Epitomes omnium Galeni Pergameni operum, vniuersam illius viri doctrinam, & methodu[m], quàm accuratissimè contine[n]tis, sectio prima-[quarta]

발행: 1548년

분량: 608페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

221쪽

borantur. Quam ob rem sane infantes actiones animae Infantibus se nutritiuae ro ouitisumas postident. Secundam in illis si di et u bi vendicant sedem actiones profectae a corde Debilis acti5es anima.

simae vero sunt quae procedunt a cerebro quu nec O res autem ad Heri nec stare fit miter valeatat tantum ab eit, ut ratioci modum imbeonari. Postremum omnia os capitis ipsis corroboratur, /kiδβ ωenascuntur detes, di calua pilosa redditur. Postea vero Una cum organis absolutae animae facultates, actiones suas obeunt Arterias igituro venaS, necelsum est Artetiae ue primas omnium ex semine generatas esse. At circa ta n primae mcultates Vitam nostram administrantes: gubernates, . φὶ μίμη ratio ipsa postrema omnitimo rit,4 absoluitur. QUAE Ratio postre quidem QEliciter dispensa tres hominum,Vbi uniuersa a motu anima iuxta naturam habet in eliciter ver, quum x, bsol u. praeter naturam emota fuerit la Uer unde nam cor G 'iubporis actiones oriantur,ncjlest dignotionibuS liquet fungatur muta Prima igitur dignotio ex praecissis , aud laqueo interce nere: Ptis arteriiso neruis est in quibus partes quidem eca A ides corpo

tera laquei parte,Videntur propria obtrina Ilonet, diriuolio. altera Ver eas prius amittere. Ut sit medulla spinalis

exepli gratia, circa alique pinae locu fuerit dissecta, nerui quidem, qui supra regionem spinae, ipsi medullae in Cerebrum ire,

cumbentis, tauciatam, oriuntur, tum morum, tum sen mittere motri.

sum conseruare videnturet qui Vert, infra, oes, truncia M. Ἀςul tῆφamittunt. Unde liquet eas facultates ipsi spinali medul e ' 'lat superne ex cerebro influere. Sim,licer, quum arteria quocunt aliquo Vinculo excepta , id quidem quod ex ipsa supra laqueum continuum cordi est,pulsare, veluti antea, appareat altera verbi ars infra laqueum sta Cor esse prin-tim pulixi priuetur cospicuum sane etiam hinc est arte Hμm Qx,

rus principium motus ex corde esse Aa haec, medullae Subilatilia f. quidem spinalis ac neruorum, per omnia eadem, quae rebri,noucru, cerebri,substantia existit quemadmodum,4 cotinen inpinalis matium ipsa tegminum eadem etiam est , cum inuolucris πηδdςm ambientibus cerebrum Arteriarum ver,substatia,ni-

222쪽

ras GAL. PERGA. DEhil ne pro quidem, cordis habet: quemadmodumem

Heparitidis ue uenarum, hepatis. De origine autem hepatitidi, uenae, M Qui ydςi δ' dubitant sectoriae artis periti. Rationabile aute est coniectare, principia uenarum in utero, similia esse extremitatibus radicum plantarum: stipiti uer cuipiam, uenam per umbilicum in hepar procedentem assimilari ait omnes deinde uenarum extremi rates quae in Semen hacte anina ali uidentur, ramulis c non radicibus, colimilem rationem opi proportionem habere 'diemen igitur, opificis rationem fici . habet, a quo uasa per quae sanguis e praegnante attra hitur ad uiscerum generationem, omnium prima ge- GPnexati'qui nerabuntur. Secimda autem ab his hepar & cor ueluti hiis posielius rundamentum domus: quo tempore: alia quedam finaccidati guntur, tum hi uicina, tum inter haeco uterum sita. Quando uero nec iuxta quantitatem, neq; iuxta qua Substati par litatem, subflantia partium permanet, nimirum deflu-tium nQR Lx uti ipsarum ira agno quotidie fiente 4 qualitate te mult aloe mutari tirormiter amarare , auXὶllo utimanter e mutuo opus habent, quod euacuatum rursus expleatur,4 qc u Cor priuatum latum est, corrigatur1co igitur postqua respiratione spiratione o fuerit priuatum, ipsum moueri cessat,4 cii ipso totum Meri/ςssδι animal perit Privatur autem respiratione, non solum hu, ausis iiiiiis rQuiatis, aut O inflammationem partita circa aspe-heatur. ra arteri estinamum, obturato meatu respirationis, sed neruis thoracem mouentibus male asse iis, quorum Nerui euen bium principiti est medulla spinalis, ueluti cerebrum ille. hQr4 ῆ , lim Quemadmodum igitur cerebrum cordi utile est.

