Matthiae Neoburgensis Chronica : cum continuatione et Vita Berchtholdi de Buchegg, Ep. Arg. = Die Chronik des Matthias von Neuenburg

121쪽

60 Matthiae NilWenburgensis Chronica.

ris concilium Vienne, revolans sentenciam imperatoris contra Robertum prolatam, et eidem sancto imperatori periurium impinxit, multas faciens constituciones, quas non publicavit, morte

preventus. Obiit autem fBurdegaleJ ubi euriam habuit. Cujus thesaurum ejus patruus occupavit. Vacavit autem curia plus quam sper annum. Post hec cardinales congregati Avinione per Ru0bertum regem inclusi, Jacobum episcopum Caturi censem ipsius regis olim cancellarium elegerunt in papam, anno domini M'CCOTV' de mense Augusti et vocatus est Iohannes XXII v8. Qui constituetones Clementis publicavit, Sanctum Ludovicum io Minorem, predieti Roberti fratrem Marsilie sepultum, canonigavit, episcopum Caturicensem ex quadam suspicione sortilegii in papam facti degradatum excoriari secit et in omnibus savit R0berto. C. 4 I. De nupetis domicelle Kat heri ne sororis 1, ducum Austrie. In diebus illis predicta domicella Κatherina soror ducum Austrie, que cesari nupsisse debuerat. per Hugonem comitem de Buchecke consanguineum et servitorem ducum ducitur Johanni duci Calabrie, filio regis Roberti predicti. Quam Venientem B0n0- ronte duo meliores milites Bononienses, pedes, habentes frenum equi, per medium Bononie duxerunt, predicto Hugone et Eber-hardo de Κybum studente Bononie sequentibus ipsam. Erant autem paramenta ejus Imperii Austrie et Stirie insigniis insignita. Que eum obiisset post aliquot annos sine liberis, pre- as dictus Hugo qui ejus curam gessit, apud Robertum et reginam

B. 4. Rurdegati aus A e sinat ram 6. Ininionis T. eaturisensis sa in papa C. g. eidem faeto 6. Ieinionem s. mensa Augusto 11. Marail. aep. sellit. 13. papa

A. 2. eidem sueto 4. Obiit s. htirilegale 6. arinione s. Joh. papa XXII. 11. ordinis minorem 13. in papam

15. cap. 41 Rhit.

122쪽

Matthiae NdWenburgensis Chronica.

rem Sit, ex quo postea ipsius Hugonis progenies est plurimum exaltata. Dux autem Calabrio secundo cum Franei gena contrahens reliquit filiam Johannam, de qua plura dicentur. c. 52. De exercitibus Ludowiei et Frideri ei in , S Wevia juxta Esse lingen. Porro Fridericus et LudoWicus electi Roman0rum fregesJ A'. 1318.eum magnis exercitibus in SWevia juxta Esset ingen, quam quilibet habere conatus est, convenerunt. Ubi in Necharo fluvio non ex prop0Sito, set casu, adaquantibus equos hinc inde abjectis Sept. 19. io et adjuvantibus paulatim utrisque suos, magna est sacta strages utrimque, multique nobiles utrimque sunt capti. Ubi et Uern- herus comes de Honberg est captus; Neckarusque sanguineus videbatur propter occisi0nem equorum.

C. 43. De curia et hasti ludio, quam Lui pol dusis Friderici regis frater habuit in Baden Indixit quoque Luipoldus dux curiam in Baden, terra sua. Ad quam quanta Venerit nobilium et populorum multitudo, cum quanta expensa, et cum quanta multitudine haStiludiorum so- Α'. 1319. tempnia Sint peracta; de machinis spectaculorum, de XII eande- AP i 16 labris et candelarum l0ngitudine et magnitudine, quarum unam viri XII vix portabant, et multis aliis, quis narraret Rique Soror ducum Austrie Lud0Wico seniori de Oetingen est conjuncta. Qui ante eX sorore comitis de Wirtenberg habuit filium et filiam, uxorem Adolsi BaWui Reni palatini. Ex hae

