Quaestionum in Ciceronis pro M. Fonteio orationem capita quattuor [microform]; dissertatio inauguralis quam..

21쪽

2627

Cum enim . 684l70 C. Verres, hi Stelliae praefuerat eamque crudelissime VeXaxerat, repetundarum a Cieerone ReeuSatus esset, et senatores omni genere doli ac

sallaetae ieeronem ab aedusando deterrere Verremque instanti periculo liberare studerent, Romanis iudiei a Senatoria intolerabilia visa sunt. Neque quod poStquam prima aetio contra Verrem a Cieerone habita est unieuique considere licuit, ore, ut Verres omnibus sententii condemnaretur, neque quod ipse Verres desperans de Salute Sua non X- spectata altera stetione in exsilium prosectus est, multitudinis invidiam reprimere ac retardare potuit. Itaque cum L. Aurelius Cotta, praetor eiu anni gationem iudieiariam promulgasset ), qua lege Cornelia iudieiaria sublata hin posterum tempus ex tribus ordinibus Senatorum, equitum, tribunorum aerariorum iudides eligerentur δ), lex a plebe vehementissime efflagitata ultimis mensibus eiusdem a. 684l70 perlata est. Cuius eum legis Cicero Fonteium defendens mentionem saeiat ), luculentissime apparet, Fonteium non ante eaeitum

1 cst Cic. in Verr act. I, 1, 2. I, 8, 20.2 Cic. in Verr V, 9, 177 Sq.3 Cic. ad Attic. I, 16, 3. Phil. Ι 8 20. Sc0u. p. 16 30 53 67. 78 90. PS. ASc. p. 103. Sehol. 0b. p. 29. 35. 239. 4 Cic. r. 0rnel. I, 28. 5 l. 36 26J Magna mehercules causa, iudices, abs0lutionis est, ne quae insignis huic imperio macula atque ign0minia suscipiatur, si hoc ita perlatum erit in Galliam, senatores equitesque populi Romani non testimoniis Gallorum sed minis commotos rem ad illorum libidinem iudicasse. - Summo iure omnes viri docti mihi in eo videntur consentire, ut haec verba ad legem uret iudic referenda esse censeant. Nec refellitur ea sententia eo, qu0 Cicero hoc l0c tertiam quae erat ex lege Aurelia idicum decuriam tribunos aerarios silenti pratermisit, cum eos nominare nihil attineret. In Cluentiana quoque cum de lege Aurelia l0queretur, bis 43, 121 47, 130 non nisi senatorum et equitum mentionem fecit.

Quamquam ii probe hoc iam perspexit Di amannus')- eo tantum, quod post perlatam legem Aureliam Fonteium

aestu8atum Sse constat, parum sterte eonfirmatur, quo anno

eiu eausa aeta sit, nee si quis pluribus annis post 684l70 Fonteium aestusatum esse obtineret, illo solo argumento nisi haberemus, quo eum redargueremia S. Itaque alia demonstrandi via ineunda est, ut quo anno F0nteii ausa aeta sit,

Suecurrit nobis C. Iulii Vietoris loeus y), qui dieit: Et

quemadmodum supra quaerebamus quid esset simile, ita et e contrario consideremus, quid in se dissimile liabeat ea res, quae in quaestionem venit, ut pro Fonteio M. Tullius

eaesequitur ), quod eius causa non ει ea em quae Verris.

Duae maxime res ex Iulii Vietoris verbis cogi 10Seuntur: primum, Ciceronem eum defenderet Fonteium eiu eausae, qua Verrem aestusaverat, mentionem sediSSe, tum Butem Ciceronem Verris causam non obiter attigi 8Se, Sed plurib rerbis Fonteii ausam cum ausa Verris onaparn SSe. Consulto enim Iulius Vietor exsequendi vostem mihi videturu8urpa88e, qua et saepius eo sensu illa Voee usi sunt veteres ')haud dubie signifieare voluit neeuratiorem rei raelationem. Quae si ita esse mihi e0needis, sylligere me ps 88 puto, Fonteii ausam haud multo ox Verri causam etam SSe. Nam etiamsi Verris ausam civibus R0manis tam notam fuisse eaque omnium anim0 iam X citatos esse puto, ut pluribus annis p08 in alia quadam oratione eam obiter commemorare potuerit Cicero iamen intelligis, prinium. copiosius et uberius ausam Verrinam eum alia ab eo e0nserri potuisse n0n nisi eo tempore, quo memoria Singularum

6 l. c. p. 330.

7 400 12 ed. Ηaim. 8 scit in ea rationis parte, quae periit. 9 cis Cic. ad Famil. 11, 27 med. iv. XXVII, 27, XXIX. Drahenb ad Liv. V. 5, 12.

