장음표시 사용
271쪽
remque recipit , totumque corpus torpor dimit. it. Post rumpuntur pustulae , atque suum huis morem emittunt : deinde rubor ipse a pustulis albis evanescit , siccaeque pustulatum pelles lata furis instar decidunt . Aliter autem res iuxta nigras pustulas se habet, quales discretae dispersaeque esse consue. scunt; & non paucae intercohaerentes. Etenim calor atque rubor in circulo, qui eas ambit,
intenditur' nova oritur libris, arteriae intensius moventur, earundemque pulsus plenus, frequens δc celer evenit: circumque dc infra coris
rupta stigmata inflammatio est, quae pus c quere debet. Quare etiam illud morbi curriculum Stadium Coctionis appello . Ad id temporis aquam Potui do, cibo vero cremorem ptisanae, adiecto citrei succo: medicinae autem item mixturam , quam suprapc sui , ammistis extracti corticis peruviani dia. chmis tribus scilicet ut per istud quoque generosum remedium & puris como perficiatur , &nequid sphat elus circum offendat . Confecto pure eorruptae partes ab integris separantur ; depuratoque ulcere cicatrix fit , quae foveam relinquit. Ultimum istud stadium Depurationis est . Neque iste morbus obnoxius recidivis erat.
272쪽
Utique quidquid suppuratur, mon revertitur . Ipse enim marurario oe iudicatio simul, C
Atque talis quidem mea Epinycti des eurandi ratio hucusque fuit, quae, etsi enim diversa ab aliorum auctorum opinione sit: nihilominus nunquam sesellit me. la HIPP. de morb. populati Lib. VI. Se h. I.
273쪽
unquam mortalium, per sita merita, immortale sibi peperit nomen, certe illustrissimus ab HALLE R is est , quem ultima venerabitur& maximi iaciet posteritas . Singula enim eius Anatomica 3c Physiol giea Scripta s de ceteris alii iudicent j tantae eruditionis , & in perscrutandis naturae mysteriis, sagacitatis produnt documenta, ut quem piam illi aequiparandum vix ac ne vix quidem iustus rerum arbiter inveniat: praeeipue ver gloriam eius adauget, quod in enodandis dissi.
274쪽
cillimis Physiologiae partibus sollertissime desudaverit , inque iis plura , quam ante illum
ullus, praestiterit . Ut vero unicum , quod ad materiam in hae Dissertatione pertractandam ducet & sum. naae est celebritatis , documentum adducam , nemo sane doctrinam sensibilitatis Se irritabilitatis mille experimentis ab eo enodatam & stabilitam perleget, quin summa peliandi se admiratione lentiat Viri , qui ad hane Physiologiae
partem illustrandam & ab erroribus repurgandam ultimos adhuc vitae annos impendere graue non duxerit. Praesensit enim emolumenta maxima in totum genus humanum ex hac doctrina redundatura , hique suavissimi stimuli ad laborem dissicillimum perficiendum incitarunt antismum eius, superabiles omnes spernentem dim- cultates . Erat enim couisa salsas magnorum Virorum opiniones per experimenta in vivis animalibus instituenda dimicandum. Qitum vero animadverteret, plurimos errores saepius repetitis observationibus unice profligandos per minimam in experiundo negligentiam iacile exoriri, alios neutram in partem inclinantes, eosque
sagacissimos Observatores ad eadem pericula in-viravit ; quo coniuncto studio doctrinam hane demum certissimis superstrueret fundamentis .
275쪽
1I. His suis itaque conaminibus limites genuinos inter sensibilitatem & irritabilitatem ani. mantium praescripsit, ut non solum pro cera osciamus, fibris muscularibus unice irritabilitatem competere, nervosque sensus acerrimi esse participes; verum etiam has duas corpo iis facultates nullam habete cognationem; musculo enim laicto , in ipsa eius earne mutatio subita efficacissima exoritur, quae tamen ulterius non desertur . si vero nervus a corpore quodam attingitur , nullam ipse sensibilem mutatione nisubit , verum impressiones ei illaras ad cereis brum propagat, ibique animam de contactus indole dc vigore consciam reddit. III. Sed nervos eosque solos sentiendi saeuitate esse praeditos , partesque omnes , quibus nervi desunt , sensu etiam destitui , altera eaque probatissima est HALLERIANA adsertio. Licet enim nonnulli magni nominis Uiri , inque his divus BOERHAAVE & BI ANCHI totum eo pus ex nervis componi crediderint, subtilioribus
276쪽
tamen dissectionibus di ipsis experimentis in
vivo animali institutis didicimus , tum ne i vistum sensu quasdam carere partes . Sic duram piamque matrem , arachnoideam iunicam , lenis
dines , ligamenta omnia , per tolleum , latissimas membranas, pleuram nempe & periloneum , telam cellularem , nullam nervi fibi illam in suam intimam compositionem admittere , & sine doloris sensu sauciari atque lacessi , ex plurimis certis experimentis novimus. Negati quidem non potest , a validissimis Ad vel saliis sententias has suisse oppugnatas; eortim vero argumenta plurima , ratiociniis astutissimis potius, quam experimentis stipata , repetitis non solum novis. que experimentis HALLERUM ipsum destruxisse, verum etiam caussas errorum, & in arguis mentando sallaciam detexisse, metalo gaudemus. IRCum enim laniculi nervorum tela cellulari inter se & ad partes appositas ligentur , eiusque Ope numerosi nervuli in superficie tendinum Sccapsularum ad de ili natas sedes decurrant, omnis cura adhibenda erit , ut prius a membranis suis cellulosisque vaginis vel carne ex tendinum suis Perficie in ulceribus efflorescente, repui scutur
277쪽
MII partes irritandae, ne sensis sub experimento initi tuendo excitatus his adscribatur , qui neruis
ramen circum repentibus debetur . Contra hane cautelam non adeo facilem observatores ad ver.
