장음표시 사용
91쪽
summouebat Hannibalem: Liuius in diuerstssimam partervi:&in ipsas nascetis Italiae sauces signa Guerterat: tanto omni stlongissima italia solo interiacente: quo consilliorqua celeritate consules castra coniunxerint:inopinanter' hostem collatis signis compresserint.nem id fieri Hannibal senserat:difficile dictu est.Certe Hannibal re cognita: m proiectum fratris caput ad sua castra uadisset agnosico inquit inscelicitatem carthaginis:haec fuit illius uiri non fine praelagio quodam fati imminentis priama consessiouam certum erat Hannibalem etiam ipsius confessione posse uinci:sed tot rerum prose rarum fiducia plenus populus romanus magni extimabat asipertimum hostem in Maafrica debet Res in alii, lare Duce igitur pione in ipsam africam tota mole conuersus imitari coepit Hannibalem:& italiae a scipio, suae clades in astica uindicare. Quas ille dii boni Hasdrubalis copias: quos Syphacis exercitus fudit negestae quae quantam utrius 3 castra facibus illatis una nocte deleuit deni iam non a terriso lapide: ed ipsas carthaginis portas obsidi&quatiebat: sic factum est:ut inherentem at incubatem italiae extorqueret Hannibalem.No scit maior sub imperio romano dies si ille:cum duo omnium S antea S postea ducum maximi ille italiae:hic hispaniae uictor collatis cominus signis direxere aciem. d&co loquium fuit inter ipsos de legibus pacis Steterunt diu mutua admiratione defixi: ubi de pace no couenit: signa cecinere.Constar utriu colessione nec melius instrui acie ec acrius potuisse pugnari: hoe
Hannibal l Sicipio de HannibaIis:Hannibal de Scipionis exercitu praedicauerutSed tame Hannibal cessit: prae. astita uinci miu uictoriae africa suit S secutus escam terraria orbis. 'tut
Ost earthaginem uinci neminem puduinsecutae sunt statim a tam gentes:macedonia: graecia: ria:caetera omnia quonda quasi aestu δἰ torrente fortunae: sic primi omp nium macedones affectator quondam imi rii populus.lta quavis tunc Phlippus re rigo ma gno praesideret: mani tamen dimicare sibi cum rege Alexandro uidebantur . Mace cedonici donicum bellum nomine amplius si spectatione gentis suit.Causiaccepit ascedere Phibelli lippi Muo rex iampridem dominantem in italia Hannibalem sibi sociauerat:postea creuit implorantibus athenis auxilium contra regis iniuriasaeum ille ultra ius uictoriae in templa: aras:& sepulchraipsa Laeviret.Placuit senatui opem tantis ferre supplicibus:quippe iam gentium reges duces: ulimationes:praesidia sibi ab hac urbe petebant. imo igitur Liuino consitae populus rom, nus Ionium mare ingressus tota graeciae littora ueluti triumphanti classe pagrauit spolia quappe siciliaeuus nudisiardiniar africaeps bat.Et manifestam uictoriam nata in praetoria puppe laurus pollicebatur.Aderat sponte in auxilium Attalus rex pergamorum. Ad rant Rodii nauticus populus: qui/hus amari consulta terris omnia equis uiri quatiebat: bis uictus rex:bis fugatis bis exutus castris. Plutarchus cum tamen nihil terribilius macedonibus fuit ipso uulnerum aspectu quae non spiculis ne sagittis: am, nee ullo graeculo serro:sed ingentibus pilis: nec minoribus adacta glassii ultra mortem patebant.Eninem ipsum nauero Flaminio duce invios antea chaonum montesandum amnem per abrupta uadentem: Sipooeat taui se Macedoniae claustra penetrauimus.introisse uictoriae suit:Nam postea nunquam ausus congredius Aoum rex ad tumulos: quos ocephalas uocanimno ac ne hoc quidem iusto praelio opprimitur:& illi quidem consul pacem deffit regnum concessitimox nequid esset hostate thebas S Euboeam degrasan Redditur tem sub Nabide suo late mona compescuit.Graeciae uero ueteremstatum reddidit:ut legibus ui libertas ueret suis&ainta libertate seueretur Quae gaudia quae uociferationes fuerunt Cum hoc sorte Ne graetiae meae in theatro quinquenalibus Iudis a praecone caneretur: quo certauere plausu quid forum incosulem profuderutaec iterum iterum praeconem repetere illam uocem iubebar: qua libertas achaiae pronunciabaturmec aliter illa conlaIari sententia:qmodulatissimo aliquo tibiarum aut fidium camtu fruebantur.
BELLUM SYRIACUM REGIS ANTIOCHI:
Aledoniam statim Sc regem Philippum Antiochus excepit quodam casu quasi industria sica gubernante sortunarui quemadmodum ab africa in europam: sic ab eruominatam vitro se suggerentibus causis imperium procederet: Scum terrarum orbis storientis tu:ime ordo uictoriarum nauigaret.Non aliud sormidolosius fama bellum fuit: quipopes pecu persas Notientem Xersem at Darium cogitarentequando persosii invii mon,
tes:quando uelis cpertum mare nunciareturrat hoc caeteries minae territabant cum
humore continuo cumanus Apollo sudaret: d hic laventis asiae tuae numinis timor erat, sed nec I ne uitis opibus armis quicqua copiosius syria.sed in mambusta ignaui regis inciderati ut nihil suo Antiochus rit m Antiocho speciosius:qsta romanis uictus taImpulererege in id bellu Illinc Thoas etholiae pncm :i honorata apud romanos quaeres aduersus macedonas militiae tuae societatem:hinc Hannibal
si in Africa uictas plagus:& pacis Vatici hoste populo romano toto orbe quaerebat ω illud fuit. set periculum:sile mi istius rex tradidisset si alia uitibus usus fuisset miser Hanibal Sed rex suis
92쪽
oribuq &nomine regio stetiri satis habust bellum mouere Europa iam dubio procul iure ad rom,
nos pertinebat.Hic lysimachia urbe in IIti re tracta policam a maioribus suis Antiochus ut hereditatio iure repetebat. HOC ueliat sydere auatIci belli mota tepestas S maximus re conuetus fortitet indixisse , Iu cu inge I ltrepitu ac tumultu movisset exasia occupatis statim insulis praeciis littoribus otia&luxustaquictor agitabat.Euboea insula cotineti adherente tenui freto reciprocantibus
aqς Euripus abscidit. Hic ille positis aureis sericiis tentoriis sub ipso freti murmure cu iter flueta ti, hiis fidibust cocineret collatis undi m p hyeme rost e cu aliquo ducu genere agere uideret uxuirginu puerorum delectus habebat ale ergo rege iam sua luxuria debellatu populus romanus Acilio mbrione cosule in insula aggressia si plo statim aduentus sui initio coegit ab insule fugere.Tapraecipite apud thermopylas assecutus Io .cccaac u speciosa caede memorandume ibi side fiducia lo Thermopyri resistet e mari ac terra cedere coegit.Statim S euestigio itur in *ri .classis r a polixeindi Hanni λ Iehesi c missa. a rex praeliu nec spectare poteratagis duce Enutior illo a remigalibus rodiis tota Iaceras Ne sibi placeat Athenae in Antiocho uicimus Xerxem in Emilio Alcibiade aequauimus ephesiis Salamina pensavimus.Consule Scipione cui frater illa modo uictor carthaginis africanus uolun- Uide neraria legatione aderande lIari regem placetiae iam toto cesserat mari:sed nos imus ulterius mea diu themistote alannem: mont si tu castra ponunc:hic rex incredibile dictu:sin auxiliis abus copiis consed, sit legendurat:trecenta milia pectitu:e tu falcatoru curruum nominor numerus:elephacis adhoci mensae ma non alcibiagnitudinis auro purpura argeto&suo ebore fulgenribus aciemutrius. vallaverant:sed haec 1aprae dem pedita magnitudines adhocimbre:qui subito superfusius mirasce licitate persicos arcus cormporat: primum trepidatio:mox fuga:de hinc itiumphus fuerunt. Victo θe supplici pacem at partem regni dari Placuit:eo libentius: s tam facile cessisset.
