae de-hitae justo tempore non solvantur, loco illarum tot debeantur Denae loco ; quam poenam modum usurarum legitimam non excedere debere, dicit Jctus e L - . Dissm-An. de Usur. n. JZ. JAL LVIII. Quomodo ab usuris nondum solutis alia: usurae nullo modo peti possint, ex praecedentibus uberrime patere puto. Nunc etiam agendum de illis, quae percipiuntur ut sors, non ut usiura, ut principale, non ut ac
cidentalium, adeoq; usurae ab illis peti possunt; & petitae non erunt usurae usurarum, sed sortis. Inter quas species
35쪽
annuis reditibus tardius soluto Abenturi
primam constituimus A nnuosReditus redimibiles; quando nimirum sus percipiendi annuum reditum redimibblem,tanquam merx emitur venditur, Justo pretio. Ab iblis ergo si mora in exsolvendo commissia sit, usurae debebuntur atem fore morae; neq; pro usuris usurarum reputandum , quod eo cassi exigitur. Annuus namq; reditus, cqui & a mutuo, & a contractu censitico, & ab epaphy- te usi, itidemq; ab emptione usus fructus latis distert) nihil quicquam in se habet vitii ; dummodo I. pretium , quo fuit emptus, sit justum; &vel speciales uniuscujusq; pr
vinciae leges, aut consuetum usurarum modum, non excedens. Molin. de Usium n. a . it. n. I s. I ta 2. Sors inco tum abalienatur. c. I. a. de empl. venae in nr. 3. Vendiatori redituum potestas redimendi non denegetur. d. tr. I. a. Molin. d. tr. n. III. it. n. sF a.
LXIX. Adeoq; non tantum realis, usiurarius non eri contractus; sed neq; personalis; cum sane malorem exer-rceat erga pauperes liberalitatem, qui absq; ulla hypotheca vel cautione, nuda fide debitoris, pro annuo reditu ce tam pecuniae summam ipsi annumerat ; quam qui non nisi super re certa talem celebrat contractum, juxta reo quicquid alleviat & minus gravat debitorem , deteriorem vero facit debitoris conditionem, elevat & minuit rationem Usurae. Mohti. de Usur. n.aa. Adde, quod etiam in re ali, principalis obligatio ponatur in persona , quae, re supposita extincta, nihilominus (quamvis non ad totam siti inmmam) obligata dicitur. M. Eor. Zo . ad Decret. de Empt. Venae n. T. et S. LXX. Cum ergo utroq; casu revera celebrata sit emptio Juris percipiendi reditum, qui nihil aliud est, quam forsit haud secus ac usus fiuctus & canon emphyleuticus inihil restat concludendum, quam usuras illarum a tempore
36쪽
s pore commissae morae deberi. Itidemqio eodem fun
damento in pensionibus censualibus, laudem iis & decimis usurae a tempore morae praestabuntur; quia haec omnia non sunt usurae, sed sors. Sed quid si poena stipulationi redituum adjecta sit, in casum tardius solutorum lLicitum omnino , arg. l. s. S ult. de V. O. ita tamen,ut poena succedat usuris, &ad earum quantitatem etiam redigatur.
LXXI. . Sunt etiam alia censuum genera; huic reditui assinia; de quibus, quidnam statuendum, brevibus adjiciendum : Et quidem de censu constituto ad certum tempus , ut, illo exacto, emptori liceat repetere sortem; cum a mutuo parum disserat; tale quid minime asseruerim; sic. censius si usiuraru ardius solutarum usuras exigi posIC; nihil enim esset aliud quam anatocismi species. des aere. n. o. Aliud vero dicendum de illa census specie, quae quidem ad tempus tantum certum currat; ita tamen, ut sors non sit salva, illo elapso; cum hic contractus neq; usurarius sit: adeoq; ejus censius tardius soluti, quare non debebuntur usurae. LXXlL Idem de censu vitalitio asserendum, cum, de .l. n.'. namqs Ob incertum eventum ut lucrum casuale usurarios minime est ; adeoq; non soluti usiuras, tanquam a vera sorte debebuntur. Huc refer ea, quae de constituto dotalitio apud J. Sax. interpretes reperiuntur; cujus modos cum sit usu sfructus duplicatus ;&insuper de sangulis centenis usurae dextantes debeantur ; ita ut pro in ille florenis ducenti annui debeantur ad vitam et nullum
uem celaudamiuo decim dicendum
porario, quia mutuo paprum iliferri Seciae si por
re non lucet, D bentur pariter usuis rae census pistulitii.