santes peccasse , ipsa nos docet experientia. Altera est cautela, iit sana nullaque labe infe-Eia loca inquisitioni subiiciantur . Nam , si vel
maxime non nunquam pari eventu susceptum experimentum in membris morbo affems succedit, commutationem tamen aliquando tantam ex morbo partes subeant , ut tendinum e. gr. ipsa exterior substantia resolvatur, huicque resolutioni nervi , extus in cellulosa circum luden-IeS , admisceantur , adeoque tendinum massas corruptas sensiles inveniamus, quas in aliis animalibus sanisque insensibiles deprehenderemus.
Hanc vero alterationem singillarem infens-bilium partium nullam citius subire puto, quam ligamenta, Sc nisi ex ipsa eorum tiructurae transmutatione morbosa rationes phaenomenorum eruere liceret , parum abesset , quin in eam fallacem licet abriperemur sententiam , ut partes nervorum plane expertes, morbosa sub constitutione , sensum statueremus adipisci. Etenim si
278쪽
272 vulnus quoddairi ligamentis sanis insigitur, aut
tota capsa articulatoria ad evaeuandam aquam aperitur, pei furatur , amburitur, causticis liquo. ribus irritatur , ne minimo doloris sensu adfici mr homo: quando autem pure clam colle elo, de cubitu humorum lento I acri fungove lituis Haia ligameniorum ipsa patitur , incisiones non solum dolorificae esse solent, velum etiam aegri continuo dein dolore non raro excruciantur, in convulsiones & spasmum cynicum cito aliquando abeunte . In his autem morbis lente pro reis pentibus ligamentorum textura maximam subire
solet mutationem ς humore nempe stagnante Seirritante , cellulosa tela ipsa, tam ea quae si-bras singulas ligat , quam quae ligamentosas si Abras sarmavit vel exterius stratum lorum Obteis git , exciescit , turget & adeo evolvitur , ut ipsum atticuli volumen augeatur, A nervi inter extima strata leviter antea decurrentes, non solum fortius ad ligamenta revinciantur , sed ab ipsa morbosa substantia quasi ci cum .elentur &includantur. Et, si coniicere liceat, vero simile videtur , nervorum ipsorum telam cellularem ,
singulas fibrillas in fasciculos colligantem , irritatam evolutione nova adaugeri, quo fibrillae, sine ulla interioris medullae irritatione in latiora spatia dispersae , multo plura quam in statu sano
279쪽
sano loca , externae violentiae impatientia reddunt . Etenim in plerisque nervis a cerebro reis motis , non solum fasciculi cylindrici, nusquam confusi , sed ad finem usque dii lincti, verum etiam horum nervuli minimi, microscopio vix dillio guendi, si arte separantur, tenera cellulo sitate obducti dc ligati conspiciuntur, eaque cellulositas adeo non nunquam augetur & dure scit, quod in ischiade nervosa semel observavi, ut triplam nervus adquirat crassiti cm . Praeterea. diu afflicti nervi Sc in pauca puncta vi quadam eontinuo lacessiti multo acriores, cum denique irritantur, in anima excitare videntur sensatio .ines , quam cum antea nullam perpessi fuerunt iniuriam . unde etiam prono alveo fluit, quod ab acri materia, circa articulos collecta , vel alio modo irritati nervi vehementius vi illata assiciantur.
Ab iisdem sere eatissis sensibilitatem telae eellulosae singularem , quam ili. MECΚEL nu. perrime defendendam in se suscepisse videtur,
derivandam esse reor, Nam cum nervi quem. eumque stimulum peisentientes tantum imperium in arterias exercent, ut, ad avexruncandum
280쪽
stimulum , humores ad Ioea stimulata derivent 3e ipsum sanguinem per vasorum parietes iureta cellulari exprimant, sensibilitas vero eorum a stimulo perpetuo agente adeo increscit Ac cum ei reum taeentibus ita communicatur, ut levissimo tactu ventique halitu moleste tota pars afficiatur ; id nostiam admirationem movere non de bet, quod quaecumque fibrilia ab inflammatione vexata ad tactum nunc doleat , no ite sentienti lim ineorum limites eum insensi nilibus consulas existimemus. Sub omni praeterea vel lenta val violenta inflammatione nova filamenta cerulularia evolvuntur, telaque cellularis prius ex flens eam variis subiicitur mutationibus , ut in Ioeis saepe, ubi parca fuerat, exuberet, in
aliis vero in arctiora vineula concrescat , adeoque priorem nervorum cursum non tantum Pe
turbet, verum etiam iis in focis, ubi antea nulli fuerint . alios recipiat atque comtat, Veluti novi furenti nervorum hic sub inflammati ne progerminassent. Sed aliud demum phaenomenon singulare sdbue est adiiciendum: videmus nempe, cum magnam semel subierunt aervi vehementiam, quod impressiones communicatae, moi p sigato, supe1stite saepe maneant, hisque nervis