Ytiaco bello successit:ut debebat:etholicum.uicto quippe romanas Antiocho seces Fulvius do allatici belli persequebatur,ergo Fuluio nobiliori mandata ultio est.Hic protinus c, bilior put gentisambraciam regiam pytii machinis quatit secura deditio. Aderant ethol praecibus attici: dat de memineramus auxilii: sic placuit ignoscere.serpit tamen Iati us in proximos bellum omnem late Ophaloniam: zacynton: ε quicquid insularum eo mari inter ceraunios montes iuguml malaum etholici belli accessio fuerunt.
Istri sequuntur etholos quippe bellantes eos nuper adiuueranti8c initia pi ae prolpera hosta suerunt:eadem sexitii causa. am cum Cnei Manlii casti accepigent opimaeque incubarentae putantes:ac ludibundos piseros aut ubi essent prae poculis nescientes:Appius pulcher invadit siccum sanguine&spiritu male partam revomere uicto- Appius pularam ipse rex apulo aequo impositus:cum subinde crapula: capitis circire lapsaretica cherptum sese uix S aegre postquam experiectus est didicit.
Allograeciam quo histici belli ruina conuoluitisuerant inter auxilia regis Antimc an suisset cupidus triumphi Manlius: an eos ussos simulauetit dubium cestaen a Gallograe γtus est uictori triumphus: quia causam belli non approbauit senatus. Creterum s ciunde gallograecorum Mut ipsum nomen inditio est: mixta Sadalterata est reliquis DII rum quibus etiam enoduce uastauerant graeciam: mox orientem secuti in media asiae parte etiam sedere.Ita ut fiugum semina mutato solo degenerant: sic illa gisci na seritas eope asiatica amoenitate mollicae.Duo ira plus fusi fugati su quis sub aduetu h stis relictis laedibusnaltissimos se mores recepi solosto; tectosagia is derat .umn sudis lagatrissam se tua se pace dediderutSed alligati miraculo quoda suere tu cathenas morsibus ecore te rasient: offocadas laice lauces pbuissent.Na orgiagontis regis uxor a ceturi stupria passa: memo Alc. mulierabili exemplo custo euasiti uulsum militis caput ad maritum suum rettulit. o hiis pudici
BELLUM MACEDONICUM SECUNDUM. Num
aliaealta gemes smaci belli sequuntur tuinam: acedonia serursus erexit . fortissimum populum mem a& recordatio suae nobilitatis agitabaris successerati positio Perses: as et iuppet uicta essemacedoniano putabat gens dignita h li
93쪽
deretur.Nam Marcio Philippo consula:eam prouinciam in ressus popula, romanus exporam: genter accessibus per astrudem paludem:per acerbos dabiosi tumulos talia quae uolucribus quo uidebatur invia accessit:regem 3 secum &nihil tale meruentem subita belli.eruptione terruiti. 'IIustanda trepidatio fuit:cit pecuniam omnem in mare iusserit mergine peraret: classem cremari:ne incenderet .Paulo costae cum maiora de crebra essent imposita praesidia: r alias uias macedonia depressa est:Suma Oeatte&mdustria ducisxu alias minatus:alias irrepsisset cuius aduentus ipse eo terribilis regi fuit:ut interesse non auderet:sed gerenda ducibus bella mandauerit. Absens ergo uictus fugit in maria:insulamisamothracemifretus celebri regione:quasti la&ara possent defendere: quem nec montes sui nec arma potuissent.Nemo regu diutius a misi e fortunae coscientiam recinuit.su plex cu scriberet ad imperatoremtab illo quo colaserat te fornomeni epistolae notaret Bu : rege addidit.Sed nec reuerentior captae maiestatis alius paulo suit.cti sco ecta uenisset hostis in templurecepit: dc in conuiuiis adhibuit: liberos admonuit suos: ut fortunam cui tantu liceret reuererens. Inter pulcherrimos huc quo populus romanus de macedonia duxit altis uidit triumur qppe cuius spectaculo tridua impleuerit.ptima die signa tabulasti. quens arma pecunias trasuexit. Tertius c, ptiuos ipsum*rege attonitu adhuc ransi stabito malo stuperem.Sed multo prius gaudiu uictoriae populus romanusquam epistolis uictoris perceperat. Quippe eodem die quo uictas est perses in maco. coma:romae cognitum est.Duo iuuenes candidis equis apud iuturnae lacum puluerem cruorem ab luebant .Hii nunciauere.Castorem S pollucem fuime Oeditum uuIgo quod gemini fuissentnterfuisse bello. st sanguine maderentia macedonia uenire:ς adhuc anhelarent.
Acedonici belli contagio traxit illi ricos.ipsi quidem ut romanum a tergo distringe rent:a Perse rege conducti pecunia militauere: sine mora ab Antio praetore subiguntur.Losicordam caput gentis delesse suffecit. Statim secuta deditio est denishochelluante finitum est si geri Romae nuntiaretur.
Vodam fato:quasi ita conuenisset inter Enos&macedonasmi tertio quo uicerentur. Eodem tempore utri arma mouere. ,edpnor iugum excutit macedo: aliquato si ante grauioridum contemnitur. Causia belli prope erubescenda: qirippe regnu pari, Andriscus ter&bellum uir ultime sortis Andriscas inuaseracidubium liber an seruus: mercena
rius certe:sed quia uulgo philippusexstmilitudine pseudo Philippus uocabaturiregia
formam: regium nomen:animo quo regio impleuit .lgitur dum haec iis contemnit popuIus romanus Iuventio praetore contentusmirum non macedonicis modo sed thraciae quo au Iuuentiu p riliis ingentibus ualidum temere tentauit.Inuietius quo non a ueris regibus:sed ab illo imaginario ter &scenico rege superatus. d consule Metello: amissum cum legione praetorem plenissime ultus est. Metellus Nam de macedoniam seruitute mulctauit:&ducem belli claditum ab eo: ad quem confugerat thra ciae Regulo: in urbem in cathenis reduxit .Hoc quom illi in malis suis indulgente sortuna ut de eo populus romanus quasi de se uero trumphauit.
