Promptuarium Hippocratis in locos communes

발행: 1683년

분량: 627페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

551쪽

Promptuarium

monem emollit, dux m correptus expuit. Tussis enim ex capitis m veth e L,

vero die capitis gravitas erat , lingua nares unguibus scalptae sanguinem non

Magnam Interpretuissensionem hic no U I

G.I. eitca tussim ex verti- proruuerunt et, ile parte lieVa tum magnus tum duiu,

.ssecti, in hoc ratiore casu pulmonibu . Aliis vero ex vertice ea tantum ratione factam tussim eo. rentibus, quod non solum ex caPire i dicta sit disiill xio tussiae carumsa , sed ea praesertim capitis pilae Ram verticem dicimus.

Uidemica maligni e

Circa brumam decimo quinto aut vigesimo die ex crebra ventorum Australium Sc Borealium,nivosorum- et intulis seculis, he- que temporum mutatione tusses 'coeperunt, partimiuiritile uis ', posteaque crebrae pulmonum inflammatio- suetunt epidemiae tusses, ne S, RursuS ante AEquinoctium plerisque reversiones quarum eTempla fiebant;quadi agesimo ut plurimum ab initio die &

apud Sehonchium, vocatur' I O I

Gallis hujusmodi tuia nol Nullis breveS admodum ac judicatu fagiles extite- sististe se Coctu lache, runt. Quibusdain vero faucium inflammationes ade xant , aliis anginae , quibusdam etiam partium syderationes : aliis c pueris prae ertimo nocturnae coecitates et nyctilopes vocant o contingebant. a ulmonis autem inflammationes breves admodum fuere, &c. Anginae autem & partium sederationes aut durae P siccae emrant, aut parvae , & raro matura educentes; nonnubiis etiam multum educebatur, ravi igitur plus voce laborabant rigore corripiebantur , iis tusses in anginas desinebant potissimum. Qui vero manu laborabant, marmum tantum resolutiones habue unt. Qui autem*quitarunt, aut plurimum viae confecerunt,aut alioqui cruribus laborarunt, iis umborum ac crurum impotentiae ex resilutione obortae sunt, & semorum ac ibbiarum lassitudo. Durissimae autem & vehementissimae tusses erant, quae ad partium syderationes deducebant. Ista quidem omnia in reversionibus fiebant. Per initia vero non admodum. Caeterum mulieres non aeque ac viri tussi cor ictabantur, quod non pertiam

, ac viri in publicum plodirent quod nequaquain

552쪽

fetinge ae viri morbii tentantur. M i D

quidam post Vergiliarum occasium veri typhoina .

illa tqui 3 affectus ex phrenitide di lethargo mixtus & sommiculoso vexaviue est correptus ; ubi ad coxendicem & crura dolor ue hilii h priuirm

ait, quievit. Lib. q. Epta. IO sis ment. Prath.

Tnbus multiplex

vidundantia procedens cum

Typhus primus invadit aestatis tempore cum Canis ' ''

heus oritur bile per corpus agitata. Statim mittar b Est igitur i rhus pris rei vehementes eum corripiunt, & gravis ardor c*uxinua circa

o, . . , . V p M ' Caniculam, quado proptere

h cum gravitate imbecillitas, crurumque ac manuum summam naturae infirmi- impotentias quae nullum ei usum maestant. Venter id accidit ur corpus perturbatur & quae evomuntur graveolent, Velie- tum tamqntia tormina accedunt, rectus stare nequit neque, censet hunc di ferre ae