37쪽
suu rems in in trinsecum extrinse
Nes in imaestimabile aestimam Ale
LXXIII. Dictum quidem supra de interesse, quod
respectu illius aliud interesse peti posset; additaq; brevibbus causa, quod sic. interesse, tanquam alia & no va debemdi causa se habeat; uberius tamen paulo de hac tractandum materia; perspiciendaq; varia divisionum commemtas ne sorte, illis posthabitis, in inextricabiles incidamus errores. Praetermissa vero Accursit & sequacium; in commune, conventum & singulare et cum conventum, poena sit ;de qua jam dictum: singulare vero nullum, cum nihil exsingulari cujusq; aflectione aestimetur. Las. ad L
extrinsecum. Siquidem omne interesse esset extrinsecum,&,xtrinsecus emergit, neq; a re debita causatur; sed o casione morae & culpae in non solvendo commissae r illud vero, quod intrinsecum nominant , Q. aestimatio rei,principalis, nihil cum ipteresse habeat commune. Bocer. d. c. d. et s. n I s. seqq. Ut etiam illam Barioli, in aestimabile, Mnon aestimabile : omne enim interesse aestimabile in Jure esse debet, alioquin inanis foret de illo disputatio, cum neq; aestimari, neqi peti posset. contr. rub. C. de sent. quapro eo quod intereu profjunct. S. sa. de Amon. hinc verius in puncto Juris interesse inaestimabile non esse dabit Resi . ad I. un. C. de sent. qua pro eo. Glo .is. n.ss. Bocero geri rumoruet quoq; l. e. defendendam relinquimus suam divisionem L, ui interesse damni emergentis, & lucri cessantis; cum haec potius sit divisio totius in partes, quam generis in species:& vix ullum dari poterit exemplum, ubi non utrumq;, talucrum cessans, & damnum emergens luculenter appareat ; quanquam in nonnullis casibus alterutrum horum a magis sit conspicuum. Miam. n. r.
LXXV. Aliam interim divisionem annotavit Molis ussur. u. ''. ubi insucsic aliud nominat casuale L m
38쪽
S mentaneum , quod in eodem tempore fimul totum in
curritur, & committitur: aliud promistuum L successivum i quod successive, pro rata temporis incurritur. Ve rum illud ultimum non proprie interesse est, sedinterularium; teste ipso d. l. n. p.& ab interesse, ut sors ab usura differt. Est enim interusurium illud lucrum, quod aliquis, sortem foenoridando, ex usuris percipere potuisset; hinc etiam, ceu usiura, non indigat probatione; & quoq; tra moram vel culpam deberi potest, solumqt de pecuniis stricte sumptis peti potesti &quae sunt aliae ejus diffirentiae; quas vide apud Molin. d. tr. . ses. LX x VI. Verum interesse e contra est augmentum, is s quod per rem nostram, ab altero nobis debitam , secuti capiatis
usurium tibus nostris adjicere potuissemus , citra accidentale usurarum commodum i emolumentumq; exinde percipere.
