Dissertatio medica inauguralis de dysenteria

11쪽

ε 3. Febre intermittente comitata ; 4. Sine sanguine ; . Miliaria comitata. Est et aliud signum auctoribus passim ob servatum, quod haud raro dysenteriae se Comitem adjungit, satus nimirum, qui satiS COmmode definitioni Doctoris CULLEN forsan sub -

necti queat. Sed cum definitio accuratissima morbum, neqUaquam aeque bene depingit ac historia delis, oportet me talem historiam tractare.

MORBI HISTORIA.

HIC morbus plerumque in Calidis temporibus et regionibus aCCidit, exeunte aestate vel ineunte autumno, quo tempore febres intermittentes atque remittentes maxime grassan- tura

12쪽

4 DISSERTATIO MEDICA

tur, quas saepe Comitatur ; aestatibus ardentibus et pluviosis exeuntibus valde viget, et praecipue exitiosus exercitibus devenit, in locis demissis humidisque Collocatis, et expositis emtaviis Putridis materiarum ran Cidarum animalium et Vegetabilium, comitante calidissimo et humidissimo auris statu.

Ρlerumque pyrexiae signa praegrediuntur, languor, lassitudo, rigores, et magna debilitas, ZnoreXia, nausea, et Vomitus materiae saepe biliosae ; tandem alia signa febrilia succedunt, calor, scilicet, sitis, dolor capitis, dorsi et lumborum, pulsus frequens, et Cutis arida.

Praeter febrem generalem, notae sunt asseC-tiones topicae sese ostendunt, nempe, alvi a trictio. ventriculi et intestinorum inflatio : far Ces quantitate admodum parCa e XCCrnuntur, praecipue spumosae, materiae muCOsae, Cum bile et saepe sanguine mi X tae, Comitantibu S torminibus

13쪽

DE DYSENTERIA.

minibus et tenesmo. Alvi dejectiones primis morbi diebus saepe amplae et biliosae sunt, et

tenesmum et signa febrilia per tempus breve sedant, aliquantum remittunt, mox aucta vi reditura. Enim alvo fortius astricta signa omnia augentur, dejectiones alvi glutinosae frequentiores fiunt, torminum acerbitas et tene Lmi multum ingraves Cunt. Alvi dejectiones quae in dysenteria o Currunt, sunt, ut diXi, praesertim spumosae Cum muco, bili et sanguine saepe mixta sed haud parum specie variant; interdum sanguine omnino Carentes, tum FluXus Albus appellatur ;autem in e Xemplis aliis, sanguinis puri profusio tanta est, quo aegrotum in vitar discri

14쪽

6DISSERTATIO MEDICA

Vermes generis teretis saepe inventi sunt in faecibus dysenteriae laborantium, et interdum vomitu ejiciuntur sue pissime quoque mole-culi, his aut casei frustulis haud absimiles, una reperti fuerunt. Faeces semper foetidissimae sunt, et praecipue in morbi stadiis magis provectis, et gangraena incipiente maxime pestiferae deveniunt. Saepissime pus Verum eXCernitur; et Cum hoc in morbi principio evenit, J. PRINGLE, Eques, alium morbum subesse opinntur. Not, ' inquit ille, but that the intes- tines are liable to be ulcerated in dysen-

15쪽

Dr D. MoNRo aegrotantium mentionem fecit, qui in decursu morbi de dolore vehementi Circa rectum conquesti sunt, maxime saeviente Cum faeces dejectae sunt, per aliquot dies duraturo ; tandem pure flavo cum faecibus dejecto, abeunte i et hoc attribuit inflammationi acutae partis; dolor enim mitigatus est, venaesectione et enematibus saepe iteratis. Substantiae membranaceae, tunicam villosam simulantes, rarius dejiciuntur.

