Zacuti Lusitani, medici et philosophi praestantissimi, Operum Tomus primus,…

71쪽

DE MEDICO RUM

N i M AE L V M oninium princiae' homo; smiraculum magnum)licet in se, iob praeclara tarii animi, corporis insignia nobilissimus ac diuini sita

mus sit , tum ex mirabili eius aignitate ac structura, tam ex temperi r quam pr e caeteris animantibus exactissimari, symmetramque obtinuit: tamen curri aldiscorat quatuor primarum qualitatum concorali, ab elo mentorum ab inuicem inter se pugnantium dIscordia , tanquam a principio interno; a Iebus naturalibus , contra naturam, dimon natural ibbs, vellit acali urgetiti ima, αvehementissima oppugnetur , cum sit mimorum ultimum, subit maiorem varietatem compositionis, quam caeter omnia, ita ut cuta eodemad selisiam temperamento , v rias & affectiones ,& passiones experiaturi

Eas ergo a capite pocissimum aulicari libuit. Est nim caput rationis domicilium, facultatis animalis, ac cerebri receptaculum, quod velut galeaipsum regit, Mab extermnis iniuriis defendit. Et cuth sit camilius uniuersi corpo*; & cucurbitulae instar, trahat

continud, sorbeatque partium inferiorum ex rationes, cum sit in altissima sede, tamquam in suprema arce locatum, non potest non crebris' vaporum , de fuliginum haus, bus repleri,& inebriari; liuet perplure , vernas , os,hares, aure excrementa sua abfernis partibus ascendehtia a se depellat: - I e . Quare fit, ut mutua dimicatione pugna cerebri affetatur, Mex est in sitieetas partes sese exonerantes emaneonnumerabilium morborum aceruus . Et quod caput sit 'Omnium aegritudinum flidi atque 'rigo Ex qua scaturisine , saeui,periculosi,&lethales Amanant asse stus,quos recensere esset valde laboriosum. , Ad haec,Cerebrum in apite receptum,iembrum est diuinissimum, ωquod figuram. dat uniuerso corpora mam ςx capitis in dipudine reliqu u ossium naturam putat pendere Hipp.Pars ergo est praestantissim .in qua principes animae facultates resident, diuti njores,ac excellentiores,ratiocinatrix, mestix,spntiens,rectrixque facultas in ea sitae tanti iSiue ergo eius praestantiam situ,siue ex operationum dignitate , siue ex functionum. robore rimeris: ab hac patiel; has medicinales principum Medicorum historias ordiri commodissimum fuit. Est enim cerebrum corde nobilius , praestantius, ac excellentius; a iam memoriae,iudicij,& cogitationis est uberrima ossicina. Sed & cerebroomnia famu lantur , eiusque gratia totum corpus cpnstruistum est. Est ergo nobilitate caeteris praecipuis partibus praeferendum: Cuius assectiones , ad vitales partes usque , in hoc prim libro,iauente Altissimo, delineabimus.

72쪽

Zaeuii Lusimi

Alopecia , sola purgatione, lanata.

OLE CENs quis'iam bona hasiiussinis assuum, hancassinionem in capite habebat. Erat autem su familiaris mihi, is victin rationem etiam ' , qua iampertres, plebat enim se quotidie ferme fungis. Hunc itaque sta hie ex Cotivnthide meta i, bis inquinque diebus: prima sanὸ purgatisne quatuor ex ea drachmis,insectwd quinque exhi- bitis. Privivamvero adhinpti et uioncideuenirem,catapotia ex Aloe undecim ei praebui, ciceribus fere magnitudine parem habentia.Habent enim catapotia hac colocynthidi a

ego partem unam sicci Absinthi3 mimo ; Ante mers etiam Mastichen Chiam,& ddesiliam adieci hoc enim modo suis, rus tu bati ri Uerum pra ter qui ea reiecerim postea, alis sermone explicabitur,quem in compositionispurgantiupha -- tim libras resimo. m itaque post hin πρου puriations, homini pitiatam e capite deducere per pophlegmati mosve iam, atq; deinde phax acum quoddam ad assecta artem hibere contigit ipsum derepente in profectionem quandam ab legari Sin qua clan bonisAcci cibis, dae quibus a me diu rat, ut Nar, post dis forte siginti diit, ab assectione circa capillospenitus cur uri os inita .de of pos. Med. E , vis si quesbeci simul vacuari nequeunt, & si subit b

etacere tentes , robur partis praestantis nimium exolues, oneramnatim,simultaneam vacuationem ferre non posse

Concoxit autem,&praeparauit licet expresse de m dicamentis non doquatur j exhibitis catapotiis ex Aloe, Mastiche,Bdellio , Absinthio, & pliis : haec enim calida cum sint, & tenuium partium,cratas humor e s incidunt, magnitudine on purgationis gratia ,mia adpurgationmersatus dis tit,&c. De ei ori sed expurgantia, ut aluus qutur,& humores forte redundantes incerentur,ut sic leuat natura,& detra cilleque Mastichen, quam Quintus inibat. Nam Bdellium,& Mastitae suo te rogatiuam quandam habere super om caeretique Graeci, & Arabes coofire 'borat; & non solum esseaenium medic

PARA PHRASIS IN IRIMAM

Historiam Galent.