ii iiiiiiiiii pςr cru O thoracem mouens, quo diltento quide in , Insphat o pius iratio pringit, contrites aut expiratio eodem modoratico, lucano cerebro cor usum alique praestat, necno his hepar Cae-d jδnt terum .ppter hepar generati sunt renes,4 uesice duae:

fui e'. 'artim altera bilis susceptrix in ipsum uiscus adnata

renes atq; uesi est . altera ero, quae Otium excipit, iuxta renes locacas uas tur At saeculenta huius uisceris excrementa repurgat Lieni munus EetasQuod uero diuen te hepati alimentum praeco-

223쪽

quat,&intestinorum obuolutio gratia distributionis sic facta, admodum est perspicuum. Porrti limul ut nata sunt animalia, ipsis particulis corpis suus usus adest. Apparet autem unum quod manimal illa corporis par te sese ad uindictam parare, quyalias sup eminet: ut uitulus quidem fronte impetere,prius si cornua innascantum pullus equinus calcitrare , nondum solidis ungulis: id quod uidetur ostendere animam utentem particu lis nosse ipsarum utilitatem,ut quae ipsa illa costruxit, di non ab alio factis utatu . Unum tamen solia est, quod mihi uidetur artem opificis nostri manifeste indicare :quam ipsam artem sit quis ingenuo dc libero intueatur animo, impossibile est ut brutae ac rationis experti fortunae eam deferat Quum enim sint in corpore nostro mulculi multb plures, si a quibus partes circa uoluntarias actiones mouentur,unusquis hipsorum δέ figuram decentem habet, dc magnitudinem ac caput d finem,&positionem, δέ nerui uenae 3, dc arteriae insitionem, ita ut pro magnitudinea loco insitionis, haec ipsa quadrent. Atqui sit trecentarum partium structurae singuis decem habeant scopos , appareanti omnes partes rite absolutae, omnes uti P copi, ter mille numero fient. Quum autem aequalis etiam sit numerus musculo ruinsinistris partibus at eos qui ha dextris sunt, ueluti etiam arteriarum ad arterias, o uenarum ad uenas, ac denim neruorum ad neruos,uti Pipsit ter mille scopi gemina butur. Idem etiam in ossibus est,pluribus eκjstentibus ducentis. Nam dc in his,singulorum scopi plures, quam quadraginta fiunt: quos geminatos palam est plures futuros octonis millibus. Eadem ars occirca omnia uicce λra existit, 3 omnino circa quancunt partem ut ii quis structurae seopos numeret, Paliquot decies millenarios, numerus ipsorum excresceret. Hos ital scopos haud

quaqua ipse crediderim citra sapientissiimum, eundeci; potentissimum opificem factos et . . Quis vero hic siit, Is

Venter hepati

aliment prae coquit.

Particulis sitis gulis adesse

suum usum, si in mul atq; nata

sunt animalia. Anima c5st uaxit particulas.

Opificis artem quid indicent. Ossa eo otis

plura ducetis.

Naturae scopi

circa corpus tingendian .

224쪽

pronunciarem audeo, prae consilii inopia obmutesce Conditoris in Supremam enim uideo in formatione sapientia Dpo-gHiῆς ς m testatem mel animum in semine plantatiliam quidem ab Aristotele , appetitricem Ver a Platrone ab Stoicis denti appellatam naturam, foetu ipsum formare exi- Animam piis stina , quum non solum non sit sapiens , sedo penitus alitia esse hru bruta rationis expers neci rursus discedere ab hacta,&rRxiQni opinione ualeo,propter natorum adparentes similitu-ς Pς dinem apparet enim animam corpuS formantem, eX parentibus in ipsum foetum transfundi, ceu colentam Rationalis an in semine)a rationali uerbanima, quς post partum permano Qxm t omnem uita se ostendit,recedo,propterea crante corporumcuffectionem non cognoscamus,mel ptes cor-GMehu, late porum,nem ipsarum actiones. Ita dubitare me con-aur se dubitate siliij, inopem eme fateor de opifice foetus causa, no sede opifice foci cus quam de substantia animae,quum de his nullam opitus causa,& de nionem scientifice demonstratam repererina . Hoc ue- β possibile pronuciare potero, uidelicet uniuersum corpus, ubi iam efformatum est, per omnem uitam triPHnckia mobius principiis motuum gubernari ait regi: eo quod κtionum triam cerebro est, per neruos diuisculos: qc ex corde, per MucQxpui arterias: quod ex hepate,per uenas Ex quibus aut prins cipiis haec fiant hactenus nihil habeo quod pronunciare intrepide possim.

