Acta Concilii constanciensis ..

81쪽

A. Filiastros Gesta concilii Constantiensis. Tin exequendis capitulis concordatis suprascriptis, ad quod missi orant legati Postea Xhibuit mandatum legatorum et litteras regias, quarum lectura SVSpensa est, donec fuisset pro parte concilii pro

Deinde, cardinalis Ostiensis et vicecancellarius respondit ponendo Sine themate manum quadruplicem' deducendo ad laudes regum Aragonum, patris Scilicet et filii nunc rogitantis et in fine rogavit et e Xhortatus est, quod ad Xecucionem dictorum capitulorum dicti legali procederent. Et post illum, quia bene auditu non fuerat idem d. Ostiensis, d. eardinatis Florentinus surrexit et iterum rogavit et hortatus est legatos' de Xestustione apitulorum e respondit Sperans in Deo, quod ad hoc venerant et facerent, quam primum fieri posset, Secundum lenorem Indali Sui. Deinde fuerunt leel littere mandati regis Aragonum Suo Sigillo sigillate, quo utebatur ante regnum adeptum et Signate signo regis et cuiusdam notarii. Dictarum autem litterarum mandati tenor alis est

Super quo mandat Oria sunt aliqua dubia presertim e verbi S, ubi dicitur, quod uniant se concilio advenientibus prelatis Hyspanievocatis, quorum lamen nulli Venerunt neque Venire Spernntur.

Et notandum, quod e parte cleri Aragoni nudu Venit, ymmo prolati illius regni institerunt apud regem Aragonum, quod restitueret obediene iam . de Luna, quod noluit. Et de istis ambaxiatoribus tres sunt laici tres clerici, et nullus prelatUS. Diebus iovis post prandium et veneris et sabbati de mane legali Aragonum de mandato regis sui, ut dicebant, visitarunt omnes

Die veneris de sero aliqui depulati miserunt ad illos legatos rogante S, quod Vellent procedere ad exequenda mandala sibi iuxta sormam capitulorum, et aeceptarunt diem sabbati sequentis post prandium in domo Minorum. Et ibi convenerunt epulati cardinalium et nacionum atque legati et proposuit eis patriarcha Anthiochenus, qui iverat ad eos, ut supra dicitur 2J, concludens'', quod procederent ad dictam exestucionem mandali. Legati per organum . Sperantis in Deo responderunt in effectu, quod videbatur eis expediens expectare legato regi Ca-

a rogavit . . . legatos ehit . ii B concluserunt.

82쪽

stelle, allegantes, quod ille est maior et precipuus re Hyspaniarum et obediencie . de Luna, quod adhuc in illo regno obeditur dicto P de Luna, quod tarde receperunt litteras convocatoria et quod, si procederetur in eis, possent irritari et non uniri cum isto concilio, et quedam alia Super quibus epulati voluerunt deliberare. Et dixerunt, quod in crastino in eisdem loe et hora responderent illis. Ac illi rec0sserunt et deputati deliberauserunt. Et omnes prΘ- ter duos cardinales, scilice de Ursinis et sancti Marchi erant autem quinque cardinales, concordes fuerunt' in oppinione, quod requirerentur legali statim iuxta capitula se unire cum isto concilio. Illi duo cardinales soli uerunt de opinione, quod daretur dilacio aliqua, Xpectando legatos Castello. Die uno hora lorei reversi sunt legali et fuit eis responSum, sicut fuerat deliberatum, quod sp unirent Pelierunt ad deliberan

Dio dominica III ' mensis Septombris per deputatos fuit re-

SponSum legalis regis Aragonum per organum . cardinali Florentini super petita per eos Xpeelacione regis Caslelle legatorum, quod non expediebat concilio ad se agende illos Xpectare, maXime quantum ad flendam unionem dictorum legatorum Aragonum regis et probatum multis racionibus et fortiter amoniti sunt, ut e unirent eum concilio, Super quo illi responderunt res per Ordinem SuccesSive persuadentes multis allegastionibus iuris et

