장음표시 사용
451쪽
tempore Clemens Pontifex Masilliam uenit, uoluisse Regem cum eo ad Niceam conuenire: bed recusante Sabaudiano, dilatum conuentu ,transatums in Masilliarun- de Regi, ira in eum nata sit. Alii, quod e Carolus Sabaudianus totum ab eius amicitia ad Caesarem transiensa vertenui accidebatssepe ut Gallis e Mediolano redeuntibus iniuria inferretur, potiorem eam causam belli referunt. At Caesar eo animo consilio Regem in Sabaudianum mouisse aiebat,ut hoc adumbrato, maioria consequentis belli momenta tegeret: CT Astobrogum m Taurinorum agros Insubrium finibus coniungeret: comodiorem ζ'ad inuadendos Insubres expeditionem, ad receptos tu edos facilius praesidium haberet. Rex Diuio ne ages,postea quam morbo graui liberatus est, huius belli consilia Philippo Chab otio tribuno maritimorum impellite in n. Helvetiorum etiam opera usiin, qui Geneuates male Sabaudiano placatos, 'Ue iam pelliciebat. Missus est ad sabaudianu Gulielmus potetuae eo tepore praeses senatus Par ensis,qui res maternas. Niciam, aliaque oppida repeteret. atq; is feroci oratione usus, cum Sabau dianus negar/t sese rebus a maioribus suis longissimo tepore possis cessurum: proinde libenter compromisso securaturum in Pontificem aut alium quemvis minime sius ectum, uti Regisalua elenilua iura, maxime Sabaudianum turbauit. Eo enim digresso mox Chabotius cum multis equitum peditumque millibus adessee nunciatur: uix ut Sabaudiano fugi edi locus, indes se prori tendi dareturiis itaque Cabrienses, CT Sabaudianos reli quos ubiq; praesid3s impositis recepit . Mox in Taurinos ipfectus,Thurinu, Fossa uti,acpleras alia oppida ditione renuit: Pedemontanas omne regione, qua subaudiano
452쪽
parebat exceptis Vercellis. At Antoniuς Laeua, qui Cae- siris ivsu Mediolano praeerat, dum haec parari uides,r pente Vercellis leue imponit praesidium, Caesarem tota de re admonens.proinde pacis consilia simularet donec cornu Alae essent copiae. C dira estis copiis π vercellas m M
diolani principatum sartumst isti tectumq; praestatum. Caesar ad Paulum Poettificem scribens, arbitrio se eius pacis cum Rege de Mediolano reddendo initurum coditiones recepit. Proinde mitteret e bis is fideligimii unum aliquem interea ne quid miles in ullas Mediolanensis agri urbes grafaretur. Ea cum celeriter ad Regem esseniperlata, misit iste Ioannem Lotaringum Cardinalem ad pacis coditiones recipiendus. I nterea Chabotius copias Vercellis admouebat. In eius castra misit Laeua qui denutiarent ei, Vercellas antiquum esse patrimonium Mediolanensium principum: dum ineuntur pacis coditiones inia quum esse in agrum Mediolanensem impetu feri. ita Lotaringi consilio factum,utia vercedis copiae Regis reuocarentur. Nam is interdictu a Rege aiebat,ne quid Galli
quod in re aut possione esset Caesaris attingerent. Ali aiunt, Chabotium seuopte usum consilio,copias a Vercellis reuocasse: ob quae postea in odium Regis gnuuisiimum incurrerat. Nam Vercellis receptu quod alis ei facile,a' diffcile tunc uolunt ad Mediolanum recipiendum facilior
patebat ueta. Helvetii etiam perculso Sabaudiano ad eius stolia detrahenda aduolauerunt: Geneuate que in libem tutem facii onesspuas peruerunt. At Caesar de Medio- Iano reddendo consilia cu regiis legatis iniens, nunc unii ex liberis Regis eo sic purum aiebat. Nominatos a Rege Henrico Aurelioru tunc principe,usi ructu eius principatus cessisibi a Rege uolebat: ac ne quidemμι, at ei
453쪽
