장음표시 사용
321쪽
regni decanus comes Flandri et Arthesii, et ego Anthonius, comes demetet et castellanus de Insulis, et ego Philippus, comes Nivemensis et baro de Dougi. Et ulterius consensu domine nostre regine omnium que de sanguine regio matrimonium contractum est inter dominum ducem Acquitante, alphinum Vienne, filium vestrum primogenitum et filiam mei ducis Burgundi et clam inter dominam de Charolois, filiam vestram, et Philippum, comitem de Charolois, filium meum ac eciam tenemur precepto patris nos
4 iri, qui circa finem vite nos promittere jussit quod
erga vos et regnum vestrum fidelitatem omnimodam Servaremus, quod adimplere cupimus singulis di e bus vite nostre et ne sepedictis ligamentis contraire ficta dissimulatione videamur et ne divinam indigna tionem incurramus necessarium nobis videtur ad pr a dictorum complementum a vobis declarare que contra vestrum et regni vestri prosectum et hon et rem sepe tractantur que in iiij' punctis nostri judi- cio precipue continentur. Primum enim tangit personam vestram; nam prius et postea quam hac infirmitate qua non solum gravae mini, sed eciam corda vos diligeticium pre dolore et tedio torquentur, in consiliis vestris multa sepe tra et lata sunt contra vestrum honorem et prosectum boni fictione colorata multa vobis irrationabiliter petuntur; quorum quedam cum licet refutetis, vestris responsi e nibus a quibusdam de consilio vestro datur sensus extraneus, in tantum quod petita obtinentur Vestes, jocalia atque vasa non habetis prout vestrum decet statum regalem et si que habeatis, sepe occasione modica invadiantur. Insuper vestri servitores quasi
322쪽
nullam habent audienciam vel prosectum nec etiam de predictis et aliis multis que vestro honori ponunt obicem auderent sacere mentionem secundum quod
Secundum est de justicia hujus regni quod pre
omnibus aliis regnis optinebatisio principatum quan- tum ad ejus condam justicie debitam deductionem et
executionem. Ite est enim regni vestri principalec sundamentum; nam retroactis temporibus ossiciarii vestri notabiliores fiebant per maturam electionem, qui vestra jura servarent, omnibusque tam majoribus quam minoribus equaliter justiciam sacerent. Nunc autem est aliter, fiunt per preces et dona inde ves- tra jura diminuunt, populusque multum gravatur. Tercium est de domani vestro, quia ita male regitur quod multa eastra domus et edificia ruinam paciuntur; similiter nemora, fluvii stagna, nundine, redditus et generaliter quasi omne domanium ve a trum pre nimia diminutione videtur deperire. ii uuartum punctum est de ecclesiis, nobilibus et populo. Et primo, quantum ad homines Ecclesie, notum est quod multum opprimuntur et multa paciun- tu dampna tam a judicibus quam ab hominibus armorum et aliorum qui victus eorum et bona diri- piunt eorumque domus ac bona ad redemptionem ponunt, sic quod multi hujus causa vix habent de quo vivant et valeant divinum sacere servicium. Nobiles eciam sepe mandantur sub umbra guerre vestre, de quo quasi nullos recipiunt denarios multi enim ad emendum o suos et arma et ea que spectant ad gue et ram, vendunt ea que habent, cum sic et dampna que ipsi subjecti paciuntur. Quantum est ad vestrum popu-
323쪽
lum, clarum est quod sere totus tendit ad perditionem propter dampna que inseruntur eis a vestris ballivis ac prepositis, specialiter firmariis, et aliis officiariis
ac eciam per ceteros homines armorum qui, ut dici- tur, sine causa super eum nimis diu detenti fuerunt et adhuc modo tenentur, et quosdam alios, de quo dubi tandum est ne Deus contra vos accendat iram suam nisi alio modo provideatis Notum est qualiter ini