Ertium cum astica bellum 5c tempore exiguum suit.nam quadriennio patratum estifc in comparatione pilorum:minimum laborem n enim tam cum uirisnil ipis ut be pugnatum est.sed plane maximo euentur quis tandem Carthago finita est. At siquis trium temporum momenta consideret: primo commissam est bellum: profis Scipio nasi gatum secundo:tereio uero confectum est.Sed huius causa bellius contra siseris te ea Maduersius numidas quidem semel parasset classem&exercitum.freques autem ma eato maior sinisse fines territabat sed huic bono socio sim favebas: cum bellum sederet:de belli fine tractam est. Cato inexpiabilicidio delendam esse Carthaginem:&cum de elio consuleret pronunciabat in Manilius pila nassica seruandam.ne naetu ablato emulae urbis: Iuxuriari sorticitas urbis inciperet. Me diu sen Cesorinus tus elagit: ut urbs tantum Ioco mouereturin il enim speciosius uidebatutiqesse Catth pnem:quae consul. non timeretur.Igitur Manilio Censorino cossilibus Uus romanus aggreges Carthaginem
94쪽
niecta:traditania uolentibus et agem sub ipso ore urbis inrendit.Turneumatii prineipibus: si .aieisse uellent ut migrarem finibus imperatum.quod protei atrocitate adeo mouIlINS: ut extra mallent omploratam igitur publicae statim pari uoce clamatum est ad ar iudit sementia quoquo modo rebellandum:non quia sipes ulla iam stuperessetned quia patriam tuam mallent hostium Q suis manibus euerti.Qui rebellantiam fuerit furori et hinc intelligi potest: P in usum nouecta sietecta domus resciderunti&in armon incinis auru&argentu pro aere ferro. conflatu est. Studium
in tormento uincula matronae crines suos contulerunt.Mancino deinde consule terra mari fre- Carth.in couebat obsidiota peris portus nudatus:&ptimus & sequens iam murus: re tantu Bytia: quod nomen parado talaici suit:quasi altera ciuitas resistebat.Quauis profligato urbis excidio:tamen fatala Amricae nome liScipionu uidebatur agitur in alium Scipionem conuersia respublica finem belli reposcebat. Huc pauIomacedonico procreatu:Asticani illius magni filius in decus gentis assumpserat.Hoc scilicet fato: A quo ut qua urbem cocusserata S nepos euerteret.Sed quam maxime mortistii ex morsus istet motio cemilianustium hestiarumste plus negocii Lit eum semiruta ciuitate Carthagine:quam integra. Compulsis in scinoa unam arcem hostibus: Itum quom maris romanus obsederat.lsi alterum ibi portum ab alia urbis pratus parte foderun re ut fugerent:sed quia nemo illos nec euadere posse Gedebat.Inde quasi enata subito classiserumtitum interim iam di us iam noetibus noua aliqua moles:noua machina:noua perditoru hominu manus:quasi ex obruto incendio subim de cineribus flamma proditati Deploratis no- Deditor si uissime rebus. v. se milia uir in dediderunt.Quod minus taedas duce Hasdrubale.qto sortius stem numerusna Sc uxor ducis quae compraehensis duobus Ita is a culmine se domus in medium misit incendium imitata reginam quae carthaginem c didit.quata urbs deleta sitivi de caeteris taceam: l Kniu mora phari pol προ P cotinuos de S septem dies uix potuit incendiu extingui:quod domibus ac te piis suis sponte hostes immiserant:ut quatenus urbs eripi romanis no poterat triumphis arderet;
Vali taculum illud eversionibus urbium curreret:ita carthaginis ruinam statim Co/ Corinthi si
xymm excepi tracta caput: graeciae decus: inter duo maria lonium de Aegeum qua- tus& nobis spectaculoexposita haec facinus indignum ante oppressia est illa numero certorum litas hostium referretur.Crim laus causa belli:et libertate a romanis data: aduersus ipsos usus est. I. at romanos dubiuman A manu:oerte oratione uiolauitagitur Metello ordinantucat tum maxime macedoniae mandata est ultio&huic achaicum bellum: at primam Critholai manum metellus cimsul per patentis helide campos toto cecidit alpheo: & uno pilo peractum erat bellunam & urbe ipsam terrebat obsidio. dista r tu Metellus dimicasset ad Mumius victolia Mumius uerat. Hic alterius ducis dignitate exercitu sub ipsis Isthmi faucibus fudit:geminosv portus sanguine insedicitamen ab incolis deserta ciuitas direpta primu.deinde tu, pcinere deleta in Ouid sim e quid aeu quidue tabulastra murincensumtat plectu EQuatas opes Sabstulerit&cremauerit hinc scias: quicquid corinthi arris toro Orbe laudaturiincendio si risuisse comperimus. mdceteris norampraeciosiorem ipsa opulentissimae urbis fecit uria:quia incendio per. Aes eorim plutimis statuis ait simulacris uetis:auri genti uenae in commune MXere. tiuatam
T carthagine corinthos:itacotynthv Numatia secuta est nec deinde toto orbe qua tam in aris sui t. in triduo clarissimam si ilaedia lataeato passim: nec p uices:sed simul pariter: quasi unu di bellumlusis utile:quasi latibus uentis diffudisse quaeda belli inoedia toto orbe inderes. spaniae nail aias it aduersius nos uniueris
sumere:num colane uires suas libuit me aut i perare: aut libertate tum sua publicae:alioqnita mari pyreneo uallata enit ingenio sytus necadiri side potuerit. Sed antea aromanis obsessae: Pipla cogno emissic sola olum sui iam inres suas: postqua uicta eirellexit.In hac Meducet pannos dimicatu esta primis scipionibus in utae ureHugustu. o tinue nec ci reter sed put lacessierat. ec es hispanis initio:sed cupenis in hispania. Inde cotagio B istius causam belloyarpremaprile situm signa romana Publi SO LScipiones stulerui: iasib Gn.& in tibus Hannone&Hasdrubali fratre Hambesis cecideretirapta erat 1 tu hispania: nisi sor- P. scipi stissimi uiri in ipsi sua uictorea oppressi puniea fraude cecidissentiterra marim uic M es, is quasi no uam itegram ruincia ultor patris de patrui Scipioille mox asticanus inuasit lis statim capta carthagine &Huς urbibus non coietus men expul1sses tipendiaria nobis puincia secitiem citra ultra Fhibera subiecit imito.primus roman educia uictor ad gades &oceani ora pumitarius etia proci, scipiois gema retinere: facere Itacpper partesiam huc iam illuc missi duces:qui serociaumas:&ad id temporis sta in dissipasteras gentes ideo impatientes iuglanulto labore nec incruentis Ita rubus seiuite docuerunt. niati iti
95쪽
Ato ille Cesorinus Celtiberos idest robur hispaniae a uot proeliis frent. Grachus pater
