Cornelii Tolli Ad Pierii Valeriani de literatorum infelicitate librum appendix

71쪽

M Connelii Tollit videlicet lento, dc insanabili vulnere praecordiis ; idque pessimi

pharmacopolae culpa, qui catapotia ex male trita colochynride aegrotanti sumenda obtulerat.

Periere simul cum auctore suo omnes in Plinium, & scriptores alios, castigationes 3 qua S majori qiudem perfectione confece- .' rat, quod in ejusmodi usum bibliothecam haberet locupletissimam, innumerisque veterum manu scriptis, ec codicibus praestantissimis, ornatissimam. Accedo nunc ad celeberrimam, sed infelicem , Jurisconsultorum trigam,ac clarissima Iuris prudentiae lumina, Hotomannum, Cu-jacium, & Barnabam Brissonium. Certe ex his, uti innumeris aliis, videre est, Galliam illustrium virorum foecundam magis, quam amantem. Plerumque enim sic usu venit, ut, postquam magna eruditionis, atque industriae suae dederunt commoda , indignam' tandem meritis gratiam referant. Franciscus Arguit haec Franciscus Hqto-Ηotoman- mannus, vir eruditione varia , ac

potissimum eximia in illustrando

72쪽

ad Pierium Appendis. 6 sRomanorum jure facundia conspicuus. Ρatre Senatore Parisien- si Lutetiae natus, timulac juri civili operam Aureliani dedisset, ob religionis caussam pulsus patria, re profugus , Lausanae primum docuit. Inde 1 Ioanne Monlucio Valentiam, ac postea , Margariata, Biturigum auce, Avaricum revocatus, assiduam jure dicendo operam longo tempore navavit. Cumque jam certum sibi larem constituere tandem in animo haheret exorta repenth procella turbatus, dc graviter amictus, patriam ingratam omnino deseruit,& ad montem Pelicardi in Sequanis , ac postremo Basileae, amissa prias conjuge, sedem fisit. Variis istic editis de jure, aliisque ad antiquitatis, & politioris lite

raturae, illustrationem operibus, aetatis anno sexagesimo. seXto, Contracta ex dolore hydrope,decessit. Sequitur Iacobus Cujacius,rarum non Galliae modo , sed universi orbis, in quo literae,& Ιuris. prudentia vigent, ornamentum;

cui quidquid purae, nativaeque i

cis Iacobus C acius.

73쪽

cis illi stientiae undecumqne accessit aetas omnis debitura est. Docuit pluribus locis, ac praesertim apua Biturigas; ubi incredibili nationum concursu, intima juris , & antiquitatis penetralia juventuti diligentisiimh resolvebat. Magno quidem Tolosae reprobrio ; quae ad exorientem ρumni lucem caligans,eum Postulato cathedrae honore turpiter repulerar. Neque felicitatem suam ae stimare novit Biturigum urbs. Sod illa tam nobile depositum

cum omni cura asservare, ac tueri

jecit , ac perdidit. Oborto scilicet seditiosorum tumultu; qui virum praestantissimum de certa in Principem fide suspectum habentes, non semel interimere sunt c nati. Cum itaque Cujacius, urprosessione, sic moribus, juris, Naequi observantissimus , per factiones omnia perverti,ingenuam libertatem corrumpi, candorem per fucos, & deteliandas in religione simulationes amitti, seque non tantstm sceleratis observati, sed oculis ad caedem designari, vid

74쪽

ad Pierium Appendis. ω

videret: longiorem vitam melioris desiderio abrupit, moeroreq; confectus obiit. Unum hoc in eo rarae felicitatis fuit, & quod aliis vix post mortem datur: ut nempe vivens, vidensque,laude,quam meruerat, frueretur ; cumque in

foro, ac subselliis, Iurisconsulto ,rum quisque peculiari suo nomine citetur; ipse per eminentiam Iurisconsultus appellaretur. Sed grandi malo contaminata ejus modi felicitas. Filia quippe,quam solam habebat, quaestui dedere se foedissimo; jactarἔque, Romen , quod pater Iuris icientia tota Gallia, orbόque, consecutus su rat celeberrimum, meretriciis se

artibus paraturam.

