장음표시 사용
61쪽
rum prima familia incoluit principio ab Ascacolonia usque Parman, a qua &fluuiusDoria,®io prius Doria nunc Aemilia. A Parma item ad Bononia Bianora a duce,nuc Aurelia, Flaminia item a Bono nia ad Rubiconem amnem, antea Felsina a principe Hetruriae, missis coloniis Lamonibus a Rubicone ad Anconam.Senonum
Gallia Togata dicitur, ab his qui duce Arunte primi in Italiam transcenderunt Alpes,a quibus sensim pulsii Hetrusci a Cispadana &Transpada
na regione,quae nunc Galliae nomen habet. Et quidem omnem transpadanam regionem Thuscorum prolem fuisse inter omnes autores conuenit,manentque vestigia urbs Mantua, Lacus
Hetrusca origine dictus Larius,quod a patriciis Volturrenis omnia ea loca principio possessa fuerint usque Veronam. Hinc circa Larium lacum a principibus dicta vallis Volturrena, &Verona a Vera Thuscorum familia, & ab Atria
eorundem colonia fluuius Veronae argumenta seruanti.Nam usque Atrianum fluuium, qui limes est Volturrenorum &Venetiarum,tenuere Hetrusci,&Venctias principio quide Phaetontei,postea Troiani eisdem mixti coluerunt. Haec de transapennina Italia, & Apennino mo- te inter autores conueniunti De Transhna Italia
Transapennina vero ad inferum mare veteres sotta partiti sunt per amnes. A Nicaea enim adMacram tenent Ligures montani, origine Paeto.
62쪽
tei. Α Macra item ad Arnum& poletum Ligii nu incolui Hetrusci,cognomine Ligures Apuani. Quos sequuntur Ligures Hetrusci populonii , algurno portu ad caput Hetruriae. A quo ad Tiberim sulit Hetrusci Ligures Tyrrheni, in quibus sunt campi compluti lapidum, clari pu-.gna Herculis , adhuc Lamones dicti ab ipsius Herculis filiotamone. Pari forma ab ultima Italia in Tiberim Romamque percurrendo, a Velia ad Silarim fluuium Lucani,a Samnitum duce
Lucio orti,tenent.Ab eo ad Sarnum amnem picentini habitant. A Sarno vero ad Volturnum fluuiu incoluerunt Cumani, quos ab agro nullis viribuet Hetrusci,quamuis toti Italiae impe- ritarent,potuerunt dimovere,aut in potestatem redigere. Α Volturno amne ad Silarim Hetruscoru vetustissimus ager fuit,in quo prius Osca dictam, postea Capuam condiderunt. A Lyrio aute viqie Tiberim Saturnus cum priscis Aboriginibus fuit, origine ab Vmbris , Camesenis editis,ubi est mons Capitolinus, aureo seculo a
Saturno habitatus,vbi & nunc aurea R oma terrarum caput. Quam ob rem parum considerate quida scribunt,Roma postremis ac nouis seculis . a Romulo condita,& appellata atque coeptam, .cum nullum ex his tribusveru apud maiores in- . ueniatur memoratum, sed sint ab eis contraria prodita. Non enim Roma a Romulo nome ha-Det,quippe quia geminis non R emus & Romu-b lus nomina posuit Faustulus Hetruscus& regius' pastor sed Rumulum dc Rumen illos ab euentu
63쪽
