Opera C. Cornelii Taciti

발행: 1812년

분량: 622페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

561쪽

AD LIB. XU. ANN. C. CORN TACITI. 551 CAP. 56. Secretis imaginationibus. iam S. Reg. machinationibus: at vox obelo notata eam tamen probabant Ursinus t tu retus. In S. Jes imaginibus. Dehinc edicto. Dehinc MSS. et veteres editiones. laenanus, dein In SS. Hari. Bodi des. Gueis et editionibus veteribus, dicto Rhenanus, edicto. Perinde immota. Bene Pichon e S. Flor. Vulgo in SS. et Puteolanus, ea inde. Veneratus Deos ISS. Flor Corb. editio princeps et Pichena. In SS. Hari Boiit. Jes Guel f et PuteolanuS, TeneraturalS.

Templum in sset S. Reg. ivisset. Vidisse restos S. Reg. videre. Parendumque Que abest a S. Hari Hodi. Jes. Volentia fuere. Perperam emendarunt, Puteolanus, alentia. Rhenanus, et lenti. CΛP. 37. Struere. IIS Jes statuere. Quosia Tigellino paratas. SS. Flor. Reg. Corb. editio princeps et recentiores. ale in MSS. Bodl. Jes Guel f et Puteolanus, quasi Tigillino paralae. In marginem S. Bodl emendatum, quos LP Elin parataS. Ut Templum referam. Bene S. Flor. In SS. Reg. Corb. et editione principe, ut Templa referam. SS. Hari Bodl Jes. Guelf et Puteolanus, ut ea emplum feram. Ralem Hujusce ratis subricum docet Lucanus, IV 4l7. Simul hoc Taciti loco explanantur Lucani versus, qui hactenus visi sunt

tutellectu dissicillimi.

Neque enim de more carinas Extendunt, puppesque levant; sed firma gerendis Molibus insolito contexunt robora ductu. Namque ratem vacuae Sustentant undi sile cul'u',

562쪽

55 NOTAE ET EMENDATIONES

Quarum porrecti serie constricta catenis, ordinibus gentinis obliquas excipit alnos. Nec gerit expositiani telis in fronte patentinentigium sed, quod trabibus cireuna deni sequor, Hoc erit et tacti praebet miracula cui SitS, Quod nec vela serat, nec apertas verberet unda S. Haec ratis, cui superposita erat turris ardua refluo mari deserebatur. Contra ver , in Stagno, cujus orna immotae erant aquae, ratis et uperpositum convivium aliarum tractu navium moVebantur.

Aliarum fractu navium. Bene SS. Reg. Corb. editio prin-Cel' et recentiores. SS. Hari Bodl. Jes Guel f et Puteolanus OmiSere, GCium, quod immerit probat Ernestus, quia, inquit, Ipotest commode intelligi ratum. Non vidit vir eruditu ratem rutibus moveri non posse. Nempe non noverat ratis Ormlim. Animalia maris Oceano abusque Heliasius mallet, mari Oceano, Ernesto Suffragante. Nec displicet. Sic Annal. 1. . Mari Oceano, aut amnibus longiliquis septum imperium. Hae autem anilla alia petiverat, ut stagno innutarent. Tenebrae incedebant. Frustra Rhenanus, incidebant. Jum dictum supra Annal. 111. 26. ambitio et Cis incedebat. Visi auspices, dos Optime Rhenanus. Aderant enim auspices ut vidimus in nuptiis Messalinae, Annal. XI. 27. Perperam in MSS. Bodl Jes et editi mibus veteribus, nisi auspices duos. De his Neronis foeditatibus Aurel. Victor in Epitom. Eo progreSSUS St, ut neque Suae neque aliorum pia dicitiae arcens, ad extremum amictus nubentium virginum specie, palam convocato senatu, dote dicta, cunctis festa de more frequentantibus, nuberet.'Vido et Sulpitium Severum inter testimonia Veterum laudatum, qui hunc Taciti locum X scripsit. Pro Cisi, aut missi, ut olim emendabatur, conjiciebat a Gronovius, institu.

563쪽

AD LIB. XV. ANN. C. CORN TACITI. 553 CAP. S. Ad hoc lamenta. SS. Hari. Jes . Guel f et Puteolanus, cic errore, ut viiletur, librariorum, qui ad lumenta reserebant. In S. I turl omen latum, O C.