oculis suspicere, &c. Hic septimo , aut decimo quar- aer

xpjudicatur. Multi ad vigesimum quartum diem per- ad Cosc. iis . Lib. I, cenum mi. Et celariter eadem remediae quae morbo late rati exbibenda. At pauci evadunt, Secundus omni tempore invadit. Ex corporis au-:βp humiditate oritur, cum cibos humidos & copio- e Trphus hie interdum i im potum carnes exorbuerint & flaccidae extite-- odiunctam cache rumit, Per exordia febris tertiana aut quartana ori i in- e u 'hularite ' mae uesipit, dolor vehemens eapiti advenit ,& interdum in m gra parenchyri a in corpore intermittit, & salivam evomit, crebro ructat, eoepti vhibitu P pq ilos dolet, vultus exalbqscit , & Apuae colorem re- Marauno. Adde typhum qxt, ad pedes tumor laxus defertur. Interdum totum .e ' oi 2 8qu ti eis 'pypui intumescit,& ad pectus & dorsum aliquando tra septimum aut decimum 'i' currit , venter conturbatur , plerumque tau-ψ-- ei instammantur. Hic cum sic habuerit, & erect o ervicis respiratio contigerit, frequenter derepente in xta septem aut quatuorderim dies perit, T*ixius gignitur eum bilis putrefacta sanguinid Tettius hic assinis Hup x venas & arterias permixta sue iti In articulis v*' set eousista tu deeuias ,

553쪽

ire vel theumatismo hu- ro Harespue conlistit, quandoque ellam in totum cri

decumbit, doloresque acuto. exhibet. Plei T

ue venas, unde motionis ex hujulmod morbo claudi evadunt.Uribilis in arti eiu vet. C., i et i s retenta in totum obduruerite dosor veto intermittentorum spatia primo ac per frera aut quatuor die, navaedit, &c. sex mensium spa

Quartus oritur ' Autumnalium fructuum tempore, em Hete typhi speci es con- cum quis iis se eXpleverit. Plerisque vero, ex inexplea placentarum' ex sesamo , aliorumque ex maeleti vitae vitio eontra: a su Iuleiariorum esu.. Mel enim coetum ita ventriculo at-

aminentibus excitavit cum terque derepente attollitur, incenditur,& disrumpi vi-

h. profluvium derepente contingit ; ecpsu Audies perseverante multi sanantur, &c.

Dum duxerit. Marti ouintus ' pis nitar cum coruoris humidum ouir

rem habet eum a seite, eo rictum N plus seauo reliccatum uerit; &c. in corpore tamen discriniine . quod pTaedipue CIsivi usae ex ventiantur, vultus vehemen- rho nullu: . . deS ui gracili S est, o calique admodum cavi. . Quod si coialiud is sit 'nam totius lor niger retitarit, cliusa est ab atra bile venas & cxis oci . urgo sum ei. sabeunte Cuinque his calor supervenerit, ventris mentum vi caloris ignei, las a calore exuri re re siccari necesse est , ac proindoe ista, ut , T. sanguilaem pri venas' excedere. Hic tenuis & vehe- nec solidas partes ullo mo- menter gracilis evadit ; oculis raro nictatur, mulcas do numens aesas siccissi- gravatur quam sam

nis seminis profluvium patiar , eique frequenter inter eundum genitara effiinditur. Huic ventrem supe-c Hoc enim etiam' ali rionein veratro nigro gyurgato rum inferiorem vero seam' ineotistiti. 'ta. iii . monil sueco At post pingationem , elidem quae caete- Hippocratis Loeis Maribi se dato, & serum , lac quo bubulum , aut capriniam stanni rempestas serat , exhibeto. Lacetiam asini num de coistum ut aliquamlim gurgetur, dato. Sic curatus intra biennium fere sanus evadiis. Hic autem A Cum hie morbus con- morbus viginti antiis m=jores prehendit. Carptimes

rest contii,gcreante vige

inum annum , inguit , ex eui s notis ad quartum typhum edit; ere est omnem tigbo' constituere quandam speciem febris continuae quae e diametro sit eausta opposita sub eodeni gene ' um c usus fiat . ferosis tumoribus biliosis & actibus eorpus ex si eantibus. Typhuc omnis *b humore suptinuo exundi iureque , a 2 o corrui'rAarior sedditur, idest flaccidum ac laxum , ac qipbM

554쪽

mppocratis

Coipotis evacuatio fit cursu ' quiete , palaestra, a Mihi sestum est in t Ii

multis obainbulationibus velocibuS. Lib. o. Epid. gendam este hic vacuatio-

nim h contrarietas. . sph. 22. secl. 2. liquet , nec explicat Gare Quae evacuantur non sunt multitudine testimanda . Commemari,

led si talia dejiciuntur , qualia conveni urit aegr1 tam explicati e lebratissimam cile tolerant. Atque ubi ad animi deliquium usque sententiam ex Lib.

