Quinti Horatii Flacci opera

발행: 1842년

분량: 267페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

181쪽

Lenta feret pituita. Vides, ut pallidus omnisecena desurgat dubial Quin corpus onustum Hesternis vitiis animum quoque praegraVat una, Almo assigit humo divinae particulam aurae. Alter, ubi dicto citius curata sopori 80Μembra dedit, vegetus praescripta ad munia surgit.

Hic tamen ad melius poterit transcurrere quondum, Sive diem festum rediens advexerit annus, seu recreare Volot tenuatum corpus, ubius Accedent anni, et tractari mollius aetas Imbecilla volet. Tibi quidnam accedet ad istam, Quam puer et validus praesumis, mollitiem, seu Dura vaΙetudo inciderit, seu tarda senectus Rancidum aprum antiqui laudabant, non quia nasus Illis nullus erat; sed, credo, hae mente, quod hoS

Tarctius adveniens Vitiatum commodius, quam Integrum edax dominus consumeret. Hos utinam inter Hamas natum Tellus ms prima tulisseti Das aliquid famae, quae carmine gratior aurem

Occupol humanam i Grandes rhombi patinaeque Grande ferunt vita cum clamno dedecus. Addo Iratum Patruum, Vicinos, te tibi iniquum, Et frustra mortis cupidum, cum deerit egenti As, laquei pretium. Jure, inquit, Trausius istis Iurgatur verbis: Ego v ctigalia magna 100 Divitiasque habeo tribus amplas regibus. Ergo, Quod superat, non est, melius quo insumere possis leur eget indignus quisquam te livito 3 quare TempΙa ruunt antiqua DEum l cur, improbe, carae Non aliquid patriae tanto emetiris acervolUni nimirum tibi recte semper erunt realo magnus posthac inimicis risus i Uterne Ad casus dubios fidet sibi certiust hic, qui Pluribus assuerit mEntem corpusque superbum 'An qui, contentus parvo metuensque futuri, li 0 In Pace, ut sapiens, aptarit idonea bello rQuo magis his credas, puer hunc ego parvus Ofellum

182쪽

Q. HORATII FLACCI

Integris opibus novi non latius usum, Quam nunc accisis. Videas metato in agello Cum pecore et gnatis fortem mercede colonum, Non ego, narrantem, temere edi luco profosis Quidquam praeter olus fumosae cum Pede Pernae; Ac mihi, seu Iongum post tempus Venerat hospes, Sive OPerum vacuo gratus conviva per imbrem Vicinus, bene erat, non piscibus urbe petitis, I 20 Sed pullo atque haedo; tum pensilis uva secundas Et nux ornabat mensas cum duplice ficu. Post hoc ludus erat culpa potare magistra; M venerata Ceres, ita culmo surgeret alto, Explicuit vino contractae seria frontis. Saeviat atque novos moveat Fortuna tumultus :Quantum hinc imminuet i quanto aut ego parcius,

aut VOS,

O pueri, nituistis, ut huc novus incola veniti Nam propriae telluris herum natura neque illum, Nee me, nec quemquam statuit: nos expulit ille; Illum aut nequities, aut vasti inscitia juris, id IPostremo expellet certe vivacior haeres. Nunc ager Umbrem sub nomine, nuper Oselli Dictus erat, nulli proprius, sed cedit in usum Nunc mihi, nunc alii. Quocirca Vivite sortes, Fortiaque adversis opponite pectora rebus.

SATIRA III.

