장음표시 사용
261쪽
te altera . secundus est, qui Meuius inter Europana, Asiam, Asticam ad Paludem aviq; Mσotim protenditur ι dicebatur olim
ab Antiquis mare Internum, modo Mediis terraneum.Tertius dicitur Persicus,qui latere suo dextero Persidem radit; Quartus, qui latere tuo dextero Arabiam pertundit, Arabicus,seu Mare Rubrum . Quintus est Mare Caspium,seu Hircanum, quem Ptolomaeus lacum, quam Mare maluit appellare,quia pedibus circuiri poteti. at I Iam vero Mediterraneuna Mare in is irasiti alaeuo latere Europa est ι a dextro A Dica,inter has ad imum recesium Asia. rtitur & hoc ipsum Mare nomina varia, prout vari)s regionum litoribus adsunditur . Ad Iberiam , seu Hyspaniam, dicitur Ibericum :ad Baleares Insulas,Balearicum ad Narbonensem Prouinciam, Gallisum; mox ligusticii ad Liguriami ab eo ad Tusciam Mare Tuscuha,quod Graeci Tyrrhenum, Latini appellant Inserum; Hoc ex aperto conductum sinu isto Neapolitauo beatissimo elauditur , quem Syrenum sedem,Gahimedii Craterem,seu etiam Cratetem argenteum lacte plenum admirata dixit Atiriquitas. Pluic Mari corona Collium amaenissimoriun praesidet Nostra Nea
262쪽
De Impressionibus Aqueis. 26 .
N eapolis Urbiuin nobilissima,Europae to- μυζtius Emporium, Universi delitium.Laeuum Neapolitani litoris latus tenent Pagi plures,& oppida celeberrima,Herculanum ia& Pompei, e regione Vrbis visuntur antiquae Stabia ,Surrentum,Massa Lubrensis,de diremptae procelloso,& angustissimo freto Caprear,Insula Tiberii domicilio celebris.1 extrum latus tenent Mons Echia, nunc
Coimm Ouia figura ouali, dictus. Pla a , Cosa
nibus ab Historicis,& Geographis Pausi-lyppi Deliciae,quas inter fas est numerare ι, tia' regalia pene Palatia,Villas amaenissimas, Poυμα derivata in Principum,seu Procerum Regni Domos Maria ipsame du Flumina. aia Hinc in amplitudini restitutii , Mare Mediterraneum, circa Corsicam In- Palatia sulam,Corsicum;circa Sardiniam , Sar - ἰη doum:a Si cilia. Cretainq; usq; Siculu;inda Creticum,ad Cyprum usq; mox Cyprium ad Asiae usq; continentem,appellatum est. at 3 Inter Siciliam,Italiam, & Graeciam Ionium mare dicitur,cuius pars Adriaticuab Adria Vrbe, quod etiam Mare Supersi relative ad Inserum,& Tyrrhenum.Αdri ci pars est Mare Illyricum, quod est duplex. Dalmaticum ad Dalmatia Lybur-Austae Arietis. ni-
263쪽
.... hiculis ad Liburniam.Inter Sicilia ira,& H driaticu in siniam dicitur Mare Ausonium, quia haec pars Italiae antiquitus dicebatur Λusoniadiuer Graeciam, & Cretam situm Mare, AEgeum, seu Arcipelagus , quia i numeris pene Insulis refertum. . arq Rursus inter Cretam,& Rhodum Insulam Mare Rhodium, Syriacum apud Syiuam,ad Palaeltinam Palaestinum;ad Iu- daeam Iudaicum , ad Cariam Carium, ad AEgiptum,.qEgiptitini.Αd Africam,Africum;ad Numidiam Nuinidium1deniq;ad' - Mauritaniam Mauritanum Mare appellat Hydrographi, & Seographi omnes, tria quorum Tabulis plenius haec, Planius Uno prospectu conspicietis.