vaeuare expedit, faciendum, ii oeger pollit tolerare . itarias ei licet esse conitis sph. ra. minis Lib. de Humoribus. pet Oo. iii' *x 'd' i . iEvacuationes quae adeXtremum deducunt, pericum quod', eei' , t ipsius vaeripla ex fine Aph. s. seCE. T. Plurimum atque repente tionis excessu non ex aegri

vacuare, vel replere , vel calefacere, vel quovis alio si se sq.

modo corpus movere , periculosum. Quoniam omne occasione manis,ha. Ex nimium naturae d inimicum , sed quod paulatim fit tutum est , maxime curi ab altero ad alterum transituS deliquium omni arte etiast. Oensi es e Lis o , ex moderata vacuatione Mpera trahatur sanguis, enim inise tefri seIa to eorpus , inireque dolores sedat.. Ut supra patuit Articulo de

i Vacuationum in genere , delectus , opportunitas

Supta septum transversum dolores ' purgationem- G. '--vu a.

gere per superiora significant ; quic inque vero in- quentia verba qui purga-teriora molestant per inferiora. mi Icce dis '' Non febricitantibus, si tormina, acciderint & ge- .si esu. uir es, eo pq gravitas & lumborum dolor, purgati inlaxius venit sanguinis missio.

555쪽

Promptuarium

eri, deuictum, sauciem, Medicari aestate superiores magis , d hyeme Veto Gracitas&fata . vomerices purgare supra

areetb. Otur. Mercurialis rius , caVentes hyemem 3 vomentes vero ' dissieultet

- vix enim fieri potest quin q, Lib. 6. T. EAEd..dsit labiis dialia Merci - Tabidos vero caventes s ad superiores purgationes.

Hi fili totius coipori Melancholicis vero plenius, s inferiores eadem ra. d. ii ', ' huita quis sex ti ad contraria apponentes. mno. Ibid. hybdinis et ensibus hip Quae ducere oportet quo niaxime natura vergit petducere oporcet. b. Communi Interpretam mi- Per luperiora purgatio ei commoda est, qui sime se. Ni dici et itet e. thota, . in fastidio , aut ventriculi morsu, aut tenebrico Eae .li, uis L Uiona. sa vertigine torquetur, aut cui Vos amarum est ,& iue Imo inquit uarii. M omnibus Apsa septum transversum dololibus . oetatis doctrina qui mo, Per Inferiora vero uol citra febrem tormsna detinent,ola horantes non d* ile' lumborutia rum dolor, gentrum gravitas, menses aegro

. esse et ita uti,ge s prodeunt, & dolores sunt in partibus septo inferiori

tum ae alvi pro 'uvium ac-bus. In medicamentorum autem potionibus vitandi uisiis ei. 'L'icti' Meae sunt qui probe val erit, praecipue vero nigri & humi. sit etiam commove tur da carne praediti, sub sicci ' balbi, blaes, &c.jusmodi commorioni fit Morbi per eam partem cui maximE vicini esse s assuetus, ex tum' f 'que' i , qua scilicet singulis proximus est exb

dest vomitio ob materiae tus. Lmae Loc.in homine. V. go. In doloribus leniena intecederis vacu/ii'-M d s proximus ii ventremptunare sanguinis venam secare

. ismum, non de actu labi; oportet, s se aeX communi Versione 3 proximum ventis . sed de corpo ibura trem purga,proximum vas seca.'Lib. s. En secl. 6 text. g, i humor ae Ventrem sup*kiorem per vomitum purgato. Lib. . iussus ex se in iocti pi de ratem. Ameci, pagi S P,

P ci ius horti. Ventres in morbis medicamento purgante subducere

tus prohibendui per loc/ convenit quinto P die, ubi concocta fuerint. Inferiores A si ui me sib*st. b. Issidem ubi mateliam consistentem cognoveris cujus i. tut ea cochymia cite a rei signum est si neque anxieta neque, te capitis gravita' cuationem iv. dives hi fuerint)eiaque calores misissimi fuerint, ditat. & ubi post accessiones desierint. Superiores vero in ipsis 1 Lumborum PDximq*q-Tunc namque ipsi etiam in sublimo

aufera oruni dolores re g*- i . . . I o P . . m.

