장음표시 사용
331쪽
mant, oeeidi non possunt, maxime si ultro se dedunt,
nec permittendum, ut fame pereant. Xenoph. Pa diae Ciri. lib.4 fi 31. sed benigne sum accipiendi. Liuius lib. s. pecuniae tamen redemptione honesta, vel cum aliis captiuis commutari polsunt, & quandoq; liberi sunt dimittendi, ut alii ultro se dedam. Xenophon Pae , diae Ciri. lib. 4 nu. . & cxpediet eos separatim interrogare, &viuere an eorum dicta conueniant, ut Dux' hostium statum ab iis agnos eat, qui si sint viri magnae dignitatis diligenter sunt custodiendi . Obsides vero qui ultro se Principi tradunt, benigne habendi sunt,&s Princeps;cuius nomine accessere, fidem frangit, non ideo sunt occidendi. Liu. Dee. 3.lib 8.nu. 28. sed diliis senter culi odiendi, quos pro rerum suarum tutela haere expedit, &eo magis si strincipi hostili langit ineiuncti sunt, ut aiunt Liu. Dec. 3 lib. g. & Polib.libo.
. Nec minorem prudentia Dux adhibere debet, et ca transfugas veros,vel fictos, qui si veri sint, damnum afferunt Duci unde discessere, eius facta hosti pandendo,&vires augendo, si i ficti sint, damnum afferunt ei ad quem tranteunt, falsa pro veris aperiendo,eius sta tum speculando, & in pretiio arma contra eum dirigeado. Unde si transfugae veri sint ad se accedentra, eos henigne Dux suscipiat, & maiora illis caeteris stipendia promittat, sin a se ad hostes transfugerint, id Dux dissimulet,& indicet alijs, se eorum discessum optasse quod illi utiles non essent,vel eos ut inutiles,vel suspectos expulisse, vel ex proposito ad aliquid contra hostes tentandum, dimissos. Xenoph. de expedit. Ciri minor.lib. 3.nu. . Quod si ficti sint, nequaquam emittantur,nisi magnae sint authoritatis,fideles,& callidi, nec si magni numeri existant, nisi prius obsidibus ab eis aeceptis. Liu. Dec. 3.lib. .nu.6. Quod si veri sin. ,eora uti opera expediet ad explorandum hostis acta, R eos locando in arce que ab holla si expugnanda, modo
332쪽
veri sint,& eorum dicta conueniant, de eorum gdetatatis experietia sit habita, di si in magno numero sinu
eos separando, ut prodesse non obesse valeant; Explo Eatores quoque Dacibus utiles sunt, modo fideles, aesagaeos exiliant, re eiusdem lingue, ut eum holtibus misceri possint, de eorum facta referre; de in primis expediet legatos ad hostem deitinare, qui omnia ci
Quinsincere ualebunt. Xenoph. Paedi e Ciri. lib. 8. n. 22. N lib. 6. num '. qui sint Duces prudentes, εe experti. Pol ib.lib. v .nu. I. Liuius Dec. 3.lib. Io. nu. I. cui rei peras de mercatorum quoque & commeatum uendentium opera uti licebit, licet iis non sit ualde fi dendum, eum & h6lti facta propria referre possint.