ι T Are salsum esse,uidex est sen- ... rei sits , imo Mare a Sasis ama. Tore, & salum quoq; a salsedine dici ple--zim opinantur. V nde illud. ela dabant tithoe Spumas salis aere ruebat . s Io Versem qua ex Causa oriatur in Mari
264쪽
salsedo,no vna philo phora Sentεtia est. et II Ponit Empedocles. Terram ardoro Emi . solis aestuantena, sudorem expirasse; & ab ἀοαυὰ eo sudore Mare fuisse salsum redditui , patet enim sudorem salsum esse natura ista;ex parte huic Sententiae videtur adhae rere in suo Enchirciol.8o. spa Aragoniux. σου pisia18 Ponit salsedinem Ma- AOιο-ris esse a salis Montibus, seu a Salinis Rupibus,iuxta quas ab initio creatum, & positum fuit Mare. Sequitur hanc Sentεtiam t. Le Reὰs his,ubi probat sal non solum con- Reis. crescere vi Ignis ex aquis,sed effodi ex Terraddq; dici sal minerale Resert ex Udoro ἐβιον.
lib. I 6.c.2.rupes salinas inueniri,ex quibus sal serro excidatur etiam ad Domos con-nruendas,id etiani fieri in Arabia ex Pl elimriodsi Africa ex Solino. a19. Ponit Aopuatri Maris sal- Arist. sam esse,tum propter multitudinem adu- Sῆρ starum exhalationinii , quae Ventis asportatae in eam decidunt, tum quia solis ardore coquitur,& id,quod tenue est, exha
aeto Ponit Seotus M.truet e 3.n. 6. sal sedinem esse qualitatem naturaliter debitam Aouae Marinae,quae ut marina est, spe
cie differt ab Aqua nuuiali , dulci. SE
265쪽
θών quutitur hanc Sententiam. G par Arago nius in suo Enclarasol. 8o. ex parte C imb. 2 traff.9.c. 3. Pronunc. a. ubi pro secitant o. Bas bom.4. Hexam.D. Druseb II, AetInt. liun e. I . Recupitus in suo Nuncioraci I s. Licet D. M Ariltotelis Sententiam approbet,ponit in menidatam esse Marinis Aquis a naturas olivi. Crassum lentorem quendam,quo terrei vapores vi Solis e subiecto Maris solo euo oati , impediuntur expirare, & sursumta ascenderea vetri Sentio cum Seoto, O AragonioMare esse salsum ex sui natura, seu falsedinem esse qualitatem naturaliter debitam
a 21 Probatur quia quod tale est a primcipio ortus siti,& est semper tale, est tale sde sua natura, sed Mare a principio ortus sui,& creationis fuit salsum, & est hinni tempore salsum, ergo salsedo est illi natu. raliter debita qualitas. et a 3 Minor probatur quia,Mare ob du8s
praecipue fines est creatum, & separata est aqua in locum unum, ut habetur Gen. I.&vt aquatilia animantia in eo,tanqua com- , muni domicilio secitarentur, & nutrirentur,& ut nauigatio posset exerceri adhu-
maiiam politiam, & societatem fruedam,
266쪽
De Impressionibus Aqueis. a SI
& conseruanuam sed neq; Pisces possunt sine Aqua salsa conseruari,& nutriri, nam extracti e Mari, aut itatim moriuntur,aut non diu viuum; neq; nauigatio unquama exerceri potuisset,nisi Aqua marina salsa esset, atq; adeo crassa , alias non esset pomtens ad sustinenda, & ferenda nauium pondera,e O. ar Confirmatur quia,nisi Aqua mari na salsa esset,calore Solis putresceret,calor enim Agens in humidum, putredine caulat,danda ergo fuit Mari salsedo , ut a putredine seruaretur.
Ias Addit spar AragoniasDL8i. Ita omni Aqua etiam dulci esse salsedinem, nam Igni apposita dulcis Aqua, facta in
illa vi caloris separatione partium ethe-
rogenearum euadie salsa ; ita se expertum esse per artem spargiricam fatetur Hono rius Augustoianensis in lib. demdi Philos, ia 6 Data autem siemel, & ab initio sal- η 'sedine Mari,aucta deindὰ illa fuit ex permixtione adustarum exhalationum inco. coctarum; patet enim liquores inconcoctos comixtos terreis exhalationibus salsos esse, tales sunt Liniuium, urina, aqua per calcem colata, sudor, & his simili t i
Adustio harum exhalationum a sole est, Augin Auelis. qui
267쪽
qur sortius in Mare ob sui planitiem a ccalefaciendo,& adurendo terreas exhala.
