De censoribus veterum litterariis oratio [microform] : quam in sollemni Societatis Latinae consessu ...

발행: 연대 미상

분량: 40페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

11쪽

'ς Zigiliis exim et commodis, quae inde in honiis dimam genas redundi ot, Onoma dehemus. , --. tqqu. maiorIteum laude tollendum existimamus L quo maiorem instruissem J veri impensath, quoue insignior uti-1iseris Tructi studia inius . compensata Misse consti Q dubitare sitie non possumus, qui πη iam et eo lationem eo con- sexunt; ut mores honesti argu viles ad pristinam consuetudinem et sum reuoceatur, quiuitianus laudibus sint .rnaiadi, quantas marvantido merborum iure misitR uu viderur P sare. Nemo, cui rei publieam viilitateibeontinent salus cur te ordique est, a mea sententia erit aIbenus, quum ab utilitate molesti. rarissime sit seiun- ει, nullaque respublica stae possit atque florere nisi sint, quier

uioribui etiam operibus suum dicare laborem n9 auersantur. - Te quum furimoruin hominum natura ita si comparata, ut, nis

12쪽

aliquod rupere polant eommodum, disieultatibus deterrIti, labo

res defugiant utilissimum non solum ferendos eiusmodi homines sed summa obseruantis colendos atque 'umuavit Oeeasivue laudibus: ornandos censeo, ut his praemiis adlam ciet sidustria in illo serficiendo'. elaborent. -mo, autem honores iis conferendos esse putemus, qui quum praeclarrinmat consuetudii iue plerumqne sors fuerit, ut posterioris aetatis homines eamdem

abrogarint, in eo ou sunt occupati, ij superatis graui ibus impedimentis denuo iis inualeseat Tantum enim abest, ut humillis faciam, qui maiores nostros malis peniri sexumque imperiritos censent, tempo ibusque nostris ad summum sestigium quaevis credunt peruenisse ut potius parentum memoria saepe multo nobi et odia suisse instituta contendant Phuaniuis nee nostra aetas adeo sit eGeta, ut iisdem plane careat. d perserutandis maiorum monimentis suam ollocarunt indus p poesu incrum si re, Per suasissimum habeo. Nec no tantummodo irae pluribus iisque grauioris momem exemplis, quam ago utque defen4' caussa fulciri potest atque confirmari, quae vero, ne longiori: quam par est, praefatione aures EsTRA elegantissimas obtundam, prae . termitto lubentissime. Minum solummodo, quod ad rem me 'plurimum facit, iam libet prouocare. Nemitis E T RVM est ignotum, Graecos pariter aes manos, litteris Dperam: nauantea elegantiorIbus, conuentus agere consueuisse, iii libus non tum ingenii sui specimina auditoribus suis recitarunt; sed adnotanda et corrigenda etiam rite sincereque inditarunt. Quem quidem morem ad maximam litterarum redundasse utilitatem, nemo facile audebit pernegare. Verum, ut plerumque fieri solet, consuetudinem hanc, maiori, quam quae verbis possit explicari, utilitate insgnem, non retinuerunt mediae aetaris homine ; sedeam, tanquam inutilem atque superuacaneam e medio temere sustulerunt. Longum temporis spatium praeteriit, quo mos iste ignorabatur saluberrimus, donec nostris temporibus a bonis viris quodam modo est restitutus , qui artes elegantiores ex tenebris, quibus occultatae et circumsusae latebant, in lucem hominumque conspectum reuocare coeperunt, quia hanc consuetudinem eam

