Acta Concilii constanciensis ..

101쪽

A. Filiastros Gesta concilii Constantiensis. Tquarto vel quinte parti concilii generalis et universalis. Et materia aperta per regem legati regis diverim eum et exhibuerunt unam cedulam continentem in effectu, quod tales discordie cessarent et queret darentur in scriptis, et de auctoritate concilii reservaretur decidendo per summum pontificem ita quod medio tempore nullum fieret preiudicium, neque ius adquireretur. Que cedula tui porrecta et quidam Oeati per regem cum Anglicis fecerunt aliam, cuius leno infra describitur, quam rex in domo eardinalis Cameracensis tradidit cardinalibus Cameraeensi et sancti Marci atque legalis regiS, cuius tenor talis est: Sacrosancta generalis Synodus Ons lanciensis declarat, statuit et decernit, quod per gesta Seu gerenda, Ob SerVBin Seu Ob SerVBnda in hoc sacro concilio non fiat neque faelum esse intelligatur aliquod preiudicium seu novum ius aequisitum quibuscunque ReionibUS, regni Seu regibus necnon in provinciis aut aliis universitatibus generalium studiorum, in uis aut aliis privilegiis seu preeminenciis et maXime quoad naciones in ipsa prineipaliter representata S, UO- minus possit per alia in futurum concilia generali dante eo celebranda et augeri et diminui numerus earundem vel alio modo quam Per nacione procedi, prout Spiritus Sanctus inspiravit, decretis tamen et constitutionibus, declaracionibus se diffinicionibus in hoc sacro concilio hactenus faelis et in posterum flendis in suo robore

permansuris. Omne in Super et Singula prole Sineione S, PTOVOCR-ciones,' appellacione et scripturB a quibuScunque personiS, UiUS-cunque inlUS gradu S, re eminencie eciam si regalis, cardinalalus sive pontificalis dignitatis fuerunt, communiter vel divisim in preiudicium premissorum qualitercunque factas, clam Vel palam, publice vel occulle, eadem Sancta synodus e certa Selenei QRSSat, irrila et annullai, et pro cassis, irritis et nullis pronunciat et declarat.

Qua cedula lecta cardinalis sancti Marci respondit, quod legati regis Franci deliberarent super illa, que tamen prima facie non videbatur sufficere. Et subdidit rogi, quod non oportebat pro illa

causa regem tot subire labores: Olum enim negocium terminaripolerat in sexta parte unius ore et quod daretur legalis regis Franci audiencia in concilio se donle per SeXtam partem unius hore et sufficiebat eis faceret postea concilium, quod sibi placeret. SaliS-que mirandum erat, quod in concilio omnes et Singuli, quotquot VO-luerunt, habuerunt plenam audienciam, eciam ad prolestandum contra concilium et agenda in eo, ut Poriugalenses, de quibu SU0rn

102쪽

in mense Octobris, et legali rogis Poloni contra Prullienos et econtra et alii singilli querelantes Legali vero lanii regis Francie audienciam habere non poterant, et in causa favorabili pro iusticia concilii et ecclesie universalis et quia aliqui malivoli Gallicorum et re eciam publicabant, quod Galliei ina podiebant concilium, subdidit idem cardinalibus sancti Mure ad illorum excusaeionem, quod Gallie non impedisebant noe umquam impodi vorant, set Anglici mullum; et recitavit discordiam in lor Aragonensos et Anglicos de honoribus et qui referrentur pro qua sedanda legali regis Franci admiserunt inter se interpolate legalos regis Aragonum, ut supra in men Se Octobris, in unione Aragonensium cum concilio. Di Xit ultra, quod nullum fuerat in concilio scandalum, nisi quod Anglici fecerant, et recitavi de illo portu armorum, quem fecerant in men Se NOVem bris.' Hiis ot quibusdam aliis auditis reclurbatur, repente repectit cedulam, quam dederat, et recessit insalutatis illis Cedula fuit reportata cardinalibus e legalis, qui pro pace regis addiderunt pauca Verba que seribuntur in margine, et fuit regi reportata per eosdem cardinales et legatos, qui recipere noluit, et fecit recipi per alium. Set Anglici nullo modo voluerunt illa verba addita admittere. Fuit tamen in illis verbis posita in nacionibus, ut decerneretur in Oncilio nec resistebant legali regis Franei e nacio tali credens, quod placere Gallicis, Germani o Anglie pure Hyspanie distulerunt, donec Seirent, quid agere naei Gallie Que cedulam repulavi captiosam et noluit expedire. Unde re Romanorum VehQmenter contra illam urbatus est. Sic remansit negocium, donec proXime dicetur. Hiis eciam diebus et maXime die veneris XXVI. Februarii, orta est fama, quod aliqui relati oncilii scripserant quedam capitula Secreta et faciebant alios, quo poterant, iurare Secrete et Se in Scribere, quod illa capitula servaroni. Et ita fiebant ales coniuraciones illicito. Et dico batur, quod inter colera continebatur in illis, quod electio loro ad voluntalom regis Romanorum et alia 3Xime contra cardinales, e fuit hoc Sellum a pluribus, quorum aliqui fuerant requisiti iurare, et noluerunt. Aliqui viderunt capitula et subscrip-cione plurium, propter quod cardinales collegi aliter deliberaverunt obviaro talibus indobilis modis o miserunt ad singulas nacioneSad exponendum illa et oXhorlandum, quod talibus occurreretur. Fiebant enim de nocte, eciam post mediam noctem Secreta concilia quorundam, qui Sequebantur fregem J J et per quorum consilia rex