tiones permixtas Aquis: & in hoc sensu intelligendus,& explicadus est Aristotcles, quando in adustas exhalationes,&calorε iis, maris sa edinem refundit, ponit enim Aristoteles initis cit. ca'. Tertis, ubi agit de Maris Sassedine . Mare semper filisse
idem, ninquam minus, aut maius sieri, dc Demo- contrariam Democriti doctrina ab Aesopi crati , fabulis non disterre,aperte Prununciat. At Mare non esset idem prorsus immutatum, nunquam maius,aut minus, si ad illud fieret aliquando notabilis accessio exhalactionum adustarum, illiq; ob talium exhalationum copiam, filista adderetur; ergo Arist. dicendu est iuxta Ariston sentetia, exhalationes terreas seper fuisse permixtas Mari, Mare fuisse se per falsu, ted aucta fuisse pro cessu aeporis salsedinem,facit a aliquali, M modica exhalationu terrestrui e sudo Ma,ris calore . Solis eductarum,& adultaruit, . 227 Dices primo. Etiam Aquae fluuio-xum,& lacuum sunt perimxtae exhalatio nibus adultis terrestribus . & stibiectae suae calori Solis, sed illae non fiunt Amarae, M salue,ergo salsedo 13on originatur, nec incremeta sumit ab exhalationibus adustis
268쪽
Resp.hoc Argum.vim habere in Seletia refiindentili ad aequale salsedine maris ita exhalationes adultas, no in mea Seletia, qtiit ni ponit ab exhalationi b. adustis Sae Dire Maris salsedine,in quatit Maris Aqua 'ia ab initio falsa filii falsedine nauiralhaa 8 Praeterea dico aliquorum lacuum,& 'fluviorum Aquas salsas eis quatenus lata, iis fuit congrua dispositio ad recipiendam falsedinem ab exhalationibus adustis, calore Solis, vel quia eorum Aquae fluxerimi per meatus, & cuniculos amaros, &
salsos Terrae; quod non potest militare de Mari,quia non fluit per Terrae cimicidos.
Esto quod secundu maliquam fui partem possit crescere quo ad salsedinem ex propinquitate cum Salinis Terrae. a10 Dices secundo. Salsedo non est pri ma qualitas, sed commixtio ex primis, ergo no pol esse conaturalis Elemeto Aquae, α Mari,nam Elementis sollim conaturaliter sui debitae primae qualitates, ergo sal
sedo fion est qualitas cbn naturalis Mata. Respondeo in primis . AIiud este , quod salsedo sit connaniralis Elemento Aquae,& aliud esse , quod salsedo sit con naturalis Mari neq; eninisolum Mare est Elementum Aquq . Pt eterea erto salsedo
269쪽
non iit connaturalis Aquae quali primδ: est tamen connaturalis quasi secundo, na . etiam Aquae est connaturalis nigredo , &densita omnia enim frigidasunt nigra,&densa,& tamen nesgredo,& densitas non
est prima qualitas; sicuti ergo nigredo est connaturali. Aquae,quasi secundo,ita etiasalsedo. Iao Dices tertio:si salsedo esset conna. turalis Aquae,statim,ac filii creata, fuisset data salsedo Aquae,at hoc non potest dici, quia notabile fuisset ili tum nocumentum. fertilitati Terrae ergo. z3r Resisγndeo . Salsedinem Aquae initio suae creationis suisse modicam , & vix sensibilem,ideo nullum damnum passa est fertilitas Terrae ex illa salsedine.
Motus Maris Referuntur, 3 v mmoueri,& quidem variis 1V1 motibus extra dubium est;
cum ad sensum pateat, imo per Antonomasiam dicitur Elementum Mobile. Sane ne putresca si staret immotum;aut omnino χrdescat,si per motum sordes iniectas non
270쪽
non egerat, uel ici; ut aptius sit piscatio.
ni,& nauigationi a natura ipsa communis Boni amantissima ad varios motus subeu-dm Mare impellitur,& excitatur a 33 Et quidem Praeter motu naturalem quo naturali pondere Mare deorsu fertur, pluribus alijς motibu& agitatur, sertur. 23 Primo quidem Mare mouetur nunc hac,nuc illac a Ventis,atq; adeo pro Ven totum diuersitate in di uersas. sertur partes, & in diuersa litora impingit Mare , i do lentius, modo concitatius , modo placidis, modo inflatis, & turbidis fluctibus delatum,& vndi S. 233' Secudo mouetur veluti ad motum cali ab ortu in occasum: Hunc motu Nautae peritissimi experimeto probat ut, nam ex Hyspanijs soluentes versus Americam,& Occidentales Indos iter intra mensem conficium, sed ob contrarium Aquae motu
non redeunt, nisi trium. aut quatuor messiuspatio Similiter nauigantes versus Orientales Indos transacto Bone ei Promontorio litoris Africani, licet alias secundis frueretur Ventis,cum proram in Solis ortum vertunt,tardius feruntur,retardati nimirum ab Aquis in contrarium fluetibus.