facti pro dilacione expectacionis illorum legatorum Castelle. Finaliter petiverunt dilacionem ad diem mercurii sequentem et concessa est illis. Die mercurii sequont de mane XVI. Septembris' sedit concilium sine sollemnitate, videlicet sine missa et in habitu communi. Et ius runt auditi legati, Jacobi comitis Marchio in Francia et domine Johanne dicencium se regem et reginam Ungarie JheruSalem et Sicilie re ipsa possidericium rognum Sicilie, non insulam, licet multi principes illius regni non obedirent, et adhererent regi Ludovico duci Andegavio. Et d mane aliqui faventes illis d. Jacobo et Johanne iecerant parari et ordinari Sedem, sicut fuerat ornata sedes in pro legatis regis Aragonum, et postea remota fuerunt ornamenta, quia nullis aliis regum legatis fuerat ornata sedes nisi legatis regis Aragonum, cui, quia forensis erat et veniebat ad nos, ornatus erat conCESSUS.

83쪽

A. Filiastres Gosia concilii Constantiensis. 69

Et quia diu fuerat actum apud deputatos et in nacionibus, utrum permitterentur dominos suos nominare regem et reginam Ungarie, Jherusalem et Sicilie, quoniam d. re Romanorum Sigismundus erat re et possessor regni Ungarie et . Ludovicus dux Andegavi erat investitus per celeSiam et Romanum pontificem, et iu- erat aliquando possessor regni Sicilie, fuit tamen conclusum innacionibus, quod illi legati vocarent illos d. Jacobum et Johannam, sicut vellent, et fieret unum decretum, quod composuerat cardinalis sancti Marci, quo RVetur, ne per tale nominatione vel honorum regiorum Xhibiciones cuiquam fieret preiudicium. Cuius decreti tenor postea inseritur. Illustris d. ii Bavarie Ludovicus, comes Rheni, alter electorum imperii et substitus a d. rege Romanorum, protector concilii, una eum epi Scopo trigoniensi de Hungaria, procuratore et legat dicti, regis Romanorum et Hungarie, et plures alii prelal et alii nomine eiusdem d. regis Romanorum et Hungari ante adventum diciorum . legatorum acob et Johanne ad locum concilii publice per advocatum protestati sunt pro dicto d. Sigmundo, quod idem d. Sigismundus erat re Ungarie. Per quBS- cumque nominationes Vel alios actus flendos per dictos legato Jacob et Johanne de regno Ungari vel alios actu flendo in Oncilio nullum idem, Sigismundo fieret preiudicium et cetera Tntibus nominae ionibus contradicebat et Se opponebat. Et similes protestaciones pro . Ludovico rege Sicili et similiter pro ecclesia Romana, ad quam idem regnum iure directi domini pertinet et est eius fetidum et cuius regni idem . Ludovicus Solus S per eclesiam investitus, fecit cardinalis sancti Marci pro regno Sicili et se opposuit et contradixit. Et petierunt instrumenta etiam sub bulla concilii. Et consequenter fuit pelum decretum predictum de non preiudicio, et reSponsum per eardinale et naciones Placet. CuiuS decreti leno talis est

Sacrosaneta Synodus On Sinnitensis te declarat . . . PPro

bare vel reprobare minime intendit. Τ)Intraverunt postea legati predicti. Erant autem legali quinque: unus de ordine Augustinorum mendicantium Laurentius magi Sterin theologia se duo milites e duo erici, qui dicebantur doctoreS. Et proposuit dictus magister Laurentius, primo presentan litern Selau Sas dominorum suorum, inquibus nominabantur re et reginai Hurdi IV, 865 Munε XXVII, 31.