Fessa enunt. Ita I 3CLius e S. Agr. Corrupto in S. Reg. et editione Principe, fessa erant. In SS. Mart. odi des et Puteolanus, ess cetate Ursinus laudat ex veteri codice, fessil

ptate senes Pichena tentabat fessa annis Lipsius, fessa uittri dis pueritiae cetas. Agricolae codicem sum secutus Placet quoque conjectura eruditi Usgrave, fessa senectet, quod hae voces in J SS. Donnumquam confunduntur, ut videbinius infra Hist. III.

Pars morans. S. Flor. 0rd. Etiam . . . . reperiebantur. Ernestus putat vel delendum, etiam, vel legendum, reperiebant.

Diurni quoque ictus. Ita libri scripti et editi. Vitium tamen inesse putat Ernestus tentat, diurni inopiἁ ictus Mallem, diurno

qu0que victu. quiverant. SS. Hari. Jes nequierant. S. Bodl. xequia

rant.

Interiere SS. Reg. Corb. Jes interire. Vociferabantur. IlimSS. Reg. Corb. et editione principe, cociferabant. In iisdem, sibi esse. Seu jussu In S. Reg. et editione principe, jussum. Illustr.

Huetius emendabat, jussi quod certe elegantius. CAP. 39. Eo in tempore. Grotius tallet, eo enim tempore: probo quoque Plurimum. Per aserat rumor. SS. Hari. Jes Gueis rumore Corrupthin editione principe, persuaserat rumori. Adsimultintem S. Hari assimi intem. CAP. O. Sexto demum die. sim per sex dies septemque noc- te ignis saeviisset, teste Suetonio in Ner. XXXVIII. postea rediit, et per tres dies adhuc grassatus est, ut docet vetus suX a apud Gruterum, p. 6 l. D. S.

564쪽

554 NOTAE ET EMENDATIONES

Vitulo Robio, id est Pitulo refo Area autem est sane illa ipsa, de qua . Victor, de Regionibus Urbis, Reg. IV. Area

Volcani cum olcanuli, ubi lotos a Romulo sata, in qua Breu Sanguine per biduum pluit. VProrutis Bene Ernestus, roslotium et ronovium SeCutus. In SS. et veteribus editionibus, proruptiS. Nec dum posito metu, redibat. Ut locum hunc restituerem, Secutus sum a1ime S. Corb. et editionem principem, licet in iis, sicut in omnibus S S. haec sint misere deturpata. S.C ,rb. nec dum post melus haud rediebat levis et rursum grassatus ignis Editio princeps, nec dum netus post aut redibat levis, et rursum . c. Corruptior S. Flor necdum p metus rediebo libisi sum grassatus igitis. Haec chim non intelligerent librarii, veterem Scripturam, adhuc immutatam, et praeterea quid ipsi conjicerent,

tradidere Inde in ΜSS. Hari des. Gueis post metus aut reside-

565쪽

AD LIB. XV. ANN. C. CORN TACITI. 555bat levis nec dum posito metit satis credebatur, cῖm DTi rursum, .c. S. odi. o Puteolanus, probata librariorum Conjectura, retinuere tantuna, nec dum Puteolanus nedum posito metu, satis credebatur murae vis rursum S c. S. Agr. X conjectura eruditi alicujus viri, ut ulla multa in hoc codice, nec dum posito, metus redibat H)νι edis et rursunt, displicet, nec dum posito incendi tum quoque friget, et urtum. Nec placet magi quod rece utiore edidere, nec dum obito metu, redibat levis rursum grassatus Q iis . Id enim nimis recedit a SS. Omissis haud, et Praeterea ignis ille lezis non fuit, qui per patula loca gra8Saretur, et delubra Deum, ac porticus amoenitati dicata latius proruet et. Probabiliora melioraque, ut opinor, sum secutus. Si Cui tamen, ut plus veteri Scriptura retineret, pol metus roburentur, haud repugnarem Placet tamen magis, posito metu.