103쪽

A. Filiasirps Gesia oncilii Constantiensis. 89

omnia agere videbatur Deliberaverim Oei 3m premi ASB Xponere regi et iupplicari. hio talia non fierent, et Omnia agerentur in communi. escitur tamen nec dicitur, quod rex Seiret ista fieri, neque scirent de ConSonSU SUO.

Quibus regi Xpositis respondit, se de illis nichil seiro et sede premissis non intromittere neque de pape electione; et illum in papam reciperet, quem concilium sibi daret, prout hoc multum eciam alias sepe diXit. Cardinatis Florentinus respondit regi, quod bene intelligebatur, quid re intendebat per concilium et quid per collegium cardinalium, quasi interpretaretur Verba regi de papa eligendo per concilium, non per collegium cardinalium. Hiis eciam Xpositis nacionibus, naciones talie, Gallie et Hispanie dederunt epulatos in materia Germani vero et Anglie non adhuc. Quid fiet, Suo loco ponetur. Die mercurii te reia Marcii, que fuit post Invocavit me sedit

concilium pro cauSa ridentina et eum solennitate, rege Romanorum presente in athedra parata et latere altaris. Et tulit concilium sentenciam contra dueem Austrie rodericum declaratoriam anathematis, sacrilegii, periurii et contra illum et Omnes alios occupatore S nullo nomine Xpresso ecclesie et civitatis ridenti ne et perlinenciarum Suarum Xcommunicacionis, perdicionis eudorum, que ab ecclesia se imperio oblinent inhabilitastionis ad similia et ad beneficia ecclesiastica usque in Secundam generastionem et aliarum infra consillucionem aroli IH imperatoris canoniZalam a terras eorum ecelesiastico suppositas interdicto et commisit regi Romanorum ulteriorem e Xeeueionem per brachium eculare.')Lala huiusmodi sentencia advocatus regis Franci pectit audienciam dari procuratori regis. Qua polita procurator predicti regi Scepit legere proleslacionem contra Anglieos, quod non haberent nec ius adquirerent quarte vel quinte partis concilii generali procedendo per naciones, per quam de hoc protestabatur. Et quia hoc Anglie nitebantur adquirere, illos provocabat et appellabat ad 3USam Oram concilio vel papa futuro, ubi vellet prosequi; et hoc utres fieret litigiosa, nec Anglici rescriberent. Nichil tamen impugnabatur de gestis aut gerendis in isto concilio, prout e tenore 399R-ret, qui inferius est insertus. Cum autem legisset circa Octo Vel decem lineas, aliqui insultaverunt, alii feeerunt strepitum et tantum tumultum, quod legens audiri non poterat. Et tunc de impedimento Protestatur et de hoc instrumentum petens dixit alte, ut potuit, ele-