84쪽

Hi ingarie, Jerusalem et Sicilie et tunc prefati pro rege Romanorum intenderunt' prolestaciones aetas redietas et de cardinali saneli Marci pro rege Ludovico easdem, pelitis instrumentis et literis subhulla concilii. Et recesserunt ii ines illi domini, qui fuerant pro rege Romanorum, et OStmodum idem frater Laureneius resumpsit propositionem sumplo themate: Gaudele et Xultate. Ecce enim merce vestra opiosa est.' DeciuXil verbis relliori eis hystorias gentilium, Judeorum et Chri Silanorum, qui pro religione certBVerunt, applicans ad concilium, quod pro religione et unione ecclesie cerint, cuius merces copiosa est de Scendit ad laudes dominorum suorum, que precipue fuissent, quod orti sunt de domo rancie. Exposuit intentionem eorum et pileelum ad unionem ecclesie, quod adheresunt et adherebant concilio et o eidem et collegio cardinalium recommendabnni. Respondit illis d. cardinatis Florentinus dicens se dicere demandalo concilii, qui tamen nullum a concilio mandalum habuerat, et copi thema et in sua oratione illos nominavit regem et reginam, licet ad multas instantias concilium per naciones nunquam illos regem neque reginam nominare voluerit. Et ita iecit sine mandato, ymo contra intentionem concilii Set fertur publice eundem, cardinalem esse consiliarium et stipendiatum' dictorum acobi set Johanne. Idem . cardinalis prosequius est laudes illorum X Origine domus Francie nichil e personis, et ei egit gratiaS, quod miserant ad concilium.

Die sabbati XIX. septembris sedit concilium sine sollemnitate et fecerunt relationem de gestis in Hispaniis pro prosecticione unionis ecclesie Frater Lamberius de Stipite decretorum doctor, prior de Bel cheya' ), dyocosis Leodiensis, et Petrus de Trithia, archidiaconus in peelesia Albiensi, qui X parte concilii et duo alii e parte regi Romanorum, qui ad eum verunt, fuerunt in Hispaniis dimissi ad prosequetonem predictam et ultra ea, que QStaei Bia per regem Romanorum et legulos concilii retulerunt, quod liter convolationis Hispanorum, de quibus in capitulis concordatis fit mencio fuerant prosentale regi et rogi ne Castolle et cum iiii- cultate recepti et dilata eis audientia impedientibus quibusdam fautoribus Petri de Luna, qui postea de domo regia fuerunt Xpul Si, et demum litore recepte et publicate in regno CaSlelle. Responsum

85쪽

A. Filiastros ossa concilii Constantiensis. 71que est illis, quod rex mitteret legatos ad concilium nichil aliud in

effectu, nisi quod re bene afficitur unioni; et iuvenis est tres- decim annorum et regitur, nulla adhuc ibi eSt facta Substractio Con- Sequenter venerunt ad regem avarre et poStea ad comitem uxi, qui ambo Successive convocalis tribus statibus regni et comitatus, et de illorum consensu fecerunt et publicaverunt substractionem obedionii Petri de Luna, et super hiis literas attulerunt, quas dederunt concilio in forma et effectu literarum regi Aragonum, Super Sub Stractione Similiter per eum facta. Retulerunt insuper donaria illis iacta per regem Castolle. Duo alii verunt ad regem Romanorum ad Angliam vel Calesium eadem relaturi. OnSequenter in concilio lecta est una cedula tenoris sequentis, et XPBrie quatuor nacionum responsum fuit Placet, que cedula fuit impetrata ad instantiam ducis avarie, protectori concilii, cuiuStenor talis est.')Hec aulem cedula errorem uris intollerabilem continet, quia Suspendit Xcommunicacionem, item iniquitatem, quia multa sunt loca in dominiis illorum dominorum, qui ibi nominantur, que loca notorie fuerunt de Obedieneia domini Johannis, nec est opus decla- racione et tamen ibi suSpenduntur et relaxantur omnia. Et hic error et iniusticia bono fuerant expositi per cardinalem Sancti Marci in collegio cardinalium et in nacione Gallicana. Et tamen sic transivit. Postea de illa edula fuit aclum in nacione Germanica et dictum, quod nunquam in illa nacione fuerat concordata nequeleel et tendebant ad revocationem. Quid fiet, videbitur postea. Interim per mensem usque ad finem Septembris est actum per aliquo deputato cum legatis regis Aragonum, quod vellent se uni recum concilio et cetera facere, que in capitulis rescriptis' concordatis Narbone continentur. Qui legati multis racionibus institerunt, quod Xpeclarentur legati Castelle et super hoc inter partes per mensem disceptalum se nichil conclusum ab initio autem legati fuissent contenti de dilacione usque ad medium Octobris vel ad plus ad festum omnium sanetorum. Et inter depulatos duo soli cardinales fuerunt Opinionis, quod expectarentur legati Caslelle. Ceteri omnes contra. Et transivit mensis et est iam prima dies Octobris, quod nichil est iactum. Interim e iam actum est inter quosdam epulatos cardinalium et nacionum super capituli pro ordinacione concilii Germanis et