SIc raro scribis, ut toto non quater Uno Μembranam poscas, scriptorum quaeque retexens,

Iratus tibi, quod vini somnique benignus Nil dignum sermone cunas. Quid fiet 8 At ipsis Saturnalibus huc fugistit Sobrius ergo Dic aliquid dignum promissis: incipo; nil est lculpantur frustra calami, immeritusque laborat Iratis natus paries Dis atque poetis. Atqui vultus erat multa et praeclara minantis, Si vaeuum tepido cepisset villula tecto. 10

183쪽

Quorsum pertinuit stipara Platona Μenandror Eupolin, Archilochum, comitas educere tantos Invidiam placare paras virtute relicta ΤContemnere, miser: vitanda est improba Siren, Desidia; aut quicquid vita meliore parasti, nendum aequo animo. Di te, Damasippe, deaeque, Verum ob consilium donent tonsore : sed unde rim bono me nosti l Postquam omnis res mea IR-

Ad medium fracta est, aliena negotia eum, Excussus propriis: olim nam quaerere amabam, 20 Quo vafer ille pedes lavisset Sisyphus aere, uuio sculptum infabre, quid fusum durius esset: Callidus huic signo ponebam millia centum: Horina egregiasque domos mercarier unus Cum lucro noram; unde frequentia Μercurials Imposuere mihi cognomen compita. Novi, Et morbi miror purgatum te illius. Atqui movit Veterem mire novus, ut Solet, in cor Trajecto lateria miseri capitisque dolore ;Ut lethargicus hic, quum fit pugil, et medicum urget. Dum ne quid similo huic, esto ut libet. O bone, nete 31Frustrare; insanis Et tu stultique Prope omnes, Si quid Stertinius veri crepat; unde ego mira Descripsi docilis praecepta haec, tempore quo me Solatus jussit sapientem pascere barbam, Atque a Fabricio non tristem ponte reverti. Nam male re gesta, quum vellem mittere operto

Me capite in flumen, dexter stetit, et, Cave faxis To quidquam indignum: pudor inquit te malus angit, Insanos qui inter vereare insanus haberi. 40 Primum nam inquiram, quid sit furere; hoc si erit in tesolo, nil verbi, pereas quin sortiter, addam. Quem mala stultitia, et quemcunque inscitia veri caecum agit, insanum Chrysippi porticus et grex Autumat. Haec populos, haec magnos formula reges,

184쪽

Excepto sapiente, tenet. Nunc accipe, quare Desipiant omnes seque ac tu, qui tibi nomen Insano posuere. Velut silvis, ubi passim Palantes error certo de tramito pollit: Illo sinistrorsum, hic dextrorsum abit; unus utrique 50 Error, sed variis illudit partibus: hoc te

Credo modo insanum, nihilo ut sapientior illo, Qui te deridet, caudam trahat. rit genuS unum Stultitiae nihilum metuenda timentis; ut ignes, Ut rupes, fluviosque in campo obstare queratur :Αlterum, et huic varum, et nihilo sapientius, ignes

Per medios fluviosque ruentis, clamet amica, Μater, honesta soror cum cognatis, Pater, uXor :Hic lassa est ingensi hic rupes maximal servat Non magis audierit, quam Fufius ebrius olim, 60 Quum Ilionam edormit, Catienis mille ducentis, Mater te appello,' clamantibus. HusE ego vulgus Errori similom cunctum insanire docebo. Insanit veteres statuas Damasippus emento. Integer est mentis Damasippi creditori Esto. cipe, quod nunquam reddas mihi, si tibi dicam, Tuna insanus eris, si acceperis i an magis ex ora Rejecta praecla, quam praesens Mercurius fert 8 Scriba docam a Norio: non est satis; aude Cicutae Nodosi tabulas centum; mille addo eat nas: 70Effugiet tam n haec sceleratus vincula Ρroteus. Quum rapies in jus malis ridentem alienis, Fiet aper, modo aris, modo saxum, et quum Volstarbor.

si male rem gerere, insani est; contra benB, sani; Putilius multo cerebrum est smihi crede in Porilli, Dictantis, quod tu nunquam rescribere possis. Audire, atque togam jubeo componere, quisquis Ambitione mala aut argenti pallet amore, Quisquis luxuria tristive superstitione, Aut alio mantis morbo calet; huc propius me, 80 Dum cloeso insanire omnes Vos, ordine adite. Danda est hellebori multo pars maxima avaris :

