Dissertationem medicam de embryone in ovulo ante conceptionem prae-existente

31쪽

vestientium, ingressa , lympham illam crystallinam ad

instar fermenti , uti videtur Iacob. Gaveto. de μγa febris idea Tr. I, commovet, et eXagitat, parteSqVe cohaerei

tes seiungit, seiunctas consociat, adeoque embryonis corpusculum componit. Aut ingressa portio illa geniturae in lympham, illam perVadit, partesque alias firmat, alias fundit, et in iis convenientem motum e citat, quo nascentia embryonis stamina magis explia centur, et longius latiusqVe eXtensa, in solidiorem demum machin alam coagmententur, adeoqVe propter insitam vim plasticam geniturae in perfectum hominem Mngantur. Quam in rem ita habet Ant. Eme

hardi : In prima foetus formatione spiritin genitales, vel potius natura, quae istis spiritibus iness, habet se ad modum plectoris, qui primo opus suum per omnes partes desineando postea perficit, ac manum addit ultimam et ita par res noseri corporis nubia observata partium prioritate aut

posteritate ) fimul ac seme et quasi unico momento, delineantur omnes, saltem nemiaticae vulgo dictae, cum sanguis prius generari, priusque distribui debeat, quam pars sanguinea post constitui, quamvis interim nustae partes sanguineae, tam simplices fini , et homogeneae, quin omnes

aliam adiunctam habeant ex nermaticis, quibus tanquam fundamentis superstruuntur ad harum tutelam, et operationem,siquidem aspermaticis dependet omnis actio D. de novo som. et brut. exorr. p. 3t. Ab hoc parum dissentire videntur Vesting. SIntagm. anat. c. I. Gurveus de nutrit. foet.p. ILc. a. f Deus v. de generat. fort. in uter. pari. II. Sect. ι. Hoboc en. alicund. hum. Art. III. et IV. Mesiam di γ t.

atom. c.3. A allire, Porum quilibet suis accessionia

32쪽

32 DE EMBRYONE IN Ovno ANTE hus locupletare, et variiS rationum momentis praefulcire hanc sententiam connisUS est. Inter quos uitiamo loco haberi non debet Io. Conr Brunnerus, qvi, nisi embryonis machinula corporis ex colliqvamento, seu lympha crystallina efformata statuatur, non posse idoneam, et probabilem reddi rationem scribit, quomodo

unica imaginationis Θi in gravida producantur hic capita, aut pedes vitulini, ikic canina facies, aut alia monstro membra etc., experimento utique certo, partes ac membra demum formari in utero aut ovo, atque delineari. Responsi ad Schedia . de pancri et eius use

XXVII. Atque sic quidem multi tenerrimum embryonis corpusculum excitari ex lympha crystallina, indeque omnes difficultates expediri faelli negotio posse, actitrantur. Sed uti fateamur necesse est, rationum momenta ex ipsis rebus desumta unum esse, idemque firmissimum convincendi genus, ita pace dissentientium dixerimus) difficultates, quibus generationis negotium involutum est, non adeo facile, quemadmodum illis in mentem venit, inde tolli possunt. Etenim constare inter omneS remur, lympham illam crystallinam ex particulis indole, moleculaque VaritS conflatam, et diversimode confusam esse, ac, quod credibile est, placidissimo agitari motu, propterea quod nullam in hac rerum universitate corpuS, ut recte pertendit CL. Bostode ab L. corpor. quiet. absolute quiescit, sed illius minima in perpetua commotione, qVam qVidem oculis usurpare non possumus, versantur, et huc illuc circumvolvit

33쪽

C mPTIONEM PRAEEXISTENTE.tur. Praeterea liqvor genitalis eX duum pariter generum corpusculis, aliis lentis, et glutinosis, aliis tenuia bus, et elasticis, qVae spirituS Vocantur genitaleS, C ponitur, quorum haec agilitate sua in totam crystallianam ovult lympham sese diffundunt, eamque exagia tant, et in motum abripiunt. Hi igitur spiritus genitales, cum sint agillima, et exilissima corpuscula, eX purissima sanguinis parte genita, variarum certe partium ideas recipere minime possunt, secundum qVaS me bra corporis essingant, quod voluit Oresincunt in Sygde Foet. hum. P. II. p. v. neqVe eum motuS Ordinem tenere, qVO Maevis particula sui silmile aggrediatur, illud efformet, adeoque Vitale embryoniS mi aton componatur, quemadmodum Visum est Fore o L. II. De mor. animac neque etiam animalcula quaedam, quae formationis munere fungantur, in se c0ntinent, quod placuit

