장음표시 사용
351쪽
eontroversae religionis. ad conellium reiecta est, suo loco maneant & conquieseaut. Ideoque volu mus serio ac summa sedulitate determinationi Comitiorum novissme hie habitorum . declarationi que ac oblationi nostrae, erga omnes ordines clementer inhaerere, omni opera aestudio id euiate, ut omnia in praesito Concilio recte atque ordine proponantur. g. None ergo Crine illi indietione per universum Christianorum Orbem pro posta, plane conis fidimus Prinei pes sui ossieti memore, fore, de quantum in eis erit, indictioni Concilii obtemperatu ros. illique satisfacturos. aeraid velut salutate Christianorum institutum omnibus ra ionibus. &modis Opportunis adiuturos. . Nostea quoque ea est elemens Christianaque voluntas & propositum quidquid nobis veluti
Pati no Sacrosancta Ecclesae,COnciliorumq; defensori. rati ne muneris Imperialis nobis in eumbentis, facere par est &convenit, quando etiam id ipsum in novissimis Comitiis ad statuu in Imperil preees de vota obtulimo, nos praestaturos persecturos, neq; ab incoepto dest ituros. Voletes propteria ea ex Imperatoria autoritate N potestate ut quotquot ad Concilium causa religionis componendat, aut alias ob caulas venturi sunt, id certum persuasu inq: hahaant,sese libere, di absque ullo obstaculo. illue venturos,eompariturosq;. quo quisq: illu3 quod ex secura & certa conseientia, bonum,neces sariumq: iudicabit, in medium adserat ac tum illine ad suum domicilium, libere,ae tuto revertatur. 8. Proeterea in animo habemus, intra limites Sacri Imperit,aut quantum fieri poterit, in proximo permanere, ut eoncilium promoveamus, iuvemusque, quo ad bonum rectumque finem per/u eatur atque ex eo hujus sa lutatis instituti fructus N utilitas, manifeste, ae re ipsa, ad augmentum &incrementum totius Christianitatis maxime vero ad constantem pacem, tranquillitatem, di concordiam Germanicae nationis elue escat.
s. Postulamus ob id ,admonemus.& hortamur Electores,principes,aliosque status S. Imperi , praesertim proceres di Pralatos status e eclesiasti ei,atq; etiam illos apud quos religio innovata est, ut sese ad hane Sanctissimi Papae indictionem eonvoeationemque,& ad futurum Concilium instruant, paratique ad illud se eonserant,ne postea querelae aut praetextus Oecaso relinquatur,quasi ex improviso oppressi,ae quod postulabat eorum necessitas,in medium adferre aut proponere prohibiti sint. Hoc prosecto quantum possumus non admittemus, ut quidquam eorum quae in saepe dictis novissime habitis Comitiis eontinentur, praetermittatur, quo etiam illi apud quos innovata est religio, qui ve Consessioni Augustanae adhaeserunt, aut eorum Legati ad dictum Concilium venire possint,atq; illoe, ibi. 1e illine in suum usque domicilium tuti di fide publiea degucantur, & snt, quantumque ne- e s erit audiantur. Ut totum hoe negotium,illiusque definitio pie ae Christiane omnibus affectib. depositis secundum sacras veterutraque patrum scripturas & traditiones proponatur, tractetur, ae Heterminetur: Christianaque quaedam ae utilis reformatio tam ecclesiasticorum quam secularium, Umnibus pravis traditionibus & abusibus ut aequum est abrogatis, eomponatur. io. Insuper ex Electorum, prinei pum,statuumqι, ae absentium Constiariorum Legatorum,&Nunc totum in novissimis Comitiis assensu & permissia, ad promovendam , conservandamque pacem & tranquillitatem in sacro Imperio, quo omnes Status inter sese Christiane, pie, pacili eaque
consuetudine vivant M agant determinationemque concilii expectent: rationi consentaneam, toleara bilemque resolutionem ae declarationem, quomodo interea, quam determinabitur & definietur Iolarim .hi concilium, singula in Religione observanda sint: elementer edidimus,ut eadem nostra declaratione Interretitio- de ordinatione in novissimis Comitiis edita continetur. nis constitu- II. Nec dubitamus, quin omnes Status,membra, quique praterea s. Imperio sunt obstricti quae mi eunque eadem declaratione di Ordinatione comprehenduntur, observaverint & ad ea sese composuerint. Ab Electori b. tamen Principib. & Statib. varia ad nos quae hic praeeipue emerserunt allata sunt obstacula, ob quae dicta declaratio & ordinatio, neque per omnia, neque ubique ex aequo adhuc ad effectum perducta sit. Hoc insuper Consilii addentibus controversias religionis commodiusquam per generale Concilium, velut per maxime idoneam,rectamque viam,componi non posse. I a. Eo itaque animus noster & voluntas potissmum spectant,ut omnia di singula quae ad hane aliasque res, de quiu, inter nos ae alios ordines . in novis smis Comitiis eonvenit conclusum & de
terminatum est,attinet pro salute, utilitate & commodo Germanicae nationis, necnon ad pacem, concordiam,& tranquillitatem introducendam adimpleantur, utque ad eorum normam Omnia expendantur & agantur.
ι. Ρ taeterea a Statib. instructi & informat; comperimus, quae in prae satis eapitib.declarationis
Interim scit ac Resormationis emerserunt obstacula, non omnino eadem ratione & modo,scit pro conditione & qualitate personatum .alio atque alio loco aliter ineidisse. Volumus ob id ad praedictam Electorum, Principum, Statuum, absentiumque Constiariorum, Legatorum .ae Nuneiorum relationem, indicium, consilium, ac interpellationem,prater promotionem Generalis Cones ii istos attieulos exigente id autoritate nobis incumbentis Imperialis muneris, ad euram nostram recipere. atque id esseere,ut prorsus intelligamus,quid obst Statib. N impedimento sit, quo minus praetatam ordinationem sequantur: omnemque adhibere operam, ut huiusmodi impedimenta pro innato no-hi, pio & paterno affectu,commodis & opportunis rationib.modisq; quantum euiusq; lo ei commoditat, neeessitasq; postulabit removeantur & tollantur. Ita tamen ut nihilominus pax, tranquilis stas, di concordia in S.Imperio Germanicae nationis observetur, quo istud opus non minus necessa lium S: utile, quam honestum ti salutare ad eonservandam in s. Germaniem nationis Imperio pace, tranquillitatem & concordiam magis promoveatur, ac quisque definitionem, determinationemque
352쪽
generalis Concilii quae procul dubio vera est indubitataq; via, di modus communis tollentio omnium, qui in Religione sunt errorum , aliarumque eontroversarum, ae emergentium impedi. mentorum maiore tolerantia expectet.& ad peragendum adimplendumque . quod de his declitabitur ae decernetur, tanto stabilius quisque se obfirmet &praeparet. 14. Requirimus ob id sedulo certiores facimus. N admonemus Electores, Principes aliosque ordineti ut, quod ad praedictam declarationem & resormationem attinia, unusquisque quam 4ili gentissime adnitatur esse atque,ut non tantum inchoetur, verum etiam vetur di adimpleatur. Quo iacto . eonfidenter speramus, in sacro Germanicae nationis Imperio concordiam & salutem. i s. Quoniam vero in novissimis Comitiis, pro paee,tranquillitate, & securitate, in S.Cermani. ex nationis Imperium introducenda & tuenda, ex consilio de assensu Electorum. Plineipum,& ilio. rum ordinum prius i nobis institutam pacem publicam perpendimus, ac summa diligentia reno,a..imus,& in melius produximus,ut non si Opus quidquam hoc tempore proponere, praeterquam hoe, ut serendum illius tenotem,eam tueamur & adimpleamus.16. Volumus serio ut post hae ab omnibus de singulis,nobis ae saeto Imperio subditis, omnibua etiam praefata nostra publiea pax perpetuo & srmiter citra fraudem per omnia servetur, di summa fide defendatur,utque nihil ullo pacto adversus eam sat, quo animadversonem N poenam . in ea dem publiea pace ad quam sese Omnes componere debento constitutam quisque evitet.