13쪽

. eorum numerum socinatφti quarum collegae in liberalibus arti bus, ad altiorem gradus 'prquehendis, elaboranr, iure meritoque suo reserendas ipsse, Uris non Videt, cui illprum constitutio est

perspecta ii Vt enim nihil dicam de secietatibus, quas aliis locis florere Teio . huius certes societatis, quae insigne eademiae

adfert ornamentum, attones ad Veterem scripta recitandi et censendi inciues PIMaei am ac dere, adfirmare possum Videmus

igitur eos etiam ad instaurandum lavo morem plurimum studii contulisse, eamque ob causam pra esarissimis laudibus esse decorandos, qui prima huius societatis mandamenta iecerunt Quod consilium, quum alii, qui sequebantur, non abrogarunt; sed in

eo, ut societas staret atque in dies maiora caperet incrementa, summa contentione elaborarunt eos longe illustriori hopore esse celebran p . . Vos pr*ecipue, PRAESTANTISSIMI, qui amplissimum hoc collegium ornatis, omni laude estis maiores , quum V EsTRORVM in secietatem meritorum multitudinem aeque ac magnitudinem nemo facile, non dicam illustrare sed ne exponere quidem possit. Quanto studio vos id agatis, ut hauetiam ratione aliorum commodis inseruiatur, quantosque Esrsa labores habeant successus, aes ipsa testatur, et praeclarissima, quae iam edidistis, doctrinae et industriae VESTRAE documenta abunde confirmant Quoties hanc EsTRA societatem oculis

suspicere mihi contigit quoties, dum EsTRos celebrastis conuentus, gregi auditorum licuit interesse toties, nescio qua voluptate sui adfectus, ut licet ipse me, qui, Es TR adscriberereollegio , indignum iudicarem tamen non amplius mihi possem temperare, quin litteris ad Vos datis ea, qua par est, obseruantia vos obsecrarem, ut me quoque in VESTRAM consiletudinem eooptare dignaremini. Cuius deuotionis Es TR insigni bene- seio conuictus vehementissime laetor Neque erit quisquam,

)ui sutili me laetitia duci existimet, quum certissmum habeam,

ore, ut ex voa Is Vberrimos non solum iucunditatis; sed eruditionis etiam si ullus percipiam. - reputans et adcuratius

mecum expendina, magnitudinem benςficii, quod pro Εs TRA

14쪽

singulari humanitate in me ex starie voauistis , perspicio gratiasque

animo conceptas Oa Isreddere gestios sed quis oratione, quibus verbis id fieri possit, non iliuenio. Vetum ne Plane thgratus atque beneficii immemor o ais videar qualescumque, quas virium tenuitas admittit, gratias per tuo, spem ingressus, fore, ut haec mea voluntas Voa Is non sit ingrata. P RIV s vero, quam has officii partes exsequor, iubere viderii et magnitudo beneficii et pietas mea, ut me da tissim ant, quorum temporum eonsuetudine, quam Egus vos exemplo laudabiliter expressistis, id est de litterariis eensoribus ex prisca aetate repetendis dices instituentem , benevole , et, ut soletis, humaniter audiatis. Quae quum ita sitis magnam audientiam factura videantur supersedeo istis, quibus alii audientium fauorem

solent aucupari, verborum lenociniis - VETERUM enserum historiam et rationes oratione expi

naturus, quum, quae huic te inseruire videbantur, litterarum monimenta perlustrarem, et perlustratis iis horum et recitationum commissionumque litteras arctissimo inter se vinculo contineri intelligerem nihil refle a me posse proponi, nisi harum quoque ratione habita, existimavi. Spero igitur operam me vos is praestiturum haud iniucundam, si praecipuis, quae de recitationis et commissionis consuetudine sunt commemoranda, praemissis, ad expeditiorem eius, in quo orationis meae cardo vertitur, tractationem viam parauero. Atque ut primum a recitationibus exordiamur , originem illarum a Graecis derivandam, haud sine ratione mihi persuadeo, quum antiquissimis temporibus eumdem morem apud illos obtinuisse, qui illorum res litterarum monimentis prodiderunt, diserte pronuntiant a . Ab his ut reliquarum artium cognitio, ita haec quoque consuetudo

a Id quidem adfirmat LATO Timaeo III. p. I. edit. Stephani Antisthenem vero, ex Cynicorum familia philosophum, cuius aetas in LXXX. olympiaden incidit, si quid eius, quod scripserat, vellet recitare, Platonem, ut adesset recitanti, rogasse, DIOGENEM LAERTI v in vita Platonis III pag. δή testem habemus. Taceo carmina Homeri, quo

rum diuersae partes antiquissimo more a rhapsedis recitari sistebant.