185쪽

Noscio an Anticyram ratio illis destinet om nom. IIaerodes Staberi summam incidere sepulcro: Ni sic socissent gladiatorum dare centum Damnati populo paria, atque epulum, arbitrio Arri, Frumenti quantum metit Africa. Sive ego prave, Seu recto hoc volui; ne sis patruus mihi. Credo Hoc Staberi prudentem animum vidisse. Quid ergo Sensit, quum summam patrimoni insculpore saxo Haeredos voluit 8 Quoad vixit, credidit ingens si Pauperiem vitium, et cavit nihil uorius: ut, si Forte minus locuples uno quadrante perisset, Ipse videretur sibi nequior: Omnis enim res, Virtus, fama, decus, divina humanaque pulchris Divitiis parent; quas qui construxerit. il le Clarus erit, fortis, justus. Sapiensne ' Etiami ci

Si quidquid volet. Hoc, veluti vir ute Paratum, Speravit magnae laudi fore. Quid similo isti Graecus Aristippus, qui serum projicere aurum 100 In media jussit Libya, quia tardius irent

Ρropter onus segnes r Uter est insanior horum ΤΝil agit exemplum, litem quod litE rosolvit. Si quia amat citharas, emtas comportet in unum, Neo studio citharae, nec Μusae deditus ulli: Si scalpra et formas non sutor; nautica vela Mersus mercaturis: delirus et amens Undique dicatur merito. Qui discrepat istis, Qui nummos aurumque recondit, nescius uti compositis, metuensque velut contingere sacrum 8Si quis ad ingentem frumenti semper acervum ill Porrectus vigilet cum longo fuste; neque illinc Audeat esuriens dominus contingere granum, Ac potius foliis parcus vescatur amaris:

Si, positis intus Chii veterisque Falerni Μillo cadis, nihiI est, ter contum millibus t acre

Potet acetum: age, si et stramentis incubet unde- Octoginta annos natus, cui stragula vestis, Blattarum ac tinctarum epulae, putrescat in area

186쪽

Μaxima pars hominum morbo jactatur Eolem. Filius, aut etiam haec libertus ut ebibat haeres, Dis inimico senex, custodist ne tibi desiit Quantulum enim summae curtabit quisque viarum, Ungere si caules oleo meliore. caputque Coeperis impexa foedum porrigine t Quare, Si quidvis satis est, penuras, surripis, aufera Uncliquet tun' sanust Populum si minero saxis

Incipias, servosve, tuo quos aere Pararis, Insanum te omnes pueri clamentque puellae: 130 Quum laqueo uxorem interimis, matremque V neno,

Incolumi capite es 3 Quid enim l Neque tu hoc facis Argis,Nee ferro, ut demens genitricem occidit Orestes. An tu reris eum occisa insanisse parente, Ac non anto malis dementem actum Furiis, quam In matris jugulo serrum tepefecit acutum tQuin ex quo habitus male tutae mentis Oroates, Nil sane fecit, quod tu reprendere Possis; Νon Ρyladon ferro violare aususVe sororemElectram; tantum maledicit utrique, vocando

Hanc Furiam, hunc aliud, jussit quod splendidabilis. Pauper Opimius argenti positi intus et auri, Qui vetentanum festis potare diebus

Campana solitus trulla, vappamque profestis, Quondam lethargo grandi est oppressus, ut haeres Iam circum loculos et claves laetus oVansque Curreret. Hunc medicus multum celer atque fidalia Excitat hoc pacto: mensam poni jubet atque Effundi saccos nummorum; accedere Plures Ad numerandum: hominem sic erigit: addit et illud: Ni tua custodis, avidus jam haec auferet haeres. 15

Μen' vivo i Ut vivas igitur, vigila: hoc age. Quid vis

Deficient inopem venae te, ni cibus atque Ingens accedit stomacho fultura ruenti. Tu cessas 3 Agedum, sume hoc piisanarium oroae .

