장음표시 사용
481쪽
De Arcanis Rerumpublicarum. I gravitas morum, ct pietas vera. quae gravi ucr Reputatio non es virtus per se,sed virtutis Opietatu effectus, in aliis hominibus conspiciisentibus ct admirantibus procreatus. Postquam a stem nostris moribus , reputationi peculiarismirtutisspecies induitur e sit larva , latentem dissimulans improbitatem. Perfalsam reputarionem, nihil coefacias licet, modo caute elais turpissimus modo palam laudatur: rectius Bl, quibus bona ct mala sui natura aestimanture c. Et idem paulo post: Sed quid in aulis hodie sequentius, ista per υersa Reputatione Zcujus propria sunt,famam virtutis affectare, veis vram odisse virtute, mentiri conditione, humilitate ct humanitate exuere, nulliur amicitia omnium admirationem, metum ac respectum, paucorum verosudia velle. Consequentiasune tumor titularas, vacuatio patrimonii, bonoria odium, superiorum ira, inferiorum contemptus fumos denti emereor υendere,ctc. sed tamen
licet Principi dissimulare suas imperfectio:
nes. Philippe de Marvix. se l. 7. resolui. s. Turcarum Rex aut horitatem sibi conei Iiat . turbasque 3c motus praecavet , dum curat, Iustitia ut administretur , & annonae
ullo unquam tempore caritas ne oriatur. Tenatus de Lusnga, de increm. Imper. 2. a. q.
v II. Secundum generale Imperii cu- morjuslibet munimentum est , Amor subdi fus bditorum. Caetera cognomina honori magis torum dicamus i Magnos ct Felices ugustos alterum
dicimus , 8c ambitiosae Majestati qui equid Imperii
possumus titulorum congerimus: sed Pa- muniarrem patria vocamus , qui utitur potestate mentista
patria, quae est temperatissima, liberis eo nia sulens, suaque post illos ponens. Cum tar
482쪽
1s Chr. Residi dissertatio. de sibI pater membra sua abscindat, et Iam l. cum ah sciderit, reponere cupiat, scinabis lscindendo gemat, cunctatus multum diuq;. Quare paternus Regum in cives suos amor tantum potest, ut ipsorum corda & intimos
affectus plerumque possideant in solidum , atque unico saepe verbulo benigno , & intuitu blandulo, veluti potentissimo quodam fascino, eorundem voluntates arcas dc scrinia expugnent Du. Lansuspro Gallias I9. Et malo tem vim habet ad tenendos in ossicio etiam feroces homines, aequi talis, gravitatis, constantiae & sapientiae opinio, quam regium sceptrum ; quam etiam carcer, bonorum confiscatio, proscriptio, virgae denique dc secures. Iohan. Herburtus de Fulsin. histor. Pelo n. lib. ao. cap. 2 o. Eaque de mum Respublica fortissima censetur , ubi Princeps, vel Imperantes, a ci Vibus aman tur , Vide Senecam I. declamat . tertiar
Nullum quippe imperium tutum est, nisi
benevolentia munitum, ut in Dione arte mil. Probus. Et nemo se alterius Domi- 'num per violentiam nominare pote R. 6-reta in Ophorismino. 246. Loeca lini d. Parnas. I. Aguvl. ys . Et idem in Pietra dei Parais. n. s. ro. Multum imperando, plus amari
do Rex potest: Amor SI Obedientia , fra
tres sunt germani. Anton. Perez. fol. 2I. nu.
Ios. Impii, Sc ipsi etiam Spiritus impuri
Deum timent, sed quia non amant, non ei obedientiam praestant. Metus & odium inseparabilia censentur. Pereri,fol. 329. rapho rom. 3 82. vetusque versus est .
483쪽
De Arcanis Rerumpublica rum. Is Male veneratio terrore acquiritur , longe- Veneraque valentior est amor , ad obtinendum lio male quod velis, quam timor. Plinius δ Epipol. acquiri Imo,amor est de essentia Regis. Osrpisam tur te relect. lib a .cap. 3,serit. 2. Lovs Guyon, rom. 3. rore. des diυerses Lesons lib. I. ca. 22-O seqq. nec Imperium vi retinetur. Marn serit. Φ. re- fol. I. Faciant ergo Reges lubditos sibi amicos. Perez. pho τ minoi. 26o,num. ΙΑΦ.