A. I. pro regno, quod quil. eorum s. eae casu p. 26 a) 12. de holisbam 14. Cap. 43 sol,lt.

123쪽

62 Matthiae ΝηWenburgensis Chronica. quoque filium habuit. Quem Ludovicum, cum ante suisset LudoWiei electi secretarius et servitor, idem Lud0Wicus persequebatur ad unguem. C. 44. De duobus fratribus de Kyburg quorum unus erat laicus et alter clericu S. 1Fuerunt autem illis diebus duo fratres de Kyburg, Harb in annus miles et Ebectardus clericus, nep0tes ex filio quondam Eberhardi de Habsburg, filii sororis Conradi comitis Friburgensis. Quorum miles matri dilectus, Set clericus est exosus; eo quod laicus Harimantium Senem ) militem, matris amato- iorem, fovebat, Set elericus aspernatur. Cumque Eberhardo Studenti Bononie Sexaginta marcas annuas, quas Sibi misisse debuerant, nunquam miserint tempestive, quin media pars decre- Verit per usuras, ipse clericus multis astrictus debitis constu- stentes obligans est egressus; cumque partem suam dominii is peteret, a matre et fratre ridetur. Fuit autem layeus curialis nimis et dilectus duci Luipoldo, quippe in cujus servicio dominium ipsorum si atrum multis debitis oneravit. Clericus autem civilegium assumens in Berna, sibi aliquos dominii servitores GSumpSit. De quo dux, mater et frater plurimum sunt eom- Iomoti. Finxit autem laycus se cum statre omnino amicitiam habiturum, et pernoctantibus simul in castro eorum Landinu0t volentibusque in uno i in dormire, cum Εberhardus preeedens se posuisset ad lectum, irruit in eum frater extracto cultro ipsumque captum ad castrum It0tschilari soceri sui, Ru0dom dis comitis de Nov0-Castro, ligatum et quasi nudum traduxit. De

J Lias fio tinem. sDer Ritior hiasa Harimann senn oder sennel. B. 25. sedi siti C. I. Qui Ludo laus ante fuit seeretur. ut sero. 2. postea eum pers. udunguem.

4. Cap. 44 soliti. A. 4. Cap. 44 sehit.

124쪽

Matthiae NuWenburgensis Chronica. 63erius liberaeione dux Luipoldus se callide intromittens, sic inter ipsos fratres transegit, quod Harimanno totum dominium

remaneret, excepto Sol 0 caStro Τune, quod clericus pro tempore vite tenere et clericus permanere deberet; ita tamen, s quod de redditibus CC marearuin, quos clericus. de beneficiis habuit - suit enim canonicus Argentinensis et Coloniensis et rector plurium eeclesiarum - CL marcarum laycus pro Solvendis debitis per se contractis et clericus tantum L marcas percipere tenerentur, et qui hoc infregerit pars dominii illius cederetio ipsi duci. Credentibus itaque layco et matre de hoc clericum contentari et convenientibus in castro Tune pro consectione litterarum et post cenam eonSedentibus juxta ignem et asserente layco clericum oportere habere in negocio hujusmodi curatorem, illoque nolente, orta briga Iaycus per clericumis vulneratur et per quendaIn militem suum precipitatur ab alto. Populus autem opidi Tune intellecta nece d0mini castrum invadit. Misso autem pro Bemensibus et repente venientibus tractisque lanibus Super eastrum, p0pulum Tune ad ipsius Eberhardi obedienciam e0egerunt. Populi autem aliarum mu- 16 nicionum videntes Se alium n0n habere dominum, ipsum concorditer receperunt. Antea autem Eberhardus adeo caste et mansuete vixit, quod impotens credebatur, quapropter Bernenses ab eo Τune sub eo pacto: si sine liberis decederet, post ejus mortem, emerunt. Qui postea multos liberos proas creaVit. Impugnacionibus autem Luipoldi ducis impetentis dominium vel partem alterutrius statriS culpabilis, adeo viriliter restitit et omnes nobiles d0minii cohercuit, quod Strenuissimus est effectus. Sicque leo crevit ex agno. C. 45. Qualiter Lui pol dus eum magna gente desso cendit versus Spiram. Luipolitus quoque dux cum grandi exercitu iterum versus

125쪽

Matthiae NilWenburgensis Chronica. Aq. 1320. Spiram descendit , adversantium Villas c0nburens, et cum ag-A'g'' ' cendisset, dimissa gento sua, illico sibi nunciatur, LudoWicum RScendere cum grandi equitatu seroci. Ipseque Lui politus dilapsa gente sua nuncios mittit, ipseque ad Volricum comitem

