장음표시 사용
101쪽
partibus nomina indita e mulierii nomini b. esse apud maiores legimuenam Europa ab Agenoris filia, qua Iouem in taurum uersum rapuissetiustoriae traduti auida aCretensib.rapia, quom nauiu insigne taurus fuit.
Libya.id est Aphrica a pleris p Graecorum Libyae nomine u coris Epa, phi Iouis F.Siue ut alii uolunt Epaphi filiae. Quida uerbis Aphro Libys Herculis F. uel qd Festus ait a Grsco uocabulo appellari,quasi ii a id est, sine horrore frigoris: Asia ab Asia nympha occimi Tethyos filia
ut testis eli Herodotus 5c Iapeti coniuge denominata, luximperium cir xca ea loca obtinuit, sicut Varo libro originti tradit. Ath ab Asio tyi REx his ita p partibus Asiam uniuersam: duabus. Europa at Aphrica in cunctis nascentib. beatiore uberior . coeli clementiaesseapud eos qui derebus naturalibus tradiderein enimus:& hoc si inhominibus, siue inaniniantibus, siue in plantis uel frugibus aut aquis considerare uoluamus,homines naet mulio aths, Europeis uidelicet Aphricanissic& industria N aequitate,& probitate praestant. Animantia Ze proceritate Sc putichritudine caeteris excelliat.plantarcetctudine,nitiditate exuras superare dicunt quae largos prae illis uis perturiant. SNes tritico reliquis plegumini b. Pdiga mim in modu est, i optimas at* saluberrimas incolis,&pecorib. herbas ultro germinar.Aquaeinsuper tum calidae tu recentes: morbos aliae uarios expellat alis sinceritate Ramoenitate cui ita corpora benigne fouet mireafflucto p scaturietes denim quicqd ibi pro nitunacu loci laudatiss. qualitate. Non tame omnis Asia dicta coeli moderati ne sentit: nam eius dextra at p sinistra calore ac stigore iniqua ac intolerat bilia sunt,quippe q ad Arcticu tendit vires mutationes frequ&er patitur. deserta pene plaga & insqualis, ubi ardua montiu iugaat in coelueminetia consurgiit,quom in conuallit, quaeinfinitae sunt paludes immese, loca stagnatia complurima iacet. Vbi coloni exonantcorporis parce inisiarines bestiis potius quihominib. parandi At pars i calori exposita est, minus naturarem obuersa quu in ora prope indici pelagi solis circolus definiat reliquu aut ardoris in mareprofundiε. Secudaebonitatis Europaeit,licreeoru indigenam quida longe pulcherrima terram dicati reagi ouaria ad modii tam in calore qua in frigore multu in ea pluuiae multiinebulae: multu niuis, grandinis p ac uenti perfundit: qua uarietate gentes quo p in ea, nicte efficitatur uariae ad bestu rixas proni ad pace 5c amicitii ineundam,difficiles .sortitudine omnib. praestatiores sere. Nam p AAsiani de octodc coeli imoliticiem a sti 5c quodamodo effoeminati sunt terii Aphricatis uasta magis qua si eques sit iniquo miratu aspernenda cylo, non tamen praetereundum cit quin mentio saltem de ea fiat. Tertia eis nim mundi pars eii, at p olim in una Carthaginis arce, 8 pace & bellobaud obscura, ex quouna cum reliquis merito conserenda eli, Terrae,cmaiori parte interius scilicet cultoribus uacua, nam quae mari nostro
102쪽
m positaest, satis gentibus at oppidis culta, nec opib. minus pollens &quamuis barbari sint,non tamen fugiendi prorsus. Frequenti siquide Italorum at pallorum populorum commertio: reriam. inter se comutatioane, minus barbarica seritate sapiut. Quorum qui interiora ad austru loca squalentibus harenis obducia, & aquarum indiga, passim habitant sine tecta ac sedibus, tetri, inculti, fame ac liti debilitati ueluti moniti otabe, maciesseratis moribus per uastas solitudines errare uident quod si qui sorte stagna uel paludes accolunt licet ratae ibi ex iis captare uicitum maxia medicuntur. Diximus in superioribus exqualitate coeli,solis prospeetu, terrena quom eiusdem similitudinis necessario Asici, quamobrem