1 . At quum omnis opera & labor in publica pace instauranda, renovanda, & resarcienda, seu stta impendatur: neque possi in Sacro Imperio communis pax,tranquillitas,8c securitas eonservati,nis hisee. qui adversu, saluberrimam publicae pacis constitutionem agunt, serio oecurratur,iustaque antin adversione coeteeantur. Cumque inter caeteros hujus publicae pacis violatores,ae nobis. Si eroque Imperio inobedientes & rebelles,qui conati sunt etiam alios obedientes Imperii Status, 3e Ordines ae subditos, re ipsa bellica manu opprimere, invadere ae perdere e Consules, Senatotes &Tribuni antiquae Ciuitati, Magdeburgensis, praecipui inventi sunt, utpote qui non solum sua petxi caci rebellione indurati,omnem efffrenem libidinem,in vivos & mortuos,intra ipsam Civitatem ex
ercuerunt, quosdam sui facultatibus exuentes, verum etiam armata manu eruperunt & in vicinoi ex mera temeritate & insolentia suam petulantiam exercuerunt.
8. Coacti stimus neeessario eum Electoribus, Principibus, statibus, absentiumque Consitar is Legatis & Nuntiis eonsultare, quonam pacto, horum pacis violatorum non ferendis eo natibus ob viam iremus, ne huiusmodi periculosum pernitiosumque apud illos exortu incendium latius serpat,ae eum exitio cuiusque benὸ institutae Reipub oppressa honestate,& iustitia domine turdi stipe El. I9. Quamquam vero iamdudum ob gravem hane diuturnamque Magdeburgensium iniuriam
di essensionem sat eausa habuerimus, ut Omnem adversus illos austeritatem N severitatem exerce remus,esseeremusque ut metitas poenas quo snt aliis exemplo luerent : Non fuit nobis tamen gra ue ab Elerioribus. Plincipi s, Statibus, absentiumque Consiliariis, Legatis de Nuntiis, bonam paciscamque ante omnia rationem di modum quaeri atque arripi, quo ad debitam Obedientiam , benigne perdueerentur : adeo ut etiam Electores. Principes, status .absentiumque Constiarii, Legati& Nilne ii nobis annuentibus satisque liberum facientibus, Magdeburgenses illos rebelles, ad certum praescriptumque diem henigne tractationis causa evocaverint a c. sed quia ad praedictam per nos concessam libertatem, stituumque evocationem ,huiusmodi
responsum dederunt, ut ex eo sicile intelligi possi, frustra illis omnem gratiam, dictaeque benignae.
tractationis occasionem oblatam esse: Quodque in nostrum aliorumque ordinum contemptum.
benignae tractationii causa comparere nolint, sed potius in scelesto violandae pacis suo proposio obdurati persistere cogitent. ai. Hae itaque inevitabili necessitate pro nostrae,Saerique Imperii existimationis, autoritati &i.iajestatis,necnon paeis S securitatis defensione, proque omnium ac cujusque iuris adversus vim inserentes tuitione & protectione, provocati,cum Electoribus, Principibus, Statibus, absentiumq; Consiliariis,Legatis & Nunciis convenimus, unanimique consensu effficiendum putavimus, ut saepe dicti rebelles pacisque violatores, quibus fieri potest viis & modis, ad debitum osseium compei tantur pertrahanturque. Ad quod e sciendum omnes ordines, in stagulos menses durante obsidione Civitatis Magdeburgens N. millia aureorum ad alendos milite s. facilioremque & comm .diorem iis ficiendam solutionem depromi ex arario communi consensu & assensu decreverunt. a a. Sed quoniam hoe aratium in novissimis Comitiis ob evidentes urgentesque ea utis,partim tunc temporis latius pertractatas& enarratas, partim quoque in actis dictorum Comitiorum ecim prehensas eommuni consensu ut colligeretur decretum sulti eam praesertim ob causam, ut si qui, intra vel extra imperii fines adυersus imperium cervices erigere, illud invadere,opprimere, bello impetere, alia ve ratione communem pacem turbare tentaret: hac communi consensu deereta &collata pecunia,Imperium paratum esset, eamque ad avertendum instans periculum, pro utilitate 3e commodo sacri Imperii depromi, ac ea uti liceret: ita ut prorsus ineommodum inconsultumque videatur, statim durante adsue periculosa tempestate, praesitum aerarium labefactare. 23. Ob id ab Electo lib. Piitieipibus,statibus, absentiumque Consiliatiis. Legatis N Nune iis, clementer ex paterno propensoque assectit, amore, & fide erga Germani eam nationem postula υimus S petivimus, ut de eerta aliqua firmaque via & ratione cogitarent,quibus id quod ex atatio de sumetur, quam primum reponatur, non permissuri alioqui, ut illud aerarium attingatur. 24. Et quamvis status ex variis, enarratisque causis, ne euon evidentibus neces statibiis, & hu
353쪽
ius tempori a d seultatibus, non satis commodum s hi hoe esse allegaverint, oraverintque , ut quae in praesentiarum facienda est , sicut praedictum est , aerarii repositio seu restitutio, in aliud commodius tempus differretur Nobis tamen benigne pro commodo & salute Germante aenationis instantibus, ut par erat,eου obedi eutia obsequendum in hoc salutari negotio, dictamque
repositionem a rarii annuendam duxerunt.
as. Verum quando in his Comitiis eerto seiri non posse, qua diu ste protrahentur. atq; ob id
de restitutione aerarii, sue quid amplius necesse erit impendere hae viee tractari comode non possit; 2 c. ideo eommuni omnium Ordinum consensu , ordinationem seu formam quandam prima Aprilis proxime futuri eone piendam es e decrevimus, ut tei licet sex Electores . & nomine aliorum Plineipum sex . utpote nomine Eccles asti eorum: Archiepiseopus Salaburgenss, Administra- tot Prusii χι sive Magi stet ordinis Teutonicorum: R Episcopus Monasteriensis: Nomine vero secularium, Albertus Dux Baὐariae: Henricus Dux Brunsv vieta di Guilhelmus D tiae Juliae: Nomine Praelatorum, Geruleus Abbas me in gartensis,& Ochsenhusensis r Nomine Comitum, Frs dericus Comes Fuistenbergen .Nomine autem Civitatum, Augusta. dicta die Aprilis p ima, in nostram nostriq; Imperii Civitatem Nurenbergam veniant, consultentq; & determinent, qua rati iane,quove tempore, huiusmodi aerarii restitutio, eum minimo statuum, eorumque subditoriim incommodo & gravamina pro proportione summae peeuniatia, quae interea deprometur, proq; qualitate & neeessitate diuturnioris forte, ut suspicari lieet,obsidionis,seri debeat , Nee non s forstancivitatis Magdeburgensἰs Dbsidio diutius quam ferre possit hoc ararium,duratura esset, quo praeterea modo quod in hanc Obs dionem , quousque ea Civitas ad obedientiam perductast neeessum erit subsdium. praestabitur,utq; quidquid praedicti Commissarii ordinati hae in re tractaverint, eonia sultaverint.& decreverint,ab Electcribus, Principibus, reliquisque ordinibus, non minusquamsin communi Imperii conventu approbatum esset, absque aliqua excusatione& tergiversitione petos elatur adimpleaturque. a . Hane itaque Statuum, absensumque Consiliat;orum, R Nuntἱorum propos tam ordinationem, pio affectu amplexi sumus,latiusque cum iis convenimus.Et quia istud Christianum institutum,non solum faeto imperio utile, verum etiam ad eiusdem Impetit Ineolas & addictos , in tranquillitate ac pacis ea eonversatione, eonservandos necessarium sit: eapropter unusquisque magistratus & potestas, ut ab antiquo obtinuit, & aequum est, subditos suos tam Ecelesiasti eos quam seculares, sive exempti sint, & immunitate gaudeant, sive nonnemine excepto, hac in re onerare poterunt : subditique in hoe obtemperate tenebuntur: qui tamen non amplius Onerari aut gravari
debent,qu4m cuiusque status de ordinis conditio patitur. Mandamus his quoque nostro Imperiali Fisco. ut adversus contumaces,&inobedientes in nostro Imperiali Camerae Iudieio, ut solitum Aepar est procedat, ae ad solutionem urgeat. 23. Id quoque inter nos de Electores, Pesncipes, status, absentiumque conssiarios, Legatos,& Nuntios convenit & decretum est, ut, si contingat aliquem, intra vel eatra Imperii limites. quicunque is fuerit, rebellibus ae proscriptis antiquae Civitatis Magdeburgensis sese immiseere. illis stipendia facere, aut eos delendere,ei resistendum, ejusque eonatus coercendos esse, no stris, Sectorum, Prineipum, & statuum sumptibus, si qui forte hie ne eessario impendendi mrunt.' quemadmodum latius in eonsultatione hujus executionis eommuni eonsensu decrevimus,quo haec proposita obsidio sublatis impedimentis peragatur,&saepedictum Magde burgum , a violandae publieae pacis proposito , improbaque rebellione , tandem ad debitam obedientiam
1s. Adhaee illud quoque , quod ἱn novissimis Comitiis, de Iudie;is Camerae, pro conserva.