104쪽

lestor, provoco et pello in forma hic contenta se formam hic X-hibuit prothonolariis et aliam similem notariis concilii per naciones datis se petivit ab omnibus instrumentum. Dum autem dieius procurator legeret illam prole Stacionem, imiis advoeatus, qui erni prope regem Romanorum clamaVit, quod legens non audiretur et opponΡbat, quod legi non debebat. De qua lectura proleslatione et produracione re vehementer turbari visus e St, quia nolori favebat Anglicis et odio habebat Gallicos. Tenor autem protesiacionis et procurationis talis est; multa alia in illa scriptura premittuntur, et ista est propria prole Statio:

Dio luno VIII. Marcii millesimo quadringentesim destim Septimo et concilii tercio, que dies erat centesima a die citacionis per edictum iacto Constandi contra Petrum de Luna, dictum Benedictum XIII in sua obedientia, quo citaei fuerat ad centesimam diem, sedit concilium cum solemnitate pro dicta cauSa, presidente cardinali et piscopo Ostiensi rege presente. Et fuit talis ordo Servatus Primo fuit lecta per episcopum Dolensem cedula depulaeionis

pro Sequiorum et ministrorum atque Olariorum in dicta causa informa Sequenti: Hec SacroSania ConstancienSis SynodUS . . . produXit.')Qua leela d. cardinalis residens respondit pro toto concilio Placet. Quo faelo advocatus consistorialis instantibus dictis prosequioribus et ministri proposuit decretum ellacionis per edictum et illius Xequeionem ad diem centesimam, que illa die incidebat otproduxit ullam deeroli et instrumentum eXequeionis as Seren Signa notariorum in instrumento posita esse Signa illorum, quorum e SSO inscribuntur in illis. Et accusavit contumaciam diciti Petri et illum pellit alta voce voeari ad valvas ecclesie et ad hoc deputari duos ultimos cardinales 3 aconos, videlicet de Comitibus et Florentinum, duos sedis apostolice et alios concilii notarios. Et respondit residens pro toto concilio: Placet. Tunc diei duo cardinales et nolarii verunt ad valvas ecclesie et reversi retulerunt per cardinalem Florentinum illum voca SSetrina voce, alta voce et neminem comparuisse et advocatus consistorialis facta relacione pelivit iterum dictum d Petrum reputari

105쪽

Α. Filiasi res Gesta concilii Constantiensis. 91

Tune cardinalis residens mandavit legi per episcopum Dolensem cedulam infra scripti tenoris

Qua lecta idem d. residens pro olo concilio respondit Placet. Et notandum, quod propter discordias nacionum Hispanie et Anglie, que prior re Sponderet Placet et de aliis prorogativis fuit per naciones et cardinales ordinatum, quod residens responderet pro toto concilio Placet et adio super quolibet actu flendo haberet consensum cardinalium et cedulam illius actus Signatam per notarios nacionum et conferre cum lectura, que fieret et ita faelum

est in causa ridentina. Et illo die nichil aliud est faelum.

Di mercurii decima Marcii sedit concilium etiam cum Solem nitale pre Sedit Aliensis cardinalis, rege presente et nuncii ac eXeculores cilacionis contra Petrum de Luna, qui illam citacionem fuerunt eXequii, cum auXilio regis Aragonum ad personam dicti Petrido Luna in castro Panis ole supra mare Derlusense. Retulerunt ProeeSSU eorum per organum . Bernardi vicarii archiepiscopi Burdegalensis, decretorum doctoris, a die recessus eorum de On- Sinneia Sque B eorum regressum et impensa eis beneficia et a quibuS, et quantum ad rem perlinet, retulerunt, quod duo ex illis aliis de causa Dertus remanentibus cum duobus militibus, quo reXAragonum ei assignaverat pro Ondia elu, intraverunt XX Januarii villam Paniscole in cuius porta erant mulli armati ab omni parteo illa dis non habuerunt accessum ad dictum d Petrum, Se in crastinum XXI. Januarii' hora etava accesserunt ad eum, quem Stipatum armatis ultra centum et associatum tribus suis cardinalibus, pluribus oetoribus et aliis sedentem in cathedra more papali reperierunt et illo per eos salutato cum inclinacione capitis solum illum allocutus es d. Lambertus de Stipite, prior de Bertreyn, Leodiensis decretorum doctor per verba Revμ' pater. Et bullam Oncilii continentem citae ionem legit ad longum coram illo, qui omnia pacienter audivit usque ad verba, quibus dicebatur scismaticus et hereticus, quibus re Spondit, non SS Verum. Qua lecta idem doctor secundum primam unita Cedule, qUBm d hoc composuerat et egit, citavit illum secundum formam mandaliud comparandum perSonaliter Constanei ad septuagesimam diem

ab illa die, quo dies erit prima Aprilis et pocii instrumenta a nolR

a B, C, D Marcii.