ex liberis cui duretur. Quae cum Rex recipere contracti iam a Laeua copiis, cum admonitus esset nihil instare periculi totus repente auesus est a pacis tandiu simu latae conditionibus. Ipse etiam Laeva Franciscum Salasitorum
principem,quem fama erat ad Rege proficisci, uti postea Taurino proiceretur,influas iam partes pellixerat. Alpis Lugdunum postea profectus, redeunte iam Chabotio cum imperio circa Fosanu missus sed adluctis aliis multis aequali cum imperio. Caesar e Neapoli Romam nos Eius magnifice excipitur diuque conco tum odium male disiimulans tandem effudit. Nam cum Pontifex σ retia qui omnes patres existimarent eum a pacis non abhorrere conditionibus, repente nihil nisi praelia sese meditari ostendit. Conuocatisq; putribus π legatis principii popularii si qui adfuerunt Romae, acerba hac oratione in Regem qui iam lyein M ediolanum peruenerat, usius e LCumpleraq; Pontifex Maxime, Patres conscripti,a maioribus nostrisprudenter decreta sint,tu nihil laudabilius, quam quod uos ipsos ersacris D EI OPTIMI MA
XIMI G Romanae quoque urbis moderatores esse uo-
Iuerunt ut nobilisiimi integerrimi uirisacra pie sean dies tractando, σ rempublicam hanc optime gerendo, imperij decus honorems tuerentur. Ac maiores quidem nostri rationes semper coniunctus cum uobis habuerunt: sibi idpersuadentes,quatuscums esset imperii decor, per uos magnificetiorem reddi: uo que adparem cunum imperui tuendi m augendi hortantes. Qμod si ullo tempore factum est,hoc quidem certes cludum fuit. Scitote enim hodierno diestatuendum uobis esse,utrum posthac uioletos alienorumq; principatuum inuasores hortari ipsi δε- beatis, ad uiolenter occupatas restituenda res; an etiam sacrorum
454쪽
o sacrorum istorum uesti m authoritate tueri malitis. Et M non possunt acrosancta ista uestra authoritate tueatur, is alii ritus, alii Pontifices,alia sacra quaerenda:ad quae co- , fulantibus ne quiritandi qui de locus sit relictus. sin au- tem pro uestra dignitate oe' prudelia ea quae ab aliss o cupata sunt reddi aequum censeatis,erit ratio cur decreta - uetera patrum nostrorum in ornatisiimis hominibus
,, sancti in is,ad pontificatum sacrasq; dignitates praescia
,, endis, iurecr tueri σ laudare debeamus. Atque equideo si est fortis imperatoris,cu omnia auxilia labefactari co-- uellis uideat, ferre opem reipublicae, oppressos recipere, ,, consulerepublicae tranquillitati est etiamsanctisiimorum ,, atque integerrimorum patrum,quales uos omni tempore,, extitistis,intercludere omnes uiolentiarum uias: tollire sa,, cesseessitionum G simultatum: hos, qui secus faxint alsis legibus uestris in rite rebus repetendustatutum est,uobis,. hostes decernere. Qira in re quem non moueat Caroli sais baudiani exilium qui ferro armis N exercitus robois re tot urbibus, tot castris,laribus etiam patriis cedere co- ,, actus est' Quare labor in hoc uindicando ac tu edo sit illiis quidem meus: Iludium uer) in homine nobi imo re li-M tuendo commune mihi uobiscum esse debet. Ita enim co- ,, stituere debetis Patres conscripti, hactenus causum nulla ., nequegnauiorem, neque magis afflictam potiusique auo-M bii Fusicipiendam neque ab Imperatore uindicandam ad ,, uos esse delata. Agitur ueia nihil aliud in restitutione sais bau Potifex Maxime, quam ut nulla sit poIthac inim- ,. perio dignitas:in uobis nobus praesidiu contra arma fu-- nesta:nusiil perfugiu,mistris apoletioribus expilatis,pμl
immensam cupiditatem, quum Arnol. Ferroni Lib. v III.
