장음표시 사용
11쪽
PR EFATIO NOVI EDITORlsque antiquarum artium et literarum incremerato aetatem
suam ditavit. Vide quae vir coleberrimus acutissime disseruit, infra pag. 3-ia. Et profecto Irialesanus possem haberi, siquid, post insigne illud itineraritim, pro ini eriti mei iniboeillitato tentarem. Itaque, quum tibi, lector optime, pergratum aliquid sacere vollem, lianc editionis meae auctionem ot compleritontum adsciscere non dubitavi. Praeterea tiae de literis male moriturum existimassem, si ea quae praestantissimus Ambrosiani collegii doctor, simul inventa, ita eodem volumine conjunxit, Ogo divellerem, ot, edito itinerario, rejicerom Bes Vestas l amici Miacedortis, Esopo
Graeco translatas a Iulio Valerio vide infra pag. 67 sqq. . Duo scilicet illa opera, Angel. Maii fausta vestigatione do prehensa, Mediolani, anno 38i7, in liiccin prirniim prodierunt; nullisque, quod sciam, adhuc Q. Curtii oditionibus subjuncta fuere. Huius additamenti primus ogo signum sustuli; quod bene vortat, non minus anxie quam vehomenter Di,tot
Hactenus Alexandri laudes: nonnulla de Curtio sequentur, quoa obligatam in Praesui. toni. I, pag. ii, sponsionem Sol aut . Difficile quidem et arduum erat justa opinione auctorem aestimari, de quo Viri Docti tam diversa atque omnino inter se contraria pronuntiarunt. Quapropter, quum meis viribus noti satis confiderem, operae prptium fore duxi, si varias eorum sententias cum propriis cuiusque argumentis, quasi in eansa proponerem, lectore iudicium tenente. Et sane publicus quodam modo accusator exsistit Ioannes Clericus, qui Nostrum vehementer et itilerdum non sine acerbitate Oxagitat; partibus vero auetoris favere Fretiasticinius et PoriZonius tanquam patroni videntur. Multa praetcroa selegimus e Sancti-Crucii libro, Examen des Histori ira maeandre; ex opere D. Vincontii,
quo Nearchi navigationem diligentissime descripsit; ex notis, quibus Arrianum in anglicam linguam a se translatum no Ohius illustravit; atque pm sertim quidquid novum aut memoria dignum edidit et . Petor Pitiit. Et quidem postquam India, Viatorum vostigiis illustrata, recognoscondos montium ot fluiti inulti situs, interroganda A urbium ruinas, annalos recentium Porsarum Indissonarum tuo evolvendos viris anti ivitati studentibus tradidit, ecce multa silentio tesmporum Oppressa, discus,is tenebris, refulserunt; et i 1. Curtii verbis novam insperat an queconcilia vorunt auctoritat otii. Itaque sic Benevolis Lectoribus non ingratum foro putabam, rario quasi adspoetii pureonsere
12쪽
DE QUINTO CURTID. iis quae laudanda, qtiae vituperanda in Nostro sint; et ad manum habere peeuliare quoddam atque omnibus numseris absolutum opus, de illius tum geographica, tum historica fide ac scientia, de stulo, de variis virorum locorumque nominibus: quam ob rem omnia testimonia ordine dis si, et in latinam tinguam transtuli, quo facilior comparatio, j ii diciumque praesentius
Quod superest, breviter percurram; suum enim unaqiueque res exordium praefert.
Immo e tabuis in honorem Alexandri Magni sculptae deseri 'tio, execrpta se dissertatione Viri pretiosis ima scientiarum omnium supellectile instructi, scilicet i Eneas Quirini ViscosTr. Hic leguntur quatuor versus graece compositi in honorem Alexandri ad Arbola victoris, cum hac inscriptione: Η ri μάχη
versus Darium pugna in Arbelis infra pag. 319 .