mici vestri temporibus Philippi et Johannis regum
Francie predecessorum Vestrorum, et mnSequenter, multa dampna secerunt in regno vestro, ac pOSim
. um Richardum, regem Anglie, filium vestrum leg
aciem, regno suo privaverunt et uxorem ejus, filiam vestram, contra voluntatem, diu detinuerunt atque
adhuc detinent ex hiis que spectant ad illam, mul tos etiam in mari de vestris subjectis nobilibus et
mercatoribus necaverunt, religas etiam fregerunt et regnum vestrum multis in locis predis et ignibus va e taverunt, scilicet in Picardia, Flandria, Normannia, Britannia et Acquitania, ubi dampna irreparabilia secerunt. Nichillominus, illustrissime domine, gue e ram quam contra inimicos vestros exercuistis obmiructere non ducimus, quoniam, si hoc fieret, magnus posset imputari desectus in consilio vestro propter dissentionem que est inter eosdem inimicos et eciam guerram quam habent ex una parte contra Wallenses et ex alia parte contra Scotos qui si pacificarentur priora prioribus possent in regno vestro dampnae sacere. Videtur enim, et ita est, quod magnum quid habetis ad manutenendam guerram vestram tam in domani vestro quam in auxiliis guerrarum que vobis fiunt. Insuper due maxime talli nuper
324쪽
titulo uerre collecte sunt in regno vestro et tamen quasi nichil harum expositum est in guerra; idcirco dubitandum est ne inde mala importabilia veniant, attenta murmuratione cleri, nobilium et populi quia se unanimiter commoverentur, quod absit, pericul et sum esset plus quam aliquid quod acciderit usque hodie. Ulterius, quilibet de regno vestro, qui vobis fideliter subicitur, debet non modicum dolere dum videt talibus modis tantas regni pecunias deperire. Propter hoc, domine noster nobilissime, nos qui, ut predictum est, vobis tantum obligamur, ne incurra mus indignationem vestri, domine nostre regine, ceterorumque de sanguine vestro regali ac omnium fidelium hominum locius regni vestri, absque hoc quod queramus aliquem injuriari vel aliquod gubem namentum, sed tantummodo ut nos fideliter acqui temus vobis humillime suplicamus ut apponatis remedium inconvenientibus supradictis, ut vocetis homines non suspectos in hac materia et qui non dubitent vobis dicere veritatem, qui vobis bonum dent consilium quod bene breviter detur executioni, ad quod faciendum corpora, divicias et amicos vobis offerimus et omnibus qui propter hoc fideliter se acquitare voluerint. Nec enim poterimus videre aut pati talia inconveniencia fieri contra vos et regnum e vestrum. Nec est nostre intencionis ab hac petitione CeSSare, quousque remedium prius appositum erit sΗucusque exempla supplicationis ducis Burgundi et fratrum eius. Deinde quadam die qua rex non multum erat solita infirmitate gravatus, dicti supplicantes abierunt cum quibusdam principibus, cancellario Franci et primo
325쪽
presidente Partamenti ac aliis officiariis regiis ad hospicium Sancti Pauli et introeuntes, rex descendit in quemdam ortum subter cameram suam et ibi fecerunt sibi homagia, scilicet dux Burgundi de ducatu suo u gundie comitatibusque Flandrio et Arthosii dux Lem- burgi de suo comitatu de Rete et Philippus minor de comitatu suo Nivernensi. Ibi quoque multi tam nobiles quam ignobiles, tamen absque cutellis seu gladiis causa regis, ad hoc videndum permissi sunt intrare. Quo facto et litteris de sua diligencia a rege sibi concessis secerunt eciam ibi Omagia regi quidam alii