Ferretarum .et Johannem episcopum Argentinensem repente sdescendit, qui duo cum populis suis ad Bruscam flumen, ab occidente versus orientem fluens in Argentinam, Se cum magno Sept. I. tremore locarunt. Et venit super Bruseam LudoWicus electus cum Τrevirensi, Boemio, gente Moguntini et aliis, cum quatu0r milibus galeat0rum electis. In nocte autem comes Ferre- iotarum de Brusca versus Meslesheim pre timore recessit. Mane autem reverSis ud Bruscam populis quos adversarii quω-- modo comedissent, illi asserentes se nolle cum ru Sticis pugnare

Bruscam juxta Argentinam transibant, se juxta Torestghein collocantes, tamdiu confligere disserendo, quod Lui polito gens retra. 246. magna equitum et peditum affluebat. Argentinensium autem pars una, Scilicet Zornonum, Friderico; alia vero, scilicet Mutinheimensium, LudoWico favebat. Et cum Argentini prius Fridericum recepissent, nunc in transitu LudoWicum cum multis armatis ingredientem et cito egredientem mure regio in ma- Iojori ecclesia receperunt, qui et ipse eorum privilegia confirmavit, anno domini M'CCC'XX' de mense Augusti. Fridericus autem eum in Austria de congregaci 0no Ludo Rici intellexisset, cum paucis cum spadonibus Velocissimis acceleravit ad Renum, veniensque Rinaugiam intellecto diserimine statris is

vor repenιe aeae. 15. eonfringere C. 2. auo Rhit illieo denuneiatur 3. eum magno hae Lup. 4. misit; - eomitem labii. s. eum sellit vor quatuor 12. a iane referatis ad Brugeam , populis quos Meersari quemadmodum eomedissent I Urst reversus ad Bruscum, populiJ i5. eonfringere quoad 18. Ianahant post prid. 19. Nevissent sellit. 20. more regio s. hit. 22. Au- aio et Frid. 23. autem eum sutili 2ι. eum paueis spadoniatis evrsu helorissimo pror raeu ud regnum 25. de eons ruetione fratris A. 1. eomburendo 4. miitit ad eomitem uoti . serr. et Johannum ep. urg., rep. descendit. s. moguntinense 15. eonfigere 18. multi amens. 22. Augusto 25. ad sebit.

126쪽

Matthiae Nugenburgensis Chronica.

properavit ad ipsum, et appropinquantes aetei LudoWici - quam credebant Luipoldi - retrocedentes per aliam viam ad aciem Luipoldi venerunt. Qui amplexans Patrem pre gaudio flevit amare, dicens: O domine, in quanto me tam diu periculo dimi, sistis f Et distabant acies in plano eampo ab invicem non ad quartam partem miliaris, ad conflictum parate. Gens autem Luipoldi abductis equis se paravit ad pugnam, clamatumque fuit sub pena capitis ne quis calcaria retineret, gaviSique sunt de Frideri ei adventu. Dicto autem in acie LudoWici de A'. 1320. io adVentu Friderici, missus est miles eum conductu ad temp- δ' ' 'tandum. Pretenderant enim inferiores se nolle confligere cum Lui polito, cum eo victo finem negocii non haberent. Adducto autem milite coram Friderico, dixit Friderieus militi: Dieitea nunculo meo, me esse hic ad conflictum paratum et tempus esse,

1s ut sinem stuerre nostre imperii sidelibus faciamus. Et cum jam Superiores in angustia et temp0re fuissent, eo quod inferiores nobilissimam habentes miliciam evaginatis jam gladiis se istos

Similaverant invaSuros, ecce reversi Sunt ultra Bruscam, quanto- S. 121.

cius p0terant descendentes. Qu0s isti per biduum sunt secuti. 10 C. 46. De obitu Wol mari Marchiolnis Branden-b urgensi S. Eisdem temporibus anno decimo nono de mense Julii obiit M. 1319. W0lmarus marchio Brandeburgensis absque liberis, maret,io ε'o' i 'natus disposieione ad imperium devoluta, suitque cum magnaas lamentacione manifeste sepultus. Quem postea ad XXVIII an-

C. 2. eredebat Maa 3. amplaeteris 4. quam diu ει is quanto perie. me dim.'ai. tentand ., at ita esset 14. esse soliti. 15. siuem domus g. n. im

pii fidelib. saeiamus 19. dese. quoque isti 20. In der imberaehrisi soliti Nolmari 22. de m/nae Ivlii selili. 23. mar-ehionatu ad Imperium denoluto 24. Itiitque - diserunt sellit. A. 1. appropinquante et . Luipoldi fora, retroeedebant et T. ad ped a sopur. 10. eond. de aete itidestiet 11. tent. de 1 uyna ad aetem Lipolia 12. negoeii quoad frideri in Addue o - eoram Frideries sellii. 17. suissent eonstituιi 22. anno domini

127쪽

Matthiae NuWenburgensis Chr0nica.

