De Ecclesia Septempedana libri 3 auctore Joanne Carolo can. Gentilio e Sanctoseverino 1

211쪽

Gentilis , aliorumque de Bovellono. Fides ,

quam modo erga romanos Pontifices,' modo ediga imperatores, multis in rebus tota vallis exhibuerat, tandem illius vallis dynastis funestissima cecidit r. nam eos aut imperio exactos , aut rebus haud secundis addictos finitimae urbes delerunt. Quare oppidani nostri, anno desuper relato , ad nobilissimam Rovellonam gentem legatos miserunt, qui conceptis verbis civium mentem de castris Frontalis, et Insulae sancti Clementis acquirendis, ejus imperio adhue mancipatis, testatam facerent. Et, ut subsecuturae posteritati viveret memoria sem-

sterna omne, quod Possent, Bovellonis exanimo legati ipsi exhiberent, eosque mutuo, ac Perpetuo societatis vinculo devincirent. Re ita composita, Septempedanis castra ( clam h

risdictione ipsi vendiderunt, civitate (2 no

loco cit. - Turchius ibidem.(2J In albo parochianorum ecclesiae majoris s. Severint exarato anno iS28. ita legitur .. Filii Tomaxii de Roυellano - Gentilatii.s de Ropellano - meolatius de A eluno

212쪽

stra donati. Imo eos in consilium venire, sententiam dicere , magistratum gerere, et in Pedi Petuum eodem esse jure, quo cives, et nobiles sunt, Senatus, Populusque Sancivit, novamque ditionem istam sub Praecipuo magistratus dominatu futuram esse censuit. A. C. Ηenricus Caesar in Italiam properans obvios

3 o ubique habebat Gibellinos. Proinde Clemens

Pontifex Ecclesiae praefecturam Roberto regi antea demandatam confirmavit, et hujus se fidei Piceni quoque urbes Guellarum Partium crediderunt, mutuoque Sese foedere armarunt. Sed, Ηenrico vix mortuo, pars Romani Imperii Electorum Ludovicum Bavarum, pars Fridericum Austriacum Caesarem dixerunt. Einc apud Italos solemniores inter Guellas , et Gibellinos turbae viguerunt. IIorum praecipuus ductor erat Uguccio Fagiola, qui Pisis imperitabati A. C. illos Robertus rex tutandos susceperat, et Mab 328 thaeus Vicecomes imperialis per Italiam Vic rius a Bavaro eonstituebatur. Dum ita res etiam nostrae miserrime turbabantur; Smedutius B varo alioquin addictissimus ad patriae tyran- A. C. nidem vocatus, suam protendere iurisdictionem 352 flagrabat. Quare anno 352 munitissimam Montis Acuti arcem ipse emit. Quod vero auri

213쪽

tio habuisset, quidve cum eo ipse hac venditione statuisset, non satis constat. Ex iis tamen, quae Postea sequuta sunt, contieere haud aegre possumus, illud arcis imperium suis eum iuribus a Smedullis receptum in dioecesis nostrae utilitatem cessisse.

Quamplures hoc tempore Italiae dynastae A. C. Ioannis Vicecomitis antistitis mediolanensis, 25 quem suo Ioco diximus foedus cum Smedulio

Percussisse, Potentiam plus aequo auctam iure sibi metuentes, mutuis sese vinculis obstrinxerunt. Sed neque se tutos satis arbitrantes Carolum Caesarem in Italiam evocarunt, donec A. C.

tandem, mortuo Ioanne, pax fuit composita. 36 Tum Urbanus V. Avenione solvens Massiliam fuit delatus, Genuam perrexit, viterbii substitit, ubi, exacto nondum mense, diem obiit extremum aegydius Carilla Albernotius Cardinalis, qui iter Smedulio ac civibus nostris, ut iurisdietionis proferrent limites, aperuerat. Ast longioris apud Italos morae Pontifex pertae- A. et sus Avenionem Paulo post reversus fuit, rela- 3 o

