장음표시 사용
1쪽
DIsPUTATIO INAUGURALIS MEDICI,
Sammos in Arte Medica Honores s Privilegrata DOCTORALIA rite capessendi,
Publicae Eruthiorum censiarae sistit
AULA COLLEGI MAJORIS, Addiem M. Octobris. Anno CCIR
2쪽
3쪽
Sque adeo ripis andu s ita humanae satiri ac conditio, is ea, q- homini aDEO Test Optimo Maximo post a sima sustentationem aeque ac d lectationem conces, nihilominus ad aegritudine inte necionem di onanis a. ligarata tammodo excessia in itidem committatur.
Neque vero e songinquo simonia et debent tantum Vinum consideramus, teste sacro codice, istud tificat cor hominis,si vero excessive sum rur, dissoni quoque ad varia itia bitas. Si consideramin fructus aestivos Cerasa, Ribes, Pyra, Poma mora, fraga, aliosque, quali non delectatione an citur genus humanum ' langoentibus e nim sitim mosem elicis me extingvami nibis; mali metuendum, si moderate sumantur, excessis
4쪽
vero, quana nonsist inferre incommodad raudi
tates nimirum accidas inermemationes inordinatas febrios, Dia rhoe , ita ut Abiois in assumtione nucrium o virum semper debea ob κυariisi Poetis: Sit modus in rebus, modus est pulcherrima Virtus, i. e. ne quid nimis..d idAcam est uiatibus auitimnali sim,strunisca ruleis, damasseisis, ardotinis malis per cis , Urseeosis 4rmis m. quomodo scilicet excessim iisdemi commissus saepius viam sandat ad monem, quem admodum hoc autumnali tempore permulti dico,
Iam is preti periculo Μflummodo a prunis damnascenis deSoratis con traxe unt Da enim dijudicat ingarum vultu ea, quas DEO Lona creat uni indisserenter ingurgitari debere,aesi mitens Iumsuum esse naturae xeae ac erreaejn His Verum tandem experiunta tales seuo damno, quid ecerint,si gravissimis morbis corripiantur a quam plurimi iisdem exstingvanturi re igitur maxime erit, tales fructus horaeos es esculentos exactius paulo examinare, in quonam consis at eorundem essectus, quinam At eorundem aufumendi mo . utprosint te noceant operae Eretium isage e
5쪽
rati Eruditorum quisitioni placidasubjiserem quale pro temporis angustia licuit si emiculi conacipere. DEUS autem Ter Optimus Maxi-- us divinae seu irati in aura propos o meo adstrare velit hoc est , quod ex intim Cordu senetrali
Eus exopto Uus verba facturus sim dὸ
horariis lasculentis fructi. bus, prius enodandum erit; quid intelligatur per fructus. horarios,ubi in verba inqui. renti, statim obveniet reo sponsio Criticis,quod nemispe fructu in genere significeti omne id , quod plantas ultimo proferinit, adeoque ruta semina vel grana comple. ciuur in specie tamen id nominis stibi resinant immus majores , e g gyra poma, pruna iners Milii similia: Quando autem Epitheton additur Horari , Graece . μω i e tempestivus, tunc in genere denotat illud quod debito tempore fit opportune D strictius vero dicitur de: fructibus tempore aestivo maturis sub medio Canisu in quo ut plurimum fructus maturescere contingit ulterius additur esculentis, ubi observandum, quod non οὐ A mnes,
6쪽
4nnes fructus intelligamus, qua livom cinis reper mistur , verum solummodo eos, qui intra corpus Iu ntur ad conservationem nutritionem corpori est Naturae gratam' amicam praebent, vel etiam ph. .estatem nutritivam resectoriam etiam virtutem redicamentosam obtinent.