Tigelli= miliarias. Multi eruditi viri emendant, in H;niliti

vis, quod putarent ea esse Emiliana extra Urbem. Vide quae dicta sunt in notis. CAP. 4 I. Meminerant. In ΜSS. et veteribus editionibus, memia nerint, quia hoc verbum ad quamvis referebant. Quo et Senones. S. Corb. eae quo. Editio Princeps, C quo. MSS. Hari Lodi des ac PuteolanuS, et U0. Iri fiamma vel int. S. Reg. et editio Princeps, i flammaterint.

Totidem annos menses diesque inter utraque incendia. Ita libri omnes Scripti et editi, praeter unum codicem S. Agr. in quo totidem annos menses diesque inter conditam et timque incendia.

At ut Saepe jam monui, codeeille non tantium Veterem Scripturum,

sed eruditi alicujus viri conjectationes continet, quae neque hic difficultates, quibus interpretes omnes intricuntur, Xplicent. Josephus Scaliger, de Emendatione Temporum, libr. V. p. 72 emendat, ut tot νinos mensesque et dies inter utraque incendia numerarent. Quasi inquit, ipsi ita digitis rationem temporum putarent tot anni, t menses, tot dies sunt a capia Urbe Inanern esse hanc doctissimi

viri emendationem merit pronuntiat Samuel Petitus, Observationum, libr. II. 3. Sed ipse portentosam assert, cum corrigit Alii

566쪽

556 NOTAE ET EMENDATlONES

eo usque cura progressi sunt, ut Th0t iidem annos mensesque et diesuit nerarent. Quod ita X ponit observat Tacitus notantillos curiosos aded suisse, ut numerarent ipsi quot anni Thoth sic fritis, ut puta Nabonagari nam longe ante 'hoth Philippi Roma a Senonibus incensa suit menses item et dies inter utraque incendia, intercessissent. Dissicultatem haud minuit, auget potius, codex S. Agr.

Nam cum inter utraque incendia, luxerint anni 453. si hos annos duplicaveris, hic annus ab U. C. 906. erit numerandus, qui tamen, ut certissimis monumenti constat, fuit tantum annus Si 7. Itaque cum opiniosi homines non tam obviam veritatem, quum abStrusas antiquitates ectentur, arbitror otioso illos Romanos non a vulgata Urbis conditae aera, sed ab alia remotiore et abstrusiore Romanis vulgb incomperta, computationis suae primordia repetiisse. Sic Timaris, Siculus, apud Dionysium Halicarnassensem, Romam eodem quo Carthaginem anno trigesimo nempe Ctavo ante primam olympiadem, conditam Vult ac proinde plus quam exaginta annis ante vulgarem . . aeram Antiquariorum aliae adhuc potuerunt esse sententiae. Id enim genus hominum est somniosum. merent. Ita libri scripti et editi. Multis placet, numerarent: nec nobis displicet. At non peCCat, numerent. CAP. 42. aestruiitque domum. Haec est Neronis domus aurea, quae inter Orbis miracula, an portenta, referri debeat, inCertum. Ut pateat immensa Principis luxuria, hujusce domus locum, amplitudinem, magniΙicentiam, fortunam, et quae nunc muneant rudera, paucis X Pedium.

Nero, majestatem suam Augusti, Tiberii, alique domibus coarCturi ratus, sorte etiam Cyrum aemulatus, qui teste Plinio,

XXXIII. S. aurea cameras et tirgenteas trabes, et columnaS,

atque parastaticas habuerat, magnificam domum secit, quam Tran-

567쪽

AD LIB. XV. ANN. C. CORN TACITI. 557sitorium appellavit. Ea ibis iacendio absumta, patriae ruinis

usus St, ut millens ambitu, mi Oie Sum tu, eruditioreque luxu, novum domum, aut potitis urbem in ipsa Urbe conderet Ii hac domo, quana Aureum nominia Tit, haud perinde gemnare et aurum miraculo erant, Solita pridem et luxu vulgata, quam arva et Stagna, et in modi uia solitudinum hinc Sylvae, inde aperta putia et prospectus. Tacit Annal. XV. 42. Nero ejusmodi domum cum absolutula dedicaret, hactenus comprobavit, ut se diceret quasi homiliem tandem habitare coepisse. V Sueton in er. XXXI. Vix

ratus se adhuc quasi Principem habitare. Domus illa a via Sacra et palatio, seu Augusti domo Esqrtialias usque protendebatur. Sueton. loc. it. Nempe spatium ingens locaque illa obtinebat, ubi nunc ecclesiae sancta FrancisCae, SanCti Francisci de Paula, sancti Petri ad Vinculu, Amplii tiri atrum, nunc obseum Thermarum Titi rudera, ecclesia sanctae Mariae M. OriS, Parsque maxima hortorum, qui iii Esquilino monte infunduntur.