existentes interduos tropicos ab oriente in occidentem qui tractus peruius solies omnes colore nigri sunt, nigerrimi uero illi qui sub aequinoctiali habitant.Reliqui autem extra tropicos quanto magis ad frigidas accediit plagas, tanto minus nigredine coloratur, adeo ut qui propius ad polos sunt multa albedine candicent. Sed quum non omnis noltra habitabilis ictara, eadem coeli temperie simpliciter, quam antea indicauimus adornata sit, ideo amputatis extremitatib. duabus zonis, frigidae at p calidae cum illa communicatibus ex propinquitate enim malignitatis illarum inficitur quae media liquidior ac purior suit, playsici in partes septem diuidentes,climata appellauerunt, lux latini quidam devergentias, atri scalas,siaue gradationes dicunt: ascendunt enim ad aristicum lineis otio parallelis contenta, quae supra aequinoctialem circulum gradibus seu partibus it. cum dimidia & quarta incipiunt, &septentrionem uersus in partibus Io. cum dimidia terminatur. Primultassi clima maxima diem habet horam iucum quarta, Sc dicitur dia Meroes, id est per Meroe Nili insulam
excurrens. Secundum maxima diem habet horarum trededecim cum dimidia & quaria, & dicitur clima dia Syenes, id est, per Syene ciuitate gypti. Tertium maximam diem habet soram quatuordecim, cum quamin,& dicitur clima diAlexandrias, per Alexandriam urbem Agypti. Quartum maximam diem habet horarum ti . cum dimidia &quarta, Adicitur clima dia Rhodu, id est,per Rhodum insulam. Quintum maxiamam diem habet 13. cum quarta, es dicitur clima dia Romis hoc cst, per Urbem Romam: quod apud antiquos dia Hellespontudicebatur, id est, Per Hellespontum, quem percurrit. Sextum maximam diem habct hos rarum a I. cum dimidia & quarta, & dicitur clima diaPontu, id est, per
Ponticu m mare, non sicut iuniores per Borystenem, quum eam minime attingat. Septimum maximam diem habet horarum i c. m quarta, &dicitur clima diaBorysteneos, id est, per eiusdem nominis ciuitatem, non autem per Riphros montes ut imperiti uolunt,quum ab eis amplius deacem gradibus disiet. Praeterea in descriptione orbis, prisci illi philosophii/xstudinem teres, lineis parallelis μio.quorum posteriores una & a
103쪽
secari uoluerunt, ut inpleuiris apparet: nostri ueris teporis in J.&ao. di cunt lineae paralicis quia in eade planitie collitutae at* produetae in infinitum nulla parte in se incidunt hac quideratione, ut pereas notitia habere inus cuiuslinterra loci,id est,quato magis aut minus ad septentrione inaclinatus ille sit, excrescenti uidelicet die: emergens quippe sol supra aequis noctiale circulii, altius indies se attollens, circulos. paulatim grandiores conflat non enim ut tu centru habet cum magno mundo) unde longiore Iuce terra illustrat, quoad Cacri meta attingat. Hinc est quod maiores nobis dies septentrione uersus efficiunt. Prisci ad hostia us*Tanais horis 3. supra aequinoctiale peruenerunt,ibi horarum II. maxima dies posterioa res us p ad Thyle horis 8. ibi horam a P. maxima dictiostri uerbleporis hominesad Glaciale iis insula horis I a. ibi horarua . logissima dies.his ii eleuationib. notatis, hoc modo distribuunc ab aequinoctiali incipies adustri .linca, quaelibet intersequarta parteunius horae disteria 1 . adus p i'. dimidia unius horae a i'. ad usipaa. hora una. idemctia posteriores obseruauerunt, sed Iaa. us ad 26. horam unam insuperaddiderunt quae simul iun stae horae, tunc8. nunc uerbia efficiuntur.qui . ad hostia
Tanais qui 8. ad Thyle, qui ia. ad Glatiale usq'insula peruenerui. Quanto aut spacio hae lineae inter se distent, in primo Ptolemaei libro habetur. Sed praeterlineas parallelas iam dictas lineaeg.& 3o. meridionales sunt,