tione pacis. tranquillitatis & eoneordiae , in saero Imperio constitutum & ordinatum est, nune ad
memoriam revocavimus , & inter eaetera deprehendimus, communes Status nobiscum eonum
nisu, ut ad promovendam Iustitiam ae veteres eausas , & lites definiendas, supra solitum num rum assessorum,deeem extraordinarii adhue assessores,duobus tantum annis, aut si veteres causas, interea ad eonesusonem, sententiamque perdueere non possent e tertio etiam anno, cum aliis ordiana iis assessoribus sustentarentvit quemadmodum id in determinatione praedictorum Comitiorum latius comprehensum est.
3o. Et quoniam iam dicti duo anni, quibus praefati eatraora; nasi assessores assumpi; sunt,
praeterlabuntur. ita ut de ipsis amplius providendum si, an ne eesse eest eos diutius retinere, aut a suo ossicio dimittere : atque etiam ex Commissariorum nostrorum, statuumque Visitatorum , qui ad novissimam istationem ordinati fuerunt,telatione comperimus , ob varias urgentes eausas, & maxime, quod veteres eausae nondum penitus des nitae essent, quodque novarum causarum maximus accrestat acervus, eonsultum non e sye, si elapso statim biennio , Extraordinarii assessores a Iudicis Cametae dimittantur. Ob id ad promovendam Justitiam quae merito apud Omnes in pretio & aestimatione esse debet J utque etiam partibua , sne dilatione Iustitia administretur , & lites eκ eo celeriorem melioremque suem sortiantur e Cum Electoriobus, Principibus. Statibus, absentiumque Constiariis , Legatis, & Nuntiis eoncordavimus &eonclusimus,quod praedicti extraordinatii Assessores,tertio anno, imo etiam quarto. s id in sutura visitatione , ad hoe ordinati Commissarii& vistatores , pro qualitate in lite pendentium causarum, neeessarium iudicabunt , aue invenient , in no sto Iudiciali Camerae Judieio retineir debeant,ea tamen conditioneis ex his, qui nune sunt in Judicio extraordinatiis Asses otidi unus,aut
354쪽
etiam plures in ordinariorum numerum reeipiantur, aut eorum osseio defungi velint, inissimuli stolum locum alii assumantur. i. Quod si autem ex Commissariorum & Visitatorum arbitrio, etiam quarto anno extraordianarii Asse stares, orte in Iudieio retinebuntur,ut debitum, eonveniensque stipendium supra ordina riorum sustentationem, etiam in quartum annum, a Statibus seeundum cujusque in novissimi o. mitiis datam formam persolvatur: eum Electoribu,. Principibus, Statibus, absentiumq; Consiliariis, Legatis & Nuntiis,etiam in eo eoneordavimus, volumusque ob id & mandamus, ut unusquisque s. hi ad sustentationem iudieii nostrae Impetialis eam erae. indictam& impositam summam pro tuo tro. nore,&quantum poterit sub poena prius statuta.& uni euique denuntiata, sne novo aliquo monii rio aut interpellatione etiam praescripto termino quarti anni praestet. 32. Curavimus quoque Commissariorum ac Vistatorum nouissime ui stationis nostii Judicii Camerx Imperialis nobis transmissam relationem & determinationem , Electoribus, Principibus, ab lentiumque Constiariis, Legatis & Nuntiis es ementer proponi, quorum mente audita,cum eis super hae re concordavimus. 33. Inter alia igitur, eum deprehendissemus partes litigantes,quibus causas suas ad Jud tum Camerat deferre,& deducere necessarium est, sapius pro processu supplieare.& quanquam interdum factum ipsum, seu origo causae in narratione supplicationis. recta forina & ordine proponatur,ut J dex Camerae N Asessores ex hujusmodi narratione facti, ut proponitur, facile intelligant Pr cessum deeerni possi . s nominatim N in specie rogarentur: eo tamen omisso. aut in petitione suppresso vel non satis apte & formaliter eadem petitione narratis accommodata, Iudex Camerae N Assessores . non valentes cognitionem suam interponere f.quamvis aequitas aliud postulet) iuxta propositam petitionem procc ssum omnino recusant, supplicationemq; reii eiunt,aut certe processum decernunt,his aut sinitibus inter alia verbis: S. Pams hi dans/s .mperationem formati ιν prvo i minisserea fisi s iacernetων erisOdi, postiari: ut facile intelligi possit tempus hie leti, defrustra sum, plus fieri, partesq; non tantum distrahi, verum etia cogi interdum omnino bonii lus suum deserere. 34. Ideo ordinavimus, statuimus, & volumui, ut a Pro euratoribus. sve partibus pro plocessu supplicantibus omni diligentia se eundum sacri imperii leges,ordinatione Α,& determinationes apte& ordine supplieationes componantur: suasque petitione, separatim N in speeie ex iis faciant. Sin vero aliqua supplicatio prolata suerit in qua separatim facta petitio .eY allegatis narratisque non subsequatur di concludat: ii modo ad silem huius eiusdem supplieationi, sequens h aec clausula . his aut sinisibus verbis. annexa fuerit: Supra siti mihi p.ro Im ct Astitiam,non Iantum secundum petusoncm,
beret, e posset a morari.Judex Camerae N Assessores, eo non eonfigerato: quod quae in specie facta est petitio, formaliter non concludat ex allegatis narratisque decernant quod Jutis aequitati que ratio postulat, quodque supplicans in specie petere debuisset aut potuisset. 33. Praeterea quoniam in novissimis Comitiis proposuimus imo obtulimus sublatam Eeelesa sticam iurisdictionem& bona per nostrorum Commissariorum benignam tractationem curare acs parum inter eos eonveniret.huiusmodi commogum modum & formam dare, quibus quisque ius suum consequi, quique suis spoliati sunt sine alicuius iusto gravamine,sua recuperare possent. Ob nostram quoque in ea re latius factam declarationem,quod interea prouideremus, ut restitui io mutitis in loeis postulantibus id ipsum patribus ipss, scientibus etiam & volentibus ultisque successum haberet i Electores. Principes,& Status eum obedientia a nobis postulaverunt di oraverunt, tit it tum ipsis, qui suis spoliati sunt,auxilio essemus, quo id quod rationi,iuti, de aequitati consentaneum
3 c. Ad quod sumus non minus nune,&posthac, quam antea propense quare volumus post Iantibus id partibus,omnem operam dare, formamque edere, ut quod aequum est, unicuique Contingat, atque in hac re & negotio, scut indicta Imperii determinatione comprehensum est, quantum fieri possit procedatur 37. Insuper eum Electoribu , principibus,& Statibu , id quod antea de moneta tractaveramus, in mentem revocavimus. Et quia secundum tenorem novissime hie habitorum Comitiorum, ad indictam SpiraeMonetalem diem, a nobis ordinati Commissa iustatuumqueConsiliarii,Legati & NMntii comparuerunt,ti pro iniuncto ipsi mandato, ad se hoc negotium receperunt: illudque eum suis