In hac domo, omnia ad magnificentiam composita. In ejus vestibulo Stabat aeneus colossus centum et Uinti pedum, erouis Orgie. Sueton. loc. cit. Porticus triplices milliarias habebat. Sueton ibid. Quod cert magnificentissimum fuit, sive Orticus,

triplici ordine columnarum suffultae, mille columnas habuerint, Sive mille passus suerint compleXae. Aulae autem, conclavia, cubicula, sellariae, id est, arcanarum libidinum sedes, cuncta denique auro lita, distincta gemmis li0- numque Oilchis erant. Sueton loc cit. Inter has opes eminebant adhuc coenationes laqueatae tabulis eburneis ei satilibus, ut fores; fistulatis, ut tingitenta desuper spargerentur. Illarum autem coena tionum principii erut rotm da, quae perpetuo diebus ac noctibus,

id est, indesinenter, vice mundi circumageretur nobili sane grati S simoque artificio Latinere marinis et Albulis fluebant aquis. Sueton ibid. Sicia mari per plus quam sedecim millia passuum arcessitae aquae. Sic ex urbe Tiburtina, nunc ivoli, petita est egelida sulphureaque aqua Albula vulneribus saluberrima. liv.

x XXI. Q.

568쪽

55 NOIUE ET EMENDATIONES

Quid nunc loquar tantam auri vim in hac domo fuisse, ut, cum Nero Pompei theatrum peruisset auro, quod Tiridati, Armenia regi Ostenderet, ea suerit, teSte Plinio XXXIII. S. Xigua aurea domus par Quid dicam clarissima usique urtium monimenta undequaque terrarum in Urbem convecta, et in sellariis domus aurere disposita Plin. XXXIV. S. Quid referam ex ipsa Cappadocia Phengiten apidem, recens repertum, duritia marmoriS, Candidum ac translucentoni suisse advectum, ut Fortunae Sejae sedes ibi exstrueretur Plin. XXXVI. 22. Quid memorem locupletissumam supellectilem, adeo ut tricliniaria Bab)lonia quadragies sestertio, Angl. 3 333L Neroni steterint Plin. VIII. 48. atque sua inter pocula caseidem unam murrhinam ubuerit, quum trecentis talentis Angl. 67,5COl. paraverat ' Plin. XXXVII. Q. At de his, ut et de Colosso, commodius dicetur infra inter necdotu de rone. Haud tamen siluerim sceptra, et personas histrionum, et cubilia amatoria fuisse unionibus constructa Plin. ibid.

Versim hae quanta quanta sint, admirationem adhuc in ea domo Aurea vincebant arva, Stagna, ceteraque luxus ornamenta simul et oblectamenta. Stagnum unum memorat Suetonius, loC. Cit maris instar, circumseptum edisciis ad tirbium speciem . Adde rura, Vineta, PaSCua SylvaS, varia cum multiιudine omnis generis pecudum ac ferarum. Sueton ibid. Sic una domus totum sere naturam praecipuaque artium miracula complectebatur.

Id quidem mirabatur otiosum vulgus. At fuere, qui domus amplitudine Romanos ab Urbe ejici quererentur. Hinc famosi

versus, quos retulit Suetonius in Ner. XXXIX. Roma domus fiet Veios migrate, Quirites, Si non et Veios occupat ista domus. Qui altiora cogitabant, indignabantur modestiam Romanam, terr

rum orbis victricem, ignavi Principis luxu ita dehoinestari. iis vidimus urbem totam cingi domibus Principum ait et eronis, et hujus quidem, ne quid deesset, aurea. Nimirum sic habitarunt

569쪽

AD LIB. XV. ANN. C. CORN TACITI. 559

illi, qui lio imperium secere, tantas ad incendas gentes, triumphosque reserendos ab aratro, ut OCO, NeunteS, quorum agri quoque minorem modum obtinuere, quam Sellaria istorum. V Plin.