455쪽
pRANCIs CVS i. VALE. Rex s7M sis, uexatis. Sed quido Fracificii Galliam Rege audio θ e-
rare alique se aditu ad aures uestras esse habiturum: is quosda queri dis a fine unu ex meis tueor, potetissmu me ,, Regem eundemque a finem in me prouocare ruptis fosis deru legibus, uiolataque a semitate:restondebo non il lium quidem uerbis,quibus ille nullis usus est,sed uiolentiae, fam citias Rege indignfimis. cuius equidem uiolentiae exe is citationem cum incredibili audacia, tum etiam perpetuam securitate muniuit doceboquesemper ab hoc uno raptas, 'foederum amicitiae leges, a me uero persancte ha- ,, Eienus cultasi constantis me retentas. atq; ut incipium ,, ab initio σ extrema prioribus coferam omittam etiam is quo astu in clientelam Ludovicus Rex a Maximiliano M auo meo receptus sit Mediolanensis principatus , iniecta ecerissima matrimon qnostri cum Claudia silia, quis M apud uestri ordinis homines de Franci ci Regis authqri-- tute indu h im 'quis apud exteros sepius egit quae tantam contentio quae cum proximis simulta3 quam ego non pro,, nostra amicitia susceperam susceptam reclamante etiam is N aximitiano auo ad extremum perduxerim' Quis uerὸ is ignorat dum Helvetiorum bello ille implicaretur co- ,. tenderet M aximilianus Caesar auus re ipsa, dilectioneri pater,uti alio per Galliae sines exercitum in eum mouere, M constantisiime id me renuisse. Neque uero is ipse negabit, in quin audita eius Mediolanensi uictoria, pro luatisque , Helvetiis iratulatus ei sim de tanta uictoria: ut minu- ,, rentur miliares nostri quid accepto uictoriae nuntio ta-- topere latarer, Henrico etiam Nansonensi comite ad eum ., misso.nec uerρ teporaria fuit ea gratulatiosa dera inuiceis pepigimus arctfima quibus ego siliam eius uxorem sa- ne quam libenter uxorem accipiebam. Atqui hanc totam
456쪽
. coniun/nonem conli inutionemque nostrum certi homi-- nes calumniis confisus uanis rumoribuό diremerunt: ν. hortantes eum ad infulas imperii Maximiliano defuncto nobis praeripiendM, quas tamen Germanorum ope ad mei, deferri uidebat. Ita multis ad deprauandis paratis lylen -- dore honoris obiecto μί' itionibus, eorhnde' confictism sermonibus exacerbatus ille,totumse ab amicitia nostra
auertit. Iams ab eo tempore quo uterque imperium am-- biremus,inter nos zelo pia quaedam nata est etsi legato M apud mesuo interea hanc honoris petitionem saluis fr-- deribus amicitiaque nostra futuram receperat. Videte ut is facta uerbis restonderint. Vbi uidet me cun mssu fragiis Caesarem renutiatum, obsides a me flagitat pecuniae no-- mine, quam curatores mel rectoresque adolescentiae pu-- όει fuerant regni Neapolitani ergo. Ac mox defuncta i-
.. liola cum qua mecum matrimonium pactum fuerat, in a. iecit nouam mentionem de Renata uxoris siuesorore du- cenda. Expectabam quorsum ea obsidum Ullagitatio te- deret. His ne putatis eum colentum Imo uero legatis mis sis in Germaniam illos quidem in me acueban illos ad li-- bertatem uocabat prorsus ut nouarum rerum initiu mihi
,, expectadum fuerit, ni gliscente iamIeditione copescuisi . ,, Quin er Robertu Marchianti eo de tepore in fines meos, Henricu Alebreti principe submisiis ualidis equitii pe,, ditumq; copiis, in Nauarrorum regnum immisit: coactus,, sum tandem ab instituta mea cum eo amicitia desilire,oe' . M cum Leone Pontifice agere de meis finibus tuendis, uete-- ris imperii patrimonio recipiendo . Ita expulsis Gallis eis Mediolano, cum illei e cui tantos hyiritus adesse uidetis, is captiuitate mei iuris esset factus , nihil durius in hominem sesso captum cogitaui: at potiuS quo pacto reconciliata Arnol. Ferron Lib. VIII. Ff