Dociomrn uirorum judicia de Q. Curtii stylo et historia. Eorum nomina secundum a*habeticani seriem 4 isposita, uti indicaverat Freinshemius, post Snahcnburgium edidi; ita ut suo qui quo loco procederet. De memoratis Q. Curtio vocabulis persicis. Res rutitur quae de his disseruit ei. Box homius; qui quidem cum aliis quibusdam Doct. viris putat Persicam linguam haud multum a Germanica diversam esse; id quod acutissimo et abunde probatum puto. Scriptores historice de Alexandro, quos plures eruditi jam enu- ο .
neraridos Curauserunt: ex portim vestigationibus hic catalogus eonfectus est, et quantum fieri potuit, locupletatus. Geru alogia Alexandri. Dei neecium, qui stemma illud accuratius investigusse visus sest, ducem secutus Snahenti. ab Alexandro orsus est, ut tandem ad majores rius, iter vim et Achillem, adscenderet. Ego vero naturalem rerum ordinem o, Servare, et u stirpis auctoribus ad magnum tiepotem gradatim descendere malui.
Res gestin ab ineunte Philippi regno ad Obmpiadis mortem. Tabulam hanc a Sancto-Crucio Mam. des hist. d Alea. P. 647, Sqq. Ordinatam atque persectam, latine transtuli, quae in editionis
Notitia literariu de Q. Cuiuio Rufo. ex Jo. Alb. Fabricii Bibliotheca latina, a .Io. Aug. Ernesti a Metius edita. Vir doctiis Porum
13쪽
iv PRAEFATIO NOVI EDITORIA DE Q. CURTIO. explodit sententiam qui Curtianam historiam recentis auctoris commentum Esse opinantur; et non uulla disserit de supplὐ-
mentis lih. I et II, atque de epistolis Curtio suppositis. Sequitur Index Editionum, auctior Fabriciano, et in quatuor aetates digestus, ex edit. Bipontina. Finem volumini facit Index absolutissimus hominum, locoram, rerum ci υerborum; in quo, praeter latinitatis Curtianae enetii ridium, omnia quaecumque in supplementis Freiushemii, et in variis tertii larius e tomi additamentis reperiuntur, sive ad historiam, sive ad geographiam pertineant, lector sumniati iii Pervolvere, et simul complecti Poterit. Indo factum est, ut indicem Geographicum, de quo aliquando bide Pirius tona. I, p. xo cogitaveram, utpote nunc Plane Supervacuum, Omiserim. Suos autem indices Itinerario, et Julii Valerii scriptis peculiares apposui, quos invenies infra Pag. 62 et 227. Supremum hoc restat, ut de tabulis aere exsculptis pauca
nunc attingam, quas Verbo tantum exprimere satis erit
1' Mappa geographica de Alexandri imperio et itineribus,
quae protecto utilissima erit legentibus Macedonici Regis expe- .ditiones, non modo in Q. Curtii, verum etiam Arriani, et Justini nostri, aliorumque operibus, necnon in illo Itinerario, cujus probatum de minimis testimonium abunde confirmavit Angelus Maius. Haec Paginae primae praefixa nostram praefati
nem modo subsequitur. - α' Fragmentum ex codico Anabrosiano seculi circiter noni
fideliter dolinoatum, et literis similibus exscriptum; ut vidererat, pag. 65. 3' Alexandri magni effigies; pag. 8a. 4' Imago caelata ex antiquo marmore Numidico pugnam ad Arbela exhibente, pertinet ad pag. 3I9. Si e manus ultima, quantum in me est, huic operi imponetur; sic de Curtio latiuisque literis non male meritus tibi videar, amice Lector, tota mente opto et precor. Vale, atque itin
16쪽
18쪽
NnVI LIBRI DIGNITAS. - RERUM ALEXANDRI SUΜΜARIUM.