ille Gracch eosdem.c.&.I.ur ueuerside mulctaui Metellus illeq ex maccdonia c Mome meruerat:& celtiberius fieti:cu Scotrebia memorabili cepisset exemplo: & uenlobrigis maior, gloria pepercit Lucullus turdullos:at uaceos: de sibus Scipio ille postorio singulari certamine cum a rege suisset prouocatus opima retulerat. Decius Brutus aliquando latius catecos lusitanosque: omnis galatiae populus : formidatumque malitibus flumen obliuionis: peragratot uictor oceani littore: non prius tigna conuertitisi cadentem in ma Bruti res in ria sole obrutum aquis ignem non sine quoda sacrilegii metu:&horrore dephedita diora certa hisipania ge minu molesculusitanis fuit:&numatinis: nec inmerito:qppe solis gentiu duces conserui fuisset&cuoibus celtiberis nisi dux illius motus initio belli oppre*us esset. d summus uir astutus de auda tiaeshrecessiiuet Salondicus:si hasta argentea quotiens uelut caelo misiam uaticinanti similis omniuin sementes conuerterat.beo cu pari temeritate sub nocte castra consulis adisset:iuxta temtori u smMIondicus palo uigilis exceptus est. tepe lusitanos Vitiatus erexitiust caliditatis accerrimaeqex uenatore Ia Viriatus tro:ex latrone subito dux:alliperator&si fortuna cinisset hispaniae:Romulus non tentus libhr tale si tu defendm per.xuu.annos omnia citra ultra hybem de rasu igna ferro populatus castra etiaptori &praesidiuam essus:Claudium unimanum poene ad internitione ercitus cecidi, r. Insignia trabeis & fascibus nostiis:quae caeperanin montibus suis trophoea fixisset.UMetia Fabius maximus consul oppresserat:led a luccessore Pompil1o uiolata uictoria est: ippe qui conficiendae
Pompilius cupidus:fractum ducem:& extrema deditionis agitantem:pet fraudem Sinudias: & domesticos percussores:aggressus hanc hosti gloriam dedit:ut uidereturὰiter uinci non potuisse.
antia quantum Carthaginis:Capuae: corinthi: opibus inferior:ita uirtutis nomine de honore par omnibus:lammul si uiros aestimes hispaniae decus:quippe il sine muro: sine turribus:modice aedito laetumulo apud siluata quattuor milibus celtiberoru. xxa exercitu per annos alii l. sola Hestinuit. Nec sustinuit modo:bed saeuius aliquanto pertulit: dendis scederibus affeci Nouissime cum iniunctam esse constaret:opus quom eo fuit: si carthaginem euerterat.Non temere:si fateri licet ullius causa belli iniustiori segi dentes socios de comsanguineos: manorum manibus elapi exceperant:habita pro eis depracatio nihil valuit: cum se ab omni bellorum contagione remouerent in i ptimi sordetis praecium iussi arma deponere.hoc sic Numanti a barbarisiacceptum quasi manus abscinderetur.lta statim M arauieto sortissimo duce:armaconorum lac uersi. mpeium praelaoκgresti: edus tamen maluerunt cum debellare potuissent:hostilium deincessus de Mancinum: hunc quoep assiduis caedibus Ita subegerunt: ut ne oculos quidem aut uocem numantini uiti quisquam sustineret:tamen cum hoc quot foedus maluere contenti armorum manubiis: cuad internitionem seruire potuissent.Sed non minus numantini sicaudini 1llius scederis fagrans ignominia:ac pudore populus romanus.Dedecus quidem praetentis sagitii: deditione Mancini expiauit. Caeterum duce scipione carthaginis incendiis ad excitia urbium imbutintandem etiam inustionem excaduit: sed tunc actius in castris in campo nostro milite:il cunumantino pliandu suursippe assi. Mancinus duis eciniustis de seruilibus maxime operibus attritiuerre plenius uallum:qarma nescirent: luto inqdeditur nari:il sanguine nollentnubebanc ad hoc scorta:& calones Larcinae nisi ad usum necessiariae amputanturitari eme exercitum.quati iperator ciuere proditu est.Sic redaeto in disciplina milite comissa acies: quod nemo uisuru ste unqua speraueratu a Aum estrat fugietes numantinos siqua uideret. Dedere etia se uolebantast toleranda uiris imperarentur.Sed cum cipio uera uellet di sine exceptione uicto Caelia tiareo arcessario c ulli*rimum ut destinata morte inplium ruerent cum sese prius alis quasi I seriis impleuissent:camis semicrudae ct caeliae: sic vocantandigenae ex frumento potione. Intellema ab imperatore consiliruit no est permissa pugna morituris usossa at lorica: attuor castris circa datos famae praemeret abduce orantes proeliu. tanqua uiros occidereused ubi no i trabant: pla culteruptio iac coierra manu plurimi occisi:&cu urgeret fames aliquati erinde uiuere. Nouissi De consiliu fugae seditised hoc quoi ruptis equ secin is uxores ademere summo et erepamore. Ita etiam exitu d lorato in ultimam rabiem furorem p conuersi: postremo mori hoc genere destin, Numanti. Iunt.Duces suos:χε patria serro:S ueneno subiecto undi igne peremerui actae esse sortissin tum D mad meo iudicio istimam mulis mal1sciuitatem asseruit cum fide socios: popuIum orbis teratus raru uiribus fultum:sua manu:aetate tam longa sustinuit.Nouissimae maximo duce oppressa ciuitas: nullum de se gaudium hosti reliquit.Vnus enim uir numantinus non fuit:qua in cathenis duoeretur praeda ut de Pauperibus nulla:arma cremauerunt: triumphus fuir tantum de nomine. Actenus populus romanus pulcher: regius: pius:sanctus: at magnificus.reliqua lacu.li ut grandia aeque:ita uel magis turbida:de scis crescentibus cum apis magnitudineim perii uitiuadeo ut sisis hanc tertiam eius aetatem transmarinam quam ducentop ann
96쪽
x xxviusecimus diuidat:centum hos prioresciquibus asticammiacedoniam:sicilaam:hispaniam gomuiti ai reos sicut poetae eanunt: iure metito plateatur.Cetam sequentes serreos plane &eruentos & si quid Immanius.Quippe qui iugurtinis: Ubcicismuthrydaticis:parthicis bellis gallicis:at 3 germanicis: Recentior quibus caelain1plum gloria ascendit.Gratanas: drusianas caedes: ad haec seruilia bella miscuerunt: rerum R. &ne quid turpitudini defati gladiatoria dem quesin te conuersis marianis atque syllamia nouissimae manarum Pomλ& oris manibus quasi per rabiem Ssurorem dine assemetaphlaceravit: quae si inuo. status luta inter se sunt omnia at 3 consula:tamen quo melius appareant simul &ne scaelera uirtutibus ob strepantiste pararim proserentur:priuisicae mus1ulta illa memorabimus: Spia cum exteris genti.