. Cauere uero debet Dux ne esi Dure hostium belli,uel paeis tempore temere eolloquium habeat, maximε si sint paris potentie,& hostes ante extiterint, ne odium reuiuiscat, cum facile alter in altero imperfectiones agnoscere possit, nisi sint pretelari uirtutis, δῆalterum alter in eius dominio invisat. liser. in Euag xa.nu. II. Se satius est per internuntios negotia agere, di magis uitandum est ubi eum minori,& subdito eclloquium sit habendum,quem tamen in domo propria henigne suscipere conueniet; Et ubi mees eum hosti-hus colloqui uolent,eorum fidei lenon coneredant, et sub nomine legati. Pol ib.lib. .nu. 3. Liu. Dec. . lib. 8.sed id fiat eum pari numero militum, in loco intermedio,& ab insidi is tuto, 3e ita elauso, ut ab una ad alia partem transitus non patefiat,& armis cincti, tamessi fides pr siti a semper si seruanda, aliter ius gentium uioletur. Liu. DeeA. lib. 3 .nu.s .& si uidet alterum Da cem eam uiolare uelle, in tutum loeum se reeipia taeo non dimieans, ne pacis effractor censeatur. Is etiam prudenter se haberς debet circά inducias aetendas, cauens in bello iusto: si uiribus Ionge pr stet ne eas ineat. Cetar de bello siu.libes. nu. o. ut ma b, cum
333쪽
inim ν obabilitas subest hostem viribus inseriorem non posse breui eas augere , nec ubi hos is induci arsisit effractor, aut viribus inferior cum propriis militi
bus sit versaturus, ne eos corrumpat,sed inter Duces, di Principes paris potentiae, quas inuiolate consem
uent, &cui expedit id eonsequi, id & pecunia data procuret: Pax demum, quae finis est belli,esi sun me curanda, nisi principi id dedecus asserat, nisi pro Dei
honore, vel subditorum bono, id fiat, non ostendense men se id optare, vestimore oppressum esse,licet viaribus sit in serior, nec cum eo iniens pacem qui eius soleat esse effractor; & id cum honestis conditionibus agendo utrinque, ut diu durare possit. Polibius lib. ., n . 21. Demos h. Phil. Iz.nu. I. quae 3c cum inferiore viribus eruagenda, ubi vix omnino iit superandus, α qui viribus eii inferior humiliter eam exposcat, tim rem tamen non indicans; ει ubi in belli furore de pace agitur, negligentia non adhibeatur in rebus suis custodiendis,ne decipiatur. Liu. Dec. .lib. I .nu. 2. ιγ
. Idem quoque,cum duplex si bellum, offerasuum, di desensiuum, iusse δι sortiter in utroq; habere se de hei, di quo ad desensivum,ubi in ius e is aggressionem
patitur,ut se,ac proprium Principem tueatur,suas umbes, & arces optime munire debet, δι commeatu abundanti eas replere, illueres mobiles alicuius momenti duae in regione sunt,victualia, δι animalia transferen o, priusquam ab hoste cingantur. Liu. Deci . lib. 2. num. 3.ει ubi intelligit hostem aliquam arcem,vel umhiem obsidere velle,eam optime ante communiat mi- .litibus, commeatu, & munitionibus, ut dicit Sallust. in Iug.nu.4 . omnino, ubi fieri potest,regionem non deserens, sed semper hostem insequens, de ei molestia afferens, idem ibi nu. 1.3c ε. Sic tamen, ut praelium i. cum hoste non ineat,nisi magna praerogativa, dc potiis.
ri parte adiutus, maximh ubi speret hoste diu ibi consistςN Mix post ne praelio victus,totius Imperii iactu
334쪽
ram satiat. Liu. Dec. 3.lib. s. quae ut Dux praestet,poiatiores sunt milites externi,si proprii sint imbelles, vel non amici praesentis regiminis, alias proprii, nisi eorsi bona iam sint destructa, vel non sperent se ea defendere post e,sic enim exteri preserendi;&vi temere deis sensio eorum quae nulla via defendi non possunt, non' est suscipienda, sic nee facile deserenda sunt quae hostium impetum frangere possunt. . Vt vero proprium dominium Dux tueatur, & ea quae Principatus communiunt, sint tripertita,quedam'