Ita Alexander Severus, cum ipsi & mater s& uxor objicerent nimiam civilitatem, saepeque dicerent, molliorem tibi potestatem, & contemtibiliorem fecisti : ille reia spondit , sed securiorem atque diuturniorem. Animorum inclinationem, sequitur inclinatio, & ruina Imperiorum : Dpotius de fama fol. 13 I. ct seqq. signumque morta- Ie habetur Principatus, si Princeps suis di
sidere cogatur. Peret . fol. 227. num. I. Ea
demum felix est Regis fortuna , si timeant subditi, non eum, sed pro eo : quod
Bias olim dixit. Vide Scipionem mirato. Discum. lib. I s.cap. lib.17. e. 3. Tutissimum hocce satellitium est. Richter. Axiom. Histor. I 8 p. Etenim , quem omnes
Oderunt, sic singulos ut metuat, est neces. Suod se: ac, ut ait Dionysius Halicarnalisus lib. quem o-5.sub num. 3Φ. Suicquid est formidabile , id mnes
nee sitate naturali maxime est omnibus Moia oderunt.
sum. Ac firmissimum id esse Imperium, im issUudicit T. Largus, quod beneficiis , non sup-uos me pliciis , subditos in Imperio continere so- tuo. let. Illorum enim benevolentiam , ho-xum timorem esse cum item. Ausonius et Multis terribilis, caveto multoδ.
484쪽
a o chr. Besidi diHrtatio Praeclara, & quae hunc referatur plane digna verba sunt Marci Imperatoris apud
Herodianum lia . Neque enim, aut pecuniae vis tyrannidis luxuriam explere, aut
stipantia satellitum agmina tueri Princiispem possunt; nisi eorum, quibus imperat, prius adsit benevoleotia. Quippe ii demum
diu tutoqne imperant, qui non metum ex crudelitate, sed.sui deficerium ex bonitate, civium suorum animis instillant. Neque enim quos servire necessitas coegit, sed quos obtemperare sua quemque voluntas adegit, ii sunt in agendo patiendoque, a suo spicione omni, assentationeque vacui: dc nunquam Imperia detrectant , nisi violenter, contumelioseque habiti sint. Sicque Caesar maluit semel mori , quam metuere semper. Suetonius cap .8ς. Vide Nemesinjustam , a qua superbia, absolutaeque potestatis abusus ita punitur, ut etiam minimutimere cogatur. Perer fol. 269, O fol. 39. n.
ΣΙ7. Oseq. Cujus regulae illustre praebuit exemplWm Ludo Ricus X I, Galliae Rex. De quo Cominaeus, lib. s.eap. IV. Di . 6ρ. item 17 .acpahim. Hincque vere gloriosa, ac vi-xo Principe digna gloriatio fuit, Celsissimi Eberhardi, V Viirtembergiaci Ducis; qui in Principum Germanorum solem mi convenis Ru , hoc uno gloriabatur: quod in cujusvis suorum subditorum gremio, etiam in Vastissima solitudine sum num capere sec urus posset Ioachim.Camerarius in vita Philipp.
Melaehib. Mart. Crustus. nnal lart. s. l. 7. c. I q. V III. Amor autem ille, cum venerati Ο-
Wyr quadam & timore conjunctus esse de
485쪽
De Arcanis rumpablicarum. 2I 'bet. Quod dextre explicavit Imperator Si- cam ve-gismundus : qui audiens a quibuidam dis- neratio- putari, num melius esset amari , an timeri ne O tia subditis 'respondit: quemadmodum lis 4 more aliperi amari&timeri volunt, ita dc Reges. quo tibNeque enim bene ames, nisi etiam timeas . conium At in Regibus quoque situm est, ut amen- citas. tur dc timeantur: si ita moderentur vitam , ut nec inferioribus sint terrori. nec superioribus despectui AEneas Sylvius . comment. in res gestas O lphons. Fugienda itaque familiaritas , levitatem comitem habens ;quae olim Iohannem Albretanum, Navarra Regem pessundedit : Histoire de P aυ arre. fol. m. 6o3. ct seq. quique eo nomine a sua uxore acerbe exagitatur. ibidin623. Fugi ea da compotatio familiaris, &c. rconervi disp. de Repub, 2 o. in corol. O laus Magnus lib. II. o. q. Amoris illecebra est, non solum uis niversorum, sed& singulorum cura. nam de minimos etiam timere debet. Pere L. f. 3s n. 2I I. ct seq. 2 dc ita singulorum ipse percipiat querelas. Vide Iustum Lipsum limiseristatiuncula: Ubi de Rodolphs .Austriaco. Acbarbarus est modus auctoritatem acquirrendi, si Princeps nunquam conspiciatur. rchnerus disput. de Repub. 2 o. th. 2. b. vid.
Pierre Matthieu.l. 1. narrat. 4.n. M.f m. Hy. si solus edat, Piceart. dec. 17. c. 6. Nam semper comitas est melior fastu. D n. Gruterus pari. 2. discursad Tac. f. I 8. .