leni Pergameni de Septimestri

ne qua ruin obseruatione fieri minimEpotest, ut idoneum pariendi tempus quis rite inueniat plerasim mulieres grauidas in medio teporis spatio intra centum nonaginta dies,o ducen/

225쪽

tos peperisse animaduerti paucas tempestivius,aut tamdius : nullas plane celerius centesimo xoctogesimo secundo die cudimidio, quibusdam horis, uel post exactum quartum supra ducentesimum. Iure igitur septi s bilis ari, mestris partus aedendi, primus terminus esse censetur saltu, aedesidi dimidii anni tempus quum nimirum tempestivius nul primus ternuinta partum aediderit,sed tardius omnes Tempus autem n . id centesimo Doctogestino tertio die , minus quibusdam horis absoluit. At ego unam semel muliere reperi, quae centesim, octogesimo qnarto die copleto Peperit. Diem impraesentia appello interuallum Viginti Dies quid. quatuor horarum aequinoctialiu . Sic enimo anni tre. Annus quot

centiso sexaginta quini diebus o quarta insua diei dictu costς

parte constare dicunt: tempus Vertamenstruum cir-

citer Viginti nouem cum dimidio. JNimirum metem aD si pellari spatium id, quod ab uno lunae congressu cisso le, sim ad aliud mox sequentem interest, omnibus in KDWw.confesta est. Si enim triginta diebus quilibet mesis constaret, nonimestres foetus exacte usq3 ad ducetesimum septuagesimum diem utero gestarentur,quod non contingit. At annus dicitur tempus illud, quod abino si Annusqatem gno solem in idem signum restituit Signum autem ip pus dicatur. sum impriesentiarum pro puncto capitur. Porrbsip signum quid.

pocrates,septem quidem messes septimestri finiui con a zz Istituit ex quibus quini esse integros ait, qui inter pri sinu seni da. mumd septimum medii habentur: duos autem deficientes nempe primumo septim v, at non ita denteientes, Ut supra dimidium eis deficiat Mensis enim dimidium est dierum quatuordecim cum dimidio,& quarta adhuc diei parte: quamobrem primi menseso septimi tempus praedicto hoc erit maius spatio. Si igitur priani mensis tempus a conceptu Vicesimum diem excedat, siti Verbi gratia dierum viginti trium, quum se- uentes quinq; menses centum di quadraginta septemes supra diei dimidium contineant tempus sane iis,

226쪽

quod ex viritim conflabitur, dierum erit. ιτο cum dimidio . Septime ster autem foetus ab eo tempore, quindecim, ad minimum, actis diebus in lucem prodiici poterit. Necesse quippe est V si se X tum messem partus debeat excedere , septimi plus quam dimidium attingat. Qua ratione omnes hi in niuersum dieSerunt. 18s.cum dimidia adhuc diei parte. At sicuti citius his praescriptis dic bus is seprimester infans aedi non potest itane P omnino tardius ducentis. Si enim centu ck septuaginta diebus cum dimidio viginti nouem adiicias,omnes simul centum nonaginta nouem cum dimidio erunt. Fingamus rursus mulierem prioris mensis dies a g. gessisse utero qui sane dies si adjiciatur qui iam subsequentium mensuam diebus i 47. cu dimidio, at misinsuper septimi mesis dies. 9. accedat, Vniuersiam hoc tempus, quatuor & ducentis diebus ac insuper dimidio constabit. Quia vero in maximis distatiis primus & septimus extiterunt menses infantem hunc non esse Vi-Mesis lunari . talem, Hippocrates profitetur. Quod autem ad mensem lunarem pertinet in minori etiam tempore quam

sit anni dimidium foetus septim ester aedi posset, quod

iam ostedam. Qua enim ratione necesse est ut septime ster partus anni saltem dimidium attingat, ea nimii uni ante centesmumo octogesimum secundum diem δενς horas, Vel circiter Vitalis ruallo pacto existet. Quatenus autem si dies ad menses lunares exacte computentur,prius etia eo tempore licea foecundum partu existimare nunc declaro Fingamus enim primo messe mulierem sexdecim dies utero gestasse post quin autem subsequentes meias pariter sexdecim dies. Quippe haeratione repus id omne 1 rs dies cu dimidio explebit. Versi in minori interuallori sit anni dimidiu, septimestres foetus vitales aedi negat Hippocrates Atm iccircoru primi tum et septimi mensis plus si dimidiam piem

stetum attigisse est necesse prius il aedatur in lucem.

