Commentarii

11쪽

αἰ di τα ποιν ostiια πρὸς τὸ νέον 'o γαρωρης χθοῶν ἐπινίκια δεινα ὁ έντων, ὁ σφαγῆς μεροπων τί ιι σκυλα φέρει. ἀλλὰ κρατεῖ τὸ σέβας βασιλευματα λαιιπρα πατῆσαν, ἔλλαβεν οὐδἐ μάχη, ἄλλα φυγὴ, κρατος' παρθένε, τῶν ποογον - περήφανα σκῆπτρα λιποῖσα σοῖο in ἐξ ῆττης αξια σκῆπτρα νέμεις. - εην βασaευμα λαβεῖν, μέγα θαψε απολείπειν, χριστῖναν δὲ δαμα σὸν μόνον εργον ην. ως νικωσα διπλας, ως νικηθεῖσα θριάμβοις, καί σε βιαιοτάτου λείαν ἀγῶνος αγεις. σοι γε κρατουσα κρατος, σοὶ δ' ἐσθα πεσουσα τροπαῖον,

σῆς τέρας ἐν νίκης, φρα κρατῆς πεσέειν ποσσο αρ' ἐκ νίκης κλέος ἐν ε τοσσο α p ῆττης; ἀλλά - ἐν σαυτὴ noσσον ἀπ' ἀμφοτέρας;

ἐκ τῆς ταιρείας του γησον.

12쪽

SERENISSIMAE

REGINAE CHRISTINAE,

RELICTO OB PIETATEM REGNO,

ROMA ADEUNT LIIoma Humphales sestivior insime pompas, et novus antiqua certe in urbe decor: non hic regnorum domitrix Bellona triumphos, orbis ab excidio nulla tropaea petit. arte nova pietas vincit, quia seeptra meusat, regnaque non pugnans, sed sugitiva domat. inelita maioriim, virgo, dum feeptra relinquis, sceptra tui victrix nobiliora capis; subdere regna sibi magnum est, sua linquere maius; vincere Christinam non nisi sola potes. ergo tuum geminas victrix et vieta triumphum, praedaque victricis duceris ipsa tui: tuto tibi palina es victrix et victa tropaeum, et spolium regno maius es ipsa tuo. quanta est vincentis, si tanta est gloria victae' at simul et vinci et vincere quanta suil t

13쪽

οτε εἰς αυτὴν ἐπιδηιιήσασα εἰσηλασεν et μοξοτατα καὶ γαληνοτατη των Σουεκων Πτειν καὶ ουανδαλων βασίλισσα ριστῖνα.

ἐκ τῆς ταιρείας του Iris .

14쪽

quando in eam adveniens triumphali pompa invecta est illustrissima et serenissima Suecorum, Golthorum etiWantatorii regina Christina Roma beatorum domus inclita, quam dedit unam

omnibus armipotens urbibus esse caput. quis tua stravit humo fastigia Gallicus an te hostili victam torruit igne suror an serus a Cannis tumida ruit Annibal ira Dardana Phoenissa tecta cremare sace an Nero nocturnos tibi subdidit ebrius ignes Troianos ludens in tua busta rogosa non sane a gelida naininas tibi Gotthus ab arcio immisit, populus Marte lavente serox. Gotthica Romanas regerunt spicula turres, Gotthorum Ausonias perludit hasta fores. Saevus Alaricus, otilaeque ferocia diri, arces in cinerem, Roma, dedere tuas. sevit ad hunc sumum summa Praenestis ab arce Fortuna, et tantum se nocuisse dolet. ipsa etiam quamvis glaciali dura rigore Romuleae damnis ingemit ursa lupae. ece iugis septem septeni dona triones sera, sed illatis aequa malis reserunt. compensantur Marici Tolitaeque ruinae Christinae adventu desine, Roma, queri. salve virgo trium domina, lupor omnium Omorque regnorum, virtus cui comes est et honori euge ades, et sessis requiem auxiliumque poronle rebus Alexandro, tu quoque conses opem.