22쪽

rerum, quae ad illam speetabant, nondum erat obliterata. Tum autem non tabuisset ieero, cur Verri causam eum causa Fonteii compararet, nisi brevi tempore ante ipxe

Verris accusator et Siculorum patronus aestitisset. Hoc

enim consilio proeli dubio Verrinam ausam eum F0nteianaeontulit, ut iudicibus aperiret, quibus ausi comm0tu eum Verrem a. 684l70 repetundarum accusasset, tune Fonteium eiusdem criminis reum defenderet, sive laetorius, Fonteiiaeeusator id ei obieeerat, sive ipse intellexerat de ea inconstantia iudides mirari 0SSe. Quae omnia si animo comprehendimus, dubium esse non potest, quin Fonteius initio a. 685l69, minime vero post eum annum accusatu sit. Anno autem 684l70 eius ausam aetam esse, quod Zumptius ' fieri potuisse putat, ideo probandum non St, quod iam tum, eum Verrem ReeuSavit ieero, ei timendum erat, ne actio secunda in Sequentem annum pr0traheretur i). Ut redeam ad Gallos postquam fama ad eos perlata est, Verrem condemnationis ignominiam voluntario exsilio praevenisse et legem Aureliam Romae perlatam esse, tempus Veni88 putaVerunt, quo iustiores et aequiores iudices Romae e0gnituri essent. Itaque Indutiomarum, Allobrogum principem yy eum legatis aliarum gentium Romam mi8erunt, ut virum quaereret, qui Gallorum patronus

exsisteret. Indutiomarus adiit M. Plaetorium Hs Gallis se

10 l. e. p. 6.

11 Vere Αct. I, 10 Sq. 12 Quamvis verba g. 46 36J: diu All0brogum ceterorumque Gallorum 0n Ciceronis esse Bahio Sch0lica hypomnemata Lugd. Batav. 183PSqq. V, p. 181 concedam, tamen cum illa in omnibus codicibus inveniantur, antiqui Fonteianae interpretis mihi esse videntur, qui fortasse ex perdita orati0ni parte cognovit Indutiomarum li0brogem fuisse. Quod autem l0tZiu l. c. p. 560 Statuit Indutiomarum fuisse Trevirum cum illa aetate Treviri nondum Romanae dicionis

praesto ore promisit Fonteiumque ex lege Cornelia repe

tundarum accusandum Rus epit.

Cui M. Plaetorio Cestiani cognomen fuisse verisimile esse primus dixit rumannus in δ), ipse tamen nullo satis firmo testimonio id comprobari p0sse eon dedit ε). Ne ego quidem rem pro certo adfirmaVerim. Nam quamquam plures num gentis laetoriae exstant, in quibus singulis laetoriis Cestianorum cogn0men additur, et quamquam bis inveniuntur arei laetorii Cestiani eurules aediles h), istinen eum plurimos variis reipublieae temporibus laetorio Romae suisse eon Sentaneum Sit, n0n dilucide apparet, idem ognomen fuisse M. Plaetorio, Fonteii aestusatori. Minus ambigitur, num is M. Plaetorius idem sit atque ille, qui eum C. Flamini aedilis curulis suit, apud quelii a Cieerone . Matrinium, scribam aedilietum defensum esse diseimus ex Cluentiana β), eum ea ratio tribus tantum annis post Fonteianam labita sit idemque praenomen inditum inveniamus ei laetorio, qui commemoratur in Cluentiana atque illi, qui accusavit M. Fonteium. Quo lino laetorius aedilitate lanetus sit, ambigitur. Legitur enim apud Ciceronem J), a. 688l66 Flaminium et Plaetorium quaestioni inter si earios praefuisse. tia recommotus rumanam δ' putavit, eodem anno 688 66 illos praetores suisse innixusque lege illi annali obrinuit, aedi-

15 cfr. I. Echhelium Doctrina uinorum veterum, Vindob. 1795. Vol V, p. 273 qq. I 6 pr. Cluent. p. 45, . 26 nuper hominem tenuem, Scribam aedilicium, D. Mati litium cuili defendissem apud M. Iunium Q. Publicium praetores et M. Plaetorium C. Flaminium aedilis curulis, persuasi, ut scribam iurati legerent eum quem eidem isti censores scit. L. Gellius Cn. Lentulus aerarium reliquisse e SubScripSerunt.17 ibid. p. 53 g. 147. 18 l. e. . 335, adnot. 4.

23쪽

le eur. 0 suisse a. 685l69. Quae sententia duas ob ausas est reiieienda. Primum enim . 685l69 aed. cur fuisse M. Τullium ieeronem M. Caesonium stertis testimoniis e0mprobatur δ'). Tum autem minime e0nstat laet0rium et Flaminium a. 688l66 praetores suisse, immo verisimillimum est eos eo anno fuisse iudice quaestionis, quo munere tum langebantur aedilieti q). Itaque eum neseia muS, quo anno praeturam gesserit laetorius, ne de eo quidem anno, qu0 aedilitate unotus est, quidquam erit statui poteSt, optimumque puto ad Weli anni sententiam ηλ aeeedere, qui eoniecit a. STt 6 Plaetorium aedilem eur suisse. Ceterum M. Plaetorium suisse amicum . Cornelii Lentuli Spintheris, eonsulis a. 697l57 0 0seitur e epistula a Cicerone ad Lentulum data a. 703l51 η). Utrum autem is laetorius, euiu instendi Seium, aedilem a. 680 74 ambustum l. e. e0ndemnatum esse Cicero )dieit, an is, qui vieinus Attiei nominatur ' β), M. Plaetorius suerit, eum illis duobus ludis a Cieer0ne praen0men n0mini non additum sit, diiudieare 11011 nuSim. Subseript0 et adiutor M. Plaetorii eum is M. Fonteium reum saceret, exstitit M. Fabius β). Ne mirum esse arbitror

defendisse Gallos eontra Fonteii iniurias Fabium, haud dubio ex illo Q. Fabio Maximo Allobr0gie oriundum, qui R.