circumstantiis diligenter expenderunt ae de eo consultarunt. firmamque ac certam formam & ordia nationem monetae. omniumque quae eidem annexa sunt, constituerunt S complexi sunt: ob id otia cum Electoribus, Prine ipibus,Statibus,absentiumqueConsiliariis. Legatis,& Nuntiis, Omnem illam tractationem in manus sumpsimus, recognovimus, latiusque expendimus,ae nobis placere permisimus,& in eo cum iis concordavimus & conclusinus ea forma ae modo ut sequatur. 38. Nempe quod eis hactenus inter Electores, Pt incipes. N Status istam quibus non sunt avri argentique fodinae quam qui iis dotati sunt de aestimatione Nualore argenti, aliisq: de causis crantroversae de contentiones fuerint, tandem nune tamen ad concordiam di conciliationem illae perductae sint: ita stilicet,ut in maioribus nummorum speciebus, de quibus postea fit mentio, usq; ad illam speciem inclusue,quae sexCruci seros valet ex argenti puri mare, Coloniens Octo cu dimidio a V rei florent, cum medio Crucisero aureo floreno septuaginta duobus Cruciferis aestimato, iaciem tesdecem florenos,& duodecim eum dimidio Cruciferos floreno sexaginta Cruelietis a stimato com
355쪽
selint uri Ae posthae in saero Germanicae nationis Imperi . hujusmodi nummorum species de pariates cudantur & signentur: videlicet magna argentea pari, illiusque Auae dimidiae , valore suo aureo florenoecirrespondentes: N praeterea viginti, duodecim: deeem, sex: trium de unius Crueintorum partes seu species. Domini etiam & status, qui ius cudendae monetae habent, pro regionum suarum conditione & more , peculiares quasdam numismatum species, necnon denati Os &obulos , pro quotidiano & promiscuo usu, ut cudantur procurare poterunt, secundum ordinationem, modum. di formam,observato etiam pondere de qualitate , huius nostrae determinationis, sicut latius in edi cto super quo Nos ex nostrorum Commissariorum,Statuum, absentiumq; Consiliariorum, & Le- stato tum,in monetali die habita deliberatione, ' unanimi definitione, eum Electoribu , Principi his, Statibus latius hie eoncordavimus)eonstitutum di sinet tum est: quod quidem edi lium peracta Valuatione sive indicatura & aestima tione monetae, publice in sacro Germanicae nationis 1mperio proclamabitur, S publicabitur.39. In quo praterea de huic rei expresse provisum est, quid stilicet de ineeps seri debeat de iis
monetis, quae hactenus tu Mero: Germanicae nationis Imperio excusae sunt. Item quid de externarum nationum monetis ex aliis regnis & regionibus cumulatim invectis. & quae hactenus in usu fuerunt, servati debeate quave ratione Rhenenses Electorum, di illis eorrespondentes florent,secundum nostram,saeriq: Imperii nune consti tutam monetam, septuaginta duo cruciferos valere, & in eo valore permanere: di deniq; quo pacto extraneorum Moneta aceipi ac dies Probationis institui debe- ante quo etiam aliqua ex parte rationem inveniamus, qua iis, qui ex argentea & aurea Moneta illicitum luctum, staude & dolo quaerunt, occurratur.
o. Non solum autem de edicto promulgando eum Electoribus, ncipibus, Staribus, absentiumque Legatis convenimus,& illi vicissim nobiseum, verum etiam de se ima probationis seu ex minationis, quae in probationis die observari debeat. i. Et quoniam in praefato Imperiali nostro egicto inter catera de argenteis Monetis, qui ante hae in sacro Germanicae nationis Imperio in usu fuerunt, nee non de extraneis aureis, argenteisq; monetis,quo pacto se ilieet post hae recipi debeant, sit mentio, quo supra tactum nostrum Imperiale edictum ad debitum ordinem &successum per/ueatur, tantoq; citius in Imperio publicetur, reipsa Valuatio quaedam de qua paulo post lati ut sit mentio) institui & proponi debet. 42. Quapropter decem Sacri imperii Principes Provinciarum qui solent Provincialem diem indicereo eos qui ad suam Provinciam pertinent & libertate eudendE Monetae gaudent sine
mora ad praestitutum certumq; diem & locum consuetum eonvocent: prius tamen unaquaeque
Provineia communi consensu distimatorem, seu Probatorem aliqem assumat. illiq: Provincia ipsa iustum salarium constituat: qui ediverso ad debitum iuramentum super Probationis forma & ordi natione praestandum obligabitur: & praeterea qui in unaquaq; Provincia libertate Monetae gaudent,inter se concordabunt. quo modo haec aliaque munia in sua Provincia obire & servare debeant. Et denique singulae provineiae, praeter iam dictumJuratum probatorem, seu aestimatorem as mendum, ut diximus,dum Conssiarios ordinabunt& des nabunt, eosque proximo die domini eo, suasimodis, ad nostram Sacrique Imperii Civitatem Nutenbergam, eum o quod sequitur mandata
43. Imprimis ut omnia tam aurea quam argentea numἱsmata , in saeto Germanicae nationis Imperia excusa, nec non externa numismata, tam aurea quam argentea in Imperium Germani eae nationis illata , & in eo per solutionem expendi solita eolligant , eademque examinent & probent, ad verum Rhenensem aureum floretium: ae ad praedictam a nobis te Imperio constitutam
novam Monetam eorum Valuationem, sive aestimationem eomponant, verumq; eorundem valorem constituam: ea conditione,ut quieunque Daleri ae medii, sexaginta sex Cruciferos, aut amplius, juxta pratactam Imperii novam monetavi ualent, illos admittante quemadmodum in praefato a n bis eoncepto edicto comprehensum est: qui veto ad valorem se2aginta seY ouciserorum pertingere nequeunt,de iis quamprimum nos certiores reddant, significentque qua inscriptione quibusve insignibus excus sntiae quantus cujusque valoe si, quo debita examinatio, ae necessaria ordia
natio ac forma praeseribi possit. 44. Atq; ut haec omnia per huiusmo3imissos Constiarios&probatores, s ne aliquo impediis mento & molestia. ad effectum in praestituta illa Nutenbergae die perduei queant: hi qui euique Provineiae assines sunt & libertate eudendae monet; gaudent suo euiq; Examinatori quem ut praedictum est, assuinere debent) quamprimum mandabunt & iniungent , ut is quantum fieri poterit,ante praesitam Valuationis diem, omnia tam aurea quam argentea, & tam quae in Imperio quam quae extra sunt excusanumismata: quaeq: nune in Sacro Imperio in usu sunt, examinet,& probet. Eandemq; examinationem seu probationem ad eum diem Nurenbergam seeum deferat de quo ad seri possit invectiget,&discat, quot paries huiusmodi aureae& argentea monetae, unam marcam faciant. Quo autem haee Valuatio rectius ad finem perdueatur: hi qui in unaquaq; Provincia jus eudendae Moneta habent, his Constiariis&Probatoribus, quos ad hane Valuationem missuri sunt , debitos sumptus procurabunt praestabuntque. s. Ubi vetδ hae e Valuatio, sive valoris e2aminatio. ita re ipsa ad determinationem deducta erit, qui ad hoc mittentur nsliarii & Probatores fideliter de aperte seripto nobis reserent & nos instr
ent, quo in statu omnia aurea de argentea numismata repererint,ut ex eo publicare queamus, quemadmodum iuxta factam Valuationem unumquodque numisma tecipi de expendi aut tolli debeat.