86쪽

Anglicis semper hec moleste ferentibus. In hiis autem maior fuit difficultas, quia illi deputati Germani et Anglie nolebant, quod inter deputatos generales, de quibus in dictis capitulis, in primo

videlicet, fit naene io, essent aliqui cardinales timentes Semper, quod haberent aliquam auctoritatem, a Xime per modum parti iuste quole'), sicii iactim naciones, lice cardinales diXerunt ore, quod nolunt aliquam partem facere per modum quote et Solum Seiani deliberanda' in concilio tali tempore, quod possint deliberare et dicere, quid deliberaverint ac eorum racione et motiva. Sepe enim conclusa in nacionibus per raciones cardinalium mulata sunt et aliquando ex toto dimissa. Sol nichil fuit conelusum. Post hoc legati regis Aragonum dixerunt, quod vellentis uni reconcilio, non tamen reputare esse generale concilium, neque agi de rebus concilii generalis, donee venirent legati Castolle, dummodo per concilium fierent eis duo Primum quod assignaretur eis Sede Scum legalis Anglie interpolale, scilicet unus de Anglia et post unus de Aragonia, et ita Successive dicentes, quod fui eis factum in concilio Pisano Secundo quod concilium decerneret, quod volum

eorum haberet in sua nacione auctoritatem et Vigorem Olorum Omnium relatorum et person nrum eccle Siasticarum regnorum regiSAragoni et Omnium dicionum suarum, hoc est ac si omne prelali

essent presentes et illa vola dicerent vel quod decerneretur ipsos pro regno Aragonum, et celeris regnis et dominiis suis iaciant unam nacionem, sicut Angliet faeiunt unam, dicentes, quod nisi ista fiant eis, non possint ulterius ad aliquid procedere, nisi prius mitiant ad rogem Ulam et super hoc mandatum ab eo habeant. Anglici omnino contradi Xerunt, dicentes, quod volunt suam lotan ambaXialam simul, et quod ipsi debent habere primum locum in sinistra parte et nolunt cum eis aliquem admittere. Logali regis Francie, qui Sunt primi in dextra parte obtulerunt illos legato regis Aragonum, pro ista vice dumtaXat cum eis admittere. undum est finis et plus ha-bobant dilae ionis isti legali Aragonie, quam petebant. Sin Sunt posita in dolibet scion in nacionibus Verum de Sede eorum relinquitur legatis regum et principum, ut intere SSe conveniant. In hiis hoc versantur oricula et difficultates. Primo si concedatur, quod illi legati, qui non sun nisi Se X faciant unam nacionem. Ila logati Castello faciant aliam, et eum non sint in concilio nisi quatuor, alie duo erunt. Ita quod Hyspani faciant torciam partem concilii, quod e S ab Surdum, cum non sint nisi legali et sex