Sed Μo RG AGNI, in libro suo de Sedibus et Causis Morborum, Epist. 3I. inquit, has substantias membranaceas in faecibus apparenteS, non frustulas tunicae villosae intestinorum esse, Ut au Ctores putant, sed mucum inspissatum et lympham. Vero, ex dissectionibus Jo-ANNis ΡRINGLE, Equitis, et aliorum, potius Crediderim eas esse veram tunicam villosam intestinorum. Muco ex parte intestinorum inferiore

16쪽

feriore amoto, tunica villosa abradi et ejici possit. Si faeces alvinae ejectae in globulis duris ap-

parent, Scybala appellantur. Faeces alvinsoquae in coli cellis diu remorantes, globularum durarum formam adeptae sunt, et siquando ejiciuntur signa Omnia remittunt. Febris quae haec signa Comitatur Variam induit formam; aliquando violentissima est, alias levis omnino aut nulla. Interdum VC-hemens febris biliosa in dysenteriam desinet , cum in exemplis aliis, febris est synocha, et interdum putrida, quae, noti 8 gangraenae in-

ductis, cito fatalis evadit. Sed plerumque febris est levis donec morbus longe duravit: tunc typho graviore stipatur. ΙΠ' Vid. ΡR; NOLE A MONRo on -υ Disoss.

17쪽

In exemplis quibusdam morbus sponte sua decedit, in aliis diu durat et in diar rhoeam vel lienteriam desinit ' ; si vero inflammationis, aut putredinis signa gravia sint, paucis diebus exitum lethalem habere solet. Μodo perpetua in somnum proclivitas, et interdum etiam morbi initio convulsiones adsunt. In casibus levioribus, delirium primis morbi diebus urgere fertur '.

Ρrincipio, singultus non periculosus est ;sed quum morbi stadiis productis advenit, indicat ventriculum inflammatum esse, vel intestinorum gangraenam inceptam, praesertim si notae consuetae gangraenae adsint.

B Lingua

18쪽

DISSERTATIO MEDICA

Lingua sub cursu morbi fusca est, adversus finem arida et nigra fit, et sitis inexplebilis ;somnus turbatur et abrumpitur. Ρulsus in hoc morbo multum Variat, Pro aetate et temperamento aegrotantis, saepe tardus ac debilis; exceptis quibusdam casibus, qui Verno tempore Contingunt, quando morbus robustos, ac bene valentes Corripit; febris augetur noctu, et mane remissio accidit.

Si remedia apta applicentur in morbi principio, signa omnia leviora fiunt: Febris minuitur, dejectiones minus frequentes fiunt, tormina et tenesmus non tam severa, et aegrotans gradatim convalescit: Sin negligitur morbus aut diu protrahitur, gangraena advenit, vel ad eam proclivitas. Gangraenae exortae signa sunt, cessatio doloris omnis, qui hactenus intolerandus fuerat; pulsus debilis, irregularis, et intermittens; singultus; oculi

languidi

19쪽

languidi et visus defectus; dejectiones urinae ac stercoris inscio aegro, quae nigrae et laetidissimae apparent; extremorum Corporis frigus, quae Cum gelido et Vis ido sudore teguntur ; dissicultas devorandi; lingua nigra etaphthis obsita ; coma aut delirium ; interdum subsultus tendinum et convulsiones, quae signa periculosa Cito morte aegrotantis excipiun

tur.

Ηorum signorum pauCiora vel pluria morti antecedunt; sed nunquam omnia simul in eodem aegro inveniuntur. Vel inflammatio abeat in ulcerationem, quae febre hectica sub oriente, aegrum diu maCerat, tandem ad mortem perduCiu: Vel statu Crasso et schirroso tunicarum intestinorum desinere possit.

Di. io dysenteriae incertissima est. Interdum aegrum de medio tollit paucis diebus: alias hebdomadibus vel etiam mensibus durans,

20쪽

DISSERTATIO MEDICA

Tans, tunC male desinit; relinquens intestina in statu tam irritabili et relaxato, Ut Caus1 levissima morbus iterum recrudescat, et inter dum diar rhoeam permanentem inducit, quae vi X remediis auscultat. Initium magis frequens, progressuS et terminatio hujusce morbi, cursum plerumqUetenent quem modo descripsi; sed observari debet nullam descriptionem, quae OmnibUS CR- sibus Conveniat, reddi posse, quippe signa et accessionis tempus tam varia sunt, ut dissicile

vel potius impossibile sit eorum historiam perfectam reddere, ut in concursu vel successione CCCurrant. Ita morbus aliquando ad diarrhoe

am succedit, quum signa affectionis localis praesertim notanda sunt; et interdum cum nulla diarrhoea praevia, signa localia vix observata sunt, vel raro apparent, dum notae febris generalis violentis sese ostendunt. Antequam