356쪽
s. Ne autem nostra N Imperii ge Moneta in praeseripto Valuationi, die ord; natio Aeforma
communi omnium eonesti sone. & eonsensu approbata. diutius protrahatur: sed quam primum ubi .apedita fuerit, sine ulteriori dilatione publieetur nos ex communi Electorum, Principum, statuum,absentiumq; Consiliariorum, Legatorum,&Nuncioni in consensu, volumus ut sepositis omni bus quae forte ex improviso incidere, aut per alicuius exquaestum praetextum, seu excogitatas causas exoriri postsiit impedimentis, s ne ulla mota, aut in alium diem seu tempus dilatione Valuatio ipsa effectum consequatur. Et si forte alleuius provincia Consiliarii 5 Probatores ad praestitu.
tam diem non comparuerint: ut nihilominus unius aut plurium provinciarum eomparentes Comstiatii di probatores,in ipsa Valuatione procedant,& eandem exequantur, nihilqi hac in parte se tum
bati vel impediti sinant. I. sin autem forte ipsa Valuatio suum sue eessum quod tamen neutiquam fieti debet: ob incidentia aut excogitata impedimenta assequi non possit , di salutaris illa ac neeessaria ordinatio de Moneta disse tretur, ne per non sgnati argenti distracti nem N pere grina earraneaeq; Monetae invectionem, communis sacri Germani ea nationis Imperii commodum de die in d: em magis, ut anteaci rea Monetam , pro cuiusque voluntate, arbitrio S commodo. deceptionibus quoq; & fraudibus quorumcunq; de hi litetur, sed potius omnis Oeeaso hujus substrahatur. 48. Eam heausam eum Electoribus, Principibus, statibus .absentiumq; Consiliariis, Legatisin Nuntiis,pto salute di utilitate saeti imperii cone ordavimus & eonvenimus, ut huic rei ne- -ssaria debita , ae seria cura impendatur, &lecundum id ordinetur N constituatur. ordinamus itaque. constituimus, di praecipimus ne posthac quisquam, quisqui calle st, sue intra sive extra impctium , sub poena amissionis & eonfiscationis saeuitatum ti honorum , aliquod non si in
gnatum, aut infectum argentum extra imperium Germanicae nationis esserat, distrahat, aut extraneam aliquam non probam monetam ex aliis Regionibus importet de expendat. similiter quicunque a nobis aut majoribus nostris in Imperio libertate Regalia tum Monetae donati sunt . ne mini talem Monetae cudendae libertatem vendant .concedant,aut alea ratione indulgeant, vel communicent, sed ipsi soli ea liheltate utantur: hac conditione ut post hae unam argenti marcam Coloniens s ponderis in decem florenos , di duodeeim eum dimidio Citiei seros floretio ad se a-ginta crueiseros computato, distribuant , ita ut in ea su inma floren orti in de Cruciferorum una marca argenti dicti ponderis reperiatur, exceptis ta inen in minoribus Monetarum speciebus. Monetae cudendae sumptu . sub poena amittendae libertutis Monetae . nee non majori poena vi-ὰelicet quadraginta marcatu in auri puri nobis in nostra Imperiali Camera sine remissione solven
49. Praeterea unusquisq: post hae sub poena ignis i granalliit, coneoctionibus , eonsationibus, Se separationibus, aliisque similibus fraudulentis pernhios': impostulis N adulterationibus
Monetae abstineat. o. Constituimus insuper, ordinamus & serio mandamus autoritate Imperiali, ne posthac omnes Status qui liberrate eudendae pecuniae gaudent integros taleros .aut solenos, grossos, medios aut quadrantes ad Monetariana ossicinam destinenti sed ab iis omnino sub poena amissionis liberi tis cudendi Monetam. neeuon viginti mareatu in argenti puri, nobis in nostra Imperiali Caineta s- ne remissione solvendarum ab st ineant: eaeeptii tamen iis qui fodini, dotati sunt, qui quantum auriti argenti e suis scidinis eruunt. & non amplius seeundum praedictam formam , pondus de valorem eudere & signare non prohibebuntur: alii vero e2eepita his qui auri lcidiuas habent nullii in aurum aliud, quam secundum no stram, & Principum Imperii ad Rhenum obis vationem di pondus, sicut hactenus, ita quoque in posterum excudant. s . Statuimus, Ordinamus.& mandamus, ut omnes Domini, in quorum dominiis ercoctionis, lique fictionis consationis & separationis ossicinae sunt eum omni diligentia provideant, ne sub praedicta animadversione N poena in eisdem ossicinis aes, electrum aut aliud quod argentum continet, separetur,liquefiat.& in argentum coneoquatur: eo tamen exeepto quod e scidinis eruitur, nec prius Monetae sormam habuit. sti Volumus quoque omnem quae hane ordinationem Monetae concernit tractationem, Statibus haereditariae nostrae inferioris Germaniae tentri & quemadmodum clementet antea obtulimus Omni diligentiae urare, ut illi Status ad hane de Moneta ordinationem, quo ad seri poterit commo- dissime, eodem modo se eomponant. 3 3. Praeterea apud e harum ae dilectum fratrem nostrum Ro. Regem ex petitione Omnium Statuum pariter egimus ut sua dilect io in Reguo Bohemiae ae Regionibu 1 ad eam pertinentibui curare velit. quo S illud Regnum ac Regiones, eum dicta Monetae ordinatione concordent.
sq. Ad quod illius dilectio nobis respondit. , se ad promovendum hoc publica utilitati pernecessarium&salubre opus,non solum in suo Bohemiae Regno. adhaerentibusq; Regionibus: verum etiam in suae dilectionis Regno Hungariae . apud Statu, uitiusque Regni tantum egisse , ut illi ad praestandam suae dilectioni obedientiam. 8t obsequium neenon communem Sacri Imperii prosectum,ob ossietum, amorem di vieinitatem propens s animis consenserint ut sua dilectionis a Capsorum Moneta, posthac eum hujusinodi no .a Sacti Imperii Moneta, pondere, materia, di vasore conveniat & par st. ss. Porro etiam antea in nonnullis Comitiis de ColIationi a forma & eoneordia inter communes Status varia tractata sunt: & praestitim in novissime hic habitis Costitiis, iste artieulus cia omni hun
357쪽
bus illius eireumstantiis eetaminatus est: certaq: forma & modus quibus ad illius deeIsonem perveniri debeat praescripta sunt. Atque etiam huius occasone nuper peculiaris quidam Provinciarum con Ventus Wormatiae indictus ae eceptus est: in quo eis considebamus iuxta tenorem pradictae Α ugust ane determinationis Provinciarum Status in hac re progressuros, impedimenta tamen quaedam intervenerunt, ita ut minus aliquid commodi aut fructus ex eo percipi potuerit. Et quanquam nos etiam plani propensi fuerimus, relatis ad nos prae satis Moderatorum incidentibus impedimentis, ut aliam quamprimum proponeremus viam & modum,quo Summae huic Imperii necessitati sue.
curreretur, ae Status, quod ad hanc re attinet, per omnia in tranquillitate aequali, eertaq: observatione reponerentur,ipsius tamen ea usae seu negotii eam deprehendimus conditionem ti qualitatem,ut extra ac ante Imperii hune conventum commode illi provideri non potuerit.