domini diversarum regionum, presentibus dictis pri dipibuS. Attraxerat namque sibi idem dux Burgundie magnas copias hominum armorum, in tantum quod habebat secum tam in Parisius quam in circuitu ad soldariatas sex milia bachinetorum hominum armorum de suis terris et aliis convicinis inter quos eminebant episcopus Leodiensis, comes Clevensis et quidam alii. Cum itaque dux Aurelianensis et regina Francie, ut dictum est, fugissent in castellum Meledunt, statim mandaverunt regem Sic, qui nuper recesserat de Pariasius et se disponebat ad eundum cum hominibus armorum in suum regnum Neapolitanum; veniensque celeriter Meledunum, suos homines armorum tradidit prelate regine Francie, et ipse venit Parisius et in hospicio suo, vulgariter Andegavi dicto, se locavit. ciam namque idem dux Aurelianensis mandavit pro magnatibus et gentibus armorum ab omni parte. Tunc Harpedaine cum omnibus suis hominibus arm rum de fronteria Picardie recessit, omni periculo eam exponendo, et ad ipsum accessit Meledunum, ubi eciam
326쪽
convenerunt ad eum dux Lotharinoe', comes Allecci nensis, cui per mortem patris nuper suum prelatum comitatum cum comitatu Perticensi obvenerat, et quidam alii magni viri cum tanto numero hominum arm rum quod ad solutiones habuit mille et quadringentos electos hachinetos armatorum qui totam patriam in cim cultu vastaverunt in bonis et destruxerunt, portabantque penuncellos in lanceis suis, in quolibet penuncello scriptum erat in Gallico Penvis sinterea illi de consilio regis ceperunt tractare inter hos duces scilicet Aurelianensem et Burgundie. Dic bat autem idem dux Aurelianensis multa verba opposita aliquibus punctis continentibus in dicta suplicatione dicti ducis Burgundie, et de ipso super reversione Sic lacta Parisius ducis Acquitante, graviter conquerebatur. Per Spacium namque novem ebdomadarum duravit hic tractatus, quo ipse per hujusmodi congregationes hominum armorum utriusque partis regnum Francie extitit multipliciter dampnificatum, pcialiter versus Parisius et Meledunum. Fuerunt autem principales tractatores reges Sicilio et avari e duces Bituricensis et Bophonii et alii de consilio regis et quia idem dux Aurelianensis a quibusdam relatoribus intellexit quod de se et contra
suum honorem seminantur mala verba per regnum
Francie, ipse per suas clausas litteras scripsit pluribus
327쪽
bonis villis, ut illa verba non crederentur esse vera: et maxime misit Parisius niversitati Parisiens suos embaxiatores, quod materia unde questio vertebatur inter ipsum et ducem Burgundie per eos de Universitate fuisset optime discussa antequam dent in jus vel faveant sibi seu alio Universitas vero apud Mel unum remisit ad ipsum suos embaxiatores sollempnes qui sibi tetigerunt super triaci primo quod Universitas Parisius eidem regractabat super honorem per ipsum sibi sa tum de missione suorum embaxiatorum ad ipsam Δ''quod sibi placeret reformationem esse factam in regno: 3 quod pacificaret cum duce Burgundie consobrino
Quibus peroratis incontinenti per se idem dux Lur lianensis dictis embaxiatoribus sic responditri primo quod Universitas sapienter non egerat quod antequam ad ipsam mitteret, ad eum non misisset, et inde quamplurimum mirabatur, attento quod ignorare non pol rat quin filius regis esset ac unicus frater regis, cui rex regimen regni sui tradiderat, tanquam ad illum qui de jure hujusmodi regimen habere debebat, rege in infirmitate et filius ejus in minoritate existentibus et non quod de illa Universitate curaret, sed ad demon
trandum suam stulticiam suos embaxiatores miseratoidem.