15쪽

PETRI OS SINI.

Viduae Annae Comnena amissum et misere deploratum Virum Nicephorum Caesarei Bryennium Euripideo velut v dam Herculis miraculo reddimus, dum Alexiadi Caesarissae il-Ιius turturinis passim questibus acerba coniugis Caesaris sata lamentanti quod opus ante annos aliquot luci dedimus

ennianos nunc commentarios adiungianus, saepe, multum, et

merito Annae ibi laudatos; et nobis Alexianae historiae illustrandae studiosis vel eo nomine desiderabiles, quod ex iis coninena et scribenti consiliuin, et argumenti genus, et seriptionis sormam ac modum sese hausisse professa non semel est nec tamen in hae quasi Alcestidis scena invidiose glori Sas mihi sumpserim mirifiei Herculis partes quippe cui potius in sabula tali Admeti persona conveniat alieno beneficio elicis. vivit olosae, et utinam diu ac fortunatissime sicut dignus est, Vivat V. C. Antonius Dadinus Altaserra, praerogativa Neellentium meritorum extra sortem et comparationum moras iudicio illustrissimae illius Academiae allocius in amplissimum, dinem antecessorum, iuris illic utriusque regius prosessori sex me, quicum amicissime vivebat, eum saepius confabulando eognovisset quanto desiderio tenere antiquissimi codicis Alexiados Annae Comnenae, quem a Iocobo Culacio principe iuris-eonsultorum ad spem editionis olim traditum viro nobilissimo et eruditissimo Petro abro Santoriano esse adhuc olosae magna opinio erat; sed cuius in manu quave in domo esset, frustra erat eatenus quaesitum eum, inquam, istius mene Curae eonseius, et propter amicitiam particeps esset, sorte illi conligit, non modo in notitiain eius hominis Venire pones quem is thesaurus asservabatur, sed et tantam ab eo inire gra-

16쪽

PRAEFATIM PETRI POSSINI. xiii

iam, ut negare ipsi nihil posset. Impetrata igitur in paucos

dies optatissimi mihi codieis usura cupidissime advolavit ad me ac totum inopinatissimo gaudio perfudit liber oratis charta lintea perantiquus, et manus transanatinae, quem statim evoruuens avidissime, in eo reperi libros quindectin Alexiados Anno integros, nec paucis locis ab eo exemplari unde nostra latutum prodierat editio, diversos. praelatio, quam ex Hoeseli lianis excerptis sumpsimus, deerat; sed exhibebat eius Iocohene longum opus, νεπίγραφον, μνω ιον, κίναλον quippe cuius primum solium et operis titulum, et nomen auctoris, et inlitum prooemii verisimiliter complexum, non comparebat. non plus tamen uno solio deesse, nota secundi mineri primo soliorum quae restabant, praefixa monstrabat ex quo aliae similiter agella ad finem usque spissi rodicis, suos invicem haerentes, o perpetua serio sine ullo hiatu continuatos numeros habebant figuris Saracenicis expressos quaesivi anxie quid illa tandem essent Alexiadis tam verbosa P legomena. nec diu abfuit quin plane ac certo cornperirem, esse ipsos αε- eommentarios Nicephori caesari Bryennii tam propriis et illustribus charaeteribus ab Anna eius coniuge insigniatos, ut agnosci visu primo sine nomenelatoris opera possenti nimirum habemus ex Annae praelatione, Bryennium rogatu Irenes Augustae, matris Annae, scripsisse opus, quo complectebatur primordia Alexit, deindo Augusti eius scriptionis initium repetitum esse usque ab Romani Diogenis principatu;

indo narrationem ad Botaniasis imperantis tempora perductam. quam haec omnia nostro huic unice scripto conveniunt priamum Ireno Augusta nuncupata, deinde principium et finem narrationis iis exacto terminis cohibente, quos designat Anna, postremo ubique dotes et virtutes Alexi tunc privati, postea imperatoris, studiosissimo celebrante. praeterea quae inesse B ennianis commentariis affirmat Anna, ea in hisce omniaeomparent. id uno alterove exemplo demonstrasse salis sit. lib. 14 9 de causis quae Bryonnium seniorem moverint ad Imperium assectandum, ita scribit: τ μἐν θεν καὶ πως, ουκαναγκαῖον ἐστιν τῖμιν διηγεῖσθαι ' θανε Hi ἡ του καkmno ξυγ- π η τὸ ιτιον τῆς ποστασίας ἰξιστορῆσαι hoc est: huius inceps quae causa quaeve rationes fuerint, mihi non esti