natura conitantia,Vt montes, triaria atrocia, &scopulis plena, flumina,lacus, & paludes, quae illu circumeunt, quaedam arte facta, ut muri, aggeres,& foueae,&quaedam utroq; constantia; unde s Princeps est minus potens , quami vicini; omnes urbes , & eastra munire debet, si potentior, vel aeque, S populi subditi Principem amant.& potentia coniuncta sit, sat erit rhes,&aheps in confiniis fitas optime munire tantummodo, vero potentia disiuncta sit,fatius erit omnia loca, &arceS munire,vel saltem potiores, ubi omnia loca defendi ob impotentiam no possunt; si tamen Princeps est longe potentior vicinis,& regna subdita snt cotigua, ut unum alteri facilε opem ferre possit, melius est in finibus legiones Hrtissimas militum habere, quam eastra munita, dummodo eorum seditionibus remedia adhibeantur, qui & potius ex subditis conflari debenes fideles sint, & unum tantum Principatum detinet, aliter ex exterms,qui si plures possidet,si omnibus aeque fidit , ex omnibus conflari debent, vel ex eo cur plus fidit, aliter ex externis; dummodo non constent ex nationibus perfidis, vel diuersis religionis, vel fures non sint; proprios optime in armis exereendo, vel ad bellum in auxilium Principum amicorum, &iustam causam fouentium , eos tempore paci, mittendo, ut
Quo vero ad bellum offensu una,quod tune est, ea
335쪽
hostis intra eius regnum bello iusto impetitur, dicitur id primum non conuenire Prineipi minus potenti, veconuenit defensuum,sed potentiori,vel aequali, aliter magnum subiret periculum, ita ut vires non ex num ro militum,sed eorum virtute, mensurentur; nee prius bellum iustum Princeps mouere debet,quam id indieat, ut eius iustitia cunctis nota fiat. Isocr.orat. de regni ad min. nu. 26.Tueid .lib. I. num. I 2. sic tamen, ut si Princeps non habet Imperium tutum a seditionibus subditorum, vel hostium incursu, id non relinquar, ut hostes in eoru regione adoriatur, aliter si sic,cosultius est. eos in eorum dominio adoriri, sic in, ut cum hostes in eorum regione bello sunt impetiendi, prius omnia quae ad id agendum opus sunt, praeparentur, ita ut exuberent victu alia,pecuniae,& alia, cum sibi persuadendum sit ea hostem esse impediturum ne in propria regione in manus eius deueniant. Tucid .lib. 6.nu. I9. Xenoph. Paediae Ciri.lib. Inu. 31. ut milites, maximδexterni ali,& in ossicio detineri possint;qui & si hostea
in eoru regione aggreditur, circumspiciat ne qua arx retro relinquatur quae eius non sar, ne ab extantibus in ea, commeatus illi impediatur, & aliis molestiis assiciatur, ut ait Xenoph. de bello Graec. lib. . num. 8.qui Dux dum loca hostium aggreditur, si ei sint milites tirones, vel veterani non consueti vietorias referre, prius loca debiliora impugnare deber, si experti munitiora, & ipsam regiam ciuisarem. Liu. Dec. .llb. . Vnum. Ιχ. ut & potius est aggrediendo hostes uti opera imilitum subditorum , si fideles sint, in armis experti, '& in magna multitudine,aliter ex rernorum . Draeter vero bellum aggressivum, S defensuum, ais
dest & diversi uum, quo uti debet is Princeps in bello iusto, qui hosti potentia superior, vel aequalis non sit, nee multo inferior illo, quod fit cum hostis propriam regionem est ingressus, vel ingredi tentat, ut enim ab hoc remoueatur, eius regio bello aliqua ex parte est .
336쪽
impetenda,quod utilius est agere antequa hostis pre prium dominita est ingressus, ut ait Tucid. lib.ε. n. I 1. .Quandoque R Princeps par,vel maior viribus,ut impediat ne aliqui, hosti ipsius auxilium ferat, illius dominium in bello iusto aggreditur,ut Annibal dicebat,
Liu. Dec. . lib. 6. nu vel in bello iusto operam dando, ut illius subditi eum non adiuuent,ut non debent, ubi intuli ilia eli certa. vel id fit quando Princeps,uix sufficiens se defendere in bello iusto,operam dat,ut alii Principes hosti bellu moueant,ut recedat,vel contra se nouas vires non mitrant , ut Siracusani secere; Τucid. lib. . num. h. Vel, vi impediatur unio duorum exercituum,vel duorum, aut plurium hostium contra se venientium, quibus unitis no speratur poste resisi, sic enim solent Duces unam eorum partem aggredi, ut ea superata, aliam sustinere possint; Ex quibus vijs prima est tutior, secuda,& tertia periculo plenae sunt, sic tamen ,ut in prima ratio habeatur, ut id non tente . tur, ubi probabile sit hostis loca ita esse munita,ut vanum sit ea bello turbare, ut ait Tucid. lib. .nu. 34. Liuius Dec. 3dib. 8. num. 39. cum in secunda via timor subsit ne bellum intra lares proprios reuocetur , & in tertia ne viribus disiunctis iactura incurratur. Parra vero victoria in primis p ahi est studendum, quae incertae pugnae est praeponenda, & curandum, ut bene quis ea utatur res in tuto pones,praesidia, hostisi urbibus impone do, quas detinere potest,dum res suae sint in tuto, vel expensae,& damna passa ei reficiantur, arma iis quandoque adimendo obsides ab iis accipie-do,& iubendo,ut omnia dedant,humanitus tamen cutis agendo, modo, ut Lib. 2. cap. 6. Et breuiter Dux fidus, sagax, sortis, & prudens, aenobi: i, ubi caetera concurrant, D mnes artes adhibere debet in bello iusto, quibus victoria potiri possit, cu- i praelestim , vs annona abundans si, S ad sine iu-