bus bella magnitudo crescentis inditas uappareantum ad illa ciuium sciet eraeturpes 5 impias
Icta ad ea sum hispania: pulus romanus ad orientem pacem agebannee pare modo: d sed inusitata&incognita quadam scelicitate relictae regiis haereditatibus opes S tota insimul Mna ueniebant. Ttalus rex pessiamenoram regis Eumenis filius socii quodam mmmilitoniis nostra te stamentum reliquit:populus romanus bonorum meorum haeres esto in horiis regi haeca fuerunt.adita igitur haereditate prouinciam populus Romanus non quidem bellomee remis:sedles aequius testamenti iure retinebat: d hanc difficile dictu est utrum facilius Arist&eus ammi erit populus Romanus: an recuperauerit Aristonicus regi sanguinis ferox iuuenis urbes r bus parere consuetas:partim facile sollicitat:paucas resistentes Mindum samon Colophonem ui recepit. assi quoque praetoris caedit exercitum: ipsum quoque coepit. d ille memor& δε- miliae:& Romani nominis custodem sui barbarum uirgula excera:in exitium sui quod uolebat:ita concitat. Moxa perpenna domitus:& captusin per deditionem in uinculis habitus. Aquilius asiatici helli reliquias confecit mixtis nephas ueneno lancibus ad deditionem quarundam urbium:que res ut maturam:ita infamem fecit uictoriam.quippe cum contra fas deum moreis maiorum medica ominibus impulis in id tempus sacrosancta romana arma uiolasset.
L. FLORl EPITHOMATIS LIBER TERTUS INGAT.
Ee ad otientem:ltano ad meridionale plagam eade quies Quis siperaret post dithaginemraliquod in atrica bellum Atqui non leuiter se numidia concussiti& It in Ire in quoa post Hannibalem timeretur quippe rex call1dissimus popuIu Iugurtinan romanum armis anc tum Sinuictum opibus aggressus est: ε citra spem odimu bellum ii fortunacessit:ut rex traudae praecipuus:fraudae caperetur. Hic auo Masinissa &Micypla patre per adoptionem:cum interficere fratres statuisset agitatus regni cu. piditat ec illos magis Ienatum populum romanum:quou in fide& clientelai numerat:metueret primum laetus mandat insidiis potitus Hie phalis capite:cum se in Adherba Iem conuertisse si romam profugisset:mi ita per legatos pecunia traxit in sententiam isam senatu S harusuit de nobis eius prima victoria.Missos deinde qui regnum inter illum Adherebalem dius clarent:similitet aggressus aeum in icauro Ipsos romani imperii mores expugnasset: irrchoatu nephas perfecitaudaciusM diu non latent ualeraaeorruptae nephas legationis erupi EpIacuit bello persoqui parricidam. imus in numidam furnius bestia consul immittitur. drex praemonitus sor tius aduosus romanos aurum et Ierilsetμ: pacem emit. Cuius flagitii reus eum interueniente publi- Casideatenatu accersiretur rati auδiciaci uenitin competitorem imperii Minnista: Masini immissio percussare coniscir. Haec altera contra regem fuit causa bellandi. Igitur sequens uItio mata. Iugurtiae datur Albino.Sed huius quos proh dedecus ita corrupit exercitur ut uoluntatia nostr e fuga uin- successus ceret numida castris. potiretiadito etiam turpi scedere.in precium salutis: quem quod prius emerat dimissit exercitum.Eodem tempore in ultionem non tam imperii romani: et pudoris Metrilusa surgit: qua callidissime hostemmunc praecibus: nunc minisnam quasi simulata uera fuga eludentem artibus suis aggressus est. Agroru at uicorum populatione eontentus in ipsa numidiae capita impetum fecit:& ramam quidem sitastra diu uoluit. terum thalam grauem armis inestum regis diripuit. Thesaurus Tunc urbibus exatum regem etiam finium suorum x ni fugitiuum per murosrael getuliam P. regis iugurquebatur. stremo mari auctis admodum copiis cum pro obscuratate generis sui rapite censos sa mi diripis cramento admissema fulum 5e lautiam emadortumn m lacilius tamen uicit q si int M dc recentem. c&ut Hercula conditam capsam in media alaea sitam: guabus athenisis utatam mira quadam scelicitate superauit:&saxeo indita monti mulina urbe per ligure aditu arduo innaccessommnetrau1 Mox Ipsumo sed Bocchumauritaniae eiure saguinis numidia uidicate tam opidutat agrauiret cecidi Qui ubi diffisus rebus suis alienae cladis accessio fieri timet u laederis at
97쪽
ingumca amicitiae emis Aestauduistissimus regum de socerisulanimus deductus
Pitur manum traditus tandem operium cathenis Iugurtam in mumpho populus romanus aspexit: sed ille quom quavis utetias ct uictus uidit urbem: quam uenalem:& quando peritura:si habuisset em. Prore. rustira cecineraraamen ut uenalis fuisset: habuit emptorem:&cum ille non euaseriticertum
Icad meridiem popuIus romanusmavito attrocius&multipliciter:& magis a septem trione sevientem nihil hac plaga infestius: atrox coelum pervicaci ingenio. Omnii Sic tractu uiolentus hostis a dextrisatcs leuis:& medio septetriois erupit prima tralalpes arma nostra sensere Saly quum de incursionibus eorum fidissima ari amicitissima ciuitas Massilia quaereretur. Allobroges deinde Aurent: cum aduersus os similis eduO querelae opem Nauxilium nostrum flagitarentiuatiuis uictoriar testis ysara Suinde, Iicus amnis:& impiger fluminum Rhodanus maximus: barbaris terror elephanti suere Manitatigentium pares.Nihil tam consipicuum in triumpho grex ipse bis uisus discoloribus in armis largenteolcarpento: qualis pugnauerat utria uictoriae: quantum gaudium sueratruel hinc extimari Domitis pom &Domitius Enobarbus&Fabius maximus ipsis Quibus dimicauerant locis saxeas erexere enobarbus turres θ desuper exornata armis hostilibus trophea fixere.euhic mos inusitatus fuerit nostris.NugFabius ma enim populus romanus hostibus domitis uictoriam suam exprobauit.