556쪽

paritatem sentiant. Idcirco ver ha principiis pii, clinationem ollandunt i e

gineum non est, quod in hujusmodi temporibus per me ' p. itati risii;

sese purgentur, aut cunctatio periculosa. Lib. I. Epid. met nigros omnium maxi- aDIIor, IIo 3- , . . , , met Humida carne prae valorum snantiso u talis nat qu1IIS neri debet, diti sunt ob rationem di confert & bene tolerant sin minus contra. Inspicere

, ' is o uus idonei uti balbi& blaeis

ita ire oportet,& regionem,&tempuS,aetatem,& 1- si, quod scilicet facile al- hos quibus conveniat aut non. Aph. a. secl. r. vi pi fluvio corripiantur In morbis debilibus medicamenta valentia min1- perpurgatio.

Te exhibenda, neque imbecillitas medicamenti pau- ' vera sententia ubi agi citate metienda est. Sed in valentibus Natura, Valen- r,rione non avi in de im tibiis medicamentis utendum. Debilibus vero non praecautione ovalentia exhibenda . Neque medicamentum ' trano si 'hoem ut ubi illa, Emutandum, sed singulis secundum suam naturam ex- parte affecta. Maraianus.

hibendum. Ita ut debilibus quidem debilia medica- L

menta, valentibus valentia exhibeantur. Morbi au- a Marii avo tanquam ad

text. Lib. de Locis nuper adducto, prohibet in principiis put-

Cum morbi inchoant siquid movendum videtur

move. Cum vero consistunt ac vigent, melius ' eu consule Annotationem

quietem adhibere. 2 s. feci. 2- seu eth h fct Qui per initia morborum inflammationes medica- seu peri T. mis usi et mento purgante solvere tentant ii de inflammata par- vi aliam rationem , qua

xe nil trahunt, cum nil cedat quae cruda est affectio, es ob ius si

crtera supra in P uetatione adducta. humorem noxium non al-

Quibus venae sectio vel purgatio cum medicamen- A motu es

t' convenit, hos vere purgare, vel venam iacidere vivendique legibus sunt

frustra medicina satirat. F. nolim. I b. 3. Meth. cap. ra x itante eo quod a b initio visum est. Ex i. y Aphorismum interpretatur Gaionis ea ratione, ut non minus 1bstinendum sit venae sectione quana rum g-xione in ipso vigore , licet His poe, aio, ipse i putem. AT ct. in varice pulmonis venam se- ' Vrge te maximh dolo te. At si e conciliat locos in Comment. quod licet vigear dolor.3gqx x-men adhuc fuerit in ptincipio morbi. Misytianus vero interpretatur Ap,orismum de sola purgatione per inseri ra. 3 Peccant ergo qui in iussummotionibus praemittunt purpationem

Quod confirmat Galenus exemplis v aprum g rionibus iis morbis liberatorumam sectionem. Gatinus. melancholici, multesis cancerosae , & elephantici vetnu

557쪽

a Quae interiorem in paris. tem vergunt valga , qum. in exteriorem vara vocavis

e ut, .es Faeso, qui sic le- Quibus a primo ortu erus varum essicitur eo uiri

. . t .. . plarique curari possunt, nisi magna admodum emo

Fit autem hoc vi- tio eoite it, aut etiam pueris paulo aetate provecti,

dii, ,hses xibu , ista. contigerint: quam cito igitur iis cuiationem

tes nequeunt sustinere, adlaibere Oportet, ea autem peragitur ceratis splenii,

ex corio, tum ex plumbo , tum caleeis plumbeis. - Carptim ex Ii de Articul. Qvibus. semoris & tibiae articulus excidit in intellae rem partem, ii valgi magis evadunt, exterioribus a u. tem partibus immirviuntur. Quibus autem in exte, rio rem partem excidit, ii vari magis, claudi vero mi. nus essiciuntur. Crassiore autem ossis parte gesta tur, & interioribus .partibus Emmuniuntur, &c. Ibit. 86 . 8T se

