Brevis tractatus de utilitatibus et effectibus admirabilibus artis memoriae, ad eum perfectionis gradum perductae, ut nihil restet nisi applicatio ... exemplo speciminis subjuncto / [Lambert Thomas Schenckel]

111쪽

Ioc nemus aliis, erunt calix, circumstantes aut ex unoquoque loco parietis ossiciemus .cygnum circulum, circumstanter habebimus in candela pariete; ecandela duo tomice locorum in candela cubiculo qui abunde sum cient ad longissimam concionem , aut orationem. Manus repetentibus cuiusque parietis, deinde omnes quadranguli ac scine tentandum an satis elici re succedat lectio ex imaginibus cpronunciatio. Si ipsi voluerimus habere, tum non adeo urgemur tempore, ideoque icci bis perlegere tardius progredi in operando. Sed si viva voce habitam velimus excipere, eodem modo ut dictum demonstratumque est, procedemus Verum ut tanta celeritate quanta quis loquitur, vel more suo , vel data opera assequamur his quadrangulis fiet adminiculis.Candela, si consideremus Lanc excipiendi per imagines rationem tam esse compendiosam, ut qu5d mille aut pluribus dictionibus non potest efferre, quas ille ordine v- nam alteri debet subiungere pronunciando, nos hac arte paucis imaginibus effere

112쪽

quod ille tam multis . ac imul plure si magines, alligimus ut in exemplis clare patet. Quo solo bi eruato cum , excipere, quam aliqui ctiamsi maxi me conetur eis cire valeat possumus. Cygnus est in omni concione vel iatione multa dicuntur quae ante scit is

praesertim si quis multas legerit aut audiuerit. tum antequam calicem lautio verba protulerit, pia culTemus arrectis tamen auribus astant , , ut etiana cognita nobis viva voce coni firmemus.

Si tunc subiungitur aliql: id quod sciamus eodem progred mur modo sit quod nesciamus iunc, ut dictu est paulo

ante, operiabamur. Nuc Opus es omnia

exacte collocare sed pii Dcipales particulas imisi ministi incipalibus, quae cum vel praecedendo, vel sequendo cohaereant, facile offerunt si id ictum et de vocabulis mus principasibus. T ei concinatores docti Iolent in me repetere summatim, quid quid into: ad ictum est indocti ci qui inopes rate aestit aut nossiciae studue

113쪽

Iogrut idem in eadem bis terve, post aliqua interiecta repetunt de indo aliis subiunctis . ad illud quod ante, etiam dictum suit, relabutur nobis autem sumcitin gula semel posui illa: nisi quid forte omisia sum esset, vel propter desectu promptitudinis exerciti comparatae, vel nimiam idicendi celerit arenaci propterea ex pra cedentis concionis summario in fine repetitione , id liceret supplere. Si autem ob creusa modo dicaas conciona rorem vel oratorem non possemus assequi, consultum est locum transire , an delam cygum, triangulum , aut plures; visit in scribendo si enim pertinaciter velimus insistere prior alicui parti, sorsan ipsam habebimus sed ipso laterim progrediente plura omittemus , idem hic eueniet ut taceam hoc ipsam , quo, quidam vacant maxime excitari. o. ut in repetendo postea facile subuenia , quidquid ibi fuera; reponendum Humc igitamus quadrangulum locum vacuum reliqui debui hoc dispone uadrangulus est ipsa exercitatio,vt

114쪽

praecepta sui applicare initium facietes a concionibus implicioribus , ac breuioribus quales scripsit Iodocus Clicli thouaeus,Rudolphus Ardet ius de alij noab iis qui tantum complectuntur materiar, Quantum sumisia tribus aut concio bus Min illis ipsis implicioribus

omittendae erunt omnes citationes sacrepscriptura de Patrum, donec latum pro- scierimus, ut nudam concionem facile consequamur deinde quadrangulas citationes addemus, postea 2. c. o. a . tandem omnes non progredientes ad maiorem numerum id Onec experientia compertum habeamus in minori retinendo nos satis promptos. In orationiblis quia illa plures habent partes minores , paulo aliter sese res habet, quamuis liceat formam locorum Mord nem seruare quem primo idiximus, tamen non inconueniens vi det a cornu vocabulis uti in candelata riete, mordinem mutare ut incipiamus ab ango o superiore parietis recta linea procedi tes, idque ex suggestione Ciceronis, qui libro Acad. quaest ait, Mac ariem germanam sororem esse liti

115쪽

II O

teraturae, quod si est cliterarum ordo: apud nos ita progrediatur, ut dictum est, e in figura ad oculum ostensa apparet, non modo hunc ordinem in collocatione orationis sequamur. Atque exor dium incandela loco , propositionein vel partitionem in cygno,eaque: natiui

talem antecesserunt, vel primam con

firmationem ab honesto, in triangulo manu, c. quousque se extendet, deinde in sequet a natiuitate vel ab utili, aliquot eque tibus;tum a pueritia Velco firmatio iucundo,deinde ab adolescentia, vel . a possibili, vel facili, c. virili aetate, vel a morte, ab iis quae mortem sunt consecuta, postremo conclusio prout illa in rhetoricis traduntur, idemque iudicium in demonstratione factolum. Exempla sint vitari. Ioannis saptistar Apostolorum, vituperium Iudae, Catilinae, Coclitis vel similia quaecla talia plura in Rhet.& Aphthoni Progym. Erasini de conscribendis epist. aliisque inueniuntur. In orationibus disponendis , si loci confirmationis longius se extendant, ut

