Descriptionis Ptolemaicae augmentum, siue Occidentis notitia breui commentario illustrata, et hac secunda editione magna sui parte aucta Cornelio Wytfliet Louaniensi auctore

111쪽

Huhabo incolis dicitur Tertia pars occidente solem respicit,uincaturque Quisquetorum lingua Catabo sine Callisto In Sertentrione Cibanijs montibus, & Iaccho flumine terminatur, ad Naibatusque fluuissentes excurrit. Bainoa septentrionalia temnetia Caibo ad insul usque finem occidentem versius sese extenodem,residuum totius insulς Guacayarima, hoc est, finem , tan. quam posteriorem, magis arctam seu strictam insuls partem appellauere. Sed haec barbarica nomina nunc parum reque tantur,successu temporis nouis subinde impositis aut usitatis. Inister caetera huius insuls admiranda,in orientali parte in editissimo monte conspicitur lpelunca,quingentis haud amplius passibus amari distans,cuius introitus portam alicuius magni palatii refert, in hocspecu perdenssis subterraneosque meatus, ingenti impetu flumina per quinque millium stadioru spatium serri audiuntur, tanto ruentium aquarum strepicit,ut si quis propius accessierit, ad tempus surditate mulctetur.Haec aquarum confluentia in lacum ingentem concrescit,in quo Charybdes,Syrtesque undarum bre. uibus infesta loca. Est pWterea in Minoa insens lacus, Indi H gutigabon,nostri mare Caspium vocantus infinitis undiquestu

ut sauctus,nusquam tamenexcurrit aut econeratur,sed cuniculo sorbetur, creditur,neque vanis coniecto uris, insulam aut rupes haste spongiosas, per subterraneos meatus maris aquam recipeare,quando multitudo inibi marinorum maritimorumque pisicium inueniatur, tonasque sit falsus aut amarus Terrelue hoc mare ventis agitaturis,saepe multas Indianori lintres siue cano. as euerti aut demergit. In huius lacus medio'nsula Guarietano

conspicitur, piscationibus frequens. Alisinsuper quantumuis minores in hac ifisula sunt selli lacus. in quoque Maguanae cus,prestantisiimis aquis nobilis,latis hic ingens prouentus,nam in montibus,ad instar cristalli limpici e ditur. Ultra supra

dictos lacus ingens etiam fluuius in mare talsus decurrit, quan tumuis infinitis rivulis seruibuscule aquae dulcis auctus Auris ram fuisse, iam inde a Colum temporibus repetitae nauigatio ne demonstrant Gonetales Mendoctus torum orientale insulae latus,praeter septentrionalia littora, auriferis fluminibus decurre

112쪽

furem re testatur.Fama est Cibauijs in montibus, tam vehementes la. - uriantesqueauri venas prouenire, ut ad instar plantae inreque e teria prorumpant, aut excrescant: quoci in Hungaricis quo ue dinisos venisse relatum,nemo miretur, quancio haud ita dua tan dum infanti septenni in Silesia aureum dentem agnatum prorua ''V m p sse tituliorum testimonio constet. Incol natura ociosi & des, des victum sine labore parabant,piscationibus dediti, nudi inincedebant.Rerum omnium Vnum motorem inuisibilem crede. euangelice veritatis luminest tempore sacchariseris eo transsatis arunci nidus talaricatilque molis terendis cannis, institutisque ossicinis, inges sacchari prouentus,& secundum sodinas,praecipuus esse coepit.Insulae caput, Saneti Dominici ciuitas, cuius occasione tota insula vulgariter

Sancti Dominio nomentulit. Illic regius senatus, Archivisicopalis sedes,quinque sodalirijs siue monasterijs celebris inhv. ius insule situ, mirandisque aut nouis, qui plura requirit, adeat Domini Petri Martyris derades Oceanicas, praecipue decad. Dub. 3. de derad. 3. lib. r. 8. s. ThomasiiPorchaeeij librum de insulis,&conetalis Mendocae Sinarum Historiam parti a lib.