Seu : Est accessio, quae non ex re, sed saltem respectu &occasione rei nobis J. dominii acquisita suisset, nisi factum vel cessatio adversarii illud impedi visset. cons Borem d. l. Cum ergo cons ec, inter ste & ab usuris, & ab interu- furio in totum diiserre, ita ut non versetur circa quantita, tem proprie; sequitur, quod secundum regulas usuris praescriptas plane non sit aestimandum; adeoq; interesso alterius interesse, quidni peti possiti dummodo, qui ibi ad petit, factum cin quo interesse consistit, La . de R. J probare pota sed viderit ne in probatione succumbat, ct una cum illo usuras perdat. Respectu enim sui non est accidens, quod citra deminutionem subjecti abesse pos- fit; sed augmentum potius & pus , quae rebus nostris as
39쪽
NM. an fructuum usur sdisting..fructibus speciata rei
LXXVII. Quid de fructibus erit dicendum; illorum
utiq; usurae debebuntur; quoniam sors sunt, neq; pretii accessio; sed pars fundi, per L D. de R. V. Recte igitur, in Rei vindicatione instituta, non tantum ipsi; sed illorum etiam usiurae peti poterunt. Accedit quod & ipsi contibneantur rei restitutiones eodemq; actionis jure petantur. Laa. hJs. b. t. Goeae ad i. Ia I. de V. S. n. A Verum sciendum: Fructus, quanquam per se spectata pars sint totius, non tamen semper manent: sed eousq; tantum, quo rei principali cohaerent, qui pendentes nominantur. Separatae ergo pars esse desinunt; neq; rem principalem minuunt, neq; augent: siquidem res speciales augmentum tale non recipiu nt. Goeae ad Li I. n. t. Hinc quanquanta rei vindicatione instituta, etiam ipsarum petitio contineatur, continetur tamen, tanquam partis accessoriae , non
principalis rata. d. L ff. dem S. Molin. A DIIum n. Fa. LXXVIII. Ut igitur recte decidatur haec controversia, distinguendum inter fructus rei specialis, quorum restitutio tantum praestatur:&fructus haereditarios; quorum etiam debentur usurae; illorum scit. qui ante pecitam haereditatem percepti, percst. S. . de har et unct.LI. c.eod. Cum enim haereditas non corpus quoddam speciale significet; sed Juris universi nomen sit, i. i. derer. div. ideoqi& accessionem & decessionem in se recipere, ac perconsequens fructibus aliisq; accessionibus & incrementis au
geri dicitur, L i I. A V. S. quod magis in Jure, quam in
corpore existat. Goeae ade et S. Quoniam ergo haerediatatem augene, d. LII. S. I. per se facile constat, eas in haereditatis petitionem, non tanquam partem accessoriam; quae totum principale non minuat, sed tanquam partem totius principalem 1 o.S. t.b.t. venire: qua ablata, non
minus ac reliquit haereditariis portionibus i illa minuitur. - Et
40쪽
di Et hinc eius non minus ac reliquarum partium haeredita
riarum, debebuntur usurae. LXXIX. Praestantur tamen cum aliqua differentia; &b. f. possessor tunc tantum illas praestat, quando locupletior ex his factus est; a tempore litis contestatae: secus in m. f. possessore , qui ad illas tenetur, quamvis non sit facitis locupletior et neq; a tempore litis contestatae; sed ab eo tempore, quo possidere primum incepit. Boc. CLF.d. Opponunt alii, quod usurae praestantur de sorte tantum L. quantitate. de Useur. At vero fructus non sunt quantitas; sed corpora, quorum usiurae nul Ite sunt. I. . de paret. At. sed respond. ideo in e L s t. seu, ctuum usurae praestari dicuntur; quod fructus jam suerint venditi, vel alio modo percepti, atq; sic in sortem redacti: nam quamvis ipsa fructuum corpora non recipiam usuras; pretia tamen eorum & sortes, . quare non reciperent. rei f. p. a. d. I S. th. a a. LX m. Quare autem post peritam haereditatem fructuum perceptorum usurae non praestantur: ratio est; quia illi in specie praestandi sunt, una cum ipsa re Lao I. I . dehar. pec aut, si absumpti, tantum, quantum in litem juratum. o. ao. S. ult. Adde, quod sint accessio accidentalis, & accedant tantum ex ossicio Iudicis. Boc. d. l. n. 1 F. V m . d. l. E. utut per se spectatae sors sani , non tamen debentur ut sors. Obstare videtur l. I . seq. de R. Sienam ejus, qui litem contestatur , conditio non deterior fieri intelligitur s sid melior; fructuum etiam usurae debebuntur; alioquin deterior fieret ejus conditio. Sed resp.