Cum vero varia fructuum dentur ditarent , 4lii sint exotici, alii indigeni, alii sim fugaces ad reponendum inepti, alii durabiles alii autumnales,
nates' alia osticinale x his annia primuis occurrunt nostrates indigeni, a prima vice examinastius Poma, A ratione culturae vel sunt sylvestria vel domestica, im Ἀ- sentis' potioris erunt confiderationis A Bolanicis Pro triplicis describuntur generis;alia enim intacisa,alia dulcia; alia subacida Horum quoque dantur variae species&quidem inter acida recensentur pomassylvestria Mex domesticis poma linantia magna, Germanice vocant diegida, sunt Ἀνει adstrictoriae naturae,iam domestica quam hortensia. Inter dulcia recensentur poma horten-
Reps quae ob dulcem saporem a plurimis de an e
lunt i verum plerumque vim laxandi obtinent Us tnaturae calidioris Subacida vero poma, qualia sunt po
de apportati die Eleuiner item ex onus Francitas, Pomas 'einelten c. Haecce quoniam vinosumin sub acido suavem saporem habent, omnium maxime expetuntur' uuidem ob succum minus corruptibilet eis spectu
7쪽
spectu aliorum s adeo enim sunt durabilia it etiam ad
tempus istud possint conservari, quo poma iteruna matu rescunt . Talia succum aliquo modissilicum dulcifica tum possident, ac sine ulla nox a sanis comeduntur, in natu lentis vero subjectis pauxillo seminis Anisi possunt condiri Cordialem virtutem ac stomachicam in se con tanent, unde si cum panein vino assumantur, nil incommodi exinde metuendum. Dulcia sub cineribus cocta , oculorum inflammationem & dolorem sedant, vi Ere. must. noί .Pharmac. rimam, Scultetmin Armament. Cόiνώγ. Si vero simul cum myrrha miseentur succum mox pleuriticorum doloribus punctoriis exterius applicata Varia quoque ex pomis in incinis praeparantur
quidem ex dulcibus & vinosiis, syrupus de pomis,qui Uentriculo setis gratus erit in febribus adlevandam sitim. Ita etiam succus in spissatus promorum prostat atque unguentum de pomis , cujus effectus satis est notus apud. PlebejOs
Ex exoticis pomis frequentius poma Citri ex Italiai
ad nos translatae apportata in magno aestimio habent. Mala Medica instri ac vocantur, quoniam horum usus
apud Medos Assyriosa imprimis apud pe nimis De
quens erat. Horum varie dantur species; variant enit magnitudine&figura: Quaedam sunt majora instar Me- .lonum, alia minora vulgaria alia Limonum magnitu dine , ita quoque: alia praelonga sunt, alia rotundior . Praeferuntur minora in Oiscinis, utpote carnosiora& ma gis succulenta. Omnia, quae pomum Citri constituunt, iniuium Culinarem aliarmacevticum trahuntur.
8쪽
Cortice itaq ut initium faera recens habet virtutem icordialem quoad odorem reflaiendi , discutiendi flatus sive carminativa im Pulpa seu Caro refrigeratis humectat, id quod aetiam facit succus expressus in Tebribus ardentibus .cordialem enim virtutem materipla armacat eum. cortice sacci inro, si adhibeatur,t possidet, limulque
veneno resistit & lumbricos fugat, in specie hoc facit semen, quod simul digerit abstergit. Usum Citri contra
Gonorrhaeam depraedicat Amat. Lusit contra morsum Viperarum, Cόarras dem eras, ut. Hosis CD p. in Asryd.