117쪽

Tῆδ V3 5αm ioribus Occidentis insulis, ab Orienu si spiniola eui ab oriente cornigua est. Occidens

Iucatanas terras, Mexicanum,&Guinacanum, sietum despectat. Septentrio cancri tropicum

contingit. Meridies Iamaicam ac inde terram firmam Indicam, quantumuis longo satis interuallo,respicitan longitudine maior est Hispaniola latitudo non respondet, sed tamen qua maxima est,Hisipaniolae latitudinem pene aequat Columbus hanc in suolam secunda suanauigatione, Iohannam nominauit, sed ab in colis Cubam vocari intellexit. postea iussu regis Ferdinandi ou

ius auspicijsckiecta erat perdinandinae nomen tulit.Sunt quia, vocatam dicant, sed hoc nusquam deprehendi, bin podi tui a Columbo huiuscemodi nomen inditum, testantur genui. ni illius temporis scriprores . Regio montibus aspera, sylvis horrida, sed fluminibus irrigua, dulcibus salusque stagnis fidi'uem,undis hicnuoque salis meia,estue auraria,namci montes affatim auri praebent generosis lecturis,& flumina aureis passim

arenis fluunt.Sex urbibus habitatur, quarum metropolis Sancti

Iacobi colonia flumi portuque insgnis , reliquae ciuitates a. tum habitatae perhibentur, iraculo est conmallis quindecim pissuum millibus a Sancti Iacobi cosonia distans, ingentibus λxeisque globis repleta, ita ludente natura ac si mancipiorum D. perabis conuecti essenti Vlterius orsenaemversus progrediendo, apud potium Principis,sens bituminosus assiduὀpicem euomis. Serpentes, quommmcingentiumcopia, in diutijs olim fuisse memorantur Incolς,quo tempore insula detecta fuit, nudi ince--antseuti Hispaniola, Mutino verbo concludam omnia naturalia atque exotica ibi repetiumr,aut crescunt,quae in Hispaniola pmueniunt.Ipsa gens natum benignitate contenta, neque meum neque tuum aut exitialem pecuniam nouerat, sed omnia in communi possidebat, sicuti solem laquam natura ex a Quo

118쪽

quo omnibus largitur apertis itaque vivebant hortis,4 sim legibus uapte natura rectum colebant,tantum euangesislumen aberat quod nunc illis diuina benignitate illuxit. Amaica, quam nunc Sancti Iacobi insulam nunc pant, ii r decimum septimum&octauum latitudio nis gradum posita, in oriente Hispaniolet, a septenta necubae vicina est Meridies sancti Bernardi insulas,&. Carravis nam respicit Occidens Iucatanas terras, seu Fonduram versus sertur. Iamai qninquaginta miliaria in longum protenditur. Regio fertilis est, grata aeris salubritate,& armentorum prouem tu, quem viridantium herbarum, moidissimorumque semtium promouetvsus Autaria quoque eis perhibetur Gens te.

ge,rim,moribusque in nullo ab Hispaniolensibus, Cubensibusque discrepat, tantum ferociores fuisse memorantur. Frequens olim cultoribus erat, nunc incolis aut serro aut mortalitate a si tisgarius culta, duabus tamen ciuitatibus habitatur, quaarum primari Siuiglia tu Hilpatis,in qua,Ecclesia cum Abbatia

ali dignitate, ubi primatum gessit Petrus Martyr Anglerius Meis diolanen sis 'ir in tractandis Indicis rebus diligens.In ipso insulae meditullio mons est, sed lensim omnem in partem ita sese inclunat, ut exstensum facientibus, terrae superficies plana appareat. Hanc insulam Columbus secunda nauigatione detexit,cumque ultimassianauigatione, conuersis velis huc delatus esset, desciiacentibus alua authoritate militibus, primum hic ciuile bellum, prima hic agmina in sua viscera seuientium occidentales videri runt.Didacus Columbi filius, anno millesimo quingentesimo nono, insulanos rebellantes subegit, declamaicam coronae His

paniet inpendiariam tributariamque reddidita