17쪽

eesse diligentius exponere quoniam istum nobis laborem accuratus ea de re nostri Caesaris commentarius occupavit. hae plane digilum intendunt in librum tertium horum ommentariorum ibi enim a sectione secunda ad decimam susissime declarantur causae qua Bryennium moverunt ad imp rium usurpandum paulo post Anna eadem de expeditione Alexi in Bryennium, huiusque clade, captivitate, et exta ratione breviter memorans, ait sibi necesse non videri ea duligentius cuncta persequi. τὸ γαο κριβες inquit τῆς ιοπο-pως τὸν βουλοφεενον ιιαλιν, ἐς τὸν καλαοὶπαοαπέμποριεν hoc est: num fusius et subtilius ista deseripta qui nosse cupierint, eos ad Caesarem remittimus.' respiciunt ista manifeste lib. 4horum commentariorum, in quo a num 2 ad 18 haec tota Bryenniani belli: et B ennii calamitatis historia distinctissimo minutissimeque traditur libro quoque Alexiadis 104 27 de praelio Isaaei sebastocratoris cum Turcis commisso prope Antiochiam, ita scribit Anna: οπι ν δὲ τὸ λεπτο ιερεστερον ἐθελοντε

διεντυχεῖν. de quo' nimirum praelio qui distinctius scire volet, habet commentarios incliti Caesaris quos consulat. 'exstat indicatus his verbis locus in nostris hisce Bryeni anis commentariis lib. 2 num. 29. Bryennium porro, licet indicium tituli codici ins ut dixi, desuerit, esse huius operis auctorem satis clare ostenditur lib. 4 num. 15, ubi Bryennium seniorem illum imperii candidatum commendans scriptor, preentur Vulgarem invidiam atque exceptionem allegari solitam in fidem eorum qui de rebus propriis ad personas familiasue ipsorum pertinentibus narrant quo satis significat istum, quem adeo extolliti ennium, aut patrem, quod habet Zonarus, aut, ut Anna verius ani at avum suum fuisse de quo vide, si lubet, notas nostras ad num. 12 et 13 lib. horum

commentariorum.

Per haec ego abunde persuasus esse istos omiano ommentarios Caesaris Myennii, iis raptim exseribendis, pro a gustiis concessi temporis, manum et animum applicui in quo dulcissimi fratris mei et unanimi συνεργου . Claudii Maluait auxilio benevolo sui usus quoties enim ineluctabilis nere silas stylum et tabulas extorquebat, ille a centuriabat vicariam

18쪽

operam, ne circumscripti ad eius codicis precariam usuram

spatii pars nobis ulla dilaberetur otiosa flairevi exscripsia anus opus illud totum et priusquam exisset praescripta dies, cum fide ac gratiis debitis commodatum archetupum eodie melarissimo et officiosissimo viro reddidi. conligit deinde usns liberior eodicis eiusdem, insigni et hoc loco memorari digno honescio incomparabilis et longe supra vulgarem modum praeditandi viri. Gulielmus etenim rigetius enalus olosani lumen ingens, paucis post illa, quae modo retuli, mensibus convenit me; et isto ipso, quem quasi furtii antea videram,

manuscripto libro de famuli assectantis manu sumpto enclitano,

inquit, codicem, quia tibi utilem et desideratum intellexi, mea pecunia redemptui do tibi donoque, it tuus quam Optimo