227쪽

MENI, DE INSTRUMENTO

Olfactus Liber Vnus. ON MODO Perceptionem odorum, scd eam facultatem cuius est odorem percipere, medici olfactum appellant. Secundum autem Vtrunc significatum, unum es nisunietum

olfactus , quo facultas ea sibi sensibilia

apprehendat. Porr si ipsos nasi meatus aliquo odorato Vnguento repleueris, nunquam prius senties quam aere inspiraueris:& ob id nonullis videtur nasum viam esse olfactitim id ver corpus cuius est odores percipere interius esse situm. Scire autem oportet, v quum nasus septum mediu habeat & duos hos omnibus patentes meatUs Vtram nare atrerum , lupra media nasi regionem uteri eorum bipartitur ita Vt pars quidem altera , in interiores oris pies declinet, altera vertarecta se ad cerebrum conferat. Nam sunt ibi duo quom ipsius exortus oblongi, caui qui ex anterioribus cerebri vetriculis suam ducunt originem. Hi in eam caluariae partem descendunt Vnde exoritur nasus: ibidem 3, ea offa habent sedem, quae colatoria Vocantur. Sedo crassior membrana, qua parte haec ossa attingit, exili. bus quibusdam foraminibus est pertusa. Unde peream primum dein per iam dicta ossa in meatus illos excolantur crassiora excrementa cerebri. Namqugsimiliora vapori sunt, per caluariae suturas vacuantur. Extensa insu est uniuersis illis nasi meatibus eXangui quaedam tunica , crassio misit membrana: atm ea quidem illi tinens est quae ori linguae,gutturi, faucibus, asperae ii arteriae, di ut ubsternitur. In hanc autem tuni-Olfactus de rhus dicatur. Nasus est maolfactilium. Nasi meatim utrunq; bipta. Cerebit exora

tu uersus radicem nast Colatoria ossa.

Nasi tumea.

228쪽

Linguae nerui care a cerebro nonnulli nerui inseruntur parui quidem; omnes, praeter illos qui deferuntur in linguam . Satis quippe crassi sent hi, quum ea particula copisiori etiam DF ς ν eo ea sensu utpote ste14ita V existat ustus sensorium.

longe crassiores illis qui ad linguam attinent 4 secun-5dsuum inseu dum hos auribus,atcs ori Ventrictali ord ipsum sensumenta egebat; plurimo . Oculus ita Nisus est instrumctum: adiris, auditus: lingua gusius appetentiae vero b c poTactilem acu tus uentriculus, cx praesertim os eius. At vero tactilemtatem esse I facultatem quc d ad cognitionem speetat natura caete

ta alias omnes, mimine adscripsit sed per corpus ni- Tadiis Iaculta uersiam dispersit ac proinde plures illi neruos exilio-tem esse P Q res, duriores lς θ qui magna ex parte ab spinali merus disp*s dulla oriuntur indidit. Eis Vero quas recensuimVS particuli',utpote quibus ampliori sensu erat optas, maio- reS,&molliores &Gmnes asserebro prodetantes de-

. iii lduri dit. Iam igitur instrumentum visus ad quod solii perti

net luminis at, splendoris sensus, maxime effecit lu- Riditus institi cidulari aereum ero aiaditus , cuius erat eos percipere mentu aereum sonos, qui cum aere fersitur. Linguam praeterea ex hutansu sbori midiori corporis specie construxit, ceu instrumentum Oitatius en ruturam. Quo succi Omnes discernerentur. At vero seni 14. sile id quod sibi olfactus asciuit inter aerem humore 3,,&ignem est medium. Nam id quod a singulis corpori-Olfacilita sub bus diffluit ipsa est olfactilium substatia Quum autem si nil pro seorsi sensilium similitudine instrumentu num quod a natura paratum sit instrumetum quippe vi-- h es; hi sui humidum ac pellucidum est tactus voὴ terrestre,ini. . durum tensorium sane quo percipiantur odores,

Odoratus sen opus est, Vaporosum eκistat. Quare necnis naui ne-sorium M pQx que itern membrana illa cuius nuper mentionem feci-wm My inu, Gensorium esse possit olfactus, quumo dura corpora sint,nessi tantus eis insit aut talis neruus quantiam P qualem

