장음표시 사용
81쪽
Quippe domum timet ambiguam, durique venenum Is Dentis, Mille etiam coecos instare tumultus Saepe monet, fraudemque, operta tumescere bella. Multa virum meritis sustentat fama trophaeis: Ille quidem ad superos quorum se devovet aris Succedet fama , vivusque per ora feretur. 2OIura dabat legesque viris, operumque laborem: Ille operum custos, illum admirantur,is omnes Circumstant fremitu denso stipantque frequentes; Et moestas alto fundunt de limine Voces . . Ille regit dictis animosin pectora mulcet asPrincipio socii edicit signa sequantur: Composito rumpit vocem lachrymansque gemensque; Et via vix tandem voci laxata dolore est. Ad caelum tendens ardentia lumina frustra,
I . Domus ambigua vid Dbr. III. Ver . 44.16. Vide in Bulla rvos. XCIV XCVII, CVIII, CD C. 16. Signa, Scripturam atres.
biaci fallacem corrorum , venenumque duri dentis Ille quoque saepe declarat secretos tumultus imminere, insidiasque, bella occulta parari. Multa fama tuetur virum partis trophaeis ille equidem fama accedet ad Deos quorum altaribus consecrat se, immortalis curret per
ora hominum). Distribuebat usin leges divinas,& laborem operum ille praesidet operibus 4 Discipuli admirantur illum,is omnes circa illum conglobantur multo cum murmure, ambiuntque illum magno numero porta sublimi emittunt voces luctuosas. Ille temperat animos, placat corda formone. Primo imperat socris ut sequentur vexilla divina ex compacto emittit vocem, flens & gemens ac demum dissicile via aperta est voci per dolorem. Frustra tollens ad coelum ard te oculos,
82쪽
Incipit, dictis divinum aspirat amorem. 3o Partem aIiquam venti Divum referatis ad aures. Heu nihil invitis fas quenquam fidere Divisi Fortuna omnipotens Mineluctabile Fatum, Nulla meis sine te quaeretur gloria rebus. Nec veni nisi fata locum, sedemque dedussient, . Asomnibus in templis Veterum praecepta referre, Aut aris servare sacris oracula Divum. Multa gemens ignominiam plagasque superbi Victorisci prima repetens ab origine famam. Ecce inimicus atrox magno stridore per auras Insequitur patriis acer Romanis in armis. Heu pietas, hei priscae fides quibus Itala jam tum Floruerit terra alma viris, tua numina firmes; Supplicibus supera votis mutare Latinos,
a. 43. Tempore Divi Thoma Aquinatis.
orditur verba, immittit auditoribus divinum amorem verbis o venti ferte ad aures eorum aliquam eorum partem. Heu i nihil oportet quemquam sperare invitis Diis Fortuna omnipotens, Fatum inevitabile, nullus honor acquiretur meis rebus sine te. Nec venissem huc nisi fata assignassent mihi hanc Provinciam is hanc sedem ad enarranda antiquorum praecepta inter eorum mysteria vel ad servanda Deorum oracula sanctis altaribus multum dolens de ignominia, & vulneribus illatis a feroci victores repetens famam a prima origine. Ecce hostis crudelis magno murmure persequitur me per aerem; Romanus sciboet fortis in Pontifcali exercitu. Heu pietas, heu fides antiqua Quibus virtutibus abundavit Iam tunc tellus Italica, nutrix virorum Uufrium', confirma Vim tuorum prouulmorum, placa votis nu-ina ut
83쪽
Ductoresque ipsos primum, sanctumque Senatum. At si quos haud ulla viros vigilantia fugit, Quid majora sequar, moestas expromere Voces, Auxilioque levare viros, conjungere plures Ne recipi portis, aut duci in moenia possit Infelix Simulachrum, & nota major imago. Heu stirpem invisam lis fatis contraria nostris
Λut juga detrectans, interdumque aspera Cornu, Illa dolos dirumque nefas in pectore versans, Hoc quondam monstro horribiles exercuit iras. Postquam visa satis primos acuisse furores, Consiliumque omnemque domum vertisse Latini, Invadit, sociosque incendia poscit ovantes. Attulli ipse viris optatum casus honorem, Certatim regis circumstant ieeta Latini: Et vires habuere suas, ad sydera raptim o Vi propria nituntur ovantes gutture Corvi.