quaelin longitudine terrae percurrunt, tertia una us horae inter se disiacites, ut squinoctialis circulus dimensione horaru ia. comensuratus sit, lue
lineae a diei medietate dictae meridionales denominant, S innumerς dari possint pro innumeris teres locis: qus omnes polom gnomone intercipi Diis,& ad hoc valet,ut quisquis subeam qualibet exiites eiusdem in putacto diei parte alteram habeat. Etiam sciatur ut qui locus in terra curriculo prius solis illuminet: uerbi gratia quandosol directe sub globo extitit. ac intempesta nox nobis suerit, tum athscrepuscula duo fiunt malinii tu scilicet & serotinu: Matutinu illis si in hori te orietati sunt: serotinu uerb is qui in occidentali manet. Cum aut sol inde orientc hiersus tertio unius horae se dimouerit,aurora tuc illis clucescit qtertio unius hors ab horizote matutinali occasum uersus disserui, hoc eli, sub meridiano sunt, itide illisqui in plaga uespertina degutultra horizonte tertio unius hore,uno scilicet meridiano occultari sol ex opposito coeperit: & ita in aliis p suos
ordines. Praeterea quato unus quisq; locus magis, aut minus a mcdio, oriente, siue occidente uersus distet, cognosci posset. Ptol. tameno a medio,
sed ab Alexadris meridiano tanqua a notiori loco: uel q rius primum Rhoc inter alia illustraret uoluit copulari: hoc modo si apud ipsum notat. Vt si oppidii aliquod ab ea hinc aut hinc meridiano uno aberit, tertioumus horae: si duob. meridianis, duob. terer,s hore: si trib. hora una differat, id, aut ad incipiente,aut ad siniente die: Sita dercliquis. Absoluta ita pro nostrae
104쪽
pro nostrae breuitatis intentione orbis partitione,restabat aliud nihil nisi curiori tως parti adiacetes uenti, quos quia no solum plures ac pauciores ali j at palη fecere, rumetii diuerso inter se ordine collocari pronua mero uoluere: de eorum igit positione&nominib. altiuscula quaeda hoc Ioco repreenda a nobis, haud praeterrem sore duximus. Eo maxime quianonullis in locis deinceps appellari eos ad locorum situs opus erit, eorum uidelicet qui ia. esse statuerunt. I Vimi siquidcm scriptorcs Homerum authore qui .rantum uentos, Boreas, Notos, ephyros, Euros parotide coeli partibus descendetes csi e uoluit, sces ali sunt omitto quosdam inter Grscos qui duos duntaxat tanqua primarios posuere, Borea scilicci ac Notum, quum uehemctius caeteris flatus agere dicant,rcliquos abus uoluti eoru partes esse Postdcinde qui diligentius perquisicrut, tradideriit eos esse 8. maxime quide Andronicus Cyrestes, quieti atcste Iictruvio exemptu collocauit Athenis in thurrim marmoream o stogon i, S insiti gulis lateribus instagoni singulorum uentorum imaginis exculptas contra suos cuius flatus designauit,hoc uidelicet modo. Ab oriente aequinoetiali Apeliotes: ab occasu aequinoctiali Zephyrus: a meridie Notus aleptentrioneAparcitias: ab oriete Brumali Euros, ab occasu brumali Libs. ab exore solistitiali reas ab occasu solstitiali Argestes. borii nomina apud latinos eode ordine haec l unt. Subsolanus Fauonius, Aulicr, rupte trio, Uulturnus, Aphricanus, Aquilo, Corus duo primi cotrale flant, fio militer duo secundi Vulturnus Coro, Aquilo Aphrico opponunt. Nautae in nostri teporis, Subsolanu quia ibi sol supra horizonte leuat, LOuante uocat. Fauonium quia sol ibi se uidet ponere, Ponentem in aristico ubi septentrio; ipsi Tra montana quem etia Boream graecanice appcllat, nam Aquilone quem a Graecis Boreas diamus uocitari, e proprio loco subinouites altius sub polo, quemadmodu Homerus ipse locant, apo lus quuDamontana ab ris dicat, ita 8c nonae inde ruentis ueti finxerui. In meridie pro Austro, Obtria reliquos .Vulturnu, Syrocu Aphricum, Garbinu:& in detracti Aquilonis loco, graecum. Corum aut, Mai strum in suis nauigationumonumetis annotauerunt. ivrj postmodu sucre qui Pro 8. M.feceriint, ut Ariistoteles in secundo Metheorologiae 8c in 7 .geographis Ptes Dis: nam philosophus praeter 8. iam dicitos . apposuit: in dextra Aparctiae Trascias in sinistra Borcas, quam e tropico detrahes in arctici linea locauit, Sc in eius loco Caeciam statuit: in dextera uero Noti, ibonorum: in leua Euronotum i quos latinam, Seneca haud habere interpretatione putauit: quum sint qui ex . iis, duos habere contendant,