22 ad Famil. I, 8, 1. 23 Plin. N. Hist. XV. 1 2 Cic. r. lane. 12.24 ad uic V, 20 8. 25 ad Attic. XV, 17, 1. 26 pr. 0nt. g. 36 26J M. Fabium, Subscript0rem eius rogabimuS, ut Allobrogum anim0s mitiget, quoniam apud illos Fabiorum nomen est ampliSSimum.

633ll21 eos. Allobroges in dicionem R0manam redegerat δ'). Nam ex Mareeli 0rum Sempl0, qui, p0Si quam SyracuSae a M. Claudi Mareello subactae sunt a. 42 212, illam urbem sub elientela ac tutela habuerunt δ'), elueet, Saeptu e 8

familias provinetarum patr0diuium Su Seepisse, quarum maiores illas oppreSSerant.

Defendit F0nteium M. Tullius Cicero, quem aedilem

curulem eo anno utSSe iam e0mmem0ravimus. Utrum autem

reum solus defenderit, an ab alio patrono adiutus, in ineerto est relinquendum. Saepius uim iam illo tempore laetum e88e, ut repetund rei a d hira patronis defenderentur, ex ea orati0ne c0gnosci puto, quam pro L. Flaeeo habuit Cicero '). Testes pr0dierunt in Fonteium Indutiomarus, Allobrogum princeps eum alii ruin Gallorum legatis δ'), 0ntra innoeentiae atque integritatis Fonteii testes appellat Cicero ulterioris Hispaniae gentes et incolas Macedoniae, quibus inprovinciis Fonteius antea legatus fuerat δὲ), Massiliensium civitatem et Narbonis Martii olonos δη), publieano et negotiatores, qui F0ntei Galliam administrante ibi suerant δ' in, equites R0manos, qui eum Pompeio in Gallia hibernaverant δ'

N0men eius praet0xis, qui quaestioni de F0nteio habitae

praesuit, in Fonteianae rationis si agmenti non commemoratur. Itaque viri doeti, haud dubie putantes id mutuo inveniri n0 posse, aesturatius eam rem investigare omiserunt

24쪽

3233

Nee tamen dissicile est nomen illius praetoris indagare, dummodo hoc me iure contendisse c0needas Fonteium a. 685l69iaeeuSatum a defensum esse. Cum enim Cicero accusans C.

Verrem a. 684l70 dieat δ'): Εee autem illis ipsis diebus, cum praetores designati in annum 685l69 sortirentur et M.

Metello obtigisset, ut is de pecuniis repetundi quaereret, nuntiatur mihi tantam isti Verri gratulationem esse laetam, ut is d0mum qu0que puero mitteret, qui uxori suae nuntiarent et δ'): Reperio, iudices, hae ab istis consilia initae eonStituta, ut, quacumque opus eSSet ratione, res ita dueeretur, ut asinues M. Metellum praetorem causa disteretur. In eo esse hae commoda primum M. Metellum amicissimum, deinde Hortensium e0nsulem n0n solum, sed etiam Q. Metellum esseitur, ut apud M. Metellum praetorem, ratrem Q. Metelli Cretiei eos eiusdem anni Fonteius aecusatus sit. Causam aetam esse ex lege Cornelia iam dixi. Hane

legem Sulla dictator tulerat eaque ut antea lege Servilia depeeuntis repetundis δ' sancitum erat, ut a praetore p0st

primam actionem secunda in perendinum diem constitueretur, in qua iterum et eausa demum iudides sententias dioerent. A de priore aetione causa Fonteianae omnino nihil traditum est. Id autem constat, eam orationis pro Fonteio partem, quae nobi SerVata est, Secundae actioni attribuendam esse, eum Cicero δ' dieat: De quo homine, iudiees, -- iam enim mihi videor lio prope causa duabus aetionibus perorata debere dicere, de quo homine ne ab inimicis

36 in Vere Aet. I, 9. 21.37 ibid. g. 26. - 38 cfr Carol. Zumptium Commentationum de legibus iudiciisque repetundarum ars I in Abhandig. d. gl Akad de Wissensch. in

39 g. 37 27J est praeterea g. 40 30l.