to minus lar quidam familiaris illis inest,qui omnia cooporis membra poliat, polita apte coagmentet, ac fabricam corporis perficiat, quae Aristotetas, et quorundammtiqvorum fuit sententia. De Generat. Animal. L. II. GLHaec enim, et si qVae sunt alia, non possunt mente nostra, quomodo succus genitalis ex lympha illa crystal lina tenerrima embryonis stamina effiagat, comprehendi, cum ille aeque ac lympha ista ex variis partici lis componitur, quae licet tenuissimae sint, nulla tamen facultate formatrice, Vel ideis, et sormis, ac principiis aliis, tanquam architectiS sapientibus, multo minus ratione , et intelligentia praeditae esIe possunt, quae tamen, si admirabilem c0rporis fabricam, qua exquisi- E tissimo

34쪽

DE EMARYONE IN OVULO ANTE

tissimo artificii genere Omnes parteS coagmentatae sunt, respiciamus, Omnino requiri Videtur, clim nun am vel ex mrtuito particularum coalitu, Vel aliis qVibuScunque modis tam artificiosissima machina concrescere potest. Quo factum est, ut cum veteres inter se ambiguerint, et ad spiritum in semine, et spumosi corpore contentum , atqVe ad naturam in eo spiritu proportione respondentem elemento stellarum confugerint, tum recentiores in varias sententias distracti sint, et quaedam animalia eX materia priuS cocta, et aucta Qrmari, ita ut omneS eorum parreS simul per metamorphosin na- stantur, ac distingVantur, qVaedam Vero, facta parte una prae altera, eX eadem materia simul irmari, augeri, et nutriri, statuerint, qVOniam horum fabrica a parteat qua,tanquam origine, incipit, cuiuS Ope reliqva membra per epigenisin producantur. Vii Har Exerui. XLV.

XXIII.

Ex his hactenus eam in sententiam disceptatis se matio foetus ex lympha crystallina Ope liquoris genitalis , tanqVam architecti sapientiS, ambigua valde, et dubia redditur, tametsi multi praestantes ingenio viri

illius patrocinium suseeperint. Praesertim cum nondum satis evictum , comprobatumque sit, lateatne in succo genitali facultas qVaedam plastica, auranima quae tenerrimum embryonis aVtomaton delineet,et effingat. Vnde etiam Aristoteles hanc qVaestionem dubiam valde,

et inrrigatam esse ait, utrVm sic extrinsecum νυ d, au in

35쪽

et de Generat. et corrupi. L. II. c. 3o. QVam sententiam,

quemadmodum merito relinquimus, ita illam eo libet tius amplectimur, quo certius constat, cuncta futuri embryonis rudimenta iam ericta existere, ac colliqv mento innatare, ita, ut nihil mancum, nihil impers ctum sit, quae cum a liqvore genitali animata et exstiscitata sunt, simul omnia evolvuntur, in ViVumque e plicantur foetum. Ita sensisse meminimus post CL.Ma thium, et Rosechium, docilissimum Pe eum, et acutissimum Archiatrum Bergerum, quorum ille ita habet: Revera inqVit, expensis scrupulose omnibNs, partiumque su- diis, et praeiudiciis sepositis, posteriorem sententiam, ut ut

valde abstrusam, et a sensibus remotam, gravis ma argumenta priore magis probab clem reddunt. Sobediam. de pancri et eius Uur hic Vero sic pergit. Cercum, ut in gracmmis feminum gemmulis piantuiae exsunt, at ve in ovi cuiusvis gasiinacei, cum foecunii, tumsubventanei, macula asia cim culari, quam cicatriculam vocant, isqvidum pusti vestium, tanquam aggere conclusum delitescit, ut ex frequenti ovo rum inspectione compertum habeamus, ita dubitandum non est, quod in ovo quoque muoeris, quamvis nondum foecundo, foetus futuri rudimenclim compendio praemisiat. L c.

XXIV.