Varix pulmonis , supra in Ti mo-uum apici

'. - P ,- . . ' Est ta linguae haesitanti, liberat '' varix ad dextrum p. te,' in seruitibule et aut sinistrum testem enatus,& absque horum alteio

testes Ac sc totum, crura , solvi non potest.

si. . ' Balbus vero calvus, Se qui inter loquendum haeret,

b Cum linguae haesita trita aut corpus hispidum habet morbis conflictantur m* ex 2. Iecn S. mirum eam solvi a vatice, Varices qui in calvis apparent, nisi magni fueripi, P rtendunt. Ibidem. Circa plectibus. In lanientibus si vatices vel haemorrho ades iv pq 'litio melancholico . que calvi fiunt, his magnae varices non nunt,

ri, sset calvis varices magnae superveniunt, hi ruxiqi

e Deposito humore ex ca- capillati fiunt. 3 .

inesti si petioribus partibus infra jecur

558쪽

alia tis in testes& varices decumbunt, an secun- Betuitur enim caput eis

dum directionem laterum fiant , s considerandum. 'i: '. : H- ii succis ,

Carpis in , ex Text. Io. ecl. 2. Lib. E. Epic, tur , reviviscunt pili.

Cuibus vertebrae infra septum transversum in uib-

vidatur. ma is autem quibuscunque spina in vibbum p*Uohibui ad inferiora ueattollitur, qui in poplitis vena luboriuntur VariceS tur,edilecto demitti me exolvunt. Fiunt quoque & in ea vena qUae est a b in- ramguina. Lib. deo reicul. pag. 8 gr. h'Existimat itaque Hipia Ubi varix anteriorem tibiae partem occupat, aut p*qx-t gibbum contrahi

conspicuus est , aut carne tegitur, nigricatque pars i: vi et u sumet

tibiae anterior, & sanguinis detractionem expetere 'x, maximeque in poplis videatur rum ista scalpello pertundi nullo modo debent. v Noti diustita, ni plerumque enim ex incisuris ob in uaeum ex varice pocrates secandam esse magna ulcera fiunt verum varix ipse locis intutis in 'prout videbitur rum compungendus est. Lib. de Ulcerio cus propter varicis infla

m. - . so . Tum , sed varicem ipsum alias atque alias compunisgendum csse sensim scilicet & sine perieulo , ut pluribus explicat Fabritius ab inpendente.

Vasorum inanitio , nuper Evacuatioue.

O et ' Venarum origo , distri- a Venae nomen Hippota

ti Veteribusque commune

dictis, tum arterias, licet Hippocrates has vocet in

venerarum origo tanquam radix hepar est , & uti The ' qu

theriarum cor. Ex his per omnia sanguis & spiritus Laurentius. cxvagatur, calorque per haec pcrmeat.

paL. 362. strat si exacte loquamur s.

Sanguinis certh sons est cor, pituitae Capue, aqdie et T.

Oa. fra adducto nullum sit ei r-

Trahit cor ad se quod sanguineum est ,&c. Cum is ludio' ii . s. 'u's x

'im sit res solida quaedam &densa, ex eo venae cavae principium radicationis j igyilares dictae fetuntur in quas quod sanguineum est qu Ttroque nomin 'derum id stim transmittitur. Ibidem. hae e. o 6. Venae mul- monstrat adversus Aristo

la crebrae, aliae quidem tenuiores, aliae crassiores da iaprum; totum corpus ferumur. Hae dum homo vivit aper' i

559쪽

Promptuarium

hulla alia eot poris parte linae sussi a corde venae is cavae ' haec quidem at-

neatae cor. tum habet. Arteria vero calidi plus continet quam

ut con vi*bβββ - Artei se quidem a corde purum sanguinem&spiri, tum recipiunt; venae autem & ipsae a corde sanguinem sumunt , per quas cordi distribuitur , sed jecureordi affatim suppeditat. Libello de Corporis structura.. vectae p*r e rpus dilusae , spiritam , fluxionem, Epig. s. I. . N 'imotum exbiberit, ab uva mnatas propagines emitis ei tenteS , atque haec una inde, ubi initium sumat & ubi desinat s non mihi satis compertum est, circulo enim facto principium non invenias. Zib. de Osfium natur