quidem ullum etiam pr0brosum n0 m0do erimen, Sed ne male dietum quidem audistis. ε')Quaeritur denique, num quo veterum teStim0nio e0mprobetur, utrum M. Foliteius condeinnatus Sit an absolutus. Α Drumannus quidem asseri y l0eum epistulae a Cieerone ad Attidum seriptae M ) Domum Rabirianam Neap0li, quam tu iam dimensam et exaedifieatam animo

habebas, M. Fonteius 2 emit HS CCCI 003XXXμ, ex quo

appareat M. Fonteium quendam a. 686 68 Neapoli domum emisse, et eum sine dubio is M. F0nteius idem sit atque ille, quem a. 685l69 ieero defenderit, e illigi putat, M. Fonteium ab80lutum esse. Sed praeterquam quod illo ieeronis loco e0dex Medi deus n0n XJlibet M. Fonteius', Sed M. Fontius μ quam0brem esen bergius M. φ Fontinus seribendum esse eoii ieeit), ideo Fonteium damnatum esse arbitri r quod

Ut autem eundedam illo l0 10 legendum SSe MareusFonteius eundemque M. 0nteium, qui a 685l69 aeeusatus eSt, sequenti anno Neapoli di inum emisse, minime inde e0ncludi potest, eum absolutum SSe. Primum enim quod ruina natu negat, XSulem Neap0lim proseeturum fuisse, ei needo. Sed omnino non video,

40 Liceat mihi hoc l0c erroris mentionem sacere, in quo versatus est lolgius in Annierkgen ii de I. Vertiandiun gegeia Veri es*. 39). Inductus enim s. Seonii commentar in Cic. et II in Verr. lib. II, p. 163 r. putat, eum fuisse agendi ordinem in altera actione, ut prior patronus dixerit tuni est onderit accusator uua ' Sententia non S0him e redarguitur quod icero in ultera iactione defendens Fonteium dicit . Diodo citato: .. M. Fonteius ita duabus actionibus accusatus est, ut e. t. in Sed etiam quod Cicero in actione II in Verrem semper ita dicit, quasi H irtensius post ipsum dicturus sit quodque et in Fonteiana et in Flaccianae extronia parte ita reos defendit, tamquam illico iudices sententiam laturi sint. 41 l. e. p. 335. 42 ad Attic. I, 6, 1.

25쪽

quibus ausis omni0tus rumannus putet liberae reipublieae tempore Romae sanetium suisse, ut repetundarum damnationem aquae et ignis interdietio sequeretur. Nam neque e Cornelia neque ex ulla alia repetundarum lege aliter puniebantur repetundarum damnati nisi pecuniae restitutione atque infamia, in ivitate autem iis vivere lidebat Soluta peeunia Seeundum litis aestimati0nem δ). Neque altero argumento, quod attulit Drumannus ut demonstraret, Fonteium absolutum esse, id omprobatur. Putat enim si Fonteius pecuniam solvisset secundum litis aestimationem, eum non habuisse, unde illam domum emeret. Sed C. Verri exempl0, qui priusquam eius auSa ageretur, permulta res, qua Sieulis eripuerat, iam Roma abstulerat '),d0eemur saeile fieri potuisse, ut idem saceret M. Fonteius. Itaque si M. Fonteius a. 686l68 Neapolim commigravit, ideo eum R0mam reliquisse arbitror, qu0d saeilius Neapoli

infamiam ae eivium contemptionem se perlaturum 88e SperaVit, quam Romae, ubi praeturam aliosque magistratus

IV. liuomodo lingui filia oratiotiis pro Fonteio littordii ianda. Cieeronis pro M. Fonteio ratio quamquam ii annumeranda St, quarum Singulae tantunam id, parte Sul et Sunt, tamen virorum doctorum opera a sagaeitate saetum St, ut bis hue aestui eius fragmenta novis inventis adaugerentur. Nam ante initium liuius saeeuli ea tantum orationis

par n0ta erat, qua de propraetura Fonteii agitur in editionibus4 11 49). Quae pars non solum in eodie Vatienus , qui est vetustissimus a praestantissimus' quique in tabulario basili eae Vatieanae asservatur, invenitur, sed etiam pluribus in aliis minoris pretii odistibus, quorum Salisbur genSem auli eum n. 34 nune elin Lat. 0naeensem 5734

nominaSSe satis sit.

Praeterea ante id tempus innotuerant nonnulli osti, qui, ex Ciceroni pro F0ntei , rati, ne depromptos laudaverant Quintilianus, Aquila Romanus Ammianus Mareellinus, Martianus Capella, Iulius Vietor. Anno auteni 1820 tria ni va Fonteianae si agmenta in publicum pr0dierunt, primo edita a B. G. Niebulirio ). Cum enim Paulus Brunsius et Vitus Iuvenatius in

nobili illo eodie Palatino bibliotliedae Vatieanae, quia 3biae,

1 cfr de eo ursianum in istiteri Hahnii iust Ciceronis operum editione altera , P. 1223.