in quibusTranquillus physicus, is pro Trascia,Cscium pro Caecio Vulturnii latine nominat. d non plane uideo qua ratione etiam reliqui duo no latina traducti sint apud nos appellatione, quippe quum Libonorus Libs 8c Notus graecis uocabulis compositus sit, none etiam alatinis
105쪽
est Libycis 8c Auster, Liboauster idone* componi potest 3 Similiter de
Euronoto, Mur no Euroauster a nobis em Austro uocitari, queadmoduilli a grescis ex Noto uocitati suntὶ nisi quia in usu non habent. Sed quareia .praediisti philosophisecereuentos,&neca naturalium quaestionu . rationem affert, totide uentos esse dicens, quot sunt coclidiscrimina coctu diuiditur in circulos 3 .qui intersteti ab orizonte recti mundi duobus adis ditis polis duodecim pumilos in eodem Orizontedescribunt,unde totide uentos aduersum se flare uolunt: priores .ut in superioribus: cstem A. quilo Liboaustro: Uulturnus Aphrico, Eurus Coro, Euroaustcr Caecio contrarius est. Sunt prpterea qui . N ao. iaciunt uentos, ueluti apud Uis uuiu legimus in orbe circu terra, hoc modo designat. Incipietes a loco arctici 2 oriente ad dextra, quousqp ad arcticu irem reuertant,quoinlocos tetrio primus est: mox Gallicus: supernas Aquilo, Caecia Carbas: dc in exortu squinoctiali Sobsolanus. nitia Carchias, Euros, Vultum Leuconotus:&in Antainico auster Ninnus,Li notus,Aphri Sub Desperus Ethesis, Sc in occasu amnoctiali Fauonius. lapis,Circius Chaurus Corus Trascias: horu septetrio austro:Subsolanus Fauonio directe
aduersant Item Gallicus Altano,Supernas Libonoto, Aquilo Aphrico, Caecias Subuespero, CarbasEtheius, Ornitiae Iapigi, Carchias auro,
Eurus Coro, Vulturnus Circio Leuc OtusTrasci ex quo uidet praeis ter .a . mundi plagis perstates, puris alia ar alia ab incolis diuersaruregionii nomina imposita esse, ut inlocis plurimis l*imus, transposita, aut locora uocabulis, autex aliqua causaquae ad iaciendu uocabuluaeciderat denominati: Nam ut ait Plin. Fauoniu quida ad 8.Calen.Marm principio enimueris spirat Chesidonia uocat ab hirundinis visu. Item dies 8.postexortu austri,aqPones antecedere, quos lydromos appestat etia sunt qui Caecia, H llespontiu uocant. Euronotu Phoenitiv. Argeste
Olympiu seu lapige, siueScyrone. Aph icu, Libycu, Eum Subsolanum idem p & Ethesias ueruEthelias uentos esseaquilone qui media pstate tadera mollit,nomen* mutat quo Ethenas uocat: is constanter o. diebus
biduu postCanicias sidus exortu perflat, &sic dealiis. Hactenus orbem
ter enumerationepotius qua descriptione aliqua,aut explanatione percurrimus.no enim quod uiri peritiss.ornateat y copiose in suis tradidere id nos breuioratione resumere in animosuit, sed magis nostri operis commoditate ac decentiaimpulsi,ne si omissum id secissemus, ueluti sine capit quaesequunt dispersa hinc inde colligi uiderent, ac sineordinemebra. Vnde cupies solutis oris in consequentiti pleniusculis uesis maria, mox terras,&quae in is habentur una cum geographis caeteris pervestigare.&quaecum illis uidi,aupab is amplius cognoscendi studio longius euagatus comperi, ea in medium breui insinuationcuti ueritas sese habet hominibus aetatis nostrae in erre studuimus.