Hi sunt laumante naturae fontes, hincque flumina ex currunt, quibus corporis alveus inigatur, atque haec

se rata vitam homini conferunt ,& si1 f resiccata fuerint, hoc

no languote perempti, sui lino perit. Lib. de corde. pag. 238.

re to T. ' Venae scint corparis nostri spiracula, cum aerem ad

lii modo fruticans illiac se trahant, & in reliquum corpus deducant,mcaetera

se communicant,sed etiam omnes Venae di inter te comiDunicant & mutuo con-

- μ' , ' i' 'bitabos . - Lib. de Loc, in Homine. pag. go I. cureis, ut ud: Quibus venae latae sunt iis ventres & ossa quoque s. lata sunt gracilesque existunt. quibus repugnant ober

ii Omnes scilicet corpo- - - . M o

ris cavitates , sunt etiam si & pi uos. Ub, et, Epid. secl. I. v. PSo.

graciles ob caloris immo-

Venarum ' inorbi.

tes similes corripi au-

ea iid,' undeu .i t .e - venis morbus oritur, is levior est quam iret de venae phlegmone: qui ane Uri S. Defluit enim una cum humore in venis

560쪽

humorem contineant & carnibus di1tribuant. Lib. catarrho ex venarum col. Si convolsio an vena raria sit, naec quidem per eXO nique unde frequens anam i a dolorem excitat & pulsat, progressu autem tem-- Sp*potis ad carnem tranimittit Ianguinem , qui in corpo- bos duplicis differentiae, rq putrescens in pus vertitur. Lib. 1. de Morb. st h. scilicet ad con-

formatione in pertinentes i, ut varices ex earum dilata-

Venula sanguinis multitudice calidior effecta aestua obstructiones & ad osum quiddam producit. Lib. o. Epid. ses. 6. Sent. a. eooemuod in 'talutio toto, O Haec Sententia ad laeta fuit supra in continui, confistentes eTima, ad quam pertinet. Ex Gal. ut ibi notatum. J iuption & Iettione

Vonae magis quam carnes trahunt, quanquam etiam Mari ni ad Text. I F. carnes trahunt. de littern API.

od attinet ad ea quae in venis fiunt, ipsa quidem vena in quantum convellitur loco manet. QEando convulsa fuerit (quod contentione & vi accidit) similis fit varici: incalescit autem & ad se vaporem quei .ain humidum attrahi , qui ex bile & pituita provenit; cumque sanguis & humiditas de carne permixta fuerint, incrassescit sanguis , ipseque multis modis qua parte venam convelli contigit , se ipso morbosior P longe instabilior evadit. Cumque copiosior extite- t, plenitudo quolibet transfertur , dolore inque gra-UM adfert, ita ut quisbusdam ruptum loco migrasse videatur. od si ad humerum transierit, gravitatemio manu & stuporem ae h torporem inducit, & si in li Notatum siquidem fetiauquam incubuerit, aut ad humerum & dorsum ten-qqx , confestim plerumque dolors edatur ,&c. Lib. I. ne ob transpirationas imis de Morb.

pedimentum,

Ex renum S morbo invadit magnus venarum cava- e Quod scilicet renis diua

mae morbus , qui 1 capite juxta jugulares, per spinam sim'

qt uim exteriolem, & intermedium pollicis locum eorum sympathiam vena

ntur. Oritur ex bile & pituita cum ad venas j in-

Ex Martino. icque plures affectua

: 'Tqrint. Venae autem cum sanguine resertae sint, . Cisti et iit nil alieni ad eas pervenerit male assiciuntur. Sic gQ iis iu gixqx assicitur, si dextra parte morbus est, per ex r- δ ex eoxendicis acetabulo dolorem exhibere incipit, descendit; cumque ad

SEARCH

MENU NAVIGATION