Lectiones meteorologicae auctore R. P. Augustino De Angelis congregationis Somaschae, ..

161쪽

s 8 iactione Meteorologis

6s Ita Bernarianus Telesius tract. de hi ua in re fiunt e. .quam Sententian 6 ex parte sequitur Jonius ιb.4.pse et enim , Ventos esse exhalationes frigidas &humidas & in hoc conitente cum Musio ιed motum harum exhalationum ei. ;quod cum violenter eleuentur ὀ Terra , &Aqua, ut redeant ad Elementa , e quibus , fluxerui, magna agitatione totum Acrem c mn auem,atque agitant, & in hoc Tinsonus iron conuenit cim Telesio, qui alian, causam huhis commotionis assignat. - Sed contra Telestamen quia . Vapores sursum eleuati resoluuntur in pluviam,&in Aquas,no in flatus,vnumquodque enim resoluitur in ea, ex quibus constat, Vapor autem constat ex Aquis ,&eiusdem ethnaturae cum Aqua, non ergo resolui potest in flatus;deinder debet assignari ratio a Telemmae Vapores hi modo versus Austrum , modo. Aquilonem ve

, 67 Contra montam est quia;v detur omnino confundere exhalationem cum Vapore dicit enim exhalationes e Terra,& Aquis.euocat esse frigidas:deinde ne--e Vapor est frigidus, sed calidus est, &humidus . I raeterea non reddit rationem,

162쪽

cur exhalationes hae frigidae potius litamam,quam in alteram Partem moueantur,& persent, ergo non bene pro Vento M in materia assignatue exhalatio frigi da,& humida .

. Og Tertis igitur probabilius alii Ve-

tum dicunt, esse Aerem agitatum, atquὀcO inmotu na, i taut ip semet Aer, ut agitatus, atque commotus formaliter Ventus sit. 60 Ita philosophati sunt omnes Antiqui Anaximenes, Speusippus. Seneca, Stoi- Anax Aomaees. Ex Sanctis Patribus hanc sententiam docuerunt.Diuus Ui - Iib. I 3. Damascenustib. a. Fidei orthod.c.8.Athanasius q. 8a ex Veteri Testameuto . Beda de - Dama is, rura rera. 26.Origa. I I. Anastasius Sinota I. EXam. Neod.in Gen,'8. D.Αwlin. lib. de quant. An.Ex recentioribus Philosophis docent hanc Sententiam. Poncius hicq. 3. Synaυa

163쪽

rem commotum,& agitatum. i-,7I Probatur primo auctoritate i Aristotelis,qui sect. a Dpmbsem I p. 36. sect. 2 3. problexm Ii sect.2ὸ problem. a .definiri V e n tum esse Aeris impulsum. a Probatur secundo. Experientiaci, quia Aere quiescete ex motu alarii Au is, lauis ventus formatur. Vnde habet sapies c. 3.Auemalis verberare leuem mentum, sed plane Auis verberat Aerem . ergo fier. i Idem est,ac Ventus.

- ' n73 Confirmatur altera satis familiari experientia flabelli, qui Aerem commouendo Ventum causat, Vnde illud Te-υμέ, renui in Eunucho. . - CVe hocsabesiam, Petu m huic sic facito. . dices. Hos Uentulos este artisi. ciales,nec de his esse quaestionem, ted deo. ι . validioribus,& principalioribus, quos na-

tura efficit.

Viim. 87 Respondςt Vitruvius lib. r.eq. 6.ipamulo, breuissimoq; spemaculo de ma- . , de immanibus Clli ventorumque anatura rationiblis scire, δέ iudicare licet; sicuti enim Ventulus ex leuit Aeris com , motione excitat' , ata Ueneus , quamuis validus , ex maiori commotione, propor. c. . , tionaliter excitaturi or