214쪽

tae in Italiam Romanae Sed is decus alteri re

linquens

Florentini haec inter, supplicio de Pratensibus sumpto, quod occulta colloquia cum apo stolico Legato habuisse, et defectionis agitasse consilia dicerentur; anathemati ab eodem Legato subjecti sunt. Quamobrem mirum in mo- , dum exacerbati memorabile facinus edidere, populos ad defectionem a pontifice invitantes. Mox omnem lapidem ipsi moverunt, ut Bartholomaeus Smedulius supremus cohortium dux crearetur, plebiscitis Plurimis in Romanam

Ecclesiam etiam . inter nos sancitis, ecclesiarum-

que reditibus fisco addictis. Uujusmodi tamene iacinora excusare apud Pontificem Septem pedani non erubuerunt, legatis ad euin missis; et Bartholomaeus tandem in Ecclesiae fidem recutus dioecesim nostram examplificavit (i)A. C. Carpignani castri accessione. Multa hinc inde 3so verba data, multae significationes mutuae caritatis ; donec Bonifacius IX. Ladislaum regem omni opintueri instituit, et pro imperio eidem asserendo Aucutus, Albericus , et Buldrinus

summi duces evocati sunt. IIorum ultimus Pa-(s) Turchius loco cit.

215쪽

nicali, agri Perusini oppidi non longe a Thrasymeno dissiti, patre agricola natus, ea tum manebat apiid exteros fama, et apud suos gratia, benevolentiaque, ut, quidquid tentandum gerendumque esset, felici ut Plurimum eventu ei accidisset. IIuic non sine maxima patriae dominationis jactura castrum Ficani ( 3 Bar-lliolomaeus vendiderat, quod postea in Sme-clutiorum rediit imperium.

Sed populorum in Marchia Anconitana jam

voces Passim audiebantu e Alidreae Thomacellii dominatum aversantes; et, Pace hoc tempore

inter Italiae principes, atque respublicas com- A. C. Posita, qui pro iis milites, ac duces stipendia dod fecerant, dimissi coiere simul, raptoque vivere cum decrevissent, Etruriam , aemiliam , atque Picenum habebant infestum. IIoram praecipuus dux Biordus Micheloitus Perusinus( quem Bonifacius, ut demereret , et a Pradidandi licentia deterreret, Perusiae, Tuderit , atque Urbisveteris pro Romana Ecclesia virarium jam constituerat) favore Picenvim dyn starum fere omnium elatus, haud ultra Nnctandum ratus, Pontificia fratrem Pirent rect (ij Idem ibidem pag. 38.

216쪽

2od rem bello petere instituit. Itaque oppida (

complura, ipsumque rectorem intercepit, et dynastarum conventum ad certam diem indixit. Convenere Anconitani, Firmani, Asculani, Gentiles e Camerino et Rodulphus filius , Vido e Chiavellis e Fabriano et Clavellus filius, Seiarra et nepotes de Simonet tis ab Aesio. Vido et fratres e Mathillea, Benutinus Cima e Cingulo et Ioannes filius, aeque ac (2 Ηonu-Phrius, Robertus, et Antonius IIonuphrii Sm dutii. Nee mora, mutuum foedus fuit percussum ; Biordus Ecclesiae injuria dux supremus

renunciatus, novaque ad eum Post annum eonfirmandum comitia indicta.

Ast si Smeduliorum gentes ita in dioece- sim nostram tyrannidem exercebant, iura quom A. C. modocumque asserentes; iam inter pontificios a 6 duces erat Brachius, cuius ope Etruriae, Umbriae, et Piceni urbes in fidem reversae Permanebant, Ladislao rege frustra obnitente. Et quamvis deinde Martinus V. Ecclesiae dominatus cladem summa quidem diligentia avert

217쪽

sto T

ret; ubi tamen Gabriel Condulmerius pontificatu inauguratus est, et Eugenius IV. appellari voluit; Philippus Vicecomes , Italiae res A. C. iterum adortus est , Nicolao in primis Forte- ad

brachio a Pontifice abstracto, et Francisco Ssortia in Picenum immisso. Utrique duci Prona omnia fuere , certatim urbibus ab Eugenio rebellantibus. Quae rixae, quae eaedes apud

nostros tum recruduissent, ingratum esset referre. Satis sit dicere, cives ad pontifieem sup-Plices accitos, pauca sua de fortuna disseruisserpatria quandoque pulsos diu in aerumnis vitam egisser licet a Smedutiis, ae Startianis deceptos in fidem semper rediisset quamdiu in Pontificum fuissent potestate , se nihil contra molitos, eosdem se belli socios, eosdem amicos, aut hostes habuisse, quos pontifices iussissent: quae quanto maiora essent, tanto se acerbius indoluisse , quod divinae in eos imprecationes essent publicatae, et cives congressu hominum, ac sermone prohibitii sub pontificum imperio natos, sub eodem adolevisse. Raec eum nostri Perorassent, pontifex humanissime illos com- A. C.