106쪽

riis, quos duXerat et aliis. Eodem modo voluit legere aliam similem bullum . Bernardus vicarius Burdegalensis et con Stilo, quod erat similis, idem . Petrus habuit eam pro lecta. Et ita citavit eum, ut alii is fecerat et ultra citavit eum in vulgari lingua, ut milites, qui erant pro testibus et alii layci intelligunt.

Quo facto idem . Petrus respondit, primo Xcusan Se de impaciencia, quoniam impacien e Iut vocari hereticus allegans EXemplum de Vita patrum, quomodo pacienter sustinebat omnes iniurias preter illam, qua 'ehementer commovebatur. Multa dixit et per unam horum et amplius locutus est ad suam iustificacionem Tandem dixit, quod volebat in Scriptis dare suam respon Sionem, quod notarii eXpectarent triduo, quia ita est de more in partibus illis Sotisti Xecutores cum Suis notariis recesserunt et dimi Serunt unum notarium regis Aragonum atque apostolicum et imperialem, quire SponSionem expectavit, quam dedit in scriptis. Et illam retalis eXequioribus Dertusam sub suo signo reportavit Pretati autem OXequiores presentaverunt concilio bullam citaeionis, instrumentum executionis et aliud instrumentum responsionis. Et plura narraverunt de bona intencione et desiderio unionis in illis partibus. Responsio' autem dicti . Petri in principio continet impugnacionem citaeionis in hiis que iacta Sunt, que Vel RSSerit, non SSevera, vel esse falsa. Demum iustificat se per vias per eum oblatas in Perpiniano, quando fuit ibi re Romanorum, quas iterum offerte alias inter celera aut impugnat hoc sacrum concilium dicens non POSS QSSe generale concilium, quoniam nulli sunt cardinales, nulli epiScopi. Ipse enim Olim omnes in sua Obediencia deposuit reler illos, qui sibi adherobant. Et idem fecit Gregorius de suis. Immo, quod omnes, qui sunt hic sunt scismalici et Xcommunicati. Tenor diei responsionis sequitur et est talis: Sanctissimus et beatissimus dominus OSler . . . predictiS.')Presentibus etc. yi Post hoc fuit lecta approbaei subtraceionis obediencie facte per regem Aragonum Petro de Luna. Cuius leno superius in recepcione inseritur cum declaracione eiusdem constituetonis iacte per eundem Petrum de Luna contra subtrahente obedienciam. Cuius approbacionis leno talis est:

107쪽

A. Filias res Gesta concilii Constantiensis. 93

Sacrosancta ConStanciensis generalis synodus in spiritu sancto legitime congregata. Quoniam inter alia VirlUOS . . . momenti. Τ)Ante istos dies fere per mensem fuit iam ante Sessionem dedi mercurii ultima Martii in Constaneia, quod, Sigismundus reX Romanorum erat confederatus regi Anglie contra regem Francie et promiserat esse cum rege Anglie in armis in Francia Parisius et contra regem et regnum Francie. Que Omnia iis diebus palefacta sunt. Hoc enim publice confessus est et asseruit idem rex Romanorum, quod volebat diffidare regem Francie fecitque litteras diffidatorias. Et tamen avus, pater Suus et frater re Bohemio lipse fuerant confederati et erat ipse confederatus regi Francie. Pluraque iis diebus dixit contra naeionem Gallicanam et contra cardinalem Cameracensem, qui erat protector regis Franci in Oncilio et Romana curia Cardinales et naciones talio, Germani et Hispanie et legali regis Aragonum considerantes, quod illa guerrct regis Romanorum, in cuius manibus erat concilium, contra regem Franci veri similiter esset impedimentum unioni eccleSie, quoniam propter hoc re Franci forsam' revocaret legatos uos et illos de suo regno nec obediret pape in Constancia eligendo. Et forte reges Castelle, avarre et forto Aragonum Ytalia dictum regem Franci sequerentur et ita esset scisma periculosius quam ante Constituerunt et deputaVerunt plures, qui regem adirent et sibi ostenderent pericula ista et persuaderent, desisti a premissis inimicis, quod ante iam fecerant legati Aragonum et avarre. Et maXime nBoi Germanie, que tamen magis favebat Anglicis fuit de hoc turbata et dolens et multa aspere super hoc locuti sunt illi de illa nacione Germani cum rege, plures eciam et quaSi omne de concilio regi moleste illam uerram ferebant et dissuadebant regi. Finaliter fuit cum rege deliberatum, quod re non mitteret de re- seni diffidoneias illas, tamen misit regi Anglie et heraldum Suum, ut illis uteretur, prout et quando vellet; ' set ille naciones tres vel lolum concilium, si naciones Galli et Anglie consentirent, mitterent ad regem Anglie et re Romanorum eciam mitteret legatos ad perSuadendum pacem vel reugas inter reges Franci et Anglie. Et antequam essent reversi re Romanorum non deberet regem Franci diffidare neque invadere. Verum tamen legati regis FrBncie mittebant de Constancia ad Franciam unum de licencia concilii honestum clericum licenciatum in iure, qui fuit captus ecparte regi S