106쪽
Commentarius I l. in quo Thyle, Ver
on,itarma,&Britannia insulae, cum meteris quae circa ipsas sunt continentur. N descriptione terrae habitabilis occidentalis, ocea nus, qui Herculeo freto in mare nostinam irrumpit, nos bis primo occurrit Aphrice, Hispania 4latera, ea in par
teabluens ac inde ad septentrionemus Sarmatici sinus intima effunditum multi nominis mare, pro regionis dis uersitatequaeipsi adiacent cognominatum quemadmo
dum insuislocis ubicunque opus fuerit decaetero annotabimus: Quod quanto magis ad meridiem ueFt tanto minus tempestuosuim effici n5 enim ab amoribus uentis,sed tauonio tantum mitiori quidem flatu agiatatur at ubi ad septentrionem feeiecit, crcbris insularum ansi aestibus uis 'quemaxima uentorum, infestum sane atque horridum: nam RaRidua naufragia edit, io raro ab orbe nostro nauibus aditum Mare solis misi, madiuersione caliginosum, Sc quod hyeme in glaciem conuertitur: hos minibus riani atque hestim peruium.Quamobrem placialem oceanum, illud maiores pellare consueuertit: nam Sc accols septentrionales Almachium eum uocant, quod uocabulum eorum lingua, congelatum signia sicat. Item morimamiam, a Cymbris dici,id est, mortuum mare uolunt. In hoc ita septetrionali oceano mulis insulae sui, quae uariis locis dis presae iacent quarum aliae asperitate saeuientis maris alis incolarum scrino ritu uiuentiu insanies, aliae uero quii magnitudine, tum robus gestis etiam opibus clars sunt,ut est Uergion, mortalibus frequens, SI Britannia quae inter caeteras huius maris insulas nobilissima habetur. Deinde est Ibcris nia quae&ipsa magnaac populosa est. Postea Thyle caeterarum ultima, haud multo Ibernia minor, a qua exordium capere,focus ac situs nos adamonet,primaenim occidentali ac septetrionali habitabilis noth angi Ioiacetino eo tame loco quo Ptolemaeus locauit, fictit insuperiorib. india
cauimias ubi sorma terrae descripsimus: incipit in ipse ab insula ibernia secundo Britannia ponit,iuxta qua ad parte septcntrionale ultimo limite suae tabulae ea hi fixit, cui &Orchadas ad meridie praeiacere iaciti Nos uerbutiri praedicitis ianimeminimus, recentioribus historiis magis attendimus,& eam in stantenostrae descriptionis, scutex astrolabicis captati nibus accepimus, collocarestatuimus Sita quippeestsupralbernia, at pultra lineam ultimi cogniti a uetustioribus partib. tribus, hoc est,supra lineam Aristici, Sc inter meridionales lineas extremi occidentis tum ab illis
107쪽
Hyle igitur insul eii, quae prima glutinostriorbis habitatur.