Plexus est, honoribus cumulavit, et castrum ( a

218쪽

Fleant eis dono addixit, quod in Ecclesiae ius

obvenerat, ex quo Martinus V. Smedullos deturbaverat.

Ita civili pervetustae dioecesis comitatu in civium imperium reverso , imo mirifice adaucto ( nam dioeceses siquidem antiquissimae, Priusquam a barbaris essent eversae, erant angustiores , neque idcirco Septem pedanus episcopus Per loca tam remota poterat suum proferre dominatum nil mirum, si in cathedrae instauratione nova Dioecesis nostra in temporali civium iurisdictione universa lacrit constituta , et si modo ipsa Priscos ultra limites percurrat iuxta dioeceses, quas conterminas

habet Fabriani, Camerint, Treiae, Cinguli, Maceratae, et Tolentini Caetera adnotaturi sumus in capitibus subsequentibus ( 3.(i In dioecesi sexdecim millia rapita numerantur. Castra unum supra decem . Pagos sexdecim complectitur. In eorum unoquoque agro alia extant infirmiora loca. sed singula singulis parochiis serme dilata , peculiari alicubi frumentario monte in Pauperum subsidium erecto. et iurisdictionali mixtura . quae ab antiquissimis inter animarum curatores invaluerat temporibus . ab episcopo Ranghiascio abrogata. - Consule librum visitationis ann. s82d. Disilip Cooste

219쪽

e tristianae religionis initiis, de cathedra episcopali, deque dioecesi satis est disputatum.

Sequitur, ut doceam, quae origo, quaeque priscis ecclesiae saeculis clericorum in communi vitam agentium , et Canonicorum deinceps , ac templi principis ratio fuerit. Sed, ut mihi viam Parem ad hasce res omnes explicandas, iniucundum forsan non erit, nonnulla tota in oratione proferre ex civili, et ecclesiastica historia Petita, et ea rebus cum nostris devincire. Quod si hoc genus observantiae meae in universum canonicorum ordinem laeto animo exceptum ab eis esse cognovero; arbitriibor, et laborum huctum me tulisse, et eorum nomen, quod caput praefert, mihi, capitique ipsi

decori, et ornamento suturum. Postquam accurata saerorum administratio instituta fuit, et proscriptorum bona (i

220쪽

consanguineis, aut ecclesiis adjudicata : illud in

more positum est, ut episcopus (l eum ecclesiae suae clericis vitam ageret. Eusebius episcopus Vercellensis, qui saeculo quarto storuit, clericos secum intra linitas syllam Acthitactilo

congregavit (2 . Sed, dum ita prima veluti fundamenta instituti tam sancti Eusebius in Italia iaciebat, ex quo forsan Augustinus regularis vitae (di exemplum duxit; Valens Gothico

bello perfunctus diram. in catholicos antistites Paulo post Persecutionem excitabat, clericis monachisque ad (a) militiam vocatis. Ηinc norimam ab Eusebio institutam passim interceptam vidit Italia ; et Ambrosius proxime moriturus miserandum Ecclesiae excidium comprobavit. Nam Alaricus urbem obsidet et Attila sponte ex( 3 Muratorius dissert. 62.(2) Moratorius Vol. d. ane: Iatin. - In sermonibus T. et s. de sancto Eusebio. auctore forsan divo Maximo episeopotaurinense - Ut liniuerso elero suo spiritualium institutio-ritim vectilum caeleste Praeberet; Omnes clericor secum intratinius sutum habitaculo congregasit. is, quo iam strat tintimatqtie iredioisum in religione propositum feret Mita, tacitasgae communis. quisentia in illa sanctissima societ a Misendo imiscem sibi essent conuersationis suae judices . et custodem