229쪽

& qualem olfaciendi facultas postulat. Neruus etenim qui visui inseruit, quavis ad crystallinu tantum peruenit corpus,eo longe maior est, qui defertur ad os ventriculi Extremao interior ps illius auditorii meatus, ubi situs auditus est Arbreuissima sit, crassum tamen est neruum adepta. Nec lingua quom exiguorum neruorum ex iis qui a cerebro oriuntur,eis videtur particeps. Quamobrem haudquaquam verisimile est facultati olfaciendi tributum eis a natura tam exiguu sen Olfaesedi asorium , ut est ea nasi pellicula Nam quod pertinet ad 'Π' η': Vos nasi, tantum abest Visit odoratricis facultatis partim iam is i , ceps,Vt tactrice etiam careat. Sed ex hoc etia,wAEO tan item esus. tum tempore quo spiritum introducimus naribus, ipse odores percipimus,plane constare videtur, neq; ossa neq; tunicam nasi,nem eam qus palatum, guttur,ac fauces Vestit sicuti nec colatorium meatum eme odoratus sensorium, sed aliquam aliam particula interius tatam atm in penitiore corporis sede delitescente. Porro Vbi pectius a musculis dilatatur, pulmones sequutur Inspirationis ipsum: quos subinde externus aer per aspera arteriam, ψ iq. guttur, os , atm etiam nares, continuatione quadam , QDsequitur Potest autem cerebrum, quu inspiramus

aerem δε ipsum sua actione 4 suis etiam quibusdam quasi germinibus, pectus dilatans, aliquid in suos sinus

attrahere. Fieri etia potest, Vt ipsum quod alia mouet, sibi quom leuem aliquem motu tum in seipsum,tu Uerbex se praestet coarctatur. n. du sese contrahit: quum ver undi se dilatat, funditur: atm ita externus aer, ex continui ratione illud, quum se retrahit, subseque tur sicuti etiam dum diffunditur efflabitur . Qubdigitur olfaciendi sensus in anterioribus ventriculis cer bri situs sit multis rationibus sum adductus, credam. 'U Primum m illos qui capitis grauedine, ob cerebrufras tibi, ecte sis aporibus oppletu tenentur, atcbinde obtusius ol uentriculis fiosaciunt,sternutamenta praecipa iuuent qualia ex ni tum in , Tomus. I. o

230쪽

sella oleo gesta oleo intrita inspirantibus aegris,o capite resupiraturam 'Vio instillare naribus Gleo: idq; prius ore aqua repleto

mode latituta Adnaec quum cerebrum contento spiritu, repleatur menta mouere incalescat I, , consentaneum rationi videtur, expiratio iis qui Iabo me ad ea quae noxia sunt excutienda, inspirationem z an xyz - ro ad refrigerium illi summe coducere Tertio alitem calescere eoii R in ei quibus exustum est, aut excalfactu caput, tum rento spitini rosarurn, tum aliorum refrigerantium odor, manife- odorem refrine remedium calori adferat Instrumentum tam olfa-ς δη- QR dus minime in illa nasi pellicula sed interius recondi

exusto tum M Ita tamen Vt roraminum nonnulla e perueniant,quae nec etiam perpetuo adaperta sunt, sed habent opercula quaedam membranofao tenuia His igiOlfaciendi ra turaeper inspirationes Violentia spiritus reseratis,patet eis rei sensili aditus ad eam particulam, cui vis illam dignoscendi indita est. Quare no quemadmodum palpebra

Tu motus pro nostro ni arbitratu, sic meatus illi opera nostra aperiuntur quum nullum habeant Voluntarium motum mo nec naturalem, nee dilatetur etiam

ab instrumentis quae inspirationi deseruiunt, sed a solo

per inspirationem insiliente aere Nisi autem per insp rationem cerebra dilatetur, expellaturqr ab eo antea ccntentus spiritus,fieri non potest,ut aer adipsum perdictos meatus irruimpat,quauis sit is vehementissime illatus: licet ipsius aeris occursum, tunica in quali me ius descendui, facile sentiat. Quare si secundum narta meatus olfactorii consisterent aperirentur utim in maximo aeris impulsu : quibus adapertis, subinde odoris sensus subsequeretur. Non subsequitur autem,ergo nec secundiam nares meatus olfactorii consistunt. Ad haec, si meatus Vllos secundum nares ad odores percipiedos eXtriaxisset natura,vtim non obstruxi si et illos quemadmodum nec eos qui in auribus sunt: quu longe prestet quecun sensum semper esse ad sua sensilia apprehendenda promptinia, liolurn eo tempore quo fit rem

SEARCH

MENU NAVIGATION