75쪽

fanguisugisfacta, prosuri prius inu

78쪽

dum efficax. Nec delaere viri usu , experientiaque insignes, et sint valletioL .ena t. s. at A. cent. 3 s. qui in deponen' plenitudine uniueti i , milla praecedente pari phlebotomiae nece fiat tonerarium arbitor; sic in

Et haec est potior, &subtilior expositio , quam interpretum ibi, Gentilis stilicet, Dini, Hugonis, Iacobi de F uio, de Panib. Nam considerant duos terminos, -dine: profundius agere,quoniam cucurbitulae solam epi rudines rostrum altius figunt sub cute, & intra carnem, - S sic intellexit de euacuationς hirudimim Auic. Si vero

consideretur locus, vel terminus a quo evacuant, qui me

ita vere: quem modum non tetigit Attic. Sed haec so- . . quem sequutas ,stea fuit Mem'rialis incomta P. 2.nis haemorrhoidalibus applicentur , profundiorem esse extractione, quae fit cum ventosis .his autem venis consu nere, S superioribus constat manifeste. . Sunt qui contextum Auic.l Misime exponant, sed non ad mentem ipsius,quod ipsi putant effeci ue. De quorum numero sunt Horatius Augenius lib. 4o. de sang.mifc. 8., de eo edoctus Antonius ab Aguilera lib. 3. de varia cu--Mnd. t.cap.8. Dicunt enim Fbd Al.pro topico applicabat curi in qualibet parte,& sic intellexit solum vacua re sanguinem qui carnibus adiacet. Avicennam verb eis tentem in uniuersaliores usus, proniintiasse profundius ag re. Sed haec solutio praeterquam quod quaestionem Aulcmon luit, comparatione secta de euacuatione hirudinum, ad euacuationem Ex cucurbitula ; est etiam ad

HISTORIA GALENI,

De dolore capitis Quinquagenarius dolore capitis vehementi oppressus, sanguinis missio

ore illi carpitis Φehemenii , in dextro potissimum tempore ioborto,non expectans dum amicora an qui fiam ad se veniret, sibii Mocte nam incidit. Itaque dolor illiprotinin conquie-; lis, tum exilis mansit, atque corpus ritu desiit, carraphiau Graeci vocant θsic mi vix prininum habitum receperit , cto.

et lib. I a.Meth. cap. I. istor. 18. H historiae explicationem accedo. Quae, cum habenda, docet nos quantum oporteat esse solicitos in curatione senturi;&quibus erroribus, de periculis se e ,

ponant, qui in hac aetate illicb sanguinem imperant

emitti dum . ino pacto summopere t udo illis, qui pla-

cum bitulas,medic enta purgantia,& plura reuellent udatus esset dolor, attractis videli et & vacuatis, sanguinis missionis vi, qui in caput irrepserant humoribus; tam

ea sequutad Qt am , & alia plurima incommoda ab eo

Gall. Meth. 1o.dum sic inc bos inciderunt longos,postquam immodica in tione resoluta naturalis uti fuit. Aliis , cum immodica vacuationis noxam cor esse temperamentum redditumst idius Ex qua restia

geratiis cile ex quavis occasione ori, decolorat Lacm to corpor abitu Urant: a* ex eo i se in mosios decide- ac ventriculi imbecillitatem, sy apoplexiam , ct deliria, σαtas urgeat, in curandis morbis senum, abstinere oportendia pugnat. In quem sensum intelligendus est Auic. 4. I. cap. 2 . quo anguinis missio facii febrem, ct patrefactione resoluendo sanguinem , & spiritum, quibus corpus ad sui aliis . , α operationes obeundas opus habet. Qua de

79쪽

Medisorum Pinc'. Nisi Lib. I.

ratemque mariis nee statum, ve inter omnes subtili A . - . . me firmae Duratus in Coacas, cap. 13.is cmnaen. . in

nimianguinis missio, siluberrimum alioquis amesium, HI ST ORI A Vplurimum nocet, si intempestiue administre r. Qua de De Huncaindicebat Rasius lib. 6. Immon Apicis bimeos qui in V

capitis in fel

li 0 pisis,festina ectus, tremor, Ulixia, Matia odore ac damna, ut ipse resert 4 ad Explicat erudite Femel.Σ. h.- 16Lege si placet Ludou. Leminum, iri Viniosaia etaim bo, Ri& Iulium Alexandrinum in comImitu loci, qui eloquerirer contigit. Aprandio diuite Ee intempestiuae venaesectionas noxassisputarunt. hominem im odorem vehemens

HISTORIA VI. GALEONI, De dolore capitis. Dolor capitis in febriente, ex vini

odore adauctus.

Omnio sane ciui nubo, Romae medicinam exerranti latcontigit. Aprandio diuitem quendam, ac praepotentem hominem ini odorem vehementersti minuisit. AEgem is que cumcapitis dolore magnamfebrim habens,atq; ideo viis odorem exeuntem aegreferens, ui tum ut longius aliquams

80쪽

Io I . Zaculi Lusitani

voce Grebro&neruis , Fini etiam inlax npn nucebit 2 Α - et I resistendum. mamobrem adcitissimam spiri- Maxime cum odores caput grauent apud Hi p. s. aph. M. tus generationem , Marsilius Ficinus lib. 3. λ. vita ciuitur licet tacton Iarothatici tCosti, Casiae brae, qui fe- contait vini qdqrem steque