337쪽
ex his aseuntibus,dum alii redeunt, sic tamen, ut subis iditos tristitia non assciat,nec nimis gravet, ne ex n uitatibus occasione arrepta desciscant, ut it Polibius liba.&curans. ut eius Princeps initio belli eum vicino Principe,vςl alijs pacem ineat, & cum ijs 'ciet tes iungat,ut ab iis iuste iuuari possit, ut ide dicit li. L. curans quoque, ut bellum potius in hos is regione a- sal,quam domi expectet, ut idem lib. 2.ait,& si noli valet cum vicino societatem inire,& semper, res sui d minii ante discessum in tuto ponat, arcis muniendo militibus,& commeatu,®ionem,& locando in omnibus arcibus viros meritos,& maxime in illa unde
aliarum salus pendet, & ubi res piaecipuae dominii seruantur, qui subditus sit, fidus, sortis,& sagax, ne alia quid periculi ibi ob malitias hominum contingat; &priusquam hostis ingrediatur, ei occurrat, pontes incidendo,& se ita muniendo,ut illi valide resistere possit, qui si transitum petit, dilationem petat ad respondendum, dum res suas in tuto ponit, populos in fide tuendo, militibus fauendo, auxilia undique colligendo, &nobiles gradibus.honorificis decorando, ut ita initio hostis ferocitas conteratur,& sic populi,& vicini in fide contineantur; qui,& varias dimicandi,& vincendi rationes nosse debet, sic enim terror hosti incutitur, praeuidens quicquid euenire potest, temere praeliose non exponens, nisi omnibus ad uincedum aptis rebus paratis, nec in angustias unquam se red Uens, ac ne cessitates ; penes se uiros prudentes, fidos, ac expertos habens, quibustum occurtentia consulat; & ob id
quaerens nosse nomina Ducum, orum naturam, ut
tutem; qui, Sc sic agar, ut iupra,ut tutus sit unde assiduo uictualia exercitui praesto sint; & telans su a eonsilia s in regiones hostis sit progressurus, quas ingresisus nulla arce, ut suptla, post se relinquat,quae in eius potestate non deueniat, ne ab ea infestetur,nec uallet
regionem, ut illi usui esse possit, &.si hostes scedus p .
338쪽
tunt, prius eorum consilia,& actiones spectandae sunt, ne quid mali moliantur,se tamen dedentes benigne suscipiendo, per exercuum, dum proficiscitur pergens,
ut uideat an mandata exequantur; & exploratores, ut supra, praemittendo, qui iter,& hostium acta scrutentur, & referant: qui, & milites amet, acamplectatur, infirmos, & uulnerato, inuisat, & eorum necessitatibus opem serat, non serens, ut hostes, eo praesente, ullam militibus inferant iniuriam, quos,& pr qm ijs assiciat, Sc si quod damnum ab hostibus patiuntur id etiadem resciat, ut ait Tac.lib. I.& L. Annal. dc ubi hosti
accedit illum aliquem occupet,ubi eorum commeatu
impedire pollit, & ne ille alijs auxilium afferat, uel suscipiat, ut dicit Polib. lib. s. Annabalem in Apulia fecisse, hostem uexando excursionibus, ut debilior reddatur,si id tute agere potest,& ubi duo pericula ineuitabilia obiiciuntur, minus eligat, nec pr lio temere se exponat,sed cunctando uires hostium attenuet, ut inquit Polib. lib. I. 8e 3. Fabium Maximum fecille; & si uiribus interior sit nec spes adsit, ut res bene eueniat, de Principis cons nsu, honestis conditionibus cum e conueniat; qui, & sibi prospiciat ne ab hostibus arte aliqua interficiatur,& ideo propriam faciem quandoque celet, habitum mutet, ne a sutis etiam, nisi fidis, dum in tentoriis degit, agnoscatur; i,& si in host is regione progrediatur, proderit si aliquid libertatis de-uietis relinquat, ut alii facilius se dedant; & si in aliqua ciuitate due factiones reperiantur , unam earum sibi conciliare debet; εc si exercitus est ei unitu S,uigi- ilet ne listis uires m piores congreget, non snenSPro uiribus ut duo exςrcitus inimici simul iungatur, & si hosti, iam adest, pertranseat flumen si adest, pontem in eo constituens, S propugnaculum munitum co
fruens, quoa tergo se tueatur, Neonetur cum altero. eorum eλercituum,antequam uniantur, dimicare, si
superMe ualet potira enunaiactori haud diis elle erit .