appellauit, quae sunt nomina Hetrusca. Alioquin Romae nomen,& nominis origo vulgata esset atque miniscita, quae occulta esse salubsrrima religio sanxit, ne si origo nominis Romae claresceret, eius deus in cuius tutela Roma est,& a quo derivationem habet, gentibus pateret,& euocaretur ut caeteri. Quam ob rena & An-' gerona silentii dea ante Iani festo dies colitur . prae foribus,ut ne cui liceat illud palam efferre, i o quod ad salutem reipublicae veteres ore obsignato intra pectoris arcana voluerunt contineri .cuius violatae regionis poenas primus luit Soranus. Non igitur a Romulo Roma, sed e co-- tra ab ipsa potius Roma, cuius adeo est occulta derivatio, Romulus nomen habuit, quae ante, ipsum Romulum coepta legitur coli annis pau- clominus octingentis ab Italo in Auentiata Ca- ' pena, & filia eius Roma in Palatino, colle , :&ante hos plusquam trecentis annis aureo seculo a Sativmo,ubi nunc Saturni aedes ad radices Capitolini collis.At Romulus solum ex toppidulo Roma in Palatino colle quadratam regiam reddidit,cuius quatuor portiones erant, ma, i Velia,' Germalia, i ficus .Ruminalis , &aedes Cermonsi Rumuli,a dei occulta derivatione postmodum
vocat in vi- Romuli.Condidit autem eam accitis amicis v
Rom. tibus Hetruscis,qui fossa,vbi caput Cetauri es, pomerioque ad prudentis vatis auspicium sacratis , circum Palatinum collem iacro aratro cingi iussit xI .calendas Maias , horam inter secundam & tertiam, Sole in Tauro , Luna in U- bra,Saturno Venere Marte Mercurio in Scorpione,
64쪽
pion & Ioue in Piscibus,ut tradit Lucius' Car- a Taruntiis rutius mathematicorum peritissimus. Sunt qui itradant illam conditam xii. Olympiade, Placet aliis octaua. Septima quibusdam. Sexta copleta nonnullis. Praevalet omnibus his Eratosthe- .nis inuicta regula,ut aiunt. Sed cum Pomponius Atticus coram senatu atque doctissimis viris c5- ferret Graecorum certissima tempora, compertum est quod ab Aenea,&Troia excisa,per tempora regum Latinorum usque ad Romulum regem iam creatum fluxerunt anni circiter trigin- cta & quadringenti. Qiuire haud dubie condita est Roma Olympiade septima,aut eius anno secundo. Condita autem fuit primum in monte Palatino. Inde Sabinis & Tnustis in foedera coeuntibus,incoluerunt Sabini quidem Capitolium & Quirinalem,in quo Numa postea habitauit:Romulus & Ramnenses Exquilinum, Palatinum,&Coelium: Thusci Luceres Vimina- ilem,& subsidentem convallem usque ad aedem Saturni,& radices Capitolii Remo fratri Auentinus aetate Romuli mansit. Haec sunt hverae tam priscae Italiae quam urbis Romae antiquitates & origines,quibus quoniam plures Graeci postremis temporibus in Italiam commigrantes commixti fuerunt,ob id a se principio emanasse . Italiam falso existimauit graeca tum leuitas tum fabulositas. QSs enim ex antiquissimis non scribit a Iano Ianiculum, &Hetruscos veteres Gallos conditos ξ Et tamen plures Graecorum tradunt a Tyrrheno Lydo, qui fuit nuper, positos
65쪽
Quinetiam & Tyrrhenam Thuscorum regiar
non puduit eos Romam asserere: Tanta videsi-cet imprudentia cum morum iactantia est, ut omnium gentium & imperiorum atque urbium praeclarimmarum se conditores esse apertis saepe mendaciis eonscribant
ITALIAE ET TYRRHENORVM LI stri.
ALIAM coluere Graeci, Arcades, : Veneti,Ligures, Ardeates, Rutuli , Si- culi,Pelasgi, Iapyges, Lacedaemones, i Salentini, Pelii,Oeniani, Achaei,Oropitie,Pilii, Pisi, & eiuscemodi. Horum primus
Oenotrius Arcas cum Peucino fratre colonias transportauit, ubi habitabant tunc dicti Au nes,ubi nunc Oenotria regio est e regione Peucinorum.Haec fertur prima colonia ex Graecis, paulominus quindecim aetatibus ante ruinas Troiae .