26쪽

3637

Iudithae, Iobi, Estheris libros' n0no sere p0st Chr. n.

saeeul seriptos 3 eontinet totusque ex membrani palim- pSeSti constat, T. Livii annalium fragmentum inVeni8Sent, et erit Caneellarii, Galletti madesiique testim0nii confirmatum esset, praeter illud Livianum fragmentum etiam alia Veterum Seript0rum relliquias ibi servari, Ni ebulirius codicem Summa cura ae diligentia pertractavit et perVestigavit et ex eo cum ali0s usque ad id tempus abscondit08 antiquitatis illesaur0 tum tria nova ragmenta Fonteianae

eruit.

Quibus ragmentis quamquam ex iis nonnulla re ad aesturati0rem cogniti0nem causa Fonteii vel utilissimas diSeimuS, tamen eo aliquantum h0noris deeedit, quod aginarum titulis arentia variis dispersa l0eis in illo eodice exstanti ob eamque eausam ne uter se quidem e0ntinuantur. Quaeritur igitur, quomodo sint disponenda. Atque h0c primum DB Stat, cum in unoquoque de Fonteii quaestura agatur, in tertio autem quod voluit esse Niebulirius legatio

iure ei a Niebutiri tertium loeum attributum SSe. Duo autem reliqua fragmenta Niebulirius, quia tam in eo, qu0d 98 Seeundum feeit, quam in tertio de testibus furti contra M. Fonteii quaesturam, in primo Ver de re longe diversa, sellistet de solutione quadrantaria Secundum legem Valeriam dissereretur, ita disponenda esse censuit ut in editi0ne sua ' disposuit. Niebulirium in digerendis illis fragmentis innes Fonteianae editore Secutos SSevideo. Et ipse ad illius sententiam aceedo, quamquam

doleo me non eritu argumentum iuvenire 90SSe quo eam suleiam.

3 eis. Niebuhr. . . . . 4 ibid. p. 12.5 est ibid. p. 22, P. 1. 6 p. 53 - 64.

Tres et viginti anni ex aeti erant, post quam Niebulli ius fragmenta illa ab ipso inventa edidit, eum denuo viris doetis

spes assulsit, ore, ut noxa fragmenta ad ea partes Fonteiana neeederent, quae iam publieatae erant. Anno enim . Chr. n. 843 Theodorus Oeliter Franeo- surtensis altero uri densi nuntiavit, se in odie eoenobii cuiusdam raetus Rhenani inferioris rapter alia fragmenta quadraginta sere versus ineditos Fonteianae in Venisse unumque si agmentum 7 eum eo communieavit '). Cum autem haud ita multo post Oeliter m0rtuti esset, si uStra Virid0et ab eius fratre impetrare studuerunt, ut eheda destineti vel odicis exemplar sibi traderet. Homo enim illiberalis mortui thesaurum draeonis instar' custodiebat, exspectans haud dubie, dum aliquis veniret, qui ingul08 VerSu numi aureis redimere vellet ).

Tandem ille eodex inventus est in bibliotheeam 380eomii vici Cusae eues), siti haud pro 'ul ab oppido Beria eastela Mosellam diligenterque est deseriptus a L ieinio in libello, cuius est titulus Ueber ei ne Haiadseliris des idolaus

Reden, Berlin 1866). Nieolaus enim de Cusa, illustrissimus ille aevi medii eardinalis illud nos, domitam eondiderat moriensque bibliotheeam suam, maximo hebrateorum, graecorum et latinorum odi eum numero ornatam in posterum tempus ibi servari iusserat. Etiam nune usae et aliae eius relliquiae inveniuntur et eode miseellaneus C. 14, uiu altera par undestimo, altera duodestimo aequio seripta est.

Ea libri manuferipti pars, de qua paulo uberius ioc

et in o Κleinii libello de quo statim accuratius dicam p. I r. 22.8 cis Rhein Mu8. I 843 I, p. 130 p. 302.9 cst Halmium in Phil0l. IV, p. 373 sqq. ad Cicer0n. per II 1, p. 465. 472. 476, 2, p. 1066.

27쪽

3839

loe distendum est quamque ieinius ' unde imam esse Amrmat, viginti et se soli continet, quorum in un0 1110que duae columnae et septuaginta sere Versus minute quidem, Sed eleganter seripti inveniuntur. Sub titulo Incipiunt verba Graeeorum plurimi loe ex p0etis et eriptoribus eum antiquitatis tum rerum delesiastiearum eo haud dubie consilio eleel et ordinati sunt, ut vel praecepta de m0ribus

vel synonyma eontinuarentur.

Plerumque illi loe eodem ordine dispositi sunt, quo in

eo libro, unde deprompti erant, Sequebantur, eundemque morem librarium servasse gaudemus in ordinandis iis loeis, qui Fol. 15. V. Ol. 2 sqq. continentur quique pertinent ad Cieeronis orationem inlison. ad libr. de Invent 2 g. 159-167, ad Rhetor ad Herenn 3 g. 37, ad rat. r. Fontei0, pro Flaeeo ad Philippiens et paradoxa 3'. Qu0d ad sontem pertinet, e quo Dagmenta orationum Cieeronis in Codie Cusan inventa hauSta sunt, plures obeauSas, quas hie Xponere longum est λη), conStat ea petita esse ex odie Vatieano II. 25, de quo iam Supra exposui, librariusque, qui illa si agmenta collegit, eo e0die toto atque

integro USUS St.