Quanti emtaer Parvo. Quanti ergor Octussibus. Eheu

187쪽

tu reseri, morbo, an furtis pereamve rapinis rQuisnam igitur sanust Qui non stultus. Quid

stultus et insanus. Quid i si quis non sit aVarus, Continuo sanus 8 Μinime. Cur, Stoice r Dicam. Νon est cardiacus, Craterum dixisse putato, l6l Hic aeger. Recte est igitur, surgetque t Negabit;

Quod latus aut renes morbo tententur acuto. Non est penurus, neque sordidus: immolet aequis Hic porcum Laribus. Verum ambitiosus et audax:

Naviget Anticyram : quid enim differt, harathrono Dones, quicquid habes; m nunquam utaro paratis Servius Oppidius Canusi duo praedia, dives

Antiquo censu, natis divisse duobus Fertur, et haec moriens pueris dixisse vocatis 170 Ad lactum: Ρostquam te talos, Aule, nucesque Ferre sinu laxo, donare et ludere vidi;

Te, Tiberi, numerare, CaVis abscondere tristem :Extimui, ne vos ag ret vesania discors; Τu Nomentanum, tu ne sequerere Cicutam. Quare per diVOS oratus uterque penates, Tu caVE, ne minum; tu, ne majus facias id, Quod satis esse putat pater, Et natura coercet.

Praeterea, ne Vos titillot gloria, jure-Jurando obstringam ambo : uter aedilis, fueritu Vestram praetor, is intEstabilis et sacer esto. 181 In cicere atque faba bona tu perdasque lupinis, Latus ut in circo spatiere, et aeneus ut Stes, Nudus agris, nudus nummis, insane, paternis

Scilicet, ut plausus, quos fert Agrippa, feras tu, Astuta ingenuum vulpes imitata leonem tΝo quis humasse Velit Adacem, Atrida, vetas currRex sum. Nil ultra quaero plebeius. Et aequam Rem imperito : at, si cui videor non justus, inulto Dicere, quod sentis, permitto. Μaxime regum, l90 Di tibi dent capta classem reducere Trojal Ergo consulere, et mox respondere licebiti Consule. Cur Max heros ab Achille secundus Putrescit, toties servatis clarus Achivis r

188쪽

Gaudeat ut populus Ρriami Priamusquo inhumato, Per quem tot juvenes patrio caruere aeΡuloro tΜiue ovium insanus morti dedit, inclytum Ulyssem

Et Menelaum una mecum se occidere clamans.

quum pro vitula statuis dulcem Aulide natam Ante aras, spargisque mola caput, improbe, salsa, Rectum animi servast Quorsum insanust Quid

enim Nax 201

Fecit, quum stravit ferro pecus 3 Abstinuit vim

Uxore et gnato, mala multa precatus Atridis. Non ille aut Teucrum, aut ipsum violavit Ulysaem. Verum ego, ut haerentes Riverso in litore naves Eriperem, prudens placaVi Sanguine Divos. Nempe tuo, furiose. Meo, sea non furiosus. Qui species alias veri scelerisque, tumultu Permistas, capiet, commotus habebitur: atque, Stultitiane erret, nihilum distabit, an ira. 2Iomax, quum immeritos occidit, desipit. agnos: Quum prudens acetus ob titulos admittis inanos, Stas animo i Et purum Est vitio tibi, quum tumidum est, cor Si quis loetica nitidam gestare umet agnam, Huic vestem ut gnatae paret, ancillas Paret, aurum, Rufam et Pusillam appellet, fortique marito Destinet uxorem ; interdicto huic omno actimat jus Praetor, et ad sanos abeat tutela propinquos.

Quid i si quis gnatam pro muta demVet agna, Integer est animi l ne dixeris. Ergo, ubi prava 220Stultitia, hic ost summa insania: qui sceleratus, Et furiosus erit; quem cepit Vitrea fama,

Hunc circumtonuit gaudens Bellona cruentia. Nunc age, luxuriam et Nomentanum arripe mecum. Vinc t enim stultos ratio insanire nepotes.

Hic simul accepit patrimoni mille talenta,

Edicit, piscator uti, pomari , Ruceps, Unguentarius, ac Tusci turba impia Vici. Cum scurris fartor, cum Velabro omne macellum, Mane domum veniant. Quid tumi Vonore is quentes. 230

189쪽

Verba facit leno: Quicquid mihi, quicquid et horum Cuiquo domi est, id crede tuum ; et vel nunc Pete,

vel cras.