Tyrrbenis originem quidem suspicantur mil- 'se a Lydis. Existimant enim Atyregi Maeoniae, prognato Hercule & virgine Omphale,filia Iardanae reginae Maeonum fuisse geminos Lydu& Tyrrheniim, cum regnum neque duos caperet,& neque terrae sterilitas ingentem multitudinem pateretur, sorte Atys iacta Lydum succetarent designauit, Tyrrhenum vero cum maior parte populi ad quaeredas nouas sedes soras abire iusnt. Is in leptentrionalem Tiberis partem veniens,eiusque totam medietate a fot
66쪽
libus usque ad locum ubi erat priscis Umbris Iaalaitatio, tenuit, & cum eis consedit & cohabitauit,& urbes dictas hactenus Maeonias & Tvrrhenias aedificauit. Sed hi aperta mendacia singunt: nam de gentis antiquitate & origine magis creditur ips gcti atque vicinis, quam temo- igitur creditur ipsis Lydis syrenenis,atque his vicinis Romanis ,&uui colentiunt in eorum patria historia & origine, qua quibusvis aliis quamuis alias eruditisi is aeterum quaecunque hi patrii historici di eut aduersantur supradictae traditioni de Tyrrheno Maeone. Etenim XanthusLydus in patria Eistoria nullum Tyrrhenum At) m fuisse scribit, sed geminos Lydum & Torebum,a quibus Lydos &Lorebos in Asia populos esse tradit in nullo penitus differentes,nisi quadam prolatione,& quia o dem parua,vt Dores & Atisci. Quis ergo ex Lydis historicis Tyrrhenum filium Atyos 3: se trem Lydii misit in primam medietatem Tibe- ris,ubi antiquissimis Vmbris suit prisca habitatio hum etiam quod tradit de bello Pelasgico Xanthus,asserit Pelasgos antiquiores Aty ag- Thilsciam , quae quondam Vmi bria dicta est,occupasse ' Crotonem, inde Tiberinam regionem inuadentes etiam ipsam Tyrrhenam cepisse, & cum Tyrrhenis cohabitasse,& ab eis plurimam militarem peritiam didici Lii praecipue nauticam,qua tunc toti orbi erantis admirabiles. De quibus fabulatur Graec , quod, sinx, qui nauibus alludunt, de his socii fiunt. Re enim vera tunc Delphini obee ha Taraconem strabnominat lib. 3
67쪽
ribus,nedum ab aliis Italiae populis, sed etiam a vicinis Crotoniensibus & Perusinis a fronte, &a proximis Phaliscis a tergo,quos inter medii iacent. Nam cunctis Thuscis dii deaeque sunt Iupiter &Iuno:Soli Tyrrheni colunt Ianu & Vestam,quos lingua sua vocant Ianib Vadymona,& Labith Horchiam. Ipsi quoque Romani fatero tur Hetruscos esse vetustissimos,& aureo seculo natos,aquibus aras,ritus,divinationes,colonias& disciplinas habuit prisca Italia, initio sumpto a prima eorum tetrapoli dicha Hetruria, aqua illos Romani Hetruscos cognominant. Non est igitur aduer artis vlla via,qua probent eos Tyrrhenos a filio Atyos habere vel nomen, vel ori- ginem : sed id nomen desumpsisse a Tursibus. Quod si etia ab hos venit Torebus filius Atyos, utique non ab eo aduena nominati sunt Tyrrhe-zo ni indigenae,sed econtrario ab eis Torebus fuit cognominatus,Tyrrhenus a GAecis. Igitur etsi totam Italiam coluerintGraeci,ut nostri tradui, ex ipsis tamen Lydis &Tyrrhenis vicinisque Romanis falsa esse ostendimus, quae contraria his de Tyrrhenis multi,ut diximus,conscripserunt
68쪽
Legendum videtur, Abestinum muro ducta colonia lege Sempronia.Plinius lib. II i. oppini Abellinum, ricia dcc. . lv. I . Nihil reperio quod propius ad Acerro ac cedat quam oppidum Acerrae, quae Vastiae cognominabatur,teste Plinio cap.xI II I. lib. I I I.&Olim, iovi Feltas scribit,inter praefecturas referebantur' v. 3O. Po zducta, aut interlice vocem colonia, aut eandem H - ιν, subaudi
v. 3 2. Forte, eounia isse Drusi castris, ut sequitur in Catigna P. q, 2. In Aben aliquid desideratur, populo scili-
cet debeatur ne iter nec ne V. 3 nusquam inuenio nescio an felle scri- ptum fueritiunde Alsellani Ita liae. populi apud Plinium cap. xl. lib. Hiaquemadmodum ab Allife Alli-
v. Iq. Vir clariis. Cl. Puteanus in libro suo, ex quo hic expressus est,delet negativa nan: recte. est enim auctoris verbis & menti plane contraria..Eadem inepte inculcatur postea in Capua dc Caudino coloniis. vide pag-3IaS I IV. 2 i.Mallem sine pucho legere, Iidia mutes aed. v. 27. Hic deest vel pedum numerus,vel non debetur' v. 3 Σ.Sic distinguendum putat Cl.Puteanus, Capua mura ducta colonia Iiιlia Felix &c. Vt paulo ante, Beneventum muro ducta colonia Concordia P. 3, 3 .Ad oram emendatum est,a Susta Felice. fort.