Cum igitur tenerrimus embryo, omnibus absolutus numeris in oVulo emctus, efformatUSque lateat, et ad incoandam vitae choream nihil amplius, praeter quam liqvor genitalis, requiratur, i liud, opinamur, intel- leehu facile erit, et eXistere debere parteS OmneS, quoniam machina corporiS habet rationem continui, et

36쪽

vasa ista interluere succum qVendam, qVi tractu temporis sanguinis naturam, et idolem adsciscit, adeoque colliqVamentum, embryoni circumfusum, materiae nutriciae Vices gerit, foetumqVe alit. Ille autem ii, quor limpidissimus, qui exilissimis embryonis vasculis comprehenditur, placidistano, ut credibile Videtur,eXagitatur motu, tameni Veri sanguinis natura, et in i te adhuc destituatur, quam tamen, facta OVuli foecundatione, facile recipit, ac in orbem actus, PurpureuSevadit. Quod etiam indicat CL. Ma*gbius, qui istum liqvorem a colliqvamento parum differre , et tractu temporis facile in sanguinem, excitata illius in orbem

circuitione, abire putat. Hoc autem certe se ut, scribit, paret, sangu/nem seu sannineam massam a primordio non omnia ilia habere, quae in ipse ex post deprehenduntur. Priama namque costiqvamenti Decies, a NPulu versus foetum deductis, in vasis patet, mox vi fermentarionis DbvitHnnus, et rubignosus humor emergit, qui tandem rubicundo evadit, siub pos remis hisce naturis in Drum pessitur. in format ρμα. in ονο. ρ. f. et 1. NeqVe tamen Censendum est,

placidissimam illam commotionem, qua liqvidum illud ante foecundationem gaudere diximus, ad has inducendas mutationeS sum re, sed dum demum incipit rubescere liqvor ille vitalis, quando succi genitalis elasticae,et viviacissimo motu praeditae particuale illum pem Vaserunt, ac qVasi fermentarunt. Modo forsan haud multum disssimili, ac videmus, lac iusta proportione spiritui salis ammoniaci remistum, et blando calori digestivo commissum, primo colorem subflavum, mOX rubicundum induere, et in massam qVasi sanguineam

37쪽

C mPTIONEM PRAEEXISTENTS. 3 7 nVerti, cum nulla coloris sanguinei ratio neque in lacte, neque in spiritu saliS ammon. latuit. EXPOintelligamus licet, ante vitalis succi collectionem, et in

sanguininis naturam conversionem, carinam cum c

pitis,cerebri,et reliquarum partium rudimentis deline tam existere ; et qVemadmodum in plantarum ovis primum colligitur colliquamentum, in quo ab initio Plantula natitat, et progerminat, qVae eX diversis et fermentativis succis concreta adolescit; ita in primae-Va, et simultanea animalium productione idem statuere licebit, cum iudicare possumuS, in OVO embryonem inesse cum membris omnibus, huius e compagem nutriciis, aliisque succis commissis , absolvi, ex quorum suscitata mutua actione sangVis successive gener tur, et parteS Olim eXsculptae erumpunt, ac magis magisqVe eVolutae, in conspectum Veniunt. Neque etiam magnopere laborandum erit, Ut confirmemus, colliqvamento embryonem nutriri, siquidem experientia compertum, comprobatumque est, facta illius an matione, Omnes functiones , quales necessariae sunt, illum exeqVi, adeoque et alimento indigere, qVod nu-spiam aliunde haurire potest, praeterqVam eX colliqvamento, cui innatat, qVO absumto , succum nutricium a

matre, spariis chorii radicibus in uterum, recipit, usqVedum in lucem suscipituri XXV. Atque haec, firmis rationum Viribus innixa, eum per se pateant, tum illustrius dabunt indicium, et documentum foetus abortiVi, atqVe OVula, quae a variis

38쪽

DE UMARYONE IN OvvLO ANTE caussis e sedibus, et quasi nido suo eiecta, excernum

turi De OvuliS ita commemorat Rer kringita l. c. tam coniugatae quam virgines haec ova saepissime excernunt, infensibinter quidem, quia non advertunt, necquicquam de iis

ouscipicantur. IdemqVe etiam nobis videre contigit in puella amore iuVenis capta, et percita, quae cum lan ine menstruo, quo suppressi, diu laboraverat, ovulum, nucleum cerasi mole aeqVans, profudit, in qVo rudimenta foetus conspici poterant. Et paucis abhinc hebdomadis femina relictam placentae partem, qVam molam alias appellare solent, insigni cum sanguinis profusione edidit, quae in altero eXtremo coaluerat, in altero vero patebat, ita ut fere sacculum referret, in cuius medio duo gemelli, suiS adhuc OVulis conclusi, et colliqvamento innatantes,iucundissimo conspiciebantur spectaculo, ac magnitudine minorem formicam aeqVahant. Vt praetereamUS illa, qVae magnificus Archiater Bergerru pro singulari erga nos beneVolentia, qVam sanctissimam ducimus, Videnda praebuit, eaqVe partim

in programmate anatomics, partim Vero in c. r. L. II. de natur. hum. elegantiSssime aescripsit, qVae hanc sententiam pariter idoneis rationum momentis tuentur.