BELLUM CYMBRlCUM THEUTHONICUM ACTIGURINUM.
bri:theutoni:at ligurini ab extremis gallae profugi: terras eminudasset ocea Vnde cim, nusmouas sedes toto orbe quaerebatiexclusis 3 ex gallia:&his ania:cum in Italiam rebri e migrarent:miserunt legatos in castra Syllaniande ad senatum petentes ut marcius populus aliquid sibi terrae daretiquast stipendium:caetera ut uellet manibus atm armis suis uteretur.Sed quas daret terras populus romanus agrariis legibus intra se dimic turus Repulsi igitur quod nequiuerant praecibus:armis petere constituunt. Sed nec primum impetum barbaron Syllanus: nec secundum Manilius nec tertium Cepio siustinere potum Syllanus runciomnes fugati: exuti castris actum erat nisi Marius illo saeculo contingissiet.Ille quom non ausus Manilius a cogredi stasimilite tenuit iram is:donec inuicta illa rabies de impetus quem pro uirtute barbari ha cimbris us, bet consenesceret:recessere igitur increpantes:& tanta erat capiendae urbis fiducia consulentes si qucti ad uxores suas mandarent Nec segnius:gminati fuerant tripinito agmine per alpes idest claustra ita Cepio lis serebantur Marius mira statim uelocitate occupatis compendiis praeuenit hoste. Priores. Thea Theutones tonas sub ipsis cipium radicibus assecutus in locum quem aquas sextias uocant: qua fide numinum proelio Retessit: vallem fluuium hostes tenebant:nostiis aquam nulla copia: consulto ne id egerit. Imperatoran errorein consilium uerterit dubium.Certe necessitate acta uirtus causa uictoriae fuit. Nam flagitante quam exercitu. uiri inquites tiaen illic habetis.ltat tanto ardore pugnatum est,ras eaedeshestium nurnat uictor Romanus de cruento flumine non plus aquae biberit: si Lan unis Gbat certe rex ipse Theutobochus quaternos simo aequos transilire solitus.vix unum: cum At .strage fugeret ascendit xi molin saltu comphensus: insignae spectaculum fuitquippe uir meritatis exi. Quacim, aes trophea,ptieminebat.Sublatis funditus leuthonisnncymbros Onuertitur. Hic iam quisbti etiam i crederet per ememquae altius alpes leuat: tridentinis iugis initaliam prouoluti mina descendAae Italiam de, athesim flamen non ponte:nec nauibus:sed quodam stoliditate barbaricar primum corporibus ag. scendemur gremi postquam retinere amnem manibus & clypeis frustra tentaverantur gesta obrutam silua tran, Venetiae . siluere cli statim in sesto agmi urbem petissent: grande diis en esset. ed inuenetia quo sere tralaus cta Italia mollissima estupla soli caeli clemetia robur elanguitadhocpanis usu carnis coctae:&GIubimarius cedine uim mitigatos Marias in tempore aggressus est:iam diem pugnae a Mario imperatore peti cum cim runt:& sic proximum deditun patentissimo: quem caudium uocant campo procurrere:milia deinde hiis confie adax.ceciderunt: hinc minuis tertio: per omnem die concidituribarbaris.lsitquc, pisa ratoriadi xit derat uirtuti dolum secutus Hannibalem:artem cannarum. mum nebulosum nactus dieriat hosti inopinatus occurreret: tu uentosium quo rut puluis in oculoso ora serre LM acie couetia i orietem zut qa ex captiuis mox cognitu est:ex splendore galeam:acrepercussu: quasi ardere coelii uideree Nec minor cum uxoribus eorum pugna:ῆ cum ipsis suitiaum obiectis undique palustris:atque eat pentis:alte desuper quasi e turribus lanceis contisque pugnarriata perinde plus speciosa mors earum fuit si pugna. am cum misia ad marium imatione libertatem ac iacerdotium non impetrasentanee fas erat tutacatis elisius passim infantibus suis aut mutuis concidere uulnetibus uinculae crinibus
Beleus tex suis factinabarboribus iugisque plaustrorum pependerunt. Beleus Rex in acie dimicans impigre: nec inultus occubuit. Tertia taurinorum manus:quaeqtusa in subsidio noticos insederat alnum
98쪽
tumulos:in diuersa Iapsi saga ignobilist& latrociniis euanuit.Hunc tam laetum tam seIieem libertatis 1 taliae:aTerti imperii nunciummon per hominesnat solebat:populus accepit:sed per Ipsos si cre dete fas est deos.Quippe eodem die quo gesta res est uisi pro aede Castoris & pollucis iuuenes laureati praetori litteras ciare:frequens in spectaculo rumor uictoriae cymbticae:sceliciter dixit. Quo daamarabilius qui insignius fieri potest:Quippe uellet ut elata montibus suis roma: ectaculo Illi Interesset:s, i gladiatorio munere fieri solet:uno eodemssi momento cum in acie cymbri occumberent: pulus in urbe plaudebat.
Ost macedonas sic diis acetothraces rebellabantipsi quondam tributarii macedonia Thracum
nec in proximas modo prouincias contenti incuriere:thessaliam a dalmatiam iacti facinus P acum mareus ueneruntino sine contentiquah interueniete naturainontorta 1 OS
aquas tela mi sunt.Nihil laetim per id Omne tempus residuum crudelitatis fuit. In ca ptiuos saeuientibusialitate diis sanguine humano:bibere in ossibus capitum:& huiuscemodi ludibrio scedare mortem tam igni si fumo. Partus quom grauidm extorquerer tormentis saeuissimi omnium thracum ordici fuere. d calliditas quot ad robur accesseratisilua rumhmontium litus cum ingenio consentiebantillat non fusus modo ab his aut fugatus:sed silipiodso omnino totus interceptus exercitus:quem duxerat Cato.Didius uagos lihera populatio Catone cinulbs intra suam reppulit thraciam. Drusus ulterius egitiS uetuit transue dannubium. Minu- Didiustius toto uastauit hebro:multas quidem amissis:dum per perficum glaciae flume equitatur .Piso mo Drusius'
clopem caucasum. penetrauar. urio daciantenus ueninaed tenebras saltuum expauit. Appius i Minucius malasu peruenit.Lucullus ad ternianum gentium tamin: lacum meotim. Nec alter cruentissimi Piso
hostium si suis moribus domiti quippe in captiuos igne servom saeuitum est. d mimit barbaris atro, Appius eius uiliamin:sis abscisin manibus re Iiuiuere luperstites:poenae suae uidebantur. Lucullus