Istandia nunc ab incolis, in ortu&occasum produlia cuius ambitus circitere decies ceteris mil. passi patet. ri ac meminit Strabo cuius historiamubscuramesse propter remotione eius in ultima loca discit in ea ut scribit Mela, quod ibi sol longe casurus exurgit, breues utique noctessunt,sed perhyeme sicutalibi dictum est obscurs, aestatelucidae, quod per id tempu* iam se altius euehens, quanquam ipse non crimatur uicino tamen splendore proxima illusti at, per solstitium uero nulis, ex quo Dionysius Alexandrinus
Oceani anans hic nauibus aequor apertum
Ad Thylem uenies quae nodie dirip relucet. Titani ra s quum curru scandu ad axes Signiferi . In ea castella aliquot sunt, parum tam cogntra, etiam sermonis barba.ri asperitate haud a nobis proserenda. A qua longe ad Eurum uen, tum, iosula sunt quae Orchade antiquis uocatur O. numero ut quidam alii 3.& 3o. alij o.esse affirmantiex quibus sunt qui 7 .rantum,nonnulli 3o. udas tum cognominari dicanti quae omnes angustiss.inter lineato distinet aesunt, quarum 3O.desertas esse ac tres tantum coli. Folinustulas dixit hominibus uacare& siluis: quin & herbis iunceis inhorrescere nonnullas uerbinherbidas,harenam steriles herbas detinentes.Cis,ca has insulas Plinius coralliam laudat s. gigniasserit. Orchadas Claus dius Caes. Romano imperio adiunxit.
vergion insuis descriptis, Mim Gratu pis posteriis alamissius vi di a.
Ergion insula hii cadorienteGermanicisat y Sarmaticistitoridi .c5traiacet,immcis uti I magnitudinis ex ' in Thyle nauigat: cuius Xenopho mentione fecisse uidet: Sc eam a litoreScytharii triduinaiugationeesse dices,Balthea uocat: similiter Diodoriis. M. uero hac Scandia putauit: binominis nuc insula, duo. regna insehabes. Parscin q occasum speetat omegia, i ortu Metia dicit, montib.& amne ab iis profluete diuise: forma multilateris,na pangulosa est, ac plurib. locis mari cedes, orbe tame continet: Britania maior: cuius litus septetrionaleareticum circulu subiit,ultra Ptolemei limitecirciter media. Neet id quia de alicui admirationis uideridebet,maiorib. nostris haec pars admino scuroea tempestate iacuisse,utnil prster nomen tantu nobis relinqueret..Cum perae tempus, non omnis Germani percognita, nisi multo post,
108쪽
Geographiae Commentarius I l. ii
nec tota, quod attestatur Plinius, non enim externis nationibus, ues maritici terra latum fuerat. Uerum sama, 8cea pertenui, mortalibus illic habitata fuisse loca agitabatur: nondum ad eam Romam moercitu ducisae
uerant ex quo Germanis sitiam per historias capere quis posset: Quod autem eorun 'nsitus ad plaga illam mundi tardius quam ad reliquas pro uincias misi Lex hocistelligi daturit mus quippeiulium Cescontatum fuisse Dacos tum late praedabundos nati, Iermanis finiti sunt non cis fluminis Iim ripam armis uincere, sed per Lentulum ultra ultea ripam eos repelli, & circa ripam praesidia constitui: similitera,vd Tacitum ubi de Liermania; multo temporepost Iulium Caesarem,& in imperil pene calce, inuenimus nuper cognitas quasdam tentes acres s fuisse, quos bellum aperuerat,&quaedam alia.Quare illorum tema. uolentibus terram describere, nullam regionis illius notitiam . extiti e mani scite constat, nisi ambiguam quandam,id est, nulliu ceratitudinis, ubi locorum situs figere assignate possent, quamobrem loca illa uentati magis indies elucescentirelinqvcre, quam incosiderate qui quam deiis scribere uoluerunt. Nobis autem longa post aetate liquido