Idem etiam in brutis, factis experimentis. demonstrari potest. Nam si canis feminae tertio circiter a coitu die abdomen uterumqVe,qVOd non semel in scholis an tomicis fecimus, incidas, nihil quidem seminis in illo, sed vesiculas quasdam, modo pauciores, modo plureS, deprehendes, quae si armato oculo inspexeris, futuri

foetus canini carinam cognosces, in colliqvamento innatantem, ac omneS ParteS Ostendentem. Vt decor-

39쪽

CONCEPTIONEM PRAEEXISTENTE.

pore luteo, et glandulois, in eoqVe quasi exciso calice, ex ro ovillum prodiit, nihil ameramus, quorsum legi

ad quos huius rei studiosos remittimuS.

Quae vero in contrariam sententiam rationum momenta commemorantur, illis facili negotio, ut quidem arbitramur, consuli poterit. Primo enim nihil afferunt, qVi rudimenta embryonis in ovulo praeo stentia facris literis, et potentiae divinae, quae nullis circumscribitur terminis, reclamare pertendunt. Tantum enim abest, ut haec fidem sacris derogent literis, et divinam potentiam infringant, ut potis eandem clarissime non sine singulari summae admirationis incitamento declarent, praesertim si Verum erit, qVod nemo inficias ibit. recentem foeturam lacti recenS concreto similem esse, et in aqua calida in lacteum, seu album liqvorem dilui posse. Quod etiam testatur mobus, qvi corpus suum ex lacte ad instar casei formatum esse a Deo dicit, idque carne , ac cute indutum, ex ossibus et nervis coaluisse. Non quidem fortuita quadam particularum concretione , qVOd post Epicurum Lucretio Visum est, sed divino prorsus artificio, ac summa mathematici ordiniS lege constructum est, ut organum, veluti eX mille aliiS OrganiS conteXtum, permultas Obeat functiones, qVae neutiqVam a mente, sed ab apta, et concinna partium dispositione, velut ab artificiosa automati constructione essiecta, proficiscuntur. Et ingens prosecto divinae potentiae miraculum

40쪽

est, e tam exiguis, et fere inconspicula principiis tam admirabiles machinas nasci, qVae succiS intus agitantibus, et per totam diffusis molem animatae, incredibules, et admiratione dignissimos effectus edunt, ac in ingentem saepe excrescunt magnitudinem, ut si illorum primordium cum seu Vigore contendas, vix ubiam esse commensurabilem proportionem deprehendes. In primis autem sapientissimi Numinis infinita potentia ex insectis elucet, qVorum quaedam cum fere Vis um Oculorum effugiant, iacile iudicemus licet, illorum ovula multis modis minora esse, in quibuS tamen animalia omnibus absoluta partibus continentur, quae in lucem

edita, in aere, Veluti atomi, Volizant, ac non contemnendas saepe noxaS inserunt. cupressus, scribit, Primus,fere

semen formu issem re expetitum 7 ampliato euam mira uis tantuli animatas cibo ab umi saniarum natatim arsorum.

H. N. LXVII. c. lo. EX quibus intelligi potest, maioris opus potentiae esse, tam admirabiles machinas fabricare, et conserVare, qVam eaSdem destruere, quoniam aegre, et longo tempore cresciant, qVae facile, citoque

corruunt. Eleganter, ut multa, Sene AE : qνam longo tempore opus est, inqVit, ut conceptu ad puerperium steraueatur infans ' quantis laboribus tener educatur, quam di-- ngenti alimento obnoxium novissime corpus adolesiit Z a quam nubis neq=tio dissemitur. Vrbes constituit aetaς, hora solvit, in menco sit cinis , diu θ -. Magna tureia stant, et vagent omnia, cito et repente disisunt. Nat. Et as.L.III. c. ag. Multo minUS L m', Diemerbro cit, a I rumUVeratiocinationes, quibus occurri vulgo solet, stabunt, qVi feminam aeqve ac marem semen ad uterum fundere,