15쪽

ad Romanos, litterarum studia olentes, sui translata idque eo

iain tempore, quo primum omnium litteris operam dare coeperunt, accidisse, GEL Lxv F habemus auctorem. Quemadmodum autem grauissimae res, ab leuibus auspiciis ad id, in quo postea fuerunt constitutae, peruenerunt fastigium ita ea aetate recitationum rationes ita erant comparatae. v parum in istis ad

pareret splendoris, donec Augusti temporibus maior illis digni

tas et pulentia accederet. Nam iis demum temporibus quibus Octauius Augustus imperii fasces tenebat, sollemnes istas recitationes, quae in requentissima auditorum corona instituebantur, fuisse introductas ex iis, quae in medium mox sumus adlaturi, elucescet Q. Neque enim ii eruditorum solum, qui vitam egerunt priuatam ae , atque iuuenes ad eruditionis famam adspi

Consulas tamen, velim, quae viis excellentissimus atque doctissimus I. E. I. ALCHIus philosephiae doctor celeberriuius secietatisque t tinae enensis director grauissimus, tutor atque praeceptor meus pie colendus hae de re pro more issio, id est elegantissime disputauit in diare. I. de ortu et progress areis criticae, a. V. pag. M.fειν Iste enim refert Accium poetam, qui auream, quam Vocant, antecessit aetatem, Pacuuio legisse carmina, in uoc . Arricis libr. XIII. cap. a.

eo Fuit illo tempore Asinius Pollio, qui sollemniores publicasque reeitationes demum introduxit. Ad hanc sententiam ENECAE testinaonium me perduxit, qui IIII controu libro, simus Posito, inquit, primus omnium Romanorum, aduocaris hominibus, scripta sua recismis. Hoc vero de publicis tantum recitationibus, quae in magno eruditorum iudicumque eonfessi institui silebant, esse intelligendum, vel ac eo elarum est, quod Seneca Pollionem homistibus, id est, auditorum coronae recitasse, confirmat, idemque, quae commodum in medium not. sunt adlata, demonstrant. Proinde V ID PANCIROLLO non Os sumus adsentiri, qui in Esero de rebus deperditis, de recitationibus generatim disputans, nititur confirmare, omnem earum originem ab Asinio Pollione esse repetendam. d mi recitauit Virgilius, vid. ERvrv ad Virg. Aeneid. libr. VI. v. Is & auctorem vitae Virgilianae Asinius Pollio, quod testatur ENE-c I. c. Titinus Capito, teste LINI tu epist libr. VIII. p. a. assienus Paullus, nobilis eques Romanus, eodem perhibente PLINIO in

epist libr. I. g. ipse denique pinam Pus, id quod ab eo legimus relatum libr. III epist. 3, et ii libr. V. epist. 4. ut alibi.

16쪽

singulari hinnatulate in me exstire usuistis Pp pido matreque

animo comaepta vostra reddere gestisti m quis di 'o quibus ectis 1d fieri possit, noti inuenio. P revin χε .e ilignatus .eque eneficii immemor dat videas, i DalefoumluePquas virium tenuitas admittit, gratias per tuo; spem .essis sere, ut

haec mea voluntas voa I hon sit ingrata. vPRIVS Vero , quam has ossicii partes exsequor, iubere vi Hrii et magnitudo beneficiΙFet pietas me ,--ουψε in m. iant, quorum temp0rum eonsuetudine, quam et g so os exemplo

laudabiliter expressis lac. id est de Iitterariis denoribus ei prisca

aetate repetendis diecte iis thentem, benevole , et , ut soletis, liuinaniter audiatis. Quae quum in sitis magnam audientiam iactura videantur supersedeo'istis, quibus alii audientium seuorem