164쪽

la materia potest esse utior ad ventum ipso Aere,quit;inafacile huc, adqtie inuei uctuM,N commouem arus valde furtibilis Aer, atque in omnem partem versatilis. ergo aptissima ventortu a mate

ria est . ' . r

77 Dices primo. Lentus est sicciis, Aeeest naturaliter humidus, ergo ventorumateriaci Aer. Co- maturquia; si Ventus esset aer,esset continuus, Aer entia continuus est,sed patet Ventum non es , continuum,eissio Aer non est Ventas. 78 Respondeo: Aerem essὰ humidum natin alueraed tamen non ii ime stare, misi quando haeret corpori; at quando com uetur, & agitatur, non est fieres corpori,

ideo tunc non sentitur humidusaea potius sic si Praeterea Are fere nunquam est purus, sed semper permixtus pxtraness qualim. intituis, calore praesertissi-calidis exi a

latio*lias, quae siccae silui. 79 Ad confirmationem dico; Aerem

non esse Ventum quomodocunque, sed Aerem commotum a non semper, dccontinuo commota Aer,ideo non eo

tinuo est Ventus.

165쪽

et et . Lectiones Meteorologis

onanes Venti simul ex onini parte flarent, stola Aer simul,& omni ex parte . comminuetur i, at hoc est falsum , quia Venti sunt Inuicem contrarijatque adeo non possimi senui flare,ergoa . di se Relpondeor ventos esse contrarios, non ratione materii,quq est Aer,sed rati Be formae,quae est motus Aeris ; quia ergo motus contrarii simit esse no possunt ideo non simul ex omni parte commouetur, Magitatur Aensa Dices tertio x Cymbalis senatui-& tormentis bellicis ingenti strepitu,

eommouetur Aer, & tamen non causatur ventus, ergo ventus non est Aetis comotis & agitatio... s et Respondeo. Vere talem commotionem Ventum esse, non quide Magnum,

M principalem, sed minus principalem, M

imem flatum,quem etiam non solum fla-MIIo, sed etiam sollibus excitamus plus, mimisue validiorem iuxta Instrumento-ti m magnitudinem. .

166쪽

De Impressionibus Aereis. III. LECTIO OFINTA.

Uciens Causa remorum. . 83 Olutio huius dissicultatis pen

O det a solutioite prioris mox e-xaininatae de Ventorum materia;variis sue igitur,& diuersae opiniones de Causa effectitu Ventorum iuxta varias sententias de Causa eorum sublestiua,& materiali. 8 Illi ergo, qui materiam Ventorum faciunt exhalationem calidam , & siccam, consequenter docent; Causam effectivam Ventorum es. mediam Aeris regionem , haec enim frigidissima cum sit,si ad eam peruenerit exhalatio,nec possit ultra cq scendere,expellitur a frigore sui contrario, & ideo receditiac deorsum fertur,sed quia leuis est,non potest ad Terras usque descedere,& iterum se recipere,unde discesserat, ideo fertur oblique , & per medium aeris

discurrit, atque ita fiunt satus, & Venti. , 83 Sed cotra hac Sententia est quia:Si hoc modo fierent flatus,& Venti, debereta frigore pulsa exhalatio aequaliter per to

tum spargi , nec debeae adsilustram pot

167쪽

tius, quam ad dexteram vergi, sicuti accidit in fumo eleuato xjgnitis lignis in . tr bili,ubi nullus spiret ventus, ibi enim i u-mus neque ad dexta am vergit, necive 'ad sinistram, sed aequaliter impeditus 1ursum ascendere a laqueari domus, spargitur per totam domum squaliter.

sis At videmus ventos nunc ad dexteram,nunc ad sintstram, nunc ex Austro, nunc ex Aquilone Φirare, P excurrere,eris aliaesta signanda Causa ventorum es

8 ' Hi,qui materramventorum facetus Uapores calidos,& hiimidos,autetiam gidos,& hunai dos, Causam effestiuam Vetorum faciunt rarefaction em, nam rarefactiVapbres illi,ampliorem exigunt locum re ita per aeris inrediit m excurrunt ; haec excursio' vaporis 4rigidi, es humi li, Veii.