I. Ur e eo lieo hibliotheeae ambro,ianae nondunt vulgatum hunc librum proserendum susciperem, primum argumenti noli ilitate, deinde copia bonae eruditionis, tum linguae latinae merito, postremo operis scripti non mediocri vetustate impulsus sum. Argumentum quidem praeclarius nullum fere esse potest, quam quod in NAGNi ALEx NDR c lebratidis gestis oecupatur. Ac mihi profecto avebat animus in hae bellica nostra aetate stupendi juveni η refricare memoriam, a cujus olim infinita virtute orbis P ne universus superatus est. Quod Homen unquam clarius fuit Z Cujus res gestae pares Z Hunc adhuc adolescentem non secus ac paulo ante confirmata fama Philippum summis rebus ac persi eo bello Graecia cuncta Praefecit. Qua auctoritate suscepta, non ille quidem imperator visus est, sed flamma quaedam, et belli fulmen, e . turbo, quem nulla umquam adversitas retardavit. Thracas primum, Triballos, Maesos, Illyrios, Dalmatas, Gothos, quod bellum erat mixtum ex barbaris civitatibus atque ex hellicosissimis nationibus, justis omnes proeliis superavit. Μox Thebas orientem juvenis gloriam ausas insonsera tan a internecione delevit, ut cunctae Graeeiae, nisi paruisset, quasi signum ad desperandum de salute sustulerit. Hinc AIexander vo- Ilians gloriae cupiditate belli impetum in Asiam transtulit, et Persarum copias ingentes atque efferatas primo congressu ad Granicum perfregit. Deinde quot regiones passibus peragravit, totidem eius victoriis illustratae sunt. Asia minor universa, quum Alexandri terror in auribus animisque omnium versaretur, in ejus ditionem concessit. Iamque bellator audax, fortunatus, invictus, praeceps oestro in ipsum Darium ad oppidum Issiun defertur, eumque tanta occidione caedit, ut de sexcentis milibus militum vix parvam equitum manum fugienti regi reliquam se-
19쪽
e rit. Exin universa Syria in deditionem accepta, regia gaza Damase, pciritus, illi nimirum Macedones, qui hactenus quotidianis epulis ita
robore aceubuerant , mox in Persarum auro atque deliciis volutari coeperunt. AEgyptum regionem praedivitem paene incrinis Persis eripuit, qua in provincia clarissimum nominis sui monumentum exrgit, maxima urbe Alexandria fundata. Tyrum mox ad exemplum militaris spueritatissumnio ex ridio vastavit. Interim quum Darius inuum oram manum ex suo imperio collegisset, et magnis adventitiis multorum regum et nationum copiis juvaretur; Alexander parvo militum nnmoro in mediam Ληsyriam pervasit, tantoque rogi, cujus vel solo equitatu omnes Mac donum vires proterendae videbantur', tu aperta planitie congredi ausus est. Ibi quum Darius neque segnis Profecto imperator, neque rei militaris ignarus de summa imperii acerrime dimicaret, Qt peditatu infinito, quadraginta milibus equitum, multis elephaniis, ducentis faleatis eu
ribus , omnique genere armorum obsisteret; vicit tamen ineredibilis fortitudo Alexandri, cujus et virtutem tunc Cadestia prodigia corrob ra se videntur , et Certe in aestu ejus Pugnae divinitus ardebant oculi, tot qu ex ore hellicus spiritus Eminebat. Igitur tantam imperii Persiei
molem Leevis sutilio dissipavit aura Macedonum. Tum Babylono, Susia, Persepoli, Ecbatanisque, opulenti .esimis urbibus Persariamque regum diversoriis, direptis, Hyrcanos quoque, et Parthos, et metros, et Arios, et Mardos, et Sogdiauos, et Scythas, genera hominum horribilia ae pertimescenda, Alexander perdomuit. Deinde a risidiore septentrione armis in meridiem Conversis, gyrites ludi Cas adfressus est,.quas nemo Europaeus, praeter Bacchum et Herculem, neque laces endas bellonoque tentandas putaverat, brevique in glorierit latissimam rebus gestis suis complexus est: ri Porum regem, qui magnitudine non solum animi, verum etiari Corporis mole, caeteris mortali Lug antecellere ridebatur, uno proelio profligavit et cepit : atque omnino ubique, quotiescumque ad manus ventum est, sia Perior discessit. Iam illud quis satis miretur, quod oti cupiditatem gloriae immensam infinita inque ipsam Oceani vastitatore, classe tentavit, missisque navarchis in Cognitum antea cursum