457쪽
FRANCIs CVs I. VAL 2. RΞπ πis inter nos amicitia perpetua esset. Captiuum in Gallia remisi pacta ei sorore in matrimonium. Et fuerat avide iudiculum nobiis antequa ipse dimitteretur, praedixissem, V ubi liber ad buos rediiset,nequaquάρfoederis leges ser- uaturum. Ita mox reversius foedera Madrisiensia stetit:., authors fuit foederum italicorum quae ad me Italia pel- lendum ipsie ille primus cum Pontifice elemente nuncisco s sortia, venetis, Henrico Britanniae Rege iniit:. contra- isq; quantum nuquam antea copiis, Lautrecum in Ita-' hum misit. qui Cr plenus Mediolanensis principatus lo- ca recepit, Cr Genueses subegit,sires iam deuorans Nea -- politanum regnum. Virum fortisiimum Neapolim misit is ubi quae strages Gallorsi fuerit ipsi recordamini. Admonitus tundem sistis inopia coasius resipscens, rusus noua foedera proposivit: quae cr ipsa a me recepta fiunt Sa-'' marobrinensi conuentu. Restitutis ei liberi obsides: qui-
bus receptis renouatisq; foederibus apud Bononiam, cum ,, Gabriele Grandi motano eius apud me legato. Cum Visnam Solimanus obsideret, ego autem in communem h tiem nostrae persuasionis expeditionem pararem,pro u '' teri reconciliatuq nostra amicitia petij,iuuaret me num
' morum parte qua poset : quod iste tam praecise negauit, prorsus ut exulceratum eius animum agnoscerem.Neque is uero clanculua rebus nous abstinuit. Scitis enim ipsi Manuuillium legatum eius,quod nouis rebusstuderet Medi-- . olam caesum: totaq: Germania submissos qui uarie in me V homines extimularet Nam bellum quidem Uuirtember- ' ricum suo aerege tum, ne ipse quidem negare ρ litus e n. Praeterea quod grauiter me tulisse non inficior,aliquot ex ,, meis bello captos,trire bus addixit; nec prius soluit qua ego multos liberarem,quos ipse querebatur remigiis meis addictos.
458쪽
FRANCIs Cus I. VALE. REX 122,, addictos. Per Dinteuillanu quoque Italicos aliquot prini, cipessolicitauit: nihil opinor alιud captans quam ut uosv libertate per me parta priuaret. Iam uero quid commeri morem Sabaudianum a finem meum, propinquum eiuS,
,, in mei contumeliam fortunis omnibus stoliatum,nullo in
,, dicio, non rite repetitis rebus 'Cum tamen eu ipsum non ,, ignoraretfoedere Samarobrinensi adsicriptum . Ferebam ,, ego te iandudum Francisce Rex,ferebam: aliquando ant mum commotum ad usescendas tuas iniurias reuocabam
,, ipse Cy reste lebam. Cedebam amicitiae daba multa af sinitam. tribuebam omnia publicae tranquisiitatio dishrahiis me nolebam a bello Turcis inferendo. At ubi uideo nul- ,, tum tibi te Eatuere modum, urgeri me sentio ad cona-- tin tuos comprimendos. Sabaudiant i lac principatus M occupatio,quorsum tendat agnosco, ut facilior uia pari teat ad Mediolanum recipiendum. Uersem hoc quod ia-- dudum fastum decuit, certis de causis ut facerem adduciis non potui. nunc denique obuiam tibi eundum est,cu tanis dem neminem esse uideam quin agnoscat foedera omniam a te uiolatu,iniuste a finem meum tot urbibus oppidiss,, stoliatum. Atque ego quidem ita existimo, patres coscri-- pti, si depacis conditionibus inter nos non conueniat, e re M esse Christianae reipublicae, nosti as ut lites corrouersiass,, singulari ipsi certamine dirimamus Nec tamen in ea par,, tem haec accipi uelim. quasi nulla sit 'es inter nos cocoris diae. Ego quidem contendam atque enitar,ne quis publi-- cae paci defuisse me queratur. Nam Regem inum exple-- tum Sabaudiani miseriis, ad aequas forte uentarum pa-- cis conditiones non destero. Quod si neglexerit: cum cra ueteram noua omnia foedera ruperit; cum nusso iure Sa-