V E TAE R V, enserum historiam et ratione. oratiori expa naturus, quum, quae huic rei inseruire videboitur, litterarum monimenta perlustrarem, et perlustratis iis horum et recitationum commissionumque litteras arctissimo inter se vinculo con

tineri intelligerem nihil recte a me posse proponi, nisi harum quoque ratione habita, existimavi. Spero igitur operam me vost praestiturum haud iniucundam, , praecipuis, quae de

recitationis et commissionis consuetudine sunt eommemoranda, praemissis, ad expeditiorem eius, in quo orationis meae cardo vertitur, tractationem iam parauero. Atque ut primum a reeitationibus exordiamur , originem illatum a Graecis derivandam, haud sine ratione mihi persuadeo, quum antiquissimis tem. poribus eumdem morem apud illos obtinuisse, qui illorum res litterarum moni nil prodiderunt, diserte pronuntiant, . Ab his ut reliquartini artium cognitio, ita haec quoque consuetudo

a ad quidem adsimist LATO Timaeo II p. r. edit. Stephani Antisthenem vero, ex Cynicorum semilia philosophum, euius petas in LXXX. clympiaden incidit, si quid eius, quod seripserat, vellet iecitare, Platonem, ut adesset recitanti, rogvsse, DIOGENE LAERTI v mmmPlaronis III pag. δή testem habemus. Taceo Homeri, quotrum diuersae partes antiquissimo more a rhapsedis recitari silabant. Lonis

17쪽

ad Romanos, litteratam studiis olentes, sui translata idque eo

iam rempore, quo primum omnium litteris operam dare coeperunt, accidisse, GELLEvὶν habemus auctorem. Quemadmodum autem grauissimae res, ab leuibus auspiciis ad id, in quo postea fuerunt constitutae, peruenerunt sestigium ita ea aetate recitationum rationes ita erant comparatae. v parum in istis adpareret splendoris, done Augusti temporibus maior illis digni. tas et opulentia accederet. Nam iis demum temporibus quibus Octauius Augustus imperii fasces tenebat, sollemnes istas recitationes, quae in frequentissima auditorum orona instituebantur, fuisse introductis ex iis, quae in medium mox sumus adlaturi, elucescet Q. I, eque enim ii eruditorum solum, qui vitam egerunt priuatam δε atque iuuenes ad eruditionis famam adspia, Tan- Consulas tamen, velim, quae vir excellentissimus atque doctissimus I. R. I. ALCHrus philosephiae doctor eleberrimus secietatisque I tinae Ienensis director grauissimus, samor atque Praeceptor meus Piecolendus hae de re pro more sum id est elegantissime disputauit in distri L. de ortu et progress areis criticae, . V. Pag. a. est L Iste enim refert, Aecium poetam, qui auream, quam Peant, antecessit petatem, Pacuuio legisse carmina, in s . Arricis libr. XIII. v. a.

e Fuit illo tempore Asinius Pollio, qui sellamniores publieasque retitatione demum introduxit. Ad hane sortemiam ENECAE restitio. nium me perduxit, qui IIII commu hiso, pravus Pollio, inquit, pri- mus omnium Romanorum, duo sis hominibus, Aripta sua recit ait. Hoe vero de publicis tantum recitationibus, quae in magno eruditorum iudieumque eonsessu Institui silebant, esse intelligenaum, vel ex eo elarum est, quod Senem Pollionem hominibus, id est, auditorum coronae recitasse, confirmat, idemque, quae commodum in medium not. sunt adlata, demonstrant. Proinde VID PANCIRGLLo non potitimus adsentiri, qui in libro de rebus deperditis, de recitationibus generatim disputans, nititur eonfirmare, omnem earum originem ab Asinio Pol ,1ione esse, repetendam.