satis ea declarata sunt, maritima praesertim, nec nomediterranea coinplura. item premareillud frequentes iacere insulas cognouimus, unde nautagia non parua copia,quorum in Gallia alia, quaeda in Britannia insulam rerum comutandarum gratia statutis temporibus nauigare quapropter non est ut deinci ps ueluti antea traetias silea geographis prorsus ignora. Vergionita frigore dira quidem patria est, nec minus montib. acornuptis saxis, nemoribus atqν siluis aspera,ubi incolis non si umentis non uiae numinGolerum, ne ex arborib. poma nisi admodum pauca,&ca quideacerba,iniquo coelo sunt uerum ex maris terra captura uictitant,abundant enim ii illic maria piscib.longe a nostris specieimmanitate. corpo risclisiimissibus.Terraquc, seris,in quibus albi ursi stini inusitatς magnitudinis iunt 8c castores,& innumerae alia .Nc p dcesse ibi sontes praediscant in quos lignit aut aliquid aliud si immissum Rerit, in lapidein haud rariti topost couertetit r. In hac superiori aetate populi erant, quom qiuoccidenta latenebat Chardini appestabant, orientaliaPhanonae & Phiraeuo coctionalia Ditis et Daticiones mediu aut L oni, siue ut alii igneones uel, Leuiolae quingetos incolentes pagos fama est, nostris uero temporious, Prix ter alias gentos Uregiones sunt a quibus insula nometraxisse samaeit. Et cum ηs Uagothi quo sedes in fertilisse planitie sunt propter4qd aliarum gentiu incursionib.saepe molestans. Post hos&iechaniindis gentia laborantes, nulla alia re noti, nisi quariandam bestiolam desicati . PHlicissis quae in nostru orbe transportant. Dehinc Gothi,acrehominu itella Dabitan ritu i uino uiuentes. Sunt etiam Ostrogothr exteris
109쪽
huius insulae mitiores: fum&Vuinuli, Sc inlidi, reliquis corpore emisiicia iores,quum stirpe Oani uel Daci pr0gressi a quibusdadix unt. Pro terea gelat saliae, sed obscurae adeo ut ne nictione quide dignae habeatur. Ex hac olim insula uelut ex officina pei uegrinae turbae, Europa multis loci s irrumpentes uastauet ut Gothi praecipue&Uuinuli id est Longo bardi ut poti priores hii toris tradu t,licet Ptol. Longobardorii gentem in Germania iuxta Rhenii ponat.Circumscribitur aut insula sic latus quod septenti ionem rcspicit, iiihil habetquod in eo cognosci uel possit uelope r.eprcitu sit, nisi id iuxta illud Videralia regiuncula iacet ne pnisi Gera manice in hac parte loqui omnino possumus moles a tergo habes, quisbus ad litus coarctat, ubi in circiu uentu terrapromi iaci, cui ob acit insus
la Hol relanta litore paria distas. Quod ad occasum vergit Nomegis eii , longissimu sane, verys opuli, omne S acutis petris auium,ubi in quό da sinu Oron oppidu eminet. Ite magis ad meridie aliud id Bergis uocat in peninsula eius de nominis situ, qua Plinius ut diximus insula isse putauit 5 idionale similiter saxosum est, ea praecipue in parte lua CymbroruChcroneso obiacet a quo haud longius qui a . mil.&Scio pass. distat. In ioc traictu oppidu primo est L indesines iuxta mare situ, alteru Consis hercli, prs ter qd nonullae exigus habitationes sunt, mox Alberiam nis ahie in mare vadit in quo Noruegia terminat, incipit*. Suetia, cui mare a se deno minatu adiacet. In hac parteoppida multa tum maritima tum me. diterranea sunt: Elceiit aut se litus abolito amnis occasum spectans arduuproruptis motib. quod Dacicus Danicum are abluit, inco Malmogis oppidu in radicepromotori j situ. Inde promontortu aliud Danicii appellatu a quo mare denominat, iacipa Germanico litore e diuerso promo rorijs amplius mil. pass. interuallo colligit. Circumflexo promotorio rursum ad meridie litus conuertit ubi Calmalaia ciuitas, cui Hclandia insula opponit nJlonge alitore, ne pab ostio Uag fluuii quo ustra Calmania motos quida attollunt in interiora deinde euies. Quo traiceio ostio Ste talia urbs ad mare iaco inde altera Sricopia, postqua haud in mari mni
totasula est Gothlandi pari pene magnitudine cu Holandia, oppidu haηh es, postea in litore Stochholinia in qua regia sedes, sita haud procul ab anguilo ore eius lacus quo Melar illi uocant, magnus sane & q ab ostio in mari qu6d oriente soleaspicit ad opposita ripa oblongii enim csMaCo.