,, baudianum inuasierit; cum iudicio animi certo perpetuu
459쪽
FR ANCISCVs I. . VALE. REX ST , se ho tem impersi declararit. Jero futurum uti repressost eius conatus audiatis. Vos quidem fudia nostra compro- bare aequum fuerit reuocare hominem ab instituto uete ri aliorum opprimendorum. Ego quantum cura, diligen- tia, uiribus contendere potero, enitar ut libertatem ue brai, tuear astu iamque fortunam a binis mei uindicem. Haec ille cum dixisset, Pontifex hortatus est eum ad pacis conditiones ineundas bi persuasium dictitans esse futurum uti aequis coditionibus acceptis ab armis Rex dissederet. Caesarpraecidit omnem lem pacis,ni Allobrogica oppida subalpina nuper occupata Sabaudiano redderetur. Eam Caesaris in ρe orationem cum intellexisset Rex: longo in possea interuallo misiis ad Ponti sitem legatis , has literas dedit quibus sese purgabat illi, Caesariss orationi restodiret. Eam cum sciam a Rege ipso di fiatam, malui historiae ueritatemsecutus huc adbcribere, quum nouas ipse nutiones orationes ue comminisci. Sut aute hae Regis literae. FRANCISCVs GALLIARUM REX PAULO PONTIFICI MAXIMO, CARDINALIBUS, LEGATIS, SENAT TIMEA ROMANO. S. Maxime uelle beatissime Pater, am-- pbsiimi Cardinales et diuersa gentiu clarismi legati, - tu praesenti mihi adesse contigisse quu istic Carolus Cae-- sar, ea quae illi mecum intercesserunt, longa oratione κοὐ bis commemorauit. Commodius enim ad singula capita is respondissem,neq;suspensa nunc iudicia uesbnu teneretur,ia o natione tantum alterius percepta. sed quoniam id mihi
A non licuit, ex istimani mihi esse scripto satisfaciendum,adia ea duntaxat,in quibus non ra res mea,quam honos agiis turri quo uos rei veritate ante oculos proposita, facilius in ,, quo totam contineatur iudicium,intelligatis. Quanquam
460쪽
FRANCIS CVS I. VALE. REX s7 Iz3 idipsum quoque quam mihi sit futurum difficile, no am- bigo: quod quum neque Caesar legatis apud see meis, illius
puae orationis exemplum tradere; neque legatus eius, quae descripto mihi recitauit, eorum mihi describendorum co piam tacere uoluerit: ego ad ea tantum re*ondere positi,
quaeue Ue memoria utcumque commenὰaui, uel meo -
rum ad me literis sunt perscripta. sed me in iis difficul- talibus,tuae me beatis me pater aequitatis, recli miso iudicii perseuasio, quam de illo uestro amplisiimo con-
sessu opinionem concepi, plane recreant ac reficiunt: ma- gna ut me gres teneat fore, ut nudae ueritatis causa,etsi obis has difficultates iniquo imprimis loco con tituta , tamen . aditum ad omnium er si gulorum aures omnium affe-- auu uacuas inueniat. Ac ne diutius expectatione uos teneam: sane Caesar, dum quae a se faciunt, amplificare o M ratione contra quae a nobis, auisubterfugere reticedo,aut ν obsecurare dicendo uoluit:. mihi eius quam texandumseu
- scepit historiae dimidiam tantilm parte attigisse usus est. M atque ex tota causa,id quodsibi commodum esse iudica - uit, elegisse. Veluti nam σ ego omittam uanam g)em - nuptiaru cum Claudia iniectum, quam ille sibi omit-- tedam putauit) dum ab eo exorditur loco,quod quia ego - primum ad regnι haereditatem sum uocatus, illusi, siimum uirum Anaxonensem Comitem ad me miserit, retinendae
- firmitas internos amicitiae gratia: simul meminisse de- a. buit e a nobis reiectum eo tempore non fuisse quo potis is simum haec amicitiae inter nos conciliario, magno sibi Ν-- tura erat cuti certe fulto praesidio uscilicet quod maxi-- me omniu rerum cupieba e manibus si abduceret Mar garitae amitae saae, ab aui Maximiliani qui tum eius x, tutelam ingratis oe' inuiti administrabat potessate atq;