339쪽
2Iium superare, sic tamen, ut paratam habeat esuieatem, & arcem sortem amicam , quo in omni euentu
confugere possit: Quod si exercitus inimici, iam sine uniti, adepto situ apto, & a tergo in tuto positus, &fortiter a lateribus munitus, Dux manens consistat.
Deile enim exercitus inimici fatigabuntur'dii luentur, praesertim, se ex pluribos partibus constet, α
ab uno tantum n6 pendeat, si vero ex una natione constet, quae disciplinam obseruer, difficilius dissolui potest, constantia tamen & patientia fatigari cosissendo, poterit; & maxime authoritatem sibi Dux conciliat, si transacto flumine rapido, alienam ingreditur regionem, usque ad extremas illius partes progrediens, ubi si adsit amica natio, magni inde progressus sunt: ut secit Caesar eodem teste lib. .eom. de bello Gall.& quia in proprio exercitu adsunt exploratores, qui omnia hosti referunt, ieetred hoste adueniente, ordines mutet in praelium progrediendi, sic enim hostis confusus manebit; & semper exploratores,ut supra, praemittendo, qui reseram quid hostes agant, ne in aliquas insidias incidat; & ubi victu alium copia ei non adest, hellum non gerat,licet ibi arcem construere possit, ut facilius ad propriam regionem incolumis redire possit.
Quod si Dux veretur, ne hostis nocte moueat castra, ut aliquam arcem occupet, ut inde praelium ineat, emittat equites, qui omnes egressiis custodiant, & audiens hostes moueri, iubeat milites signo dato ad arma sumenda moueri magno adhibito sonitu, sic enim hesiis,mutata sententia consistet,die sequenti recessurus, ct Dux interim praeuenire poterit, & illam arcem oceu pare;&si hostis ad eum legatos mittit, non fidat. nec necessaria bello omittat, & captiuos rectὸ eustod i at, ut eommutari possint, curans summopere, ut ho Bivm consilia norit, vepa captiuis, exploratoribus legatis, vel alia ratione; curans ne exercitui victus, ut is
Pra, desit,st rationes nostens tendendi hosti insidias, α
340쪽
& eas vitandi, aggrediendi hostes,& retroeedendi, melle reserentibus noua non credens, nisi ea sibi line.
Qui vero minores Duces sunt, sub Imperatore eodstituta,eorum munia exequi debent, nec fines mandati excedere. l. 3 A. in bello. is de re milit. nisi occaso certarei bene gerendae aliud suadeat. arg. l.diligenter.E. man d. qui & parcum commeatum militibus dare debent,no mittentes eos piscatum, venatumve. l.offcisi. f. I. l.nemo.C.dere milit.lib. I 2. Tempore vero hostia imminentis, vel expeditionis nulli comeatus est danis dux, & nulli a signis abesse licet. l. I. C. de comm .lib. 12. l. I. T de re milit. nec milites a numeris ad num ros,nisi utilitatis publicae causa mittendi sunt, eum honores non ambientibus, sed merentibus dandi sint. I. contra C.de re milit.lib. I 2. qui S castra custodire debent, modo, ut supra, & excubias facere, S milites in eastris habere dicto audientes, eos in stationes mitte do, claues portarum suscipiendo, vigilias circumeunia do, frumentationibus comm Ilitonum praesentiam adhibendo, frumentum probando, mensorum fraudem coercendo, quaerelas militum audiendo, & eos castigando, valetudinarios inspiciendo, sauciorum curam gerendo, & milites ad solemne iuramentum adigedo. l.officium .f.ossicium. aede re dando tesseram,
vel signum militibus,quod ipsi ab impexatore sum ut, qui debent & milites in conflictu hortari, tirones ex
eicere, per turmas, ut concurrerent, decurrerent, claismarent, locum teneront, imperium facerent, se in oriabem colligerent, cuneum faceret,. phalangem,signa sequerentur,iraterentur taedium, aestus, & vagilias, sine eonsilio,& imperio in hostes non tenderent,puis loco non cederent,& in acie quisque ordines suos nosceret, ut ait Liu. lib. 3I. Valer.lib. 1. cap. 7. nis ex his aliqua