Orationis pro Fonteio iam enim ad eam mihi redeundum est in odie Cusano viginti et unum omnino ragmenta servata Sunt. Atque id ipsum, quod quis dolere possit, librarium quattuor eorum e partibus orationis iam ante a. 1866 publieati petivi88e, peropportune S laetum. Cum enim tria fragmenta Cusana, quae ultima sunt 19. 20.21 eodem ordine in odie Vatie inveniantur in editioni

bus4 32. 22 40. 30 49. 39 ), qu scripta sunt in usano

ob eamque ausam putare ieeat, omnia in odie Cusano

12 delego ad leinium l. c. p. 80 sqq. et II. Sauppi recensionem libelli ieini in Gottinger Gel. Angeig. 1866, tuck 40 p. 580 Sqq.

ordine a librario exseripta esse, dedimum autem fragmentum usanum in primo fragmento ex eodie reseripto Vati-eano a Niebulirio edito legatur, certo inde essistitur, quom0do omnes illi lori sint disponendi. Itaque Κleinius ' hune in modum servata Fonteianae fragmenta ordinavit PFragmenta ex odie Cusan ab ipso edita 1-9 ΙΙ Fragmenta ex odie palimpsest Vati ea no Niebulirio edita III Fragmenta ab aliis seriptoribus ervata, IV Pars orationis in odistibus vulgaribus Semata, et Sauppius λε eam si agmentorum a ieini inventorum et editorum dispositionem omprobatis hae dieit: Da das 10. dem voti Niebuli au*efundenen ruelisti teli . , die drei

Quibus viris doetis nullo modo prorxus RSSentior. Quamvis enim eundedam, iure eos putare fragmenta Cu8.1- ponenda esse ante fragmenta a Niebulirio inventa,

tamen in disponendis si agmentis Cus 11-l8 leinium rem haud parvi momenti neglexisse, stuppium autem aperi in

errore VerSatum es8e miror. Neque enim et Sauppius

salso id putat Niebulli ius continuam ieeronis pro F0nteio orationis partem in eod. illo reseripto, sed tria eius rati0nis fragmenta variis dispersa loeis invenit. Quamobrem eum eo tempore quo ratio integra legebatur, haec tria si agmenta plurimorum versuum intervallis inter se disiuneta fuisse verisimile sit, ieinio et stuppio, antequam obtinerent fragm. Cus 11 sqq. post fragmenta Niebutiriana

13 l. c. p. 57 sqq. 14 l. c. p. 1583.

28쪽

ponenda esse, demonstrandum erat, illa non ad lacunas pertinere, quae si ag. Niob. I et I sequi intur. Hoc quidem e0nstare mihi videtur, si ag. Cus. 12 sqq. non ponenda 8Sep0S primam aut alteram laeunam. Nam eum in tertio quod invenit Niebulli ius fragmento Cieero de triumviratu et quaestura Fonteii quos magistratus Romae eum geSSisse Supra demonstravi didere desinat et ad legationem Hispaniensem tran8eat, in ramento vero Cusano 12 sqq. non nisi debellio laude Fonteii disseratur, si agmentum usan. 12 Sqq. pox tertium fragmentum Niel, est olloeandum. Fragmento autem Cus il utrum po8 primam alteramvela unam an post tertiam loeus attribuendus sit, diiudieare non usim, eum Verba Versutissimum hominem et in sallendo exereitatissimum liaud dubie reserenda sint ad unum ex adversariis Fonteii et in eos saepius invehi potuisse Cieeronem patent. Atque hae haetenus. Nunc quo m0do fragmenta ab aliis seriptoribus servata disponenda sint, Videamus. lei-nius nee insistens haud dubie omnium Fonteianae editorum vestigiis, qui ea inter si agni Niel, et partem in eodie. Vulgaribus servatam posuerunt, inter Dagmentum Cus. 8 et partem orationi in eodd. Vulgar. SerVatam

posuit β). Cui dispositioni stuppius summo iure obiecit β),saeile fieri p0tuisse, ut illa fragmenta quondam in integrae rationis prineipio Vel in alia eius iam non servata parte legerentur. Cur autem Sauppius illa si agmenta aut ante aut post omnes Fonteianae relliquias ponenda censeat, minime ideo, cum praesertim partim firmis partim probabilibus argumentis doceri posse putem, ad quas integrae orationis parte Singula si agmenta pertinuerint. Qu0d priusquam laciam, commemor illorum locorum

15 l. c. p. 61 Sqq. 16 l. c. p. 1584.