XXXVI. do.

Floruit domus Aurea, stante Nerone. Eo extincto viguit adhuc, vigentibus libidinibus Otho, earum aemulus, ut imperium deptus est, quasi Neroniano luxui aliquid deesset, nihil quisliquam prius pro potestate Subscripsit, quum quingenties sestertilim, A CL4l6,666l ad peragendum Auream domum Sueton in Othon. VII. At tandem suu magis, quam aliena vi profligatis his imperii pestibus, sub felicibus Vespasiani Titique auspiciis Roma acquievit. Tum immensa unius Principis luxuria in publico usus versu. Colossus dicatus Solis veneriationi est, dum natis sceleribus Neronis. Plin. XXXIV. . Cliarissima artium mo)ιimenta in templet Pacistiliisque Vespasiani operibus dicata Plin. XX XIV. . D. 24. Iustagnorum loco ussurrexit Stupenda magis Amphitheatri moles. Thermae Titi superbum agrum occupavere Roma demum Romanis reddita est, ut egregie dicit Martialis, libr. Spectacul. Epigram Q.

Hic, ubi sidereus propitis videt astra colo8sus, Et crescunt media pegmata celsa via :Invidiosa seri radiabant atria reais. Unaque jam tot stabat in urbe domus. Hic, ubi conspicui venerabilis Amphitheatri

Erigitur moles, stagnumeroni erunt. Hic ubi miramur velocia munera Thermas Abstulerat miseris tecta Superbu ager.

Claudia diffusas ubi porticus explicat umbraS, Ultima pars aulae deficientis erat. Reddita Roma sibi est, et sunt, te praeside, deSar, Deliciae populi, quae suerant Oniani.

570쪽

560 NOT E ET EMENDATIONES

Aurea donius clinograp ana, ad veterum scriptorum dem, Cmaxim ad lio Martialis epigraianaia exactam, delineavit Cl. Pirunesi, Antichil Romiane, Vol. I. Tubul. XLIII. EXtunt adhuc quaedam rius rudera, quae Vide apud eumdem Piranesi, loc, cit et P. 34. ac Tubul. XXXIII. Quantum autem impensarum in huc domo exestruenda factum fuerit, satis declarat Suetonius, Oc cit. Cum ait Neronem io; in alid re dumnosiorem suisse, itum in redificando. Apertius adhuc expressiusque Tacitus Annal. XV. 45. Conserendis pecuniis pervastata Italia, provinciae eversae, sociique populi, et quae civitatum liberae vocantur. Inque eam praedam etiam ii cessere, pollutis in Urbe templis, egestoque auro, quod triumphis, quod votis, omnis populi Romani aetas prospere aut in metu SaCruVerat . . . . Per Asiam etiam atque Achaiam non dona tantum sed sintulacra numinum abrepta Adde malima impensarum instrumenta, o peris nempe nagist=os et machinatoresfuisse Sederitin et Celerem, quibus ingenium et audacia erat, etiam quae natura denegavisset, per artem tentare, et viribus Principis inludere.' Tacit Annal. X v. Q. Automata hac aetate fuisse celebratissima docet tum coenatio illa rotunda, quae perpetuo motu, mundi vice, ii Cumagebatur, tum Triton ille argenteus, qui Claudio Principe, e medio lacu Fucino per machinam emersit, et, Xciente buccinu, navalis praelii Signum dedit ut vidimus supra in notis et emendationibus ad

Annal. ΙΙ. 56.

Squalenti littore Alale S. Agr. et ditio princeps, sequenti littore. Hic enim qualidum aridumque littus, non ver SequaX,

memoratur.

CAP. 43. Qitis domui. S. Flor. ychius et recentiores. Absurde in veteribus editionibus, quae domus. Haud enim erecto domus, quae Supererant. SS. Bodl. Iurl Jes Guel f quae domuum. In margine S. Hari donius. Passim erecta. SS. Hari Hodi des. Guel f editio princeps et recentiores Puteolanus, erectoe.

SEARCH

MENU NAVIGATION