. Cnticae gentes ad septentrionem in mare sinistri laeenta ti commo natae ma Pontici re xLHatum gentium attregionum rex antiquissimus Areas post Artaoaetesta septem gespersis oriandus:inde Mithrydates omniu longe maximus:F:ppe cum quattuor Pyr Mitridatis p xho.xvitanni Hanniballi sui oerentiit e per xl.annos restiticidonec tribus ingentibus bellis subactus:scelicitate Syllae uirtute Luculli:magnitudine pompei consumeretur. Caulam quidem illius belli praetenderat apud Cassium legatu attrectari terminosae os a Nicomedebi mo. tepe elatus animus ingetibus aliae totius Si si posset europae cupiditates a grabat.s ac fiducia dabatnta uitia:quippe cu ciuilibus bellis disiungeremutiinuitabat occasio. Nidd. i si latus ostendebant pcul Marius lia: rtorius .inter haec respu. uulnera:& hos tumultus repete qu captato tra lassbs simulatui districtos subitus turbo pontici IIi ab ultima ueluti specta cula septetraonis erupita mus statim i petus belli dithyniam rapuit. Asia inde pari terrore correpta est.Nec coctanter ad rege ab urbibus nostris populis descitu est. Aderatimstabacitauitiaqsi uiri te utebat.Na quid atrocius uno eius edicto cu omnes qui mala a rentronianae ciuitatis holes inter CrudeIemifici iussit.Tu quidem domus templa Sarae humana cia a diuina iurauiolata sunt. Sed hic terror meatis ediastae europa quo regi aperiebat. Ita missis archelao Neoptholem pini faex dita Rhodo: quae ctum pro nobis firmius stetit. tem Cyclades:Delos:eaborassi ipsum graeciae decus Athenae tenebanturitaliam ia ipsam 3 urbe roma regius terror amabat.lta Linius Sylla festinat uir armis optimus:pari uiolentia ruentem virerius hos manu quadam quasi ipsius reppulit. Primum Athenas urbem Athenaruqaista ederet frugum parentem: Obsidione ac fame ad humanos cibos compulit:sic illos quo ante: faenes mox subruto pyrei portu sex quo Samplius muris post si domuerat in gratissimos hominu ut ipse dixit:in honorem tamen mortuorum sacris luis famae donauit.mox cum euhoea: at etia prae fidia regia dispulisse uomnis copias:uno apud cheromam: apud Orchomenon altero bello dissipauit. Cheroma Statim in aliam transgressus ipsum opprimit:& debellatu etiam solet:nisi de Mithrydate tri upha- Orchom re cito si uere maluisset. Ac tu quidem nunc aliaestatu Sylla dederat ictu cum ponticis scedusaecepit non
thiniam arine Nicomederao Ariobarzane cappadocia: ac sicut erat asia rursus nostrarat coeperat Mithrydates tantu repulsusura no fregit ea responticas sed Incendit:quippe rex alia Neuropa quodamum inescatuςmo iam quasi alienam:sed quia amiserat:quasi capta belli iure repetebat.igis ut ex tincta param fideliter incendiam1aiore fama reuiuiscundita ille de integro auctis maiorem in m eum copiis: tota denique regni sui mole in asiam rursus mari terra fluminibus ueniebatiorica Ciaicum nobilis ciuitas rarcem enibus:Portu:turribus marmoreis asiaticae plagae littora illustrat.hac ille si alteram romam totam inualerat bello. Sed fiduciam oppidanis refutenti nuncius fecit docens:
99쪽
N uir citi co aduentare Lucullum: qui horribiIe dictu:per medias hostium naues utre suspensus:&' pedibus arer adleritas& au gubernans uidentibus procul quasi marina pistris euaserat:mox clade conuerisaeum ex more obside dacia tem regem:& ex fame: stilentia urgeret: recedente Lucullus assequitur ad cp caecidit:ur granicus Vbi uictus Seispus amnes cruenti redderentur.Rex callidus: romanae auaritiae peritus: sipargi a fugientibus Mithrida . sarcinas:& pecuniam iussa liqua sequentes moraretur:nec selicior in mari Q in terra iugarquippe cen tes tum amplius nauium classem apparatum belli grauem:in pontico mari aggressa tempestas rana foeda strage lacerauit:ut naualis belli instar emceret:plane quast Lucullus quodam cum fiuctibus procellis comercio debellandum tradidisse regem uentis uideretur. Attritae Iam omnes ualidissimi regni uires erant: sed animus malis angebatur.Itam conuelsus ad proximax gentesttotum pene oriente
ac septentrionem ruina sua inuoluit.Hiberi Casipii:albani:& utrem sollicitabatis armeniae. Per osa& decus & nomen θύ titulos Pompeio sua sortuna quaerebat. Qui ubi nouis motibus ardere Asiam indet alios ex aliis prodiere regesmihil cunctandum ratus:prius e inter se gentium robora coirent: statim ponte nauibus fa sto:ommum ante se primus transit euphratem regem 3 uagientem media nactus armoenia quanta foeticitas uiri uno praelio cosectimocturna ea dimicatio fuit:& luna i partibus Vbi nouita quippe quasi commilitans eum a tergo hostibus:atacie romaniς se praebuisset: tici per errorem lonsimae mitti gius cadentes umbras suas:quasi hostium corpora petebant.Et Mithrydates quide nocte fila debebdate uictus latus est.Nihil enim postea ualui etsi omnia expertus more angulum: qui obtrito capite postremucaudaminantur.Quippe eam effugi siet hostem colchosnSiciliae quo littora:&campaniam nostra inde ne si, subito aduentu terrere uoluit.Mox subruto Urei portu colchis tenus iungere bosphoron. Inde perliciae sit Ie thraciam macedoniam S graeciam transilire. c italiam nec oppinatus inuadere tantam cogitauit. gendam Nam per defectionem ciuium pharnaus filii scelere praeuentus male tentatum uenenosipiritu ferro expulit Cneus interim Magnus rebellis Asiae reliquias sequens per diuersia gentium terraru uolitaba unc sub orientem securuς armenios capris in ipso capite gentis Artaxisrsupplicem iussit regnare Tigranem At in septentrionem schyticum iter tanquam in mari stellas secutus cholchos caecidit: Ignouit hyberiae pepercit albanis:regem cholchorum Oroden positis etiam sub ipso caucaso castris iussit in plana descendere.Arthocemqui hiberis imperabat:& obsides liberos dare: roden etiam re Pompei lac muneratus est. Ultro albania sua lectulum aureum&alia dona mittentem. necnon 8c in meridie cessus uertis agmineLibanum lyrisHamascum transgressus per nemora illa odorata: r thuris 3c talis misylvas romana signacit tulit Arabes siquid imperaret praesto fhere. Hierosolymam defendere tentavere iuder erum haec quo &intrauit: uidit illud grande impiae gentis archanum patens Hircanus aureo uti caelo Dissidentibus de re o fratribustarbiter factus: regnare iussit Hircanum Aristo loquia renuebat eam rem:cathenas dedit.Sic Pompeio duce popuIus romanus totam qua latissima est Asiam peruagatus:quam extremam imperii habebant prouincimi:mediam fecit. Exceptis quippe parthis:qui laedus maluerunt & lndis: qui adhuc nos non nouerant:omnis Asia inter rubrum di casPium de oceanum Pompeianis domita:ueloppta signis tenebatur.