3 c. Sed quoniam in his comitiis habita maiore deliberatione N examine huius negotii, statim deprehendimus tam serium,immensum S insinitum opus in communi Imperii conventu, absq; magna molestia & gravamine communium statuum ad finem perduei non posset ob id nobis. necnon Electoribus. Plinei pibus,ae statibus commodum visum est, ut prior determinatio de Moderatione Collationis in Imperio secundum illius tenorem adimpleatur di & praedicta Moderatio modo di via in dicta determinatione comprehensis expediatur. 7. Et quoniam inter reliqua quae praedictam Mooerationem concernunt: in prioribus de te minationibus ordinatum est, si unus aut plures Sacri Impetit Status, se in prioribus Collationibus nimium gravatos arbitrarentur,nonduinq; sublevati essent: magi sὐe sublevari des derarenti ut hi Sta tus omnia sita gravamina intra tempus in dicta determinatione statutum, in suis, sub quibus suntPto- vinetis: his qui ius eonvocandi Provincias habent scripto in sula traderent . atq; hi qui Provincias
cou vocandi ius habenti diras ordinationes proponerent: alteram pro Ita quisitione, alteram pro Mideratione : Sed quia seeundum illam determinationem aliquot Status sua gravamina intra Statutum tempus non protulerunt. neq: hi qui provincias convocandi jus habent eas eonvocaverunt: atq; ita praediista ordinationes in illis proviuciis nondum saetae sunt , statutu mq; tempus eorum culpa re in.fecta praetet lapsum est. 38. Ne quisquam velut non auditus iuste gravetur, ex Electorum, principum, statuum, absentiumq; Consiliariorum, Legatorum, & Nuntio tum , nobis proposita matura deliberatione&eonsensu volumus,ut si qui sua gravamina nondum protulerint, postea adhue ut ante factum oporistebat) his qui Provineias convocandi ius habent, proserant & literis in lusa tradant: tres menses a data huius determinationis peremptorie statuentes, nominantes, &praescribentes, cum ea intermi natione, & de nunciaticine, ut si intra huiusmodi terminum sua gravamina non pertulerint eos amisplius auditum non iri, neq; in Moderatione illorum mentionem ullam fututam, sed pet hoe illis perpetuum silentium imponetur.
19. Volumus ad hae e de illud,ut post huiusmoἡi gravaminum relationem ae traditionem , Qnemq; nunc praestitutorum trium mensium , qui solum provincias , in quibus gravamina prolata sunt, convocandi ius habent f quique secundum priorem determinationem intra praestitutum
tempus,ob hoc negotium non convocaverunt: postea adhue intra unum mensem suam quisque Provinciam in qua gravamina audiuntur,ad commodum opportunumque locum,ae eertum prascruptum': diem convocant, & tequirant . Statusq; Provinciarum in quibus huiusmodi gravamina allegantur, quaeque ut praedictum est, certo loco, & tempore praescripto convocatae erunt, haud inviti compareant,&eonveniant. Et si sorte is cui ius est Provincias eonvocare, ipsemet gravareis tur, sublevarique se petiturus est, is quoque in hujusmodi Provincialis diei conventu sua gravamina proferre poterit.
co . oportet quoque provinetarum illarum quae seeundum priorem determinationem nondum convocatae sunt : postea tamen ut iam dictum est, convocabuntur agnes & socios duas ordinati nes,alteram quae ad inquisitionem, alteram quae ad moderationem pertineat: forma & modo in priore determinatione praescriptis & comprehensas proponere. ci. Ubi autem utraque haee ordinatio eo modo a provinciarum statibus facta suerit: Impii mis illi qui ad inquisitionem ordinabuntur statim a sine mensis pro conuoeatione Provinciae praeis stituti inquisitionem auspicabuntur . & omni modo in ea procedent , quemadmodum etiam in priore Comitiorum determinatione provisum est, ita tamen ut litiiusmodi inquisitio in illis Provinciis,in quibus nondum facta est, nee gravamina adhue allata sunt: intra tres menses sat &pet sciatur. 62. sin autem unus sorte aut plures Status postmodum intra praestitutu tempus sua gravamina, illi vel illis Provinciis, quae antea eonvocatae fuerunt, praedictasque ordinationes expediverunt: alia turi essent, poterit inquisitio per eos, qui antea ad hoe ordinati fuerunt, intra iam praestitutum tem pus seli,ne illam vel illas Provincias de novo convocare opus st. 63. Et ubi talis Inquisitio & examinatio , seu investigatio, intra praestituros novissimos tres menses Leeessum habuerit, rursus seeundsm nouimmorum Comitiorum determinationem , omnia adducta gravamina , &superii, facta inquisitio , ad alteram ordinationem Moderationi, se ilicet transferentur: Ae tum hi qui ad Moderationem desgnati erunt , post finem trium novissimorum illorum mensum, intra duos menses saltem proxime sequentea, s ne ulla mora aut dilatione, ultimo die eorundem mormatiam iterum repetant di compareant. atque seeundum saepius dictam in novissimis Comitiis factam determinationem,quomodo seisieet in prascripta illa die procedi debeat procedant & exequantur. 64. Quo
358쪽
c . Qno autem in hoe negotio convocandarum Provinciatum , nullum incidat obstaculum principes qui antea in eo diseordabant, nune communi consensu decreveripi, ut hu jus acidi conum eatio, sine diminutione iuris cuiusquam,certum indubitatumq; successum intra praescripta tempora
Quandoquidem uero in indicta provinciali die molmatiae , dubitatio & dispar intelle.
Et tis inter moderatores in eidit,an scilicet secundum novissimam anni 4s. minoris numeri propostam quidem, non tamen penitus absolutam Imperii collationi a latinam: an vero potius seeundum veterem vvormatiensem Collationis formam anno iso. editam , tractatio moderationis facienda sit, ne propterea in proximo Provinciali conventu. Moderatio luspendatur aut impediatur: ex Electorum,Principum, Statuum, absentiumq; Consiliariorum. Legatorum. N Nuntiorum approbatione,& ea de causa praestito consensu, Nobis placet, ut Collationis sorma secundum vvormati ensem anni D. instituatur & proponatur: eum nee alia communium Statuum etiam in prioribus hie habitis eomitiis fuerit sententia. Quainobrem non est cui moderatores in futura Provinciali die de hae te amplius disceptent, aut hoe in dubium vertant.16. Cportet quoque insutura Moderationis die eos. quia Provinciis ad han rem desgnabuntur Moderatores, Sustragiorum &Sessionum ad decidenda a provinetis allata gravamina , cum Oris dinem & ritum observate, qui in Imperii eonventu ab antiquo observati solet. ε . Et s quae sorte de senione inter aliquos Status eo Atroversa exoriatur quacunq; ratione timodo set illa, nulli praeiudicium aliquod adferet. similiter quoq; Provinciis in sua ab antiquo Observata Sessione nullum praeiudicium aut incommodum accidet.
6s. Quanquam vero Nos, necnon Electores principes Status,absentiumq: Consiliarii, Legati N Nuntii confidamus Moderatores in re tam ardua & necessatia , ad quam sngulari quadam cuiusque Provincia fidueia clecti & designati sunt: ob in i 3entem aliquam & levem dubitationem controversamq; minime discrepaturos, sed ad concordiam facile eam deducturos: nihilominus tamen s quid istiusmodi evenerit ut certe ex improviso facile hu iusnodi errore a & controversae s terdum exoriri solent ne tum Moderatores in haere peragenda impediantur: si ipsi inter se hujusmodi eontentiosas dubitarioves componere non poterunt: Electoribus. Principibus, statibus, a sentiumque Consiliariis, Legatis & Nuntiis ex eorum bene uola ad nos relatione, esementer annuimus, Si permittimus, ut si Moderatoribus ejusmodi dubitationes , quod attinet ad ordinem di modum procedendi, rationemque, qua moderationem exequi&absolvere debeant, oeeurrerint ac incidetini: eas ad nos referant illis enim requirent bus, ut commodum responsum seu determinationem accipiant eurabimus: Et s nos abesse contingat. chorus ae dilectus frater noster Romanorum Rex, hoc negotium ad se recipere eonsensi, ne ut nuper uvolmatiae accidit ex discordi delabe ratione Noderatio amplius prorogetur di suspendatur.