peragi jugsit. Tandem ex ultima India Babylonem redux , comitia utilia vorsi orbis ibidem: celebravit, cunctarum quo geritium legationibus adoratus est. Quamquam hic demum omnia ex laetitia et triumpho ad misενiam set funuq reciderunt. Nam illa immortalitate digna majestas, illam is mentis corporisque, illa ineffabilis virtus morte subita obiit. Quod
l. Confer Comum, lib. X, eap. 2. 3. Plutare itis, Vit. Mex. edit. Lond. m. Dem Allienes, nP. Martiinem. -- ε 13, totia. IV, Pag. 49; Cicero, de Di ira Ctesiph. e. Sa. Curtius, liti. IV.C. 14. vina . , lib. 1. P.S3
20쪽
Misi humana consilia divina sappo necessitate superarentur, domandis otiam occidontis ror Oilibus ii C voluntafi Alexandris iioc viros deerant. Quin adeo jam Carthagitii insensum fama serotiat , a quo, ut elog. terscripsit Plutarchus', ceu tella quaedam Alexander ala oriento in occasum transiliebat, armorumqtie suorum missor ira in Italiam ipsam no-mamque jaciebat. Atque equidem, rit ego arbitror, nomatiis suis seu tra Livius adulatus est , quum eos ab Alexandro contendit vietum iri non videri. Qui enim jam aetate et viribus confirmatior A Pyrrhi opirota, tenuibus copiis aegre admodum restiterurit, quo Pactra victorem Orbi Auniversi sustinere potuissent 7 Pyrrhus Primo conflictu tantam stragem edidit Romanorum, ut mox usque ad Urbem Populabundus Processurit . Quis orto Alexandrum, cui non Epirii , sed Graecia Omnis, immo oriens universus atque I grptus militabant, Capitolio avertisset Nam quum omnis belli felicitas est natura insolens et superba, quis Alexandrum iot victoriarum serocitate inflammatum inhibere potuisset y Praesertim quum etsi die abundaret audacia, non tamen consilio interim nee prudentia defieeretur, in eoque s erit eximia scientia belli, clarissima
auctoritas, divinitus adjuncta fortiana. Porro et romani imperatores,
longe ut ii mihi quidem videntur in ab Alexandri celebritate disiuncti
sunt, quorum si vel Omnium virtutes gloriasque colligas, iidem tamen Alexandri famam exaequare vix queant. Ipse Caesar, quem unum Alexam dro possis OPPonere, quique ejus exemplis plurimum 'succensus est, quanto intervallo ab eo differt l uuippe romanum imperium fissar non tam auxit, quam arte ot civili bello iii sui ditionem redegit; Alexandore Macedoniae angulo emergens, orbis proPe universi, pauci etsi maximis proeliis, regnatorem se secit; tantumque imperium constituit, ut et ejus deinceps segmentis plurima et latissima regna propagata sint. N que Alexander re bellica solum, sed vario virtutis genero noruit. Quanta continentia is suill quanta fide i quatita in Deum religione i Matrem Pietate summa dilexit, donisque maximis honoravit, riusque nomen cunctis epistolis praeponero olitus miti eidem denique apotheosin et statuas et templa gratissimo animo destinaverat. Ami eos et divitiis vivens obruit, et pulcherrimorum regnorum fecit moriens heredes. Quod si interdum permisit iracundiae dominatum mentia suae, fuit tamen Pimrumque mira mollitia animi ac lenitate. Tantus Porro imperator quanta etiam doctrina abundavit i Is videlicet o sinu Aristotelis tamquam egremio Minervae prodierat: tum et Parentem sapientiae omnis Homeruma. Curtius, lil . x, cap. t. a. Cuius vid. serit,ia de Fortu R