iure sit. tanta vis generosissimae humanitatis in illo ceteris aeque omnibus virtutibus et praeclaris dotibus d miraculum exculto heroe suit cuius hac mire opportuna liberalitate mihi commoditas abundavit conserendae iam editae Alexindis eum illo manu antiqua descripto eius exemplari; et ex ea collatione non modo lacunas editionis explendi omnes, sed diversas quoque lectiones facito bis mille in libri mei editi ora notandi atque ut nullam tam benevoli inicii gratiam omittam, nee illud celabo summum illum viriun in conscientia merii tanti tali mecum verecundia egisse, ut cum incidisset illi necessitas quaedam revisendi quem donaverat codicis, non sustinuerit, motum absente, illum e nostro, ubi reliqueram, olosano coli gio reposcere, nisi prius me ossiciosissimis literis rogato, ut eius brevem usuram, postea restituendi, sibi concederem quar viderint qui post acerbissimum mox secutum illius limnortalitato dignissimi viri sonus librum istum inter eius κει ιηλια repertum haereditaria possessione rite occupasse videri volunt, quo iure rem detineant manifesto alienam quippe legitima donatione inter vivos ac testatissima του μακαρίτου quondam eius domini beneficentia certissimo translatam in ius nostrum,

de quo utiquo nihil cedimus.

Verum ut ad nostrum Bruennium redeam, necessario profitendum Me est suisse illius et mendis inquinatissimam et lacunis non raris nec parum molestis interruptam in archetypo illo et unico codico scripturam. undo satis sudandum

19쪽

PRAEFATI PETRI POSSE

inihi sui in vera lectione eoni iuris divinanda plus etiam in vera seriptoris sententia, tolerabili saltem interpretatione declaranda nihil fere tamen ista necessitate immutatum est, cuius non constet laetori ratio in notis at quanticumque lab-ris illud abunde inagnum pretium ducimus, quod historiaria praeclarat a teste magnam partem oculato, eodemque dignitatis atque auctoritatis summae, adeoque in aetatis illius sapientissimis habito, diserte sincereque conseriptam, nec par vam, ut speramus, vetantini COmnenianorum temporuuiis bus lueein assusuram, in publicum usum edimus.

20쪽

CAESARE NICEPHORO BRYENNIO.

Anna Gmnen tu praefatione Alexiridis: ' ζιο αν in ἐγένετο κατα νοιιους συναφθει καῖσαρ ικηφορος, εἰς etiν των φιεννίων σειραν ναὶ o/ιενος, νη καὶ καλ-λους περβολῆ, και --εω υκροτητι, καὶ λογων ἀκριβεία, ια- κρυ πους κατ αυτολυπερβαλλων θαυμα γαρ αντικρυς καὶ ορ- ιε- και ακροωμενος, καὶ τα ἐξης. Martius mihi sui Iegitimo ritu coniunctus Nicephorus Caesar, generis seriem ad Bryennio reserens, vir et formae pra stantia et consummatione prudentia et persectione doctrinae longe supra omnes, qui tunc erant, antecellens, miraculum prorsus oculis videntium auribusque auscultantium osserens etc. Atibi saepe in sua hiasoria e Em Anna Bomnia eiusdem cum umma laude meminit. Zonaras omo S Annalium agens de Alexio Auguει post Constantini PDrpbrogeniti, cui desponsata Anna eiusdem Alexi primogenita fuerat, ne nuptias mortem, alium sponsum eidem ae suas danter μιιφίον τερον ἐά αυτῆ εἰσωκίσατο τονδε ες των υἱων κηφορου του ονεροίου ' ον ὁ λογος προενην τῆ τρα-ωι ἐπιχειρησαντα και αλοντα καὶ π ρωθέντα τους ὀφθαλ/μους τουτωτην προτερα ταυτην κατεγγυήσας τετίμηκε τὸν ανδρα πα-περ- οὐαστον.

Sponsum alterum ei adscivit maximum natu 1iliorum Ni- phori Bryennii, quem superius retulimus in conatu imperiiuSurpandi captum et excaecatum hunc, cum ei filiam uxorem daret, titulo panhvpersebasti honorarit.