Nierim dum populus Romanus per diuersia terrarum distractus est. Cilices inuaserat maria:sublatis p commertus:rupto foedere generis humanissit maria bello qua fi tem-i pestate praecluserant: Audaciam perditis thuriosisque latronibus dabat inquieta Mibratarum thrydatis praeim Asia:dum lab alieni belli tumulture verique regis inuidia impune
successius grassantur.Ac primum duce Isiodoro contenti proximo mari: Cretam inter arm cyro
nas:pyreumGachaiam sinum. maleum:quem a spoliis:aureum ipst uocauere:Iatro cinaban&Miffusis in eos Publius Seruilius: is leues & fugaces& myoparonas:graui&martia clas se turbare imo incruenta uietoria superat.Sed nec mari inmouise contetus ualidissimas urbes eon: Phaselis re diutina praeda abundantes I aselis S non euertitillauron ipsam arcem ciliciae unde coscius sibi magni laboris i aurici cognomen adamavit Non ideo tame tot cladibus domiti: terra se continere potuerunt:is ut quaedam animalia:quibus aquam terram incolendi gemina natura erisubipso hostis recessit spatietes soliana quas suasusiluerat:&aligio latius qua prius:sic scelix ille S dignus uictoria Popeius uisus e:& Mithridaticae Mainciae facta accessio.ille di fam toto mari peste siemel dc DPerpetuu uolans extimere diuino quoda apparata aggresus e Quippe cu classibus sivis S socialibus Pompeia γ xhodiope abudaret pluribus legatisraim psectis utram poti & oceani ora plexus eGesItus tusco manae classis te ri ipositus motius ficulo.Gratthias ligusticu sinu Popeius gallim obsiedit. Tomtus talearicum: Tibegati rias Nero gaditanuste tu:qptim marisnfiliive apis Letuluς lybicu Marcellinus aegyptiu. petiuuenes adriati . Varro Teletius Meu & poticu θc Paphylia. Metellus asiati . Gepio ipas spondis Duces. rtius Cato sic obditis nauibus:qsi portu obseruauit sic pois aequoris portus: sinus: atebras recessus:ymotoria:freta perunsulas quicquid pyrampe fuit quada Idagine iesulam Sc oppilam e. puePompeius in originem fontem belli ciciliam uersus est. Nec hostra detractauere certamen non
100쪽
ex fiducia :sed quia oppraemerant ausi uidebantur:sed nihil tamen amplius:q ut primum fetum in
currerent. Mox ubi circuivis undi rostra uiderunt abstetis statim telis: remitis pIausu undi pari quod lapplicantibus signum fuit: uam petiuerunt. Non alia tam incruenta uictoria usinua sumus sed nec fidelior in posterum reperta gens ussa est.Id Ospectum singulati consilio ducis: qui matri monium genus a conspectu longe remouitimaris S meaeteranis agris quasi obligauit. Eodemi tepore & usum maris navibus recuperauitin terrae homines tuos reddadit. Qid prius in hae mirere uictoria uelocitatem l quadragesimo die parata M.Anscelicitatem. ne una quidem nauis a Tarit. An perpetuitatem pamplius pyra non fuerunt.
Reticiam bellum:si uera uolumus nosceremos fecimus sola uincendi nobilem ingula cupiditate: fauisse Mithrydati uidebaturatioc placuit armis uindicare.primus inuasite insulam Marcus Antonius cum ingenti quidem uictoriae spe:at 3 fiduciaradeo ut pluris cathenas in nauibus: si arma portareiadedit ital poenas vaecordiaema plaeras naues Rercepere hostes: captiua corpora religata uelis: ac sumbus pependererac sic uelificantes triumphantium in modum cretes portubus suis adremigauerunt. Metellus deinde totam in lam igni ferro populatus intra castella:& urbes redegit in gnoson: Sery ream:&tit graeei dicere solent resum matrem cydonam. Adeo laue in captiuos consuIebatur: ut ueneno seplaetiis conficerent. Alii deditionem suam ad Pompeium ab entem mittet n& cum ille res in asia serens aeo quo praesectum misisset Antonium in illa prouincia irritus sum eo* insessior Metellus ni hostes ius uiciotis exercuit:indis lamenae S panarae cydonae ducibus uictor redit: c Fg am. vlius:tamen de tam inmola uictoria si cognomen exercitum Ieportauita
Vatinus Metelli macedonici domus bellicis nominibus' assueuerat: altero ex liberis eiuscretico lacio: mora non fuit:quin alter quom talearicus:uocares taleares p idem' tempus insulae pyratica rabie corruperant:maria homines seras atly siluesties mireris ausos a scopulis iis testem maria prospicere.Arindere etiam inconditas rates:& praena antes subinde topinato impetu terruere.Sed cum uenientem ab alto romanam classem prospexissent: praedam putantes ausi etiam occurrere:&ptimo impetu Ingenti lapidum laxorum nimbo classem operuere. Tribus quisl fundis praeliatur:caeteros este quiς miro urictus:cum haec sola tiarmalintndunum ab infantia studium.cibum puer a matre no accipite nisi quem ipsa monstrante percussit.Sed non diu lapidati ne romanos terruerelos si comminus uetum est: expertim rostrain pila uenientia pecudum in moremaelamine sublato petierunt suga littora dilapsiq; in proximos tumulos quaerenda sueriant ut uincerentur.
Derat satu insulaNfigitur de Cypros recepta sine bellonnsula ueteribus diuitiis abundantiis ob hoc Veneti sacram Ptolemaeus tegeban& diuitim rata erat fama: c f Ia so ut uictor gentiu populus S donare regna consuetus .Publio ClodioΤribuno duce socii uiuit regi confiscationem mandauerit Sille quide ad rei fama ueneno lata praecepita terum portius Cato ptias opes liburnis per Tybetim hostia inuexiti ueres latius aerarium popuIi λαῆ ullus triumphus impleuit.
Sia pomi manibus subactaneliqua quae testabat in Europa: rtua in Caesare transirilit.Restabat aut imanissimi genti uitiat germani quis toto orbe diuisutame qa uinceret habuit tanta. mus galliae motu b helvetiis carpit: i Rhodanu inter ecthenu siti no lassicientibus tertis uenere sedes petitu incensis moenibus su:s: c in Gamentu suit: neredi sed petitot re ad li-anducu inter moras Gesar Rhodani pote rescisso: abstrulisset si statim bellicosissima gente:& sic in sedes suas: Migrem in stabula paston deduxit.Sequens longe intentior pugna belgarum: ippe pro liberrare pia
Manti .Hic cum multa roman militu insignia: iu illud egregiu ipius ducis:st nutate i fuga evertit anapto fugientis e manu scuto. in primam uolitas acidi nuptium restititit .inde cum Venetis
etiam nauale bella:sed maior cum oceano: et cum ipsis nauibus rixa quippe ille rudes S Informes: de Pompeia nae uictorie uelocitas Metelli a cerbitas incretes Baleares su