a So B, C, D. ii in in . . . vellet finit C, D.

108쪽

Romanorum prope Basiliam et captivatus in castro deminei,' quod quod tenet ipse re Romanorum et liuere, quas portabat, ullate regi in Constancia, quod est rumpere' Salvum conductum et Securi talem, quam dedit omnibus in Veniendo, stando et redeundo. Et postmodum fuit adducius Constanciam et positus in manibus vice- camerarii, qui favebat regi et dicium e parte regis, quod IIII iudices concilii iudicarent de illo. Re autem Romanorum OnVocatis pluribus de nacionibus venit in loco nacionis Germani et attulit quasdam cedulaS, qua dicebat illum aptum portare, que Ontinebant sub verbis obscuris inimicicias regis Romanorum contra rogem Franei et illas edulas inlim lavit ipse rex Scripta proditorum et turbatorum concilii et ibidem fecit multas querelas. Mirandum tamen visum est pluribus, quod legatis regi Franci in concilio generali suo regi Signifieare non auderent, que Onirn eum RPBIllurab hostibus UiS. Di martis penultima Marcii, que fuit post dominicam in passione, intraverunt ConStanciam legati regis Castelle, duo episcopi, duo milites, quatuor doctore et unus secretarius, quibus fuit Olenniter obvialum. Et diu fuerant expectati missumque ad eos obviam per cardinales et tres nacione per unam telam usque ad Scatusam Opidum. Di mercurii ultima Marci sedit concilium cum solemnitate et prosodit piscopus OstienSis et in principi quidam Prothonotariu Anglieus distens se procuratorem regis Anglie in ambone pro dicto γε rege et nacione Anglicana dixit se dare et dedit scripturam clau-Sam, quam nec legit, nec legere obtulit, quam dicebat esse responsionem ad prolestaciones dudum facias in concili per proeuratorem regi Francie, de quibus Supra. OStea fuerunt pronunciata decreta primo decretum declaracionis penarum multarum contra facientes, et qui fecerunt libellos famoSos Secundo una commisSioquinquo iudicibus abbatis Cesariensis ordinis Cisteretensis . . . i)dyoce sis contra Ludovicum ducem in avarie cum potestate decernendi monitorium sub gravissimis penis de reddondo bona mobiliae immobilia dampna ele dicti monasterii et contra omnes alios nominibus non Xpressis; ercio ordinacio et declaraei concilii, quod, cum durante scismate ecclesia Baionensis fuisset sub duabus obedienciis et in ea duo episcopi, quorum quilibet tenebat partem

a So B, C, D. rompere. U: et est infra soli septi ino et XI equstitibus D vermerk am unde anatelle essen: Cuius tonor proterea habitus est et est infra solium septimum set X sequentibus. i B, C, D LuGe.