Secundo quod illi de Universitate qui erant adveneet proseliti et de diversis regionibus ac ignotis linguis non se habebant intromittere de regimine et reformatione hujus regni, attendere se debebant ad ipsum qui ejus regimen habebat et ad illos de sanguine et consilio regiS. Tercio quod nullius necessitatis erat nec opportebat
328쪽
ut pacificaret cum duce Burgundie eo quod nec guerra nec ulle dissidencie erant inter eos. Et sic relati emtaxiatores Universitatis hiis responsionibus confusi
Deinde sabbato η' die octobris duci Burgundie in
suo hospicio Arthesii existenti dictum est, et verum erat, quod regina et dux Aurelianensis sepe minaticum omnibus suis hominibus armorum de Meleduno recesserant et veniebant ocius recto tramite Parisius. Tunc idem dux Burgundie circa unam horam post
prandium, cum de hoc esset certioratus, equum asce
dens abiit ad hospicium Andegavie, ubi invenit dictos emtaxiatores, regem Sicilie duces Bituri et Borb nii et quosdam alios principes qui mirabantur de duco
Aurelianensi, qui sic repente, preter eorum intenci nem et modum quem tractabant, Parisius veniebat cum sua potestate; et erant cum eodem duce Burgundie circiter tria milia bachinetorum hominum armorum qui contra illos de parte ducis Aurelianensis habebant scriptum in penuncellis lancearum suarum in The tonico mo D misy, , quod sonat in Gallico . e testiens. Burgundiones vero et alii extra Parisius locati stabant illa hora supra Montem Falconis omnes contra ducem Aurelianensem ad pretium parati. tunc tota civitas
329쪽
valde commota erat propter adventum ducis Aureli nensis. Dubitabant enim Parisienses ut dicebant adinvicem, ne villam prede exponeret ei de eis occisiones
saceret in eodem quare innumeri eorum Se armaV rant; et coopertur ostium et senestrarum domorumque galli in relas dicuntur, que erant extra domos,
per vicos deiciebantur sie), ne impedirent ad tela vibranda et dimittendum labi lapides de alto ante ostia
dictarum domorum Armaverant eciam se scolares per ultra pontes in maximo numero.
Tune illi de consilio regis, cancellarius scilicet, pr sidentes Partamenti et alii sapientes, videntes tantam commotionem, ad concordandum principes et populum et propter evadendum periculum quod inde posset sequi, fugerunt quantocius ad hospicium Andegavie, ubi reperierunt dominos predictos, cum quibus longum colloquium habuerunt et tamdiu ipsos verbis suis detinuerunt, quod erat nox quando exierunt. Tunc prelati domini licienciaverunt suos et eciam dux Burgundi suos homines armorum retrahere jubens, quilibet ad suum hospicium reversus est. Et interim tamen ad noticiam regine et ducis Aurelianensis de hac congregatione seu commotione pervenit, nimium stupefacti ab invicem separaverunt se regina intravit in nemus Vicenarum et dux Aurelianensis periter quo venerat cum suis omnibus hominibus arm rum versus Meledunum rediit. Sed statim post revem tens in domum super Matronam, gallice dictam Beauid, ad se locandum intravit, et omnes sui homines arm rum apud Charonton et circumcirca se locaverunt. Tandem expletis novem ebdomadibus supradictis,
hi ambo duces Aurelianensis videlicet et Burgundie,
330쪽
mediantibus prememoratis regibus Sicili videlicet et Navarre, ducibusque Bituricensi et Borhoniensi et quibusdam aliis magnatibus' iuramentis suis corporalitor prestitis, se submiserunt de tota sua questione, consideratis utriusque verbis et scriptis in ordinatione prelati consilii regis de tali pacto suos homines rem rum uterque licenciaverunt et regina venit Parisius ad hospicium Sancti Pauli et etiam dux Aurelianensis supradictus et in hospicio suo, prope Bastilliam Sancti Anthonii , et non longe a prelato Sancti Pauli hospicio locatus est uua intentione vero quisque, quod factum est, secerit dijudicare poterit qui corda novit. Verumtamen dux Lolliaringi et comes Alectionensis
supranominati Parisius non intrantes, cum suis ad pr pria sunt reversi .
l. L'accord ut conclu lo 16 octobre 405. Cf. E. Jarry, a Viemluique de Louis de Franea duo dctruans, p. 3244 333. 2. Ibid. noto 2.3 23 octobro 405. 4. A la fuit os transcrit lo sermon Vivat rea, quo Jean Gorson prououca, a coram dominis ex sanguine regali et omni coua silio qui erant congregati pro reformatione regni anno Domini M' ccc quinto, sabbato die vijm novembris s