69쪽
l .est, '.Iutae Felici. nam coloniam Capuensem dictam esse Iuliam Felicem hic ipse auctor testatur. Haec Puteanus . V. ID .FOrte,adiaricatum,ut oppidum reserat. V. 2s. Inter Italiae populos licet Castrimoniensex numeret Plinius, mallem hic tamen Castrum nouum quam Castrimonium legere ; quod Liuius, Florus, &Paterculus Castru nouit colonias deductas scribunti o I. an.Vitiatu m est huius coloniae nomen. Legendum sors an ex Plinio, Cernete Mariana. eius Verba cap. V. lib. II i .sunt, Capitulum, Cernetum, Cernetani sui Marianr cognominantur P.6,I. Legunt alii Contia pro Cadat a. Deliberandum tamen,an Caecia scribendum sit. est enim antiqua i nscriptio quae seri, COLONIS . SEN v ISSA
pilij.Male hic ergo populi scribitur
ao T. II .Lubens legerem ager eius praemia militibuspra parie, &c.sed haec merae coniectum V. I 3. Apud Paterculum lib. i. scribitur& Plinium cap.v.lib.tii. braterni Peteres,Fabraterni
r. 3I. Puteanus arbitratur militis merito legeridum esse pro militi mentillo,ut paulo ante habetur P. 7, 1. Onuphrius legit ,Zaurolavinium legere coe-
v. g. Idem legit Lanuuium, deinde mox μης stana i3o v. 1 . Scribendum sorte & interpungendum se, Ligores Baebiani & Cometiani muro ducti III. irali le- ge.iser&c.Plinius cap. XI .lib. III. Ligures sui cogno-
70쪽
minantur Corneliani, in qui sebiani
V. I 7. Scribe dedussa a C. caesare.
P.In plurali a probatis quibusque auctorib. PuιeοIi
V. 29. Le ge limilibus sulianis P. 9, 2. Rectius scribetur Suessa Aurunca. Aurunci Latii,Arunci Baeticae populi fuerant.Liuius lib. I x.
Suessa Auruncorum fuerat ... v. 2 o. Forte reponendum similibus Augusteis in nomi
nibus en a signatus. ita scribitur paginae sequentis io ver u primo. Sed & milites Augusteos fuisse exsuperioribus colligi posset,ubi inquit pag. 3,ro. iussu casaris ei rusti militi nominis sui est renouatus.msi quis hic quoquetranspositis literis ii ii scribat. P. IO, V. 8. Onuphrius legit pro
V. 29.Pro Athenas , sussicio Atinas. Lucanorum populi mediterranei sunt Atinates, Bantini, Eburini, Grumentini,Potentini &c. Plinio auctore 'V. 31 .Leg. Gracchanis.&v. 3M ita disting. in oriente, se Κλ δε in Meridiano P I I, 6. Non dubito quin verum sit nus: quia Brutiorum opidum Consentia est, non Constantian P. I Infra p. 32, 3. scribitur Vtrobique erratum reor,&ex Plinio Aeculanenses restia tuendum. sunt enim Aeculani populi Apuliae, cu-igs agri hic describuntur iv. 12. Rectius habebit locus,si legas Item Ηοώο-xs,Ausculinus,Arpanus,Costatinus,sipontinus,Salpinus,