δὲ Si recitauit Virgilius, vid. IERvrv ad Virg. Aeneid. D. VI. v. . Is di auctorem ita Virgili in Asinius Pollio, quod testatur ENE 'CA I. c. Titinus Capito, teste a Imas in epist libr. VIII. p. a. assenus Paullus, nobilis eques Romanus, eodem prahibente PLINIO in epist libr. I. 7. ipse denique L IN I us, id quod ab eo legimus relatum diis. III epist. Η, ex δ libr. V. eps. 4. t alibi.

18쪽

xantes ingenio elaboram aliis legeriis e): Ied principes iam I et magistratum gerentes gh eumdem obseruare morem non indigmim sibi iudicarunt. Ex quo siciles intelligere potestis, AvDITORES, ingentem eorum sui se numerum, qui h nesto atque laudabili rincipitin exemplo excitati ea studerenti componere, quae audientium multitudini iraelegerent.. Neque

in uno tantum elaborationum genere illorum industriam cernimus versatam, quum alii alia ingenii sui inderent documenta. Alii enim libellos, oratione numerorum vinculis adstricta comeinnatos, cum auditorum corona communiearunt hin, qui, quoniam suauitate sua aures animosque mirum in modum demulcebant, saepissime ' consueuerunt recitari s) Alii contra sermone numeris soluto elaborata praelegere coeperunt Neque enim defuerunt, qui modo res gestas litteris consignatas M modo dialogose ais litatum fuisse recitare, ex vini discimus, qui IIII trist. Hro

carmina quum prinum poputi iuuenilla ui, harba resia mihi hisuas eluetuis. Ex V etiam Muro epistolarum a IN II patet, Calpumium Pisenem, egregium iuuenem, eumque nobilem, seripta sua praelagisse. D Ex v TONI enim certiores reddimur, recitasse Augustum, vita eiusdem, My. D. Claudiunt, - ,σι. 2-xonem is, visa V. m. Domitianum in ira Domis a.

a 4 eonsul Nonianus fuit. aegra LINII epist. s. libri L, 4 ad Pudem innumeris uincere possemus exemplis, e quibus haec tantum adferre libet. Virgilium II, III, et IIII. Aeneidos librum regitasse perhibet, praeter alios, AER Ru 1τω ' ad Mirgilii Aeneid. EM. I. v. s. Paullum vero lassienum, equitem Romanum in primis eruditum, elegos, in quibus ciuis sui Properti stilum erimgex striduit, publice recitasse, LINllus resuet F. U. libr. VI a quo etiam edocemur, non selum Calpumium Pisinem, quem modo nominauimus, ἐρον νώ γνι- h. e. de ludo amoris carmen elinantissimis seriptum elegis; sed ipsium etiam versus praelegisse paullo claseivi res De illo conferas, velim, libri R epist. 7 de hoe vero tar R

19쪽

orationea recidire non dubitarent M. Quos: Iegentes austiendi iluatiabili et iditate eunctorum fere animi ardebant, ita ut maiagna hominum frequentia in eum locum, quo quis recitaturus erat, conueniret. Eo enim non si selum eruditi, qui plebeiorum ordinibus erant adseripti; sed etiam patricii se mutae runt nec Principes adeo .se praebuerunt dissiciles, ut auditorum gregi interesse, hiaque praesentia illum illustrare recusarent ut potius eosdem benignas aures atque patientissimas emiribus praebuisse eonstetis . Quid quod oe seminae honestati mi dentes et colentes litteras sibi temperare pomeriint, quo minus interessent recitationibus sed ut ex iis etiam quemdam perciperent Ruinim, in auditoria concurrerunt M. Quae adhue demonstrauimus, de publieis tantum recitationibus intelligi velim priuatis enim non nisi amicos, quos quisque sibi elegerat, inter

fuisse, compertum habemus ' Quemadmodum autem omnes Bis fere, I id testatur Ioeus svETONII is vita Aug. mod exestat . - Vidis vexo Nrv I Plinius ipse siepius orationes, eas in imis, . quas in hominum manus emittere cogitabat, Prius Publice recitauit,

quod ipse narrat in epist. s. libri II ex ι- m, epifl. 3. Us de tam VLI.