quos disposituri sumus non nisi duos ' pr0prie fragmenta' diei posse. In tribus enim aliis illorum l0e0rum, qui inveniuntur apud Quintilianum, Ammianum Mareellinum, C. Iulium Victorem quique plerumque fragmenta nomitiantur, illi seriptores non Ciceronem ipsum loquentem induxerunt, sed ut redderent, quae Cicero dixerat, neeusativo eum infinitivo sunt usi, quamobrem etiamsi rationem obliquam directa

mutaremus, Ciceronis Verba no legere pro certo non Ρ08Semus affirmare Uno autem lueo, qui invenitur apud eundem illum Itilium Vietorem '), quemque ignorasse videtur Κlei-nius ieeronis verba servari ne coniicere quidem licet, Sede breviter tantini dieitur Cieeronem in parte orationi Suberius de dissimilitudine Verrinae et Fonteianae auSae

Nihilo vero minus eum vi nomen inveniri 08Sit, quo aptius eo appellemus, Sitato more fragmenta eo nominabo. Ad primum de eo mihi videtur distendum esse, cui HS modo mentionem Dei. Iulius Vieto dieit: ἡ Et quemadmodum supra quaerebamus, quid esset Simile, ita et e contrario consideremus, quid in se dissimile habeat ea res, quae in quaestionem Venit,

ut pro Fonteio M. Tullius eaexequi ur, quod eius catlba non sit eadem, quae Verris.

Huic fragmento ab ser ' loeum attribuendum putat post fragm. Cus. 15. Iniuria, ut mihi quidem videtur.

Iam enim supra ex eo si agmento oneludere me p08Seputavi, Fonteii ausam a. 685l69 netam esse et quicunque argumentationem meam approbavit, libens e0needet, null0l0eo dissimilitudine ausae Veietis et Fonteii explicanda

melius se excusare p0tuisse eicer0nem quod, cum ann ante

17 servata a C. Iuli Victore ars rhet VI 2, p. 397 . et ab Aquila R0m de fig. sent et elocut. q. 3 p. 33 H. 18 400 12 ed. H.

19 in Balteri arserique editione Cic. per V0l. I. p. 2.

29쪽

4243

Verrem repetund adeusasset, tum Fonteium eiusdem eriminis reum defenderet, quam in principio orationis. Eum autem, qui sententiam meam nisi exemplis huius rei prolatis non probabilem esse iudieat, delego ad principium ' eius orationis, qua ieero e0nsul L. Murenam P08. designatum de ambitu accusatum a. 691 63 defendit, quamquam rectum esse negatum sit ieeronem et con Sulem et legis ambitus latorem et tam severe gesto consulatu RuSam L. Murenae attingere. Ae similiter se Xeusare ieeronem

in exordio eius orationis, quam pro P. Cornelio Sulla habuit, ex D seqq. eius orationis astile cognoseis. Cum hoc C. Iulii Victoris fragmento aliud eoniungendum esse existimo, quod legitur apud eundem seriptorem λ)quodque in principio orationis pro Fonteio suisse nemo infitias ire potest, quia Iulius Vietor id inde se petivisse ipse profitetur. Audiamus ipsius Verba: Lieet etiam prineipales quaesti0nes in principi praesterpere, sed praeeursu Solo atque taetu, non ut de hi quaeri videatur, qu0m0do pro Flade et pro Fonteio M. Tullius nihil agi illo iureicio, nisi

ut magistratus in profiscii non audeant imperare sociis, quod eae usu reipublicae sit

Id fragmentum eum idem eo exprimatur ad eapitis III partis orationis in eodd. Vulgar servatae: Dubitabitis etiam, quin illud, quod initio vobis propoSui, Verissimum sit,

aliud per lio iudidium nihil agi nisi ut M. Fonteio oppresso

tegiim0niis eorum, quibus multa reipublieae ausa invitissimis imperata Sunt, segniores posthae ad imperandum deteri sint ex hoe loeo neque ex ipso priueipio orati0ni8haustum esse a L Vietore putat C. F. . ueller δ). Qua opinione minime moveor Cum inim Victor praeter hoc

fragmentum duo alia memoriae tradiderit, quae e partibus Fonteianae non iam eoatis deprompta sunt, quin e integra ratione petiverit non est dubitandum. Sed etiamsi verum esset, quod obtinuit ueller, non haberemus, eur doleremus. Nam eo stellius illo ramento caremus, quod eodem Fonteianae loco, quo uelle confirmari putat Iul Victorem non ex prineipio petivisse, luculenti88ime eomprobatur, ieeronem si non iisdem, at similibus Verbis in prooemi exposuisse, nihil agi illi iudieio, nisi ut magistratus

in provinciis non auderent imperare, qu0d X 8u reipublieae SSet.