s8 ' sed contra hanc Sententiam miliutat impugnatio mox adducta' naἐviis e cursio Vaporis aequaliter sit per naedium , derelἡ, Y per omnes Aciis partes quMuixe funa sed Venti modo ad unam partem Aeris, nodo ad ale etam, modo versus Ru strum, siodo Aquilonem versus excurrui; n ergo excurs. 1sta aequaliter facta per Omaa

168쪽

Omnes AetaS ita iteS Vetrius eic i 38 Deniq; hi, qui inateriam Vent aerum facium Aerem, & Ventum dicunte Dse Aerem commotum, non conueni uiu in

assignanda Causa esse stiva comotionis,& agitationis Aeris. 89 Didamus Squilla Settimontanus Diada- Causam Motus in Aere docet este Eb illitionem qtiandam Aeris, sicuti enim do feruet Aqua, impetuose huc , illite mouetur ita ob nimium caloren, feruet,& ebullie Aer, atq; adeo his, & illite mouetur, hic motus Ventus elu, vo Sed contra eit quia ς quando ebul - .lit Aqua,in gyrum se mouet, ergo quando ebullit Aer in gyrum se movebit; at Venti notisunt Motus Aeris in girum, quia Venti sunt,cima Aer ab oriente in occide

ri,&agitari raptu C li. Buri- . sa Sed contra eli quia. Venti no fiunt dana. in gyrum, sed ut experientia ipsa clarὰ M- monstrat, Ventorum motus est ab A ultro in Aquilonem,ex Aquilone in Austrum. 93 Motus ergo causatus 1 raptu C linon est funiciens ad generationem,& eg Aug.de Angelis. ctio-

169쪽

Auersa

ctionem Ventorum. 96 . Auersa,Resta. Reti; Motum Aeris refundunt in Sydera, de Astra inunittentia occul as qualitates , quibu5 Aer comouetur modo in unam , modo in alteram partem; ideoq; modo Rqiluouareq. modo A strales iiunt Ventiis i. 9s . Sed contra uidetur esse quia . Agitationem, & commotwnem δε eris in o cultas qualitates resua lare,nihil est aliud, quam ingenuo.& tacem isteri,nobis effunomnino occultam,& absconditani Camiam effectivam Ventorum. 6 G par Aragonius in suo Enchirica

de rimis; omnium probabilissime Philosephatus, talis agitationis. & commotionis Causam ponit in fuga calidi a frigore,& frigidi a calido.hoc modo. Die, & existente Sole supra Terram nimium calefit Aer,occidenῖς Sole,& nocte , introducitur in Aerem frigus, a quo quia sugit calor,

tanquam a suo contrario, commouet , dc agitat aerem: rursus Oriente Sole, inueni-tiir Aer nimium frigefactus , sed iam incipit a Sole calefieri; fugit frigus a calor tanquam a suo contrario, sit commotio, & agitatio, eris,quae est Ueuturi O

170쪽

ti,& pauci,iquis noctir parum inuigidatur Aer Similiter,& hyeme pauci, & rari sunt

Venti,quia pario ealasit Aer. . '9S... vere,& Autumno, sed Vere piae sertim, maximi, & frequenter excitantur Venti,quia nimium infiigidato aere tempore hyemis, adueniente V eris tepore, de eatore fugit frigus,fit in ima Aeris commoti α maximi excitantur Venti.Sic pariter valde: calefacto aere per aestatena, ad 'ueniente Autumni sis ore fugit calor ma-xtim causatur Aeris agitatio, de maximi coiisequenter fiunt Venti,sed minus quam

Vere,quia calor minus resistit, quim res stat frigus; ' ν 99 Hine redditur ratio,cur potios ad Austrum, quam ad Aquilonem fiat alicquando Ventus; quia nimirum si Aer iit frigidus,& incipiat calefieri ex parte Auitrati,fugit frigus in oppositam partem , φα eit Aquilo,& consequenter fit VentuSAquilonaris; quod si calefieri incipiat ex parte Aquilonari,fugit frigus in opposita partem authralem,& conseqnenter tit Australis Uentu Hinc etiam redditur ratio, citr telia- tte in locis maritimis , praesertim hic Neapoli,& in amaenissima Plaga Pausilippi ,