ab honesto ab utili, semper vellem ma-

116쪽

iorem talem partem a candela loco,candela parietis inciperes relinquere r. a. 3. . aut plures vacuos in praecedenti pariete, quia ista seiunctione seu diuisione. o. valde iuuatur; non ubd aliter fieri non possit, si cui libeat statim subiungere, notabili aliquo signo addito , vel etiam ordinem ascendendi ab inferiore

loco, quem prima lectione demonstrauimus sequi art. . interponere, cuique liberum relinquimus. Potirem experientia fidem faciet , si ex concione quamuis longa, vel oratione aO. partes minores principales tantum , per loca

distribuamus, nulla prorsus addita magine solius diuisionis ordinis auxilio multo firmius repetituros , aliis , vel nobis ipsis hac in thodo destitutis. Neque ii adeo magna videri debent admiratione digna: si enim ut fieri constat, reperiatur qui id ipsum poeiae sine artis

auxilio naturali. exercitatione acvaria rerum expci lentia praestant; alij calamo etiam orationem aut concionem sequantur, vel omnino vel certe propemodum quod in feminis etiam verum esse constat, quam felicius arte adsuti

id prae

117쪽

id praestabimus haec de his paucis a nobis proponi solent, ab auditoribus

tamen latius examinanda sunt. exercitatione confirmanda.

DE A cvMENTO Xurus dispositione: his hac hora adiicere solem propter co- formationem collocandi, non rei ipsius. Inter omnes species praecipua est syllogismus hic tribus partibus costat propontione assuptione ela conclusione, inter tu additur proposit aut assuptioni probatio,& vocat tunc pro syllogismii propositio in aedio cadela parietis, quae de ea , inter disputandum retinenda putabimus , in quadrangulis, aut calix cit cuia stantibus locis assigemus assumptio

in me io, gni imaginis, cocluso in me di parietis quod si contingat fieri

pro syllogismum , tunc illam nunciationem , vel in med parictis ponemus vel in . ac conclus in . prout magis placebit si vero Enthymema fuerit; dc desit maior vocabit iste donec inter disputandum eliciatur;& tunc suis qua que locis mediis, circunstanti bi is de-sgentur. Si vero Inductio fuerit cande-

isti ais in medio candela parietis

118쪽

ris gnus in medio cygni, triangulus in medio trianguli cum ligno hoc clac aut smili nite dio quadr. conclusio c. nam Omnes partes enumerare longum nec receptum est. Ex his facile colligiti quo mi ad Sorites, Dilcmma ali que argumentationum forma sint exprimendar Ali volunt argumenta in locis partium corporis humani poni; ma. in capitem in iii extensa dextra manu concluilo

in sinistra. si contingat fieri pro syllogismum , tunc a detrahendam ex capite in pectu 1, verum non tam commodus hic mihi, obscurior videtur ideoque priori, quo nihil accommodatius adhaerendum existimo, salua sua cuique

voluntate.

Iam itaque quoniam fundamenta tradita. Reg. voc intellec. c non intellec. reg. sent de person coli de Conc Orat. cxc nullum obstaculum est, uui admota manu peta, 'rax in auditores alestre diantur ad comparandam prompta rudinem in facilio cibus ut deinde ad malora procedant. Qua quide in exercitatione non

egent illi, qui ex studiis batiarum rerum sui tomptitudinem secum adfe-

119쪽

runt illis enim non incommodum ac dissicile erit, statim suae professioni accommodares sed quia omnes tales non sunt, multique lint adolescentes in humanioribus , ac philosophicis haerentes, in eorum gratiam haec dicuntur, horam unam aut duas si cui sat temporis est, in . quadrantes, aut duas se mi horas diuidemus, cuique certum horologi pulsum attribuemus primo quadranti aut

semihore s. 6. matutina pro cuiusque vacationes, manus exempla memorabilia ediscemus,interiec' o interuallo, dua

in trium, aut quatuor horarum videlicet hora octava, nona aut O. manus sententiae, rursus hora a s. aut . pom ridiana decem vocabula quorum a. q. c.

s. sint non intellecta lici una hora . 8.auti tria tantum ad formam praescriptam, formentur cubicula, quae ratio ita discreta est, ut si quis se quotidie per totam vitam exerceat, nihil incommodi, aut defectus sir metuendum. In applicatione vero grauioribus stuciis ac rebus, consultum interualla tem poris obseruare scini hora tantum aut libus quadrantibus, horam nunquam

120쪽

quam excedere praecipue in iis quae ma- iorem speculationem , aut mentis applicationem requirunt, utendum arte ut gladio non abutendum. Si quis autem hac exercitationem prς mittat ad prona plitudinem facilitatemque ad maiora consequendam , thesaurum sibi comparauerit, quo per totam vitam ornabitur, ex quo ea promet, quae non mediocrem praeterea adserant utilitatem. Quadraginta enim exempla memorabilia sere, totidemque sententia , mille aut circiter vocabula, omniaque ante ignota didicerit; quae in quocunque colloquio, concione, confessione , in adhortatione ad virtutes, dehortatione a viiiii vel in conuiuio, aliave congrega tione instructionis ergo, vel recreatione poterimus promere locos etiam excipiendis rebus plurimos habebimus si nulin promptu. Obseruariaute ideo pulsum certae horae volumus, quia ea quae ita constituimus nobis facicnda , aliis omnibus reiectis diligentius obseruamus; sin aliter saepe fiet ossici intermissio Exemplari u res sententiae, voces, erunt succill- uis