IX. Hactenus diliorum consectaria sunt. I. Quod Princeps non debet supplicia
spectare. Faci. pol- Livian. pari. 3. error. 27. Ferina rabies est: sanguine ac vulneribus
gaudςrς , dia supplicia , nisi dolente dia
commiis Ante dictorum consecta
486쪽
10s Vicissim praemia ipse, non per alium
pstamia offerre debet. Orchverus dispΗt. I9. tb. I. adeo=je- Favorabilia perinae Regiae reservanda, rati odium in ossiciales deri Wandum. Soccalini. I. d. Parnas. c. 6 I. Sententia fuit Rudolphi. I. Imperatoris : Severum & immitem fuisse me aliquando poenituit; lenem est placabi Iem nunquam. Plerunque enim civέles dissensiones, mansuetudine dc moderatio ne multo facilius, quam severitate de armis sedari possitnt. Ita vere apud Euripidem Rex Menelaus inquit: Si vela tendas nimium, navis mergitur, sed si relaxes rursus, vehitur tutius. Odit Deus nimis vehemen tes impetus, odere cives: gratior est mode ratio : CDirae in hist. Saxon. m. v. 349.
3 vera 3 Opera cumprimis danda r ut subditi. d t, ut contenti sint statu praesenti . nec impelli subditi sit pertaesum. Id enim imperium firmissi-Fra λι- mum est. Anton. Pereri. fol. Is s. Subditi rem stam namque male contenti, sunt desperati tum a Guicciard. in hUomnem pol.nu. 6.8c Regnament. male contentis, ut vocant, plena, instar turris sunt,argento vivo inaedificatae. Peret. f. 22. num. H3. Nagnum ideoque est arca num, subditos non habere male contentoso
facileque evertitur regnum, ubi subdi ii Dominum tantum, nou Imperium sunt mu- Eum in laturi. Boccatin .cent. a. ruguvl. 6.f. m. ar. Fnem Sed subditorum an os maxime Per novo - turbant, novorum rumorum , vel incerto- lrum ru- rum, vel ex 'affectu cujusvis confictorum
morum sparsores: qui ideo maxime sunt punien- sparso - di. Optime Langi eus Semesr. l. S. C. II.
rei pu- Quales hodie sunt die Nepve Iei tumen
487쪽
spargiren: & tam Principes, quam subditos, in has vel illas partes proclives reddere student. Vanissimum pessimumque hominum gentur omnibus mortalibus libertatis desiderium est innatum, Zc iis, qui inviti, dc coisachi miserias perferunt, quaevis vel levissima occasio ad res novas idonea videtur.
Drons HalicarnaF. l. . Ideoque justis popu- Iustisti petitionibus satisfaciendum. Pc rex. sol pe rioisI6O. Oph. go. Multo minus eorum privile- nibus
gia sunt violanda Pierre Matthieu l. 6. nar in satisfa-3rat. I. n. 4. f. 43 2. Sicque Trajanus ad Pli- ciat. . nium l. Io. Epis. II o. rescribit, sequendas Priυί- esse leges uniuscujus' ue civitatis. Nam de legiana Bithynimae Ponti civitatibus loquens in sive violet. habent Privilegium , quo caeteris credito Iibus anteponantur, custodiendum est; si vero non habent , in injuriam pri vator uin id dari a me non oportebit. Et list. II 6. Id ergo, quod semper tutissimum est, seis quendam cujusque civitatis legem puto. At si fieri nequeat, ut omnes praesenti inpar satu sint contenti; ea tamen pars civit a. quatis, Rempubl. quae salva esse cupit, potentior salvans existere debet. riso teles A. pol. I a. quo Sc vult semper Lysander respexit. A, miliuS Pr O- Remp. . hu s inusta. Ac item, quamvis Princeps praυa. plus timere debeat subditorum maledi- leat. ctiones, quam inimicorum arma , quod
fuit Apophthegma Heinrici Castiliae Regis et Botero d. detri. f. 3. attamen Friderici III. Imper. mansuetudo imitanda est : qui, eum nonnullos dicta probrosa in eum jecisse aulici referrent, nihil plane coimn O- tus, dixit: Principes 8c alios praestantes vi
ros, quasi signum, ad quod omnes virulen-
488쪽
tae linguae tela conjicerent, expositos esse; Ut turres praealtas fulmina feriunt, humilia praetereunt tecta. At bene nobiscum agitur, cum verbis Tantum impetimur. Et in
magno praesertim Regno, multa negligere, multa pati necesse habet Princeps. Ac ita Catharina Medicia dicere solebat; che glie Fetii di pieetoli modelli, non ri ei vano ne
grandi. Latero de deitiinot. ID. X. Sed inter arcana, de quibus nunc train cto, generalia sunt , quae omnibus negotiis.. Nav in unaquaque Republ. pro ratione tempo-