cf. Quantum autem ad decisionem huius Moderationis attineti in novissime hic habitorum
Comitiorum determinatione, via ae modus Moderatoribus praescripta sunt, quo pacto scilicci ex bono de aequo de sublevatione εἰ concordatione, pro conditione & qualitate causarum cognoscere debeant . nee non si quis ea cognitione se gravatum comperiet , quomodo ac quando imperialis Camera Judietum appellare possit. Quo ei rea pti oti determinationi merito acquiescendum
o. Quod si autem quidam post eorum qui ad hoe ordinati sunt Moderationem, aut s sorte causae non satis graves indicabuntur reiecta omni sublevationi a petitione . iterum se gravari sentirent,ne ciue illis aequiescere vellent, sed . quemadmodum eis in novissima determinatione perismi flanteu, nostrae Imperialis Camera Iudicium appellare velint, ut scire de intelligere possint, quomodo processunt instituere debeant 1 sic pro qualitate hujus rei procedetur , ut is qui se gravatum existimat, va quae allegavit gravamina. una cum subseeuta ad ea Inquisitione in locis , in quibus per Moderatores uniuscuiuslibet provincidi scripto conclusa reposta sunt , requirat , di ea una cum sua summaria petitione s ita tamen ut praeter ea quae apud Moderatores adducta sunt pravamina nova non proferantur ) legitime ad Imperialis nostrae Camerae Judicium proferat,&causam ulteriori iudicii cognitioni committat. quod si tum nostra Camerae Iudices &Asse res iudicaverint aliquid ampliux pro eorum informatione requiri, damus illis ex Electorum, Principum.
Statuum absentiumque Consiliam inminu Legatorum ac Nuntiolum consensu autoritatem S potestatem, ut id ipsum per opportunas literas Compulsoriales, quibus omnis parere & obedire deberti ei locis ubi asservantur ptuserre curent.
I. Praeterea cumElectoribus. Plineipibus statibua absentiumque Constiariis Legatis&Nuntiis de Politia tractavimus, ita ut quamuis in novissimi, Comitiit praeclaras, susscientesq: ordinationes propterea ediderimus, nee Electores, principes. & status quicquam studii intermiserint, quo ad effectiunctu sum redigerentur di producetentur: atq: etiam omnia qua haee Polit tae Ordin tio potestatibus,& magistratibus iniungit, ut succellum haberent, pro posta & inccepta sunt: Cettiores tamen red/imur quod haee ordinatio per omnia apud subditos, Cives,&Civitatum,vicorumqι Incolas aegre & dissiculter successum habeat, D in usum dedueatur. 2. Cum igitur ad extirpanda multa intolerabilia S animaduersone digna scelera . nee non impium vitae genus atque e diverso ad serendos componendosqi bonos mores, probitatem,uirtutem, hete ordinatio tanta deliberatione constituta metito adimpleti & observati debeati Ideirco statuimus Nordinavimus denuo ae volumus ut unusquisque facto Imperio subiectus, cuiuscunque
359쪽
status, vel eondition Is fuerit, stiusmodi reformationi,& ordinationi, in novissmi, hie habitis C
mitiis editae, atque etiamdypis publicatae N evulgatae,quantum unumquemque illa concernit, parcat& vitam suam accommodet, adversus eam nihil agat,aut seri permittat, idque ad evitandam poenam irremissibilem quae in ea ordinatione aperte exprimitur & designatur. 3. Et quia passim in civitatibus N pagis inveteratae quae Aam eonsuetudines & obseruationesia usii sunt.quae justis & aquis huius Politiae ordinationibus, nee non communi utilitati nonnihil adversiri videntur, essi iuntque ut hae nostrae & sacri Imperii constituti nes, quaeque autoritate ea ruit Aem per Magi liratus de Potestates cujusque loci inuituendae,& ad usum deducendae essent, re ipsa institui, de ad usum perduci nequeant, quo igitur tanto maiore autoritate Potestates saepedicta mor- sinationem politiae palum in suis Ducatibus, Regionibus, Dominiis, Ditionibus , Civitatibus, Pagis, S Plagulis ad effectum & usum perducant, dictas Ciuitatum, vicorum, & Collegiorum singulares di priuilegiatas ordinationes, ritus, di consuetudines huic Politicae ordinationi, ae consuetudini repugnantes & contrarias, ex nostrae Impetialis potestatis plenitudine , ex certa seientia &motu proprio per haec tollimus, abrogamus, cassamus de an nihil amus . quemadmodum etiam tunc easdem cassavimus e anni hi lavimus. Et volumus ut unusquisque Magistratus sive Potestas, sine ullo prorsu; impedimento ae serio saepe dictam Politicam ordinationem nostram insequatur , aequi equid ei in illa injunctum fuerit exequatur e Subditique Cives ae Incolae Civitatum, Vicorum, pagorum de Plagularum, quicquid a Potestatibus ordinatum N eonstitutum suerit, observent & vita
4. Rursus quia in dicta politiae ordinatione de operariis quoque,mercenariis,hospitiis,aliisq;
rebus pluribus, Magistratibus ut provideant ordinentq; mandatur: Electores vero Principes, Status, absentiumque Consiliarii, Legati, Nunc it,nos certiores reddiderunt, quod & si ab uno forte aliquo Magistratu seu Potestate in sua ditione introducatur, N ad observationem proponatur, sinitimi tamenae vicini eonformes se exhibere nolunt adeo ut uni disse ise & durum imo impossibile st, re ipsa eam observare: ideirco iterum ex statuum communi consensu, volumus ut Domini & potestates quorum snea vieini sunt, quorumq; Civitates, pagi,& Uici ab invicem uno aut altero tantum miliari distanti inter se eonveniant. de aequasi & consor mi ordinatione in praefatis articulis observanda. s. Ad haec di sim saepe dicta Politica ordinatione . nec non in peetiliati quodam a nobis ob igedito mandato, eonsultissime, necessario,& commode de laneis pannis inter extera provisum sit: titilli scilicet non Giens& ix porrecti, sed madefacti & tons vendantur, sub poena & amissone pannorum &e. Item si contingeret illos madefactos de tonsos tursus fule mentis afligi, de extendie ut smiliter iidem panni amittantur r utque utroque casu prs dicto animadversio & poena pertinei et ad
Magistratum seu Potestatem, sub qua panni venales fuerint, & ad quem illius loci immediate pelti
6. Flectores tamen Principes,status, absentiumque Consdiarii, Legati, δέ Nuncii , eertiores nos secerunt.hane ordinationem in vulgaribus pannis in Germanica natione contextis , factis N paratis qui ob varios quos habere solent defectus pro communi commodo S bono, sulcimeniati ass, i perspici & examinari debent)observari nee posse nee utile esse, quandoquidem vulgares in Germanica natione texti panni, nis fulcimentis assigantur,perspiciantur , recognoscantur. N nis a Iutatis signatoribus an u Lique S per omnia eundem tis milem colorim, an sortem probamque lanam habeant, ansmili&aquali ubique .sio , integri, aut ut decet pra parati snt , aut an alioqui alio aliquo vitio & desectu laborent, examinentur & fgnentur,prorsus inaequales, intractabiles, inepti, informes, di non satis probi erunt etiam si suam pix snitam longitudinem habeant, ultra quam extendi non possunt. 7. Praesitam igitur nostram Politiae orginationem, editumque de hoe antea mandatum declarantes : permittimus clementer ut praedicti vulgares panni, qui in Germanica natione texuntur, quo illis quivis uti possit,ut eorum si aliqua utilitas, hac de causa assigantur, quo omnia vitia pro communi commodo ut praedictum est)perspiciantur: utque hi qui tali s pannos in sacro Germanicae natio. nis Imperio uinatim vendere volunt, id seeundum tenorem Politicae ordinationis faciant ae pannos madefactos,tonsosque vendant: quod s vero tinua sorte aut plures huiusmodi semel madefactos ton scisque pannos rursus fulcimentis assxerint, hi secundum tenorem praefatae Politicae ordinationis punientur.' quod vero ad Londinenses aliosque probiores pannos attinet,etiam hi praefata Politicae ordinationi,ptiorique nostro hae de re edito mandato subjecti manebunt illorumque constitutioiane, in jam dictis pannis s iter observabuntur. p. Volumus quoque s saepe dictae nostrae politier ordinat Ion I, priorique nostro mandato atque huie determinationi, quantum laneos pannos concernit, aliqua privilegi ibertates, piatiae, aut declarationes,ab aliquo concessa , aut in posterum concedenda, quaeunque ratione detrahant, imcommodent aut adversentur,illa vitibus carere,annihilari,& insrmari, scut per praesentes abrogamus & annihilamus. y. Volumus praeterea hane nostram se Imperii eonstitutionem de laneis pannis statibus nostrae haereclitariae inferioris Germaniae referre, & quemadmodum clementer obtulimus. diligenter eurabimus,ut & illae haereditariae inferioris Germaniae Regiones,huic consitutioni. quod ad laneos pannos attinet,quantum seri poterit se aeeommodent.