mil. pass.sere existat, uallatur , circumi diis undi pacutis scopulis, incurius supercilio ad sinistra longe ab ostio Stregis ciuitas est e regione cuius Uthorpis oppidum in rus, e sedet inde omina urbs, postquam prope o stium Visalis ciuitas,omnes in asperrimis locis positae. Superat , altero Promotorio, oppida statim se offert Et fingia, habens in cospecitu parua insula Hinc ter longissime ad septentrione mari cedit, fit* magnus sisnus Norcbdenomine, adeo auido meatu insusum mare, id ni moto obs
110쪽
Geographiae Commentarius I I. 13
si rerent,quos imminere Uderat regiuncuts diximus,orici spars imsulae, hoc est Suetia a Nomegia freto distinguereξ,in quo sinu ad sinistra,
Gemet oppidum est, ad dextram aliud Parisium.Post autem sinum,ueristit Ditem litus ad meridiem Livoniae terrae inprouincia, Sarmatiae ops positam, ubitotum litus scopuli acutissimi occupant,quibus ea ora inaac Illa fiuntad quos gelato mari lupi transeunt prsdae gratia, ibi. nismio frigore priuari luminibus serunt supra quos deserta regio iacet,eam itan p siluestres populos inhabitare serunt: uocant : Palpant est tamen in iis locis oppidii quod ibabo uocat ex hoc loco mcit se terrain prosmontorium,unde conuertitur litus orientem aspiciens,quod incutit mare cui nomen Oldigali. In modi terraneo uero Noruegiae inter alias ciuis rates Nidrosa est, csteris occidentalior in radice quorundam montium sita qui montes in occidentem usin occanum conceduntur: Item oppiadum cst uitauangria natura munitum, &Asloia urbs in campo iacens:
R alia quae omnibu orientalior est paulo supra maredouhulis nominer5 qusdam aliae. Diximus iugo montium insulam distingui inqui b. Alisberfluuius sontem habet: Alteram igitur paricin absoluimus altera,hoc est, Suetiam, dehinc absolvemus, is fluuius medio in cursu diuisus, dexatro suco in mare, sinistro in uastiss. lacum quem incolae Voter nuncus pant infunditur, in ortum occasum, productum circiter c L. mil. pass. ex quoingius undosum quincia in mare haud longe aCalmam a ciuitas te supra dicta euoluitur, in margine lacus, ad occasum urbs Icnecop sita est, Nin septetrionali Scharis oppidu, & aliquanto in orientem alterum Grcinest: In reliqua autem Suetia inter cstera haec sunt oppida in aquia
lanari parte Ludocia, Uiorthqr, Vestenis, Crines, sub quibus Alnistis dia, Verendia, Aluestre,&heningis,qusdus ultims urbes in ripa Vagufiuminis positς sun postea Lichopibia. Sub asin regiuncula Heladia dicta ciuitas est Heli imborg 8c oppidum Uelium S sub Helandino agro
campus inqus Dacia appellatur a Dacis qui chersonesumhis terris uicianum incolui prsrepta ac denominata, in ης Laiades corne ciuitas sub quar ritorium illud est barbari Scania uocat, priscum uocabulum licet cora Priam locus seruans, nam in australem partem Duis &Dauciones populi habuere.Lundis ciuitas magna,&altera Solueborcti.Item alia mutita in hac insula II dicuntur.qus uero nouimus hsc sunt.
Id ni insula sequitur,qus uetus adhuc nomen retinent, licet & Iris
larida dicatur, Ibernia ad Iberis populis ex Taroconensi tum Hispa/nia egredientibus insulam. hanc inhabitantibus uocitatam serunt, quRm Sc Iemam,&Iuuernam scriptores nonnulli appellant. Hanc Bris ny is, Proximam es e magnitudinequidam dixere, Csseruerius dimisino minorem inquit undecies nanis centenis mil. Pa .in circuitu est,hse