A'. 1328. Sept. 10. Ast. 1322.

nos vivere quidam dixerunt. De quo marchionatu predictus Lud0Wicus princeps postea Lud0Wico filio suo prim0genito p vidit. De quibus insta dicetur. c. 47. De electis episcopatus Constanciensis. Mortuo quoque eisdem temporibus Gerhardo de Benar sepisc0po Constaneiensi et electis in discordia et in curia Romana litigantibus II. de Clingen berg preposito et Hei ico de Werdenberg canonico Constanciensi, iidemque per Sen- tene iam deberent excludi et spes esset de Matthia custodem0nasterii M0rbacensis, ordinis sancti Benedicti Basiliensis iody0cesis, fratre Hugonis comitis de Bu0chegge, Servitoris Roberti regis Cecille, p0st exclusi0nem electorum prom0Vend0, ecce moritur Petrus archiepiscopus Moguntinus. Quo intellecto in curia Johannes papa ad preces predicti Roberti regis ob servicia predicti Hug0nis eidem Mathie de Bu0ehegge, di- ulecto eciam ducibus Austrie, de Moguntino archiepisc0patu providit. Qui descendens Mogunciam honorifice est receptus. Qui ipsam ecclesiam quinque tantum annis potenti SSi me gubernavit. Cui in magnanimitate et virtutibus Similis non est Visus. Exclusis autem predictis electis Ru0dolius de Montesorti per ab ipSum papam ad ConStanciensem ecclesiam est prom0tus. Cui

B. 3. ita die. ; nunci solv eine Luche vora 9 Zellen. 7. vor: de clivmbery ist fur den Vornamen ein leerer Raum gelassen, den A mit H. avssulit. C. I. da quo predietus Ludouieus principi Ludorieo 3. de - diretur Rhit. 4. De eleetione 5. Eisdem temporib. G. de Bena ep. conat. mortuo 6. et eleetis bis non est eisus l. 19 sehit. 20. exclusis aliquibus electis.

eun ista Constantiensibus J 11. Hugone eomitis 14. regis vellis.16. de arehiep. Moguntinensi 17. I Urst. Qui descendens primum Spiram,

a claro honori e receptus, cum processione et eruribus venit Moguntiam

honorifra quoque ibi reeeptusJ 18. annis tantum. 2 l. vori heui eeiam rae. mon. an subit viles Uebrige bis ans Ende des Cap.

128쪽

Matthiae Nstvenburgensis Chronica.

eciam Vacans monasterium committitur Sancti Galli. Set eo A'. 1329. tandem assistente Lud0Wico principi idem monasterium ad pre-ees Hugonis de Buochecli collatum est N. de Bounsteten A'. 1332. avunculo Berngarii de Landenberg, militis ejusdem Hugonis., Qui Bu0dolius tandem in sentenciis papalibus moriens se secit Aq. 1334. extra cimiterium sepeliri. Mortuo autem illis diebus Gerhardo A'. 1325. de Wippingen, silio sororis Ottonis domini in Grandisono . epis ' φ ly copo Basiliensi, qui propter oecisionem Richlini ossicialis sui pr0geniem de Sole persequebatur, et Hariungo Monachi archi - 16 diastono Basiliensi electo et confirmato, Johannes papa Johanni de Gabilone, cum capitulum Basiliense esset privatum jure eligendi, de ecclesia Basiliensi providit. Et orta discensione cum Hartungus nollet contra juramentum sibi prestitum in capitulo Albertum ducem Austrie de laudis comitatus Ferre- Α'. 1324. D tensis investire, Luipoldus dux Gabilonem assistens Iesit IIar- μ' tungum. Mortuo Basilee illis diebus Viri eo unico Ferretarum e0mite absque filiis et comitatu pro majori parte ad ecclesiam Basiliensem dev0luto et iam omnis ipsius comitatus populus adventum Basiliensium expectaret, ecce Iohannaan comitis filia cum d0miuio traditur duci Alberto, et post multa discrimina, post Submersi0nem notoriam nuncii papales literas legentis, p0St expugnacionem aliquorum eastrorum per Gabilonem factam, post provisionem sabil0ni lactam de episcopatu Lingonensi eum eommissione Basiliensis, post multos processus, A'. 1327. as tandem cessit Hartungus, dispensacione super beneficiis et perceptis obtenta.