8o. Porrhquamvis in saepe dicta nostra politiae ordinatione, usurarii contra Acus interdicti sint, ita ut nemo illis uti debeat, sed prorsus segete, ad nos iamen Electores principes,status,absentiumq;
360쪽
Consiliarii, Legati, & Nuncii, denuo pertuleruntdudaeos ubi aperte di inani seste usuras suas exerce
te nequeunt, ibi per clandestinas quasdam machinationes,& modos, easdem tractare : Ita scilicet sitisuras pro sorte seu capitali summa in chirographum seu cautionem eonferant. Proeterea & hcclom pei tum est ludet os in justa nomina seu eredita,& actiones, quas a miseris Christianis summo eum clavamine maximo praejudicio redemerunt,aliis Christianis hominibus vendere. cautionesque ademptores transferre, qui miseros di maxime gravatos debitores,vehementissme urgent, ac sapenu me io domo & possessonibus exturbant. 8 i. Ut igitur huie rei oecurratur Nos una cum Electoribus,Principibus, Statibus, absentiumq; Constiarii 1,Legatis, S: Nuntris in hoc negotio concludimus volo inus di mandamus, ne Iudai postia hac ullam ea utionem, aut obligationem coram alio quam ordinario magistratu. sub quo degit chii sianus homo ille qui contractum celebrat,eontrahant: ita tamen ut Iudaeis justae negotiationis &commercia in publicis liberisque nundinis per hoc non fiat adempta: eo tamen observato. ut si ali qua cautione aut obligatione opus sit . ea coram ejusdem loci magistratu sati Sin autem ad .ersum hie eautionem aliquam aut obligationem fieri curaverint, eam viribus earere,nullam, ae non obliga toriam esse volumus, ita ut nemo Iudicum super ea cognitionem suam interponere possit. Nemo item Christianorum post hae ab ullo Iudaeo actionem aut litem aduersum alium Christianum emat, aut Iudaeus tanquam ereditor alii Christiano huiusmodi actionem aut litem aliquo modo cedat, vel alio contractius genere transferat. subpcuna amittendae huiusmodi actionis. 81: Volumus ad haec,& mandamus,ne ullus Magistratus, Notarii, Tabelliones, istos eontractus. in quibu1 Iuaaeus nomen seu creditum Christiani alii Christiano vendit,expediant aut conscribant: Sin autem Masti stratus aliquis,Notarii .aut Tabelliones hcie transgress suerint, honoribus, dignit tibiis officiis suis prive ntur,i isque amplius non utantur& quod ad alios Scribas seu Tabelliones qui ad .ersum haee facientiat tinet, mandamus per praesentes Magistratibus & Potestatibus cujusque loci. ut illos in turrim, & carcerem coniiciant, aut aliis opportunis modis corrigant. 83. Pinterea cum nobis relatum sit Errones illos, quos Sarracenos sive bEgypi ios, aut Paganos vocant,quique antea urgentibus ex ea tisis per aliquod tempus non sunt admissi sed fines Germanicae nationis excedere coaeti sunt: nunc rursum sese ingere re, di quanquam Magi stratus quo decet modo in eos animadvertere in animum inducant: ita tamen illis plerunque diplomatibus prospectum est, ui magistratus advcrsus eos iure agere nihil queant, in magnum communis Reipus. detrimeniti m. cum sit illi quod in nostra saepe diei a Politiae ordinatione consulto di mature constitutum apis probatumque est,contratium
dicta diplomata illis Erronibus a quocunque etiam snt concella irrita, abrogata, & anni hi lata esse, quemadmodum per praesentes ex e etia scientia irrita facimuς,abrogamus. S annihil amus. Praecipimus quoque S mandamus, ne posthac amplius hujusmodi diplomata concedantur. Sin autem dicta diplomata conee di aut ab Erronibus illis proserri contingat, nihilominus illis contemptis S negle-etis, magistratus illos Errones in suis dominiis ferre non cogantur,imo ferte non debent. 8ue. Porro edocti deprehendimus quoque praefatam positiae ordinationem in eo articulo, qui est de dic*ώδει.hactenus per omnia obsitvatam non esse e , quanquam
quaedam civitates prasatam ordinationem sequi volu ei ant, proposuerintque, famuli tam E mechanicorum se huic opposuerunt atque ideo relictis iis civitatibus alio se coni uter unt, eum magno magis rorum mechanicorum incommodo & gamno Unde consequi tui, qBod nisi omnes status perimperium
Cerreant eae nationis in suis territoriis illam ordinationem observent, non possit illa conservar i, di ad continuum usum deque i. 8 c. Ordinamus itaque & mandamus, ut a data determinationis horum actorum unusquisque Magistiatus sve Potestas in Imperio Germanicae notionis in suis Civitatibus & Vicis, Mechanicos magistros eorumque simulos convocent, illisque prx dictum Politieae ordinationis articulum proponant, ac admoneant, ea quae continentur in illa,ci Nobis,& communibus statibus Imperii definita S constituta esset Admoneantque eos serio, ut majori cura & diligentia ea sequantur. Siti autem unus, aut forte plures mechanici famuli cuiusquam alterius similiam eontempserint , convitiati fuerint,aut invaselint, mandamus Magistratui sive potestati, sub qua tales degunt, ut in eos secundum Politicae ordinationis tenorem animadvertat procedatquein deinde ubi eos liberabit ει di mittet a carcere , euret ut iurejurando promittat se illam ordinationem firmiter & perpetuo seria
8 . Porro eum side nobis relatum est,quod in Margiano & Arragonico Croco magni defeetus,
imposturae fraudes exoriantur,&eommittantur: nempe quod Margianum Crocum per humectationem in musco multo impurius quam Olim ex Francia: atque item Artagonicum Crocum , quod alioqui praestantius esse deberet multo unctius,pinguius,& insectius quam antea ex Atragonia a di erat ur,lieque merces corrumpantur, ae mercatori imponatur, cum si eontra omnem aequitatem α rationem,quenquam oleum liquo rem,aut alias huiusmodi sordes pro Croco solvere. Quia igitur hae eres tam apertam & manifestam imposturam continet,metuendumque si ne perieulosum & pernitiosum illud gravamen magis ae magis augeatur di in valescat. 88. Ideo constituimus Nordinamus, atque mandamus, ne posthae Negotἱatores ae mereat ci-
res huiusmodi vitiatum ae infectum Crocum in Imperium Germanicae nationis inserant. ibi vera dendum exponant, aut vendant,sub poena amissionis ejusdem Cloei. Praecipimusque de injoragi