mutentur corda Latinorum praecipue Ducum ipsorum , sacri Collegii sed si nulla vigilantia deest quibusdam viris , quid facerem majus quam emittere tristia verba, udiuvare viros auxilio, connectere multos Deaere ne misera Species Bulia is Imago grandior quam ea quae erat cognita, possit capi portis, & induci in muros E clesie Vah gentem odiosam Cormorum' opposita Fatis nostris, fugiens jugum fisi aliquando cornibus petens illa meditatur animo fraudes, Taevum crimen, per hoc monstrum Bullae illa olim exercuit iram horribilem. Postquam visa est sibi satis stimulavi e primas iras, turbasse omnem familiam atque consilium Latini Parris), impugnat nos, Qvocat ad incendium socios audentes. Interim pervadunt Comi in aulas domos regum, Britannos omnino separatos a coeteris Populis. Ipsa fortuna attulit viris gloriam cupitam. Certatim cingunt domum Pontificiso Latini is Corvi exultantes gutture habent virtutes proprias cito assurgunt in coelum
84쪽
Exigua vires, lethi discrimina parva In casus omnes si qua est fiducia fortit Interea penetrant aulas, limina regum, Et penitus toto divisos orbe Britannos. 6ς Obstupuere animis alii miserum inter amorem Praesentis terrae, fatisque Vocantia regna. Quod genus hoc hominum qui nos fugiatis amicos pNuncin oves ultro fugiat lupus abstulit error Vatem Pastores vino somnoque per herbam, o Scilicet immemores supera ut convexa revisant, Omnia discerpuntin nubibus irrita donant. Quae regio in terris nostri non plena laboris' Dicite prisca fides facto, sed fama perennis, Dum melior vires sanguis dabat, aemula necdum sTemporibus geminis canebat sparsa senectus. Pulsus ob invidiam, nec habet fortuna regressum, Invalidus jam jamque tremens, cum gente Deorum;
Amictus vitam in tenebris luctuque trahebam, Et
viribus suis. Vires parvae quae parum disterminant a morte, in omnibus periculis si aliqua est confidentia in homine forti l Alii stupefacti sunt in animo suo dubii inter miserum amorem hujusce terrae, regna invitantia per fatum. Quodnam est hoc genus hominum, qui recusetis nos amicos p Nuncis lupus sponte fugiat oves error rapuit Vates, Prasules, dissipant omni spargunt illa mania per nubes. Nempe obliti suspicere Curvaturam coelestem propter vinum, somnum inter gramina. Quae plaga in terris non plena nostrorum laborum Dicite hoc antiqua est certitudo tamen fama est aeterna, dum sanguis calidior praebebat robur, & nondum senectus semula albescebat, sparsa utrisque temporibus capitis. Rectus ob cupiditatem aemulorum nec fortuna habet ullam vicissitudinem debilis imois tremens cum stirpe Deorum tristis ducebam vitam in dolore, ac tenebris & clam indignabar
85쪽
Et casum insontis mecum indignabar amici. o Italiam petiit fatis durissima regna: Successum Dea dira negat tum jussa Sibyllm
Terrificant animos, cinania murmura miscent. Stat casus renovare nefas patrio excidit ore:
Nam saepe incautis pastoribus excidit ignis. 8sSic fatus Senior, polluta pace Latinum Tum sic ignarum alloquitur vigilasne Desim gens pTuque prior, tu parce, genus qui ducis Olympo; Projice tela manu genitor tua tristis Imago Saepius occurrens, haec limina tendere adegit. o Quid miseros toties in aperta pericula cives Projicis, o Latio caput horumin causa malorum' Imbellem avertis Romanis arcibus Indum. Parce pio generi comites qui signa secuti Supplicia, scelerum poenas expendimus omnes. 9s
dignabar ob infortunium innocentis amici. Pugnavit adversus Italiam cujus saevissimum est imperium in fatorum doctrinam . Furia divina abnuit ei successum,
mandata Sibyllae Romanae terrent mentes , eduntque inutiles sonos. De liberatum est renovare casus Controversarum crimen exiit ex ore sancti Patris: nam saepe Praesulibus imprudentibus excidit ignis Vaticanus . Sic dixit Senex fatidicus deinde sic astatur Latinum Fonti- sciem inscium pacem rupi. An vigilas Deorum soboles tu prior, tu abstine qui trahis originem e coelo. Projice arma Vaticana e manibus. O Pater, tua moesta Imago Bullae saepe visa, impulit me ut venirem ad haec loca. Cur toties propellis miseros cives Chrissianos in manifesta pericula o tu qui es Latinis origo causa calamitatum illarum , repellis Indos a Romanis templis. Ignosce religiosae genti. Socii qui secuti sumus vexilla dimina luimus supplicia, Omnes poenas criminum. Nulli-
86쪽
sIBYLLAE CAPITOLINAE Liber L . p
Nusquam tuta fides terrorum MDaudis abunde est. Nulla salus bello pacem te poscimus omnes. Ignarosque viae mecum miseratus agrestes, Et conjuratos coelum rescindere fratres; Exerce imperiain propius res aspice nostras. Ioo Venimus huc lapsis quaesitum oracula rebus: Sunt lachrymae rerum mentem mortalia tangunt. Nec minusin miseri divern in parte Latini. Pro Latio obtestor, pro majestate tuorum: Da pater augurium, atque animis illabere nostris; Ioue Quem fessis finem rebus ferat, unde laborum Tentare auxilium jubeat, discrimine tanto. Exclusi ante oculos lachrymantumque Ora parentum, Nos Patriae finesin dulcia linquimus arva. Da Pater hoc nostris aboleri dedecus illos Io Iuveris auxilio mandata novissima perfer.