18. omnia sol,lt. 19. Basiliensis episeopi. 21. subm. Montanam n. sitires liti legemtes 22. aliquom 23. post pronia. Gah. Rhit. 24. ep. litiganιa cum e. 20. et pro receptis oblenius

129쪽

Matthiae ΝuKenburgensis Chronica. C. 48. Ne quodam exercitu Frideri et Australis in

Ba variam contra Ludo Wicum. JEgressus est autem de Austria sub anno domini M'CCC'XXI Fridericus electus cum gente magna in Bavariam, ad quem Lui-puldus cum DCCCiis galeatis de SWevia properavit. LudeWi- seus autem eum exercitu Suo, antequam statres c0nvenire 90Ssent, aciem suam ad invadendum Frideri cum direxit. Luip0ldus autem juxta Monacum Bavarie YSeram transiens Seque satis ambigue committens sortune, LudoWici exercitum sequebatur. Quod LudoWicus intelligens recessit de campo, muni- iocionibus se committens. Sicque Fridericus et Lui politus con-Venientes, qu0d non posse fieri credebatur, mirabiliter sunt

gavisi terramque LudoWiei superiorem Bavariam X ebdomadis ignis incendio omnique inquietudine vastaverunt. C. 49. Qualiter Australes miserunt He inricum fra- is trem ipsorum in Lombardiam.JPost hec miserunt Australes Heinricum statrem ips0rum cum exercitu in lavorem pape Johannis Prixiam in subsidium Ast. 1322. partis Gella, Qui cum inibi aliquamdiu stetisset, non multum

AP in viriliter agens et accediatus eum Cane Veronensi adver- eto Mai sario clam comportaverat pro c0nductu; et simulans se cum exercitu suo qu0sdam Gibelones invasurum repente receSSit et Austriam est reversus. Waltherus autem de Gerollaeche,

A'. 1319. Sept. Sept. 29.

130쪽

Matthiae NuWenburgensis Chronica.

dominus in Lare, qui cum eo fuerat apud Canem aliquamdiu, intellecto quod Australes iterum ingredi Bavariam intenderent Austriam properavit. Disponentes se autem ad conflictum predictum Waltherum conflictus vexilliserum deputarunt.b C. 50. De conflictu, quem Ludo Wicus et Friderieus invicem habuerunt, quando Fridericus captus suit per Ludo Wiculn.JEgressi sunt itaque iterum sub anno domini M'CCO'XXIII A'. 1322. de mense Septembri Fridericus et Hethrieus Austratos eum δ'y io duobus milibus et CCus galeatis et IIII milibus Ungarorum et gentilium sagittariorum, missis sibi a rege Ungarie, in superiorem Bavariam et de SWevia Luipoldus stater e0rum cum DCCCtia galeatorum electis. Tardante se autem Luipoldo in vastacione terre Wilhelmi comitis de Monteserti, qui tuncta LudeWico adhesit, ipse LudoWicus, cui aderant Iohannes rex ΑΟ322. B0hemie et BaldeWinus archiepiscopus Treverensis, eum exer- β P 'citu suo scilicet MD galeatis et XXX milibus peditum ad Friderici exereitum declinavit, vexillum conflictus comiti de Stuis-Selberg committendo. Ipse autem meiduodecimus in armis ro blaveis eum albis crucibus ne c0gnosceretur, abSque Signis S. 122. regiis, apparebat; non enim dubitavit, Se si vinceretur occidi.

Aderant sibi eciam burcgravius de Nuerenberg, duo de Oetingen, Wilhelmus de Montesorti multique comites et barones. Cumque venisset ad flumen parvum quod ipsorum exercitus divide- ra. 247 1, bat, sagittarii Australis sipsumJ adeo infestarunt, quod ad ca-