87쪽

A. Filiastros Gesia concilii Constantiensis. 3numero, et forte Venient se vel et de Castella et tres vel duo de Νavarra et quatuor de Oriugalia, pro maiori parte laici. Item Hi- Spanie non Sunt Septima par ecclesie nec clava et iacerent ter-ciam. Preterea ad hoc lollendum reges alii vellent plures haberenacione utpote naei Germante, in qua sunt regna imperii Romani, Hungari e Dalmacie et Croacie, Dacie, OrVegie, Suessie, Ohemie, Polonie. Item Anglici pro bernia. Item Gallicana naeio, in qua sunt regnum Francie Sabaudia, Provincia, alphinatus, Lotha-rengia. Item Ytalia, in qua est regnum Sicili et multa dominia, et vellent eciam plures naciones linbere. EX alia vero parte, videlicet quod dicti legati, qui sunt penelaici et pro rege laico interveniunt, habeant tantam auctoritatem in concilio generali, quantam haberent Omne prelati et persone ee-clesiastice regnorum et dominiorum dicti regis, quod absurdum et male Onare videtur et contra naturam. Item eodem modo vellent ceteri rege Hyspaniarum. Item eodem modo vellent eteri reges et re Sertim re Romanorum, qui multo plura iecit pro unione eccle Sie, quam re Aragoniam, ad quem idem re RomBnorum pro sua humilitate et fervore unionis personaliter divit. Idem reX Franci pro relatis absentibus. Idem rex Anglie et ceteri. Et si non nunc illud maXime periculoSum est, quod trahatur ad con Sequentiam, quotiens reges poterunt aliquid fecisse pro ecclesia quod faciliter poterunt dicere. Quid autem fiet de premisSi S, dicetur, cum fuerit eXpeditum. Preterea legali regis Poriugali se opposuerunt, ne darentur eis ille voces vel vis et auctoritas. Et post hoc diverunt collegium cardinalium et singulas naciones dicentes, quod hoc erat in grave preiudicium regis et regni Portiagalie, quia per talem concessionem e toto absorbebatur omnium voce potestas di et regis et Portu-gali et prelatorum regni sui in eodem concilio. Super illa materia deputati fuerunt certi cardinales per Ollegium cardinalium et alii per singulas naciones, et data est ei Spotestas determinandi et concludendi illam materiam cum legatis Aragonie, qui deputati materiam tractaverunt per menSem et m-plius, sed nichil proiecerunt. Nec aliter legati Aragonum e Voluerunt unire concilio, nisi fieret eis, quod petebant. Et finaliter con- COSSum est ei etiam per pactum, quod illi legati nominali vice et nomine regis Aragonum haberent in nacione Hyspanica voces ante Virtutis et auctoritatis, quante essent voces omnium relatorum et personarum cleri regnorum dicti regis citra et ultra mare, quis

88쪽

possidebat, in quo sunt insule Sicilie Sardini et Maioricarum.

Quam conceSSionem magis extorSerunt quam obtinuerunt. Quo concordalo iterum surrexit difficultas de sedibus, de qua Supra, et legati Franci obtulerunt illos recipere cum eis alternali cum prolestatione infrascripta, quod Aragonenses legati acceptaverunte concilium confirmavit. Consequenter legali d. Jacobi comitis Marchio et Johanne, dicente se regem et reginam Sicili et possidentes regnum, OUerunt contraversiam de sedibus dicentes, quod ipsi debebant precedere in honore sedis dictos Aragonenses, et quod illam conceSSBm Sedem cum Gallicis Aragonenses precedebant eos, quod incere non debebant que controversia Sedata est eo medio, quod dicti legati regni Sicilio sederent in parte sinistra immediale OS Anglicos, quia Gallici tenebant primam partem deXtram, quod acceptaVerunt cum prolestatione intraScripta. Ηiis aliter concordalis legati Portugalio diverunt collegium

cardinatum et singulas nacione conquerentOS, Ut SUPPR, Θ ΟΙ - cessione vocum facta Aragonensibus et iecerunt in scriptis prolestacionem Sollemnem cum instrumento, cuius tenor sequitur inferius.

Et post illam protestacionem dixerunt, quod pro acquirendo regem Arctgotium Solum, non regnum, quia prelati ei clerus illius regni obediunt Petro de Luna et resistunt regi, concilium forte proderet reges et regna Castelle, Poriugali ei Navarre. Et quantumn eo asSeruerunt Se recessuros de concilio. Erant autem duo soli, quia qualuo reliqui diverant salutatum regem Romanorum ad Angliam vel in via reVertentem. Hiis actis dies est assignata, quo legati Aragoni se debuerunt unire cum concilio et celera facere, que in capitulis continentur,

videlies dios iovis XV'. Octobris, quam diem ab inicio pro dilacioneeXpectandi legatos Castelle petiverant, et illam denegatam de facto

obtinuerunt, in quo negocio SerVatu eS Ordo SequenS.