Accipe, quid contra juvenis responderit aequus:

In nive Lucana dormis ocreatus, ut apIum Coenem ego; tu pisces hiberno ex aequore verris; Segnis ego, indignus, qui tantum possideam : auseri

Sume tibi decies: tibi tantundem; tibi triplex,

Unde uxor media currit de noete vocata.

Filius AEsopi detractam ex aure Metellae, Scilicet ut oecies solidum absorberet, aceto 240 Diluit insignem baccam; qui sanior, ne si Illud idem in rapidum flumen, jaceretve cloacam l inti progenies Arri, par nobile fratrum,

Nequitia et nugis pravorum Et amore gemellum, Luscinias soliti impenso prandere coemtRS. Quorsum abeanti Sani ut creta, an Carbone notandi AEdiscare casas, plostello adjungere mures, Luctere Par impar, equitare in arundine longa, Si quem delectet barbatum, amentia Verset. Si puerilius his ratio esso evincet amare, 250Nec quidquam differre, utrumne in pulvere, trimust Quale Prius, ludas opus, an meretricis umoris

Sollicitus plores: quaero, faciasne quol olim

Mutatus Polemon 8 ponas insignia morbi, Fasciolas, cubital, focalia, potus ut ille Dicitur ex collo furtim carpsisse Coronas, Postquam est impransi correptus voce magistri Porrigis irato puero quum poma, recusat: Sume, Catellet negat: si non des, optat. Amator Exclusus qui distat, agit ubi secum, eat, an non, quo rediturus erat non arcessitus, et haeret 26 linvisis foribus i Ne nunc, quum me vocat ultro, Accedam i an potius mediter fnire dolores lGerusit, revocat: resteam i non, si obsecret. Ecco servus, non paulo sapientior: O here, quae ros Nec modum habet, neque consilium, ratione m doque

190쪽

Tractari non vult: in amore haec sunt mala; hollum, Pax rursum, haec si quis tempestatis prope ritu Μobilia, et caeca fluitantia sorte, laboret Reddere certa sibi, nihilo plus explicet, ac si 270 Insanire paret certa ratione modoque. Quid Z quum Picenis excerpens seminu POmis, Gaudes, si cameram percusti sorte, penes te es rQuid i quum halba seris annoso verba Palato, R dificante casas qui sanior 8 Αudo cruorem Stultitiae, atque ignem gladio scrutare modo, in

quam.

Hellade percussa Μarius quum praecipitat se,

Cerritus fuit an commotae crimine mentis Absolves hominem, et sceleris damnabis eundem, Ex more imponens cognata vocabula rebus t 280 Libertinus erat, qsti circum compita Siccus Lautis mane senex manibus currebat; et, Unum, Quiddam magnum addens, unum me sumite morti, Diis etenim facile est, orabat: sanus utrisque Auribus atque oculis; mentem, nisi litigiosus, Exciperet dominus quum Venderet: hoo quoque vulgusChrysippus ponit secunda in gente Μenent. Jupiter, ingentes qui das inimisque doloros, Μator ait pueri monses jam quinque cubantis, Frigida si puerum quartana roliquerit, illo 290Μane die, quo tu indicis jejunia, nudus In Tiberi stabit: casus medicusve levarit AEgrum ex praecipiti, mater delira necabit In gelida fixum ripa, febrimque reducet.

Quone malo mentem concussa' timore Deorum.

Haec mihi Stertinius sapientum octavus amico Arma dedit, posthac ne compellarer inultus. Dixerit insanum qui me, totidem audiet; atque Respicere ignoto discet pendentia tergo. Stoice, post clamnum sic vendas omnia pluris : 360 Qua mE stultitia quoniam non est genus unum Insanire putas i ego nam videor mihi sanus.

Quid i eaput abscisaum manibus quum portat Mavo

SEARCH

MENU NAVIGATION