109쪽

A. Filiastros sest concilii Constantiensis. 95bonorum, unus obiit, concilium ordinavit, quod alter Superstes totum haberet et esset unicus quarto decrevit monilorum contra . Philippum comitem Virtutum, qui ceperat flensem in Pede monetum, ut illum redderet sub gravibus peniS.Conlumaei Petri de Luna.' )Anno domini millesimo quadringentesimo decimo Septimo, prima die Aprilis ), que fuit dies ovis ante dominicam in ramis palmarum et erat dies, ad quem citatus erat Petrus de Luna vocatus in sua obediencia Benedictus in causa sue eieceionis, sedit concilium cum solemnitate et presedit cardinalis Ostiensis et fuit servatus

Post missam et suifragia consueta . cardinalis Ragusinus de ordine redicatorum fecit sermonem sumpto themate de evangselio

illius diei: Symon habeo tibi aliquid dico re' et doduxit de Petro

et VIII nominibus suis, quibus vocavit eum ChristuS, quorum ullimum fuit sathanas, quando dixit sibi: Vade post me' et secundum alium evangelistam: Vade retro allianas ), quia Petrus nolebatur impedire, ne Christus iret ad passionem'), per quam unita fuit militans ecclesia triumphanti et late deduxit. Finito Sermone advocalus consistorialis propoSuit, quod ad illam diem ora citatus Petrus de Luna et illius contumaciam accusavit et exhibuit litteras etlacionis et instrumenta execticionis illarum. O facto residens mandavit duobus cardinalibus ultimis lyaeonis, videlicet de Columpna et de Comite, quia Florentinus in-iirmabatur, et duobus prothonotariis et aliis notariis, quod irent ad

valvas ecclesie et illum Petrum vocarent et referrent, quod ieeerunt. Et retulerunt per organum . cardinalis de Columpna se dictum Petrum de Luna vocatum Benedictum ter alta voce in valvis ecclesie vocasse et neminem Ompnrui SSE. Tune advocatus pellit telum Petrum reputari contumacem et ad clariorem probae ionem contumacie reproduxit ille ras etlacionis sub bulla concilii instrumentum exequeionis illarum et Xequiores petens, quod dicti Xequiores referrent Suam Xequcionem, quod mandavit residens fieri. Et fecerunt se referentes eciam ad lenorem instrumenti, quod residens legi mandavit et lectum est. ConSequentor iterum accusavit contumaciam teli Petri petens illum repulari contumacem et docerni fore in causa ulteriu Pro edendi in illius absencia non ObStnnte.

110쪽

Tunc residens mandavit legi ordinacionem concilii super hoc editam et per carditiales et naciones approbatam, uiu tenortalis est Hec sacrosancta synodus generalis auditis et On Siderali . . .

quOVis modo )Di sabbati III. Aprilis anto dominicam in ramis palmarum

sedit concilium sine solemnitale et parata sede prope ambonem proposuerunt legati regis et regine Castelle, videlicet matris et lutoris regis, qui adolescens est, et presentaverunt ille ras utriusque credeneiale Solum cum Salute. Proposuit episcopus Conchensis sumpto themate: Unum est necessarium.' Nichil dicit de intencione regis nisi generalia, videlicet desiderium ad unionem ecclesie et quod informari volebat de aliquibus concernentibus talum concilii. Que tamen parum declaravit. Respondens cardinalis Ostiensis presidens et laudavit rogem et ita finis. Die lune quinta Aprilis, que fuit crastinum dominice in ramis palmarum, re Romanorum mandavit legalis Caslelle, quod venirent ad eum. Et venit illo mane de Collis, ubi iverat. Et venerunt legati ad eum, a quibus poeti de intencione illorum. Qui propOSU- erunt aliqua, que idem re pectit dari in scriptis et dederunt illadio in forma sequenti Invictissime princops et serenissime re et domine Semper RugUSle. Capitula, de quibus oratores serenissimi regis Castelle, Legionisele debent de ipsius regis mandato informari et certificari, prout

vestre Serenitali per eosdem Xpositum extitit ViVa Voce Sunt, Ue

Secuntur.

Primum, si civitas hec Constanciensis sit secura omnibus ibidem congregandi et congregatis taliter, quod negocia ecclesie, de quibu agitur et est agendum, OSSint per eosdem tractari et concludi et ad execticionem deduci in plenaria liberiale ad unionem sanete matris ecclesie feliciter, fideliter et irreprehensibiliter con- Sequendam PItem quis princeps vel dominus de bolios in dicta civitate tenere Securos et tueri in plena libertate PItem si sint in dicta civitate procuratores Omnium regum et principum catholicorum et omnium communitatum tali vel saltim duarum parcium earundem cum potestate sufficienti ad tractandum