Nec quo indulo hoe fragmentum eum eo, quod primum feci, cohaereat, dissidite est diei v. Ut enim pri0re ieero generatim atque uniterse loquitur de dissimilitudine ausae Verris et Fonteii, si seeundo singul 'tim explieare indipit, cur illae ausae dissimiles sint. Illo enim iudicio aetum

esse, ut Verre damnato in posterum tempta procon8ules et propraetore Romani desinerent a Vare ad erudeliter provineias administrare, hoe nihil aliud agi, nisi ut condemnato Fontei magistratus in provineti segniore posthac ad imperandum sint. Hoe modo Verris et Fonteii ausam eonserens ieero

mihi etiam de hominibus videtur uberius dixisse, qui in

utroque iudiei prodierint. Ante omne autem eum om- parasse puto Verrem, hominem nefarium ad Seeleratum eum Fonteio iniuste aecusato, tum se ipsum, qui in nostentiae atque integritatis laude insignis Verrem deusnVerit, eum Plaetorio, necusatore maligno ne malitioso. Ne vero solum

publieam, sed etiam privatam laetorii vitam ieeronem perstrinxisse et eastigasse ex fragmento apud Quintilianum δ')Servato elucet, quo mala fama laetorii matri commemoratur quodque vix ex alia integrae orati0nis parte depr0mp-

23 VI, 9, 51.

30쪽

4445

ium 8se potest, nisi ex prineipio. Quintiliani autem verba haec unt: Pervenit res amphibolia usque ad aenigma, quale est ieeronis in Plaetorium Fonteii aequSatorem,

cuius matrem disit, dum risisse ludum, Ustquam mortuo eSSet, magistros habuisse. Dicebantur autem dum vixit, infames seminae e0nvenire ad eam Solitae, 08 mortem bona eius venibant. μDenique etiam de exfibu in Fonteium, de quibus in p0steriore orationis parte δε pluribus verbis disseruit, iam

in exordio breviter dixisse eorumque auctoritatem infringere studuisse ieeronem constat. Nam ad eos reserenda esse fragmenta Cus. - verisimillimum 3- certum 8Se Oncede8. Haec autem fragmenta post ea, quae apud Iulium

Victorem et Quintilianum inveniuntur et de quibus iam dictum est, ponenda esse ideo arbitror, quod probabilius est

Cicer0nem prius de accusato et de accusatore locutum SSe, quam de testibus. De exordio Fonteianae dixi: age, is nunc de narratione Videamus. Cuius quamquam non nisi exiguae relliquiae manserunt, tamen ex iis satis bene per Spistere 088umu8,

quae Cicero in illa dixisse videtur. Atque id quidem

primum constat, eum in narratione non Solum ea protuliSSe,

quae per triennium illud, quo Fonteius Galliae praesuit in ea proVinei geSta erant, verum etiam ea Ritigi SSe re8, quas Cn. P0mpeius superato Lepido ac paeata Gallia in Hispania gesserat inde ab exeunte anno 677l77 ηδ . Ipsius autem Fonteii singulas res in Gallia gesta in narratione ordine edoeuisse iudide Cieeronem, pluribu ac certis testimoniis comprobatur. Primum loco Fonteianae '), euius uSque ad hune diem nulla rati videtur habita esse. Ibi 24 φ IIJ Sqq.

25 cis fragm. Cu8. . , maxime autem Cn. Pompeii summi imperatoris ac fortissimi viri gestum est subsidiis.

enim eum Cicero dieat: - Est item urbs Massilia δε qua

ante disi, sortissimorum fidelissimorumque Sociorum, qui . t. α', Sponte apparet, voste ante' relegat08 8Se auditores ad eam orationis partem, in qua explieatum erat, quanta Virtute quantisque perieulis Fonteius Massiliam obsidione libera SSet. Tum id confirmatur loeo Aquilae R0manae 'Τ) , οι- στροφλὶ conVersum. Species huius figurae cum eandem sere vim habeat, contraria est superiori s sei L παναφορα eo quod ibi ab eadem parte orationis saepius incipitur, hie in eandem partem desinitur. Cuius modi est haec pro Fonteio:

Frumenti maaimus numerus e Gallia, peditatu amplis,Amae copia e Gallia, equites numero plurimi e Gallia.

Η0 Aquilae loeo ipsius Cieeronis verba nobis reddi, n0n Si quod negemus. Quapropter eum etiam Q 3 partis Fonteianae in eodd. vulgar. Servatae Similibu quidem, nee vero iisdem verbis reseratur, Fonteium ei Gallis, qui arma contra Romanos apere non ausi Sitit equitatum, edunt a S, frumentum imperasse, illud si agmentum Sine dubio ex narratione Fonteianae petitum St. Denique Cieeronem in narratione etiam de portorio vini dixisse, quod Fonteius in Gallia instituerat, diseimus ex Ammiano Marcellino β): Vini avidum genus Gallorum)ad laetans ad vini similitudinem multiplices p0tus, et intere0s humiles quidam obtusis ebrietate continua sensibus, quam suroris voluntariam speetem esse Catoniana sententia definivit, raptantur diseursibus vagis ut verum illi id videatur, qu id ait defendens Fonteium ullius, Gallos posthaec

dilutius esse poturos, quod illi renenum xx arbitrabantur.

27 de fig. sent et eloe g. 3 p. 33 H. ex Aquila Martianus Capella V, 534, p. 179 d. 18Seuhaidi eum locum repetiit.