Nullibi certa est fides terrores,in doli abundant nulla est salus in bello; mue flagitamus a te pacem. Miseratus rusticos inscios viae salutis, fratres haereticos uratos evertere coelum, exerce tua sancta imperia, benignius aspice miserias nostras. Venimus huc adpetendum oraculum quod medeatur damnis rerum nostrarum. Est commiseratio calamitatum, casus hominum movent corda Nec aliter infelices sunt Latini in alia parte. Obsecro te pro Latio , pro dignitate tuorum Prasulum), o sancte Pater, praebe nobis explicationem descende in mentes nostras, ut norimus quem termi num ponat rebus amictis, unde imperet nos quaerere subsidium tot dissicultatibus, in tanto periculo. Exclusi a benesciis ante oculosin vultus parentum plorantium nos deferimus terminos Patriae in agros amoenos concede, o
sana. Pater, hanc ignominiam deleri nostris sociis precrea illos ope tua , se ultima monita. Clamor erigitur
87쪽
Tollitur in coelum clamor cur non tua quisquam
Flectere jussa potem Dominis parere superbis, Atque superba pati fastidia possiimus omnes lJungentur jam gryphe equis, aevoque sequenti IIJ
Cum canibus timidi venient ad pocula damae. Talibus incensa est juvenum sententia dictis, Hoc fletu concussi animi, moestusque per omnes It gemitus magno eluti cum flamma sonore Virgea suggeritur costis undantis aheni. a. Clamore excipiunt socii fremituque sequuntur, Et vox amens nemorum ingeminata remugit. Heusatum ignarae mentes sine ipse Latinus Consilium vultu tegit, ac spem fronte serenat. Ille velut pelagi rupes immota resistit ias Ut pelagi rupes magno veniente fragore, Quae sese multis circum latrantibus undis Mole tenet scopuli nequicquamin spumea circum Saxa
ad coelum cur nullus potest frangere vim mandatorum tuorum Si omnes possumus obedire Dominis ferocibus; imperiosa fastidia tolerare. Jam gryphe copulabuntur equis, tuturis temporibus pavidi damae venient potum cum canibus. Talibus verbis Fatidici consilium Juvenum confirmatum est animi commoti sunt hoc luctu, tristia suspiria mittuntur ab omnibus sicut quando flamma excitata ξ virgis supponitur magno crepitu, lateribus ollae aereae spumantis. Socii Fatidici succedunt ei cum
clamore, sequuntur ululatu; voxque reboat multiplicata repercussu sylvarum.