u suorum hominum stultitiam non sine caussa ridet atque grauissimis refellit argumentis a LINIus libr. VII p. 7. Augustus enim, v ETONIO teste, recita me raraenigne et malente audiuit, vir. musin. Idem, quum Virgilius III libros Aeneidos fisae, ut supra iam iudicaui, recitaret, interfuit auditorum consessui, quod testimonio suo eonfirmatiaepius laudatus sERvrvs ad Virgilii Aen. G. v. m. Non minori studio, testante a IN I o in eps N. Δ, L, Claudius Cain audiuit legemes. ρ Talis lique luit Augusti seror Octauia, quae, quum Visgilius recitaret, se eomitem praebuit fratri, vid. Est v I v l. c. Quem vero exitum habuerit haec recitatio, discere Potes, e GF D. PANCI-xoLL libro de rebus depe . Hispuliam quoque laudat PLINIus, eamque, si quando recitasset, in Proximo discretam vela sedisse, confise mat libr. IUL epist. U. ι , Conseri u ORATI vs . - - . 7LFqq. et L AEu IN TOR-

20쪽

nte reeitantem avssimidi flagrabant eupiditate ita recitatores Mendore, quem auditorum frequentia adferre solebat, apti,

omnem veram in eo conferebant, ut mugnas homunum on- euisus seret, eamque ob caudam se recitaturosi iras ' variis modis lignifieantes, alios inuitabant cl. Alii enim libelli et eodi-eillis si sunt, ut hac de re multitudinem sacerent certiorem

eamdemque, me recitationi interesse grauarerur, rogarent; alii

leos et sibi notos admonebanto, ut si commodum esset, eon uenirent alii niintios mittebant, qui cogerent Populum , alii denique ipsi inuestigabant auditores, ut essent, qui eos audire dignarenturis . . Qu' factiun est, ut summa hominum frequentia eum in lacum conflueret, quo recitationes fiebant is vero non solum subinde immutabatur I sed etiam unicuique, quem recitationi opportunissimum iudicabat, eligendi Ioeum potestas relista erat. Cuius rei litteras et Tationes adcuratius perlustranti plurima occurrunt documenta, quae in medium adserre breuitas vix patitur, eui, strideam instituti ratio' efflagitat vide.

- .RENTII c---- ώ4. I. p. M. M. nee iam ex intiquioribus - PLINIus II epist. .e Ebr. VIII epise M. Quid quod amicitia rimes postulare videbantur, et invitare ami- eos; et obsequi inuitanaer licet fuerint, qui utrumque hocnegligerent ossietum Vistiterum P LINI v EbDLepis. I. ex s.

ι esse LINio libr. IIuois.1M i ibid. libri Lisys. 3.ω via auctori de catiost --- Φρο- TR1MIsTIvMκ Supra not. c. Asinium Pollionem is silis iram recitationum fuisse auctorem adfirmauimus, quare, quum ipse bib thecam in atrio Libertatis publieauerit, in ista Romae publieas recitationes primum fuisse habitas, vero simile est. De bibliotnem minii Pollionis vide orationem, quam

-- nuper admodum excudendam curauit amiciri a collega meus dilectis simus Io E. EN RICvs FEL 1 Ius, de ustia Pollioris sitioiaeea Romae

publicata. Recitabatur etiam in bibliotheca a quam 'Augustiis Apollini et Musis dedieauit, quinimo in ipsa inpollinis aede, praeterea in L bliotheca Capitolina, Athenaeo, et bibliothee Vlpia Fiebant denique in foro, porticibus, theatris, amphitheatris, deis, balneis, et in aedi. bus

SEARCH

MENU NAVIGATION