Di igitur ovis V. Octobris anni CCCCXV et concilii secundi sedit concilium primo sine Sollennitate. Et antequam intrarent legati Aragonio legati Ortiagali fecerunt prolestacionem infraScriptam petentes instrumenta. Et recesserunt de loco concilii et sessionis aeno autem prolestacionis talis est

89쪽

A. Filiastros Gesta concilii Constantiensis. 75

Deinde archiepiscopus Mediolanensis ascendit ambonem et legit nomine concilii protestacionem et decretum concilii Sequens pro legalis Sicilio et mutaeione Sed is de dextra ad sinistram, cuiu tenortalis est:

Et fuit responsum Placet e parte trium Reionum, per cardinalem ostiensem pro cardinalibus. Set e parte nacionis Germanice fuit responsum: Non placet, quod . Jacobus nominetur rex. De ceteris Placet. Se postea plurimum requisiti, fuit responsum generaliter Placet ad Vocem aliquorum sine deliberacione

Doindo ingressi sunt legati Aragonenses in' sede parata prope

ambonem, ut fuerat in eorum prima recepcione, et tune procur3tor

regis Franci legit' prolestacionem pro sede inter legatos Francie per eo concessa legalis Aragonum, quod non preiudicare etc. Cuius tenor tali est Cum legali . . . admitti. )Et illam prolestacionem admiserunt legali Aragonum de non suo preiudicio similiter protestanteS. Eandemque' proleslacionem procurator regis pectit admitti per concilium. Cui universa fere synodus respondit simul Placet. Et deinde deputat nacionum e cardinalium responderunt: Placet. Consequenter generalis beate Mari de Mercede, alter legatorum regi Aragonum, in ambone et alii legalis prope in Sede pro unione fienda logi cedulam intrascripti tenoris Nos Johannes Raymundi Foeli' . . . talis est Miseratione divina etc. Scripta est in capitulis.')Cui quidem capitulo satisfacientes OnVocamUS VOS Omne Prelatos et celeros dominos de hac congrega ione iuxta tenorem dicti capituli. Post hoc archiepiscopus Mediolanensi in ambone nomine concilii logit cedulam Sequentem ΝΟ permissione divina episcopi . . . tenorem te rei capituli convencionis predicte, quod latis est: aerei quod prefatus etc.

90쪽

supra in capitulis. Deinde legati Aragonie, videlicet generalis pro ceteris legit cedulam seqtientem ΝΟ Oratore S . . . UnimUS OS vobis iuxta tenorem capituli antedicti Post archiepiscopus Mediolanensis nomine concilii legit cedulam sequentem: Nos prelati et ceteri congregali ut Suprn, dictam VeStr3m Unionem . . .

Et responsum est more clito: Placet. Deinde legati Aragonum ascenderunt ad sedes legatorum et sederunt cum legatis Franci alternate, ut refertur. Et hiis factis incepta est missa de spiritu Sancto, UBI Celebravit cardinalis AquilegenSiS. Post missam relati induerunt se pluvialibus et mitris et dominus cardinalis Ostiensis pro sedit et incepto sunt oraciones et letante more Solito pro concilio et dictum evangelium. Post evangelium generalis de Mercede predictus ascendi ambonem et fecit Sermonem Sumpto themate: Rex tuus venit Math. XXI, et late deduxit narran calamitate et vulnera ecclesie, ad quas tollenda et Sanandas conclusit Rectuu Venit. Quo finito cardinatis Florentinus ad gratulacionem illius unionis iecit alium sermonem in ambone sumpto themate: Pax Christi exultet in cordibus vestris, qui vos vocavit in uno corpore.')Quibus aclis archiepiscopus Mediolanensis nomine concilii legit

cedulam tenoris sequentis SICTOSnnel . . . Vi S et OnSiderat . . . secundi capituli tenor sequitur sub iis verbis: Secundo quod dicte convocaciones etc. Volens in omnibus Servare dictum capitulum . . .')Viso eciam X dictorum capitulorum capitulo euiu tenor te. Undecimo quod dictu re RomanorUm te. Et allent . . . Continetur. Item d. cardinale . . . iuraverunt prout in dici capitulo continetur. Et prediet omni . . . recedere. Post hoc archiepiscopus Mediolanensis continuans legit cedulam de concessione vocum Aragonen Sium, cuius leno talis est

Quibus lectis fuit se sponsum Placet more Solito et deinde can- latum Te Deum laudamus el' oracione dicte et ita receSSum.