Heu ignarae mentes Uatum Ipse Pontifex Latinus celat concilium sub vultu, exhilarat frontem spe simu lata. Die obsistit velut rupes maris immobilis veluti rupes maris magna tempestate instante quae multis fluctibus circumsonantibus sustentat se mole sua frustra scopuli,
88쪽
sIBYLLAE CAPITOLINAE Liber M. i
Saxa fremunt, laterique illis refunditur alga. Invalidus vires ultra sortemque senectae, I 3o Nec visu facilis, nec dictu amabilis ulli: Imo in corde pudor mistoque insania luetii, Debilitat vires animi. Rex obsitus aevo, Canities inculta jacet cui plurima mento, Prosequitur votis Latio increbrescere nomen. 33'Ille malum virus Serpentibus addidit atris; Sacrati Capitis vivit sub pectore vulnus: Non illum nostri pomunt mutare labores; Fata obstant, placidasque viri Deus obstruit aures. Dat signum coelo quo non praesentius ullum Is Turbavit mentes Italas, monstroque fefellit. Huc tunc ignipotens coelo descendit ab alto
saxa spumantia circum strepunt, Walga impacta, appellitur lateri. Infirmus supra robur conditionem senectutis , nec facilis videri, nec sermone astabilis cuiquam. Pudor in corde intimo, lamentia juncto cum dolore, minuit robur animi. Pontifex obrutus senio, cui multa est in mento canities neglecta cupide insequitur votis famam suam late spargi in Latio. Ille adjunxit noxium Venenum nigris Serpentibus plaga sacri Capitis Unigeniti durat sub corde Pontificish nostrae curae nequeunt illum flectere , fata obstant , meus occludit Pontifcis benignas aures. Ille praebet ex alto coelo ODtentum quo nullum oportunius turbavit animos Italos, decepit prodigio. Tunc Vulcanus cui infula cingebat
89쪽
Infula cui sacra redimibat tempora vitia; Quatuor hic invectus equis, & lampada quassans. Exarsere ignes rebus jam rite paratis, AsStridenti miserum stipula disperdere carmen. Nunc etiam horribili visu portenta sequuntur, Quantum ignes, animaeque valent, si credere dignum est. Porta tonat coeli, piceum fert fumida lumen, Interdumque atram prorumpit ad aethera nubem, Iso Turbine fumantem piceo, candente favilla: Signavitque viam flammis pietatis Imago;
Et procul in tenuem ex oculis evanuit auram. Ergo omnes magno circum clamore fremebant
Tum reges, asperque immani corpore Tybris: IssHic specus horrendum, saevi spiracula Ditis, Monstrantur; asamque exhalat opaca mephitim, Pestis Mira Delim stygiis emissa tenebris, Concilium horrendum dant clara incendia lucem: HOC
caput taeniis descendit illuc e coelo, ille vectus quatuor equis, inuatiens taedam. Accensus est ignis , jam bene praeparatis rebus, ad tradendum igni stridenti miserabilem Cantilenam Appellationi ad Concilium)mmac quoque monstra terribilia aspectu, in semiatur nos, quantum possunt flammae latus, si fas est credere. Porta coeli tonat, fumifera emittit lucem piceam. Emittitque aliquando ad coelum nigram nubem fumantem turbine piceo, ferventibus is illis. Bullaque Imago pietatis notavit itcrignibus armata), longe ab oculis abiit in levem aerem.
Igitur reges turpurati plebs Tyberina , vasto corpore, omnes circum querebantur magno clamore, diCebantque, hic ostenduntur antrum horribile ostiumque saevi Plutonis. Et pestis haereseos , furor eorum, emisis e nocte inferna emittit umbrosa, densum putorem JhLfuris, Concilium horrida rc est, clarae flammae praebent
90쪽
SIBYLLAE CAPITOLINAE Liber IV. 83
Hoc signum cecinit missuram Diva creatrix. ω Continuo Vates externum cernimus, inquit, Adventare virum, ciumma dominarier arce. Sortitus fortunam oculis, & turbinis instar Lumina preeipitemque immani turbine adegit Lethaeum ad fluvium, natumque una cuc Sibyllam: 6sCum complexa sui corpus miserabile nati, Atque Deos, atque astra vocat crudelia mater. Non illum nobis genitrix pulcherrima talem Promisit docuit natorum languine matrem Commaculare manus, coeli qui sydera tollit. I o Is genus indocile ac dispersum montibus altis, Finibus expulsum speluncis abdidit atris; Imperio premit, ac vinclis' carcere fraenat.
isi Bassaga 'acobus cujus Liber adversus Unigenitum acria
lucem Mater Ecclesia monuit se daturam hoc indicium. Statim Vates fatidicus dixit , videmus appropinquare hominem peregrinum regnare in suprema arce Ecclesie , explorans oculis opportunitatem, Hucem sicut procella, vasto turbine prostrato transfixit ad amnem oblivionis Unigenitam ac simul Sibyllam dum mater Vibyllan amplexa miserandum cadaver Unigeniti sui, meos &Tydera fera appellat Mater ejus formOsissima non eum nobis pollicita fuerat talem. Ille suasit olim matribus cruore liberorum foedare manus sub nomine illius qui portat astra coeli. Ille clausit in antris obscuris , auctoritate sua coercet , catenis, carcere ;gentem immansuctam bdereticam , distulam per montes excelsos Hectam e teraninis Patriae. Odio;am fatis, ge- netrice