p. o. Im eundem Citri usum adversus putrefactitonem corruptionem Naamcunque conferre . doceri Juliis Borean . de Salubr. p. v. Ex pomis vero Citri Narias rotant in o mcinis Hores me e eondiri. Con feri. Cortie VI ex toto citro O Cortic. Mati strup. acetosicia triuit Balsamum, Acerum s Electuarium, quae omnia utrint tutem analepticam, ralexipharmacam possident. s. V. Nec poma aurantia mincris sunt conditionis, quae tripli is generis sunt, acida, dulcia atque vinosa. Acidata. atque Vinosa ejusdem qualitatis ensentur, ac mala citria. Cortices in torminibus ventris,. colicisque a flati has subi ortis inque calculo Wdysuria corri genda aliis palmain,
praeripiunt , quin imo .dia phoretici ia labii fugi comperti sunt. Quid valeant Cortices hi contra vermes, vid. ud Esimust.ρ Fao zom. II. Piso in Brasilia lib. I. p. Bore P. Cent Libs, . Famosa est, quae ex floribus au-s antiorum Iatur, peculiari nomine vocatur aqua Nam. ριε, quae promovet sudorem, analepti cum est egregibum. Similiter quoq; V ex corticibus alta ejusdem qui-
9쪽
dem virtutis, non tamen Mqualis fragrantiar. In ossicinis ulterius prostant, Condit Cori. Curi. Ue a, Eu.ar. .cit Iasamm, it Gngventum Aurantiorum, quod Infantum umbilico impositum fugat lumbricos, compestit aestum cordi inunctum. somnum blande conciliat temporibus illitum.
Nun progrediendum ad Mala Granata, quorum arinlio duplex est vel domestica vel sylvestris cista pomiferui a est, hae solummodo sistres profert: EP quamvis utraque exotica sit, nihilominus tamen cin nostratibus hortis colitur. Quoad qualitatem dantur Granata acida,dulcia vel acido dulcia, id est vinosi saporis Acida frigiditatem A adstrictionem post se relin qu i id magis Ventriculum confortant, imprimis in febribui biliosis; .unde &lorum usum ni Cardi algia, quae a bile exoritur adeo extollit S mon Pauli in auadrip. se Botan δ . Sic horum e sum magni facit, tanquam refrigerantem in hepate fervido Saro de raulamio in fisso ucr MoriIrosum etiam ii
Gonori licea, in pica Gravidarum compescenda Moris putredine corigenda. Habent praeterea Cardiacam cephalicam virtutem, unde crebrior usus eorundem in Vertigiis ne vi syncope. Flores collecti ex Granata sylvestri balati sti dicuntur virtutis valde adstringentis inspissantis exsiccantis hinc horum usus creberrimus erit in omnis generis fluxionibus, e g. Diarrhina, Dysenteria, uteri fue-morrhagia fluore alba, in sanguine vulnerum sistendo, in laxitate gingivarum. Similem effectum quoque habet Cortex Granatorum ., qui praeter vim adstrictoriam in fluxu sanguineo uteri, narium haemorrhoidali com-
10쪽
mendatur etiam ad praeservationem oculorum a morbillis, si oculi illo illinantur, confert quoque in Gargari- sinatibus, ubi opus adest adstrictione.
Mala persica molli carne, viridi Malba constant, refrigerant & humectant vald opere in aestu febrili inuoniarn vero facile putrescunt, ideoque in corporibus impu-ius cachecticis non adeo crebrioris sunt usus. Si statim in primarnens sumuntur, laxant alvum : Exsiccata vero constipant in alvino fluxu Nuclei vero inter diu- retica clithon triplica,in obstructione bilis, ardore stomachi c.valde laudantur. Extrinsecus vero crebro ad hibentur in Emulsionibus dolori capatis sedando. Sic quoque ex his nucleis V Patur diu retica, it ol. ex nu-cieis exprimitur, quod dolores aurium haemorrhoidum dolores ac tumores .colicos sedat assumtum. Succedunt Persicis, mala persica Armenia die S Mellen de qui bus constat, quod melioris sint nutrimenti Optimi vero nutrimenti censentur Apricotia, lipticostiis quae magis cordialia putantur reliquis inter bellaria optima re.
feruntur: Continent enim in se succum vinosum, cujus beneficio corroborant,Ventriculumque cum coeteris visceribus recreant. Nec hoc reticendum, quomodo nuclei interni ad naturam amygdalarum dulcium proxime accedant, quam ob causam vocantur Mandet Apricolan Datur quoque alia species Persicorum, tam interne quam externe rubentium, haec siquidem species prae aliis magis. proficua judicatur, quoniam colore suo sanguineo, sanguimm aestum valide compescere taeduntur..