genero ' ris ae loci adhiberi possunt, ex quibus spe- Isim cialia deducuntur. Inter quae primum simHlo agmen ducit smulatio. Quod arcanum ge-rio. neralissimum, ex quo caetera omnia, ta
quam rivuli ex suo fonte, descendunt. Simula- Simulationem I Ctus dolum vocat, cum tu quidi aliud agitur, aliud simulatur. Quo nomine non innuo turpem simulationem, ne inque quali arrogans uti solet et uti Nero ad quinquennium, Herodes junior ad sexennium fuere, post quod tempus simulatio detecta, Sc natura hactenus Occulia erupit. Quam licet Tyranno valde necessariam dicat Aristoteles, qualis Tiberius fuit, aristifex in vitiis occultandis, Ego tamen Catonem probo, quem Vellatus sor ibit, nunquam recte fecisse , ut fecisse tantummo-Sulis do videretur. Sed honestam nihilominus
admit- simulationem, quae non multum a virtuterenda. recedit, utilem esse, &in tempore asta- Simula- m Cndam, B. Hieronymus docet: qua etiam
νε poti- justi homines ad suam & aliorum salutemrieti hin lusi. quid, Sicque in civilibus simulare. Politici vo-
489쪽
De Areanis Rerumpublicarum. 2 seant; aliam actionibus speciem praeferre, quam revera subest ; quod Plautus vocat. glaucoma oculis objicere ; Vlpianus, sub specie, sub praetextu agere; Marcianus, sub colore : sicut actum ipsum Marcellus colo is rem, seu titulum quaesitum appellat; quam falsam expositionem interpretatur Quinistilianus . . males sunt omnes actus imaginarii, cum fides facti simulatur, non Intercedente veritate, ut Modestinus desinit. Et hoc omnino fieri opus est, quando Reipuishlicae expedit, consilia esse in occulto; ne, si causa deprehendatur , in ipsa herba supprimantur , priusqua perveniant ad maluis Titatem. Multa sub eo praetextu, &ab aliis
fieri vidi. & feci aliquando ipse callide dc insidiose, inquit Cominaeus. Quo artificio Principes, proprios Lega- Simuia ros quandoque fallere solent, dum sub alio t/o PDn-Praetextu eos ablegantes, veram causam ce- cvum lant, ne, si sciane, remissius agant, ut supra circa ti- in dissertat. de legaris , dixi. Huic partito- gatota tres locus est, quoties alia causa praetenditur, ne, qtaod agimus, id agere .lamen videamur. Gryphiander. thes 7 o. ct sequen
Omnium validissimus est praetextus re RὸΓ-sligionis, quo solo Bodinus scribir, A Ustra- misi. te, subditos suos in ossicio continere. Sunt- statisma enim ratio est , quae pro Religione sa- d eo, cit, ut inquit Papinianus: ut omnia post religione ponenda civitas Romana duxerit, teste Valerio Maximo, etiam in quibus summae Majestatis decus voluit apparere. Hae veluti thyrso percutiuntur mentes ha manae, ut facile in ejus imagine, etiam falsa Asiniu-
490쪽
2ς chr. Besoldi dissertatio& simulata acquiescant: maxime Vulgus cujus mobiles ad superstitionem perculsas semel mentes, dicit Tacitus, ut nulla res emeacius multitudinem , quam superstitio
regat. Hinc & Gajus I Ctus, maximu rem eis dium expediendarum actionum vocat Gry.
' Itιnnitu Pariter ulitarissimus est praetextus juris, ut paener nimio sui usu eviluerit. Nec enim est quisquam hominum, maxime Principum, qui, quod agit, non jure agere videri . . Velit: ut admodum insulsus videatur Politicus, si instar praedonis Vlpiani, interroga otus, cur id faciat, responsurus sit, quia facio, nec ullam causam suae actionis possit reddere, saltem fatuam & ineptam. Imo spe Notatur Ciosam noverit, & quae etiam peritioribus Maehia imponat. Quod Principi suo suggerit Ma-mὸliuio chi avellus: utilitati saltem ae Imperio conis alia tisia sulendum; nunquam defuturas causas, qui qui alia bus in actiones color aIiquis iuris induca
Patroni. xur; Homines autem specie magis dc colore rerum, quam rebus ipsis permoveri &Iudicare : praesertim vulgus, quod specierccti, & rerum eventu captivum perpetuo ducatur. Et par ne nihil quam vulgus in toto orbe versari, ut paucorum sapientum ratio habenda non sit. Quin ex his quandoque Patronos se offerent, sicuti Philosophus quidam caedem Cliti ab Alexandro
per ebrietatem recte factam contendit, e fecitque, ut jure facta a militibus decerneretur. Thomas V Volfarus Cardinalis incestum, Sc crebra divortia Heinrici Angliae Regis, apud Pontificem excusare tentabat.