Immane vero scelus, dc multis Bamabas inauditum seculis,pertulit Barn, Briss has Brissonius, vir sive literarum rius. studia, sive negotia tractaret forensia, ingenio felicissimo. Imbrantam nominis sui famam excitarat, ut a summo virtutum aq-

miratore, Henrico Tertio , pr mum fisci patronus ; sacri inde Consistorii assessor - & non longa intervallo , post Pomponium

75쪽

Belleureum , amplissimi dordinis Praeses crearetur. Atq; in ejusmodi quidem deliciis eum habebat Rex, ut saepissime diceret, nullum in orbe Christiano principem esse, qui eruditorum aliquem Bris nio suo opponeret. Sed, aestuante .noVis iterum tumultibus Gallia, in litium tricas incidit , quibus evolvere se nunquam citra capitis periculum posset; auditsisque est saepius amicis non sine gemitu, dc ductis imo ex pectore suspiriis , dicere , se ad macellum servari. Neque tristi hoc augurio eventus defiut. Nam ab effrenatioribus aliquot,& Cromaeo praesertim,ac Cruceo, hominibus cruce dignioribus, missi, qui Brissonium, in senatum venientem, ad minus C

stellum sisterent. Illi simulac misserum hominem, & nihil tale me tuentem,ad S. Michaelis pontem nacti, per vicum, quasi in aedibus publicis exspectaretur, aVertunt.& cum sub fornice castelli esset,

in horrendum carcerem detrudunt. Mox Cromaeus paludatus

praesto adfuit , infestissimus viro; qui illum , galero demto, ingenua

76쪽

ad Pieriam Appendis. 69nua procumbere jussis. Tum i ta adversus tanquam divinae, humanaeque, majestatis reum, Scproditionis conrietiam , sententia recitatur. Qua audita attonitus , quaesivit primum , quibus a judicibus condemnatus , quibus indiciis , ac testibus , convictus esset. Alteris defensionem hanc ridentibus, ac jubentibus , quod instaret ageret ; ad miseras ille preces conversus , mortem deprecari,& muris includi se petere, ad absolvendum opus , quod magno alias Reipublicae detrimento periret. Tandem vero post cassas preces , spatio vix ad

peccata confitendum conces-lo , ad lignum, urgente Cromaeo, suspenditur , &, Compressis laqueo faucibus , crudeliter necatur. Comprehensitum quoque alii duo viri egre- i, Claucius Arcerius , curiae

enator ,& Ioannes Tardivius, in subselliis inferioribus consili rius. Arcerius,cum pendentem ex tigno Brissonium videret, Cri .maeum sententiam legemem in

Claudius

Areerius.

77쪽

Io , Cornelii Τοlli, terrupit, Sc post tantum virum, tam foeda morte affectum , Vitam sibi molestam inclamavit; nihilque cunctatus , habito prius cum sacerdote colloquio, ad mortem se constantissimh composuit. Atque eandem fortunam pari Ioames animo subiit Ioannes Tardi- Tardi- vius, vit1mque, ut alii, laqueo fi-vius. nivit. Corpora postridie ante aedes urbanas patibulis ignomini se adfixa, ad spectaculum furenti plebi per biduum prostiterunt. Nitatius Faciat quoque partem operiSSudorius. Nicolaus Sudorius, in Curia Parisiensi,cum viveret, Inquisitiorum Praeses , utque reliquarum disciplinarum, sic Poetas, amantissimus. Et mirandum , vel in mediis civilium negotiorum fluctibus adeo illum isae spontis fuisse, ut ad suavitates poetica' animum saepissime deflecteret. Imo majore admiratione digni us, feci e Sudorium in maximis tumultibus ,. quod ipse optimus artis poeticae magister Flaccus in summa quiete fieri posse negaverat. Arduum scilicet illud opus. nullique alii hactenus tentatum, de

78쪽

ad Pierium Appendis. Irde vertendo carmine Ρindaro Sudorius Sc confidentissime aggressus est, dc felicissimh peregit. periit vir longiori vita dignissiimus anno solum aetatis quinqua- simo quinto , ab impia latronis manu, dum h Sequanorum finiis bus Lutetiam se reciperet,in iplo itinere saevissime necatus . . . Non sine seculi opprobrio In racob. Lo maxima durissimae sortis maligni- dolo. Stre citate vitam egit, finiitque, IacO- baeus. bus Lodoicus Strebaeus. OrtuSis ex humili familia Remensis a- gri, dc parentibus pauperrimIs; sed excelso, dc divinum spirante ingenio praeditus,Philosophiae se, atque Eloquentiae studiis, totum dedit. Et Latin1 quidem facundia tantum valuit, ut ornatiorem loquendi morem non induxerit modo, sed edito etiam de oratoria verborum collocatione opere CXImio, caeteris, quo facilius ad

Cam pervenirent, Viam aperue-

rit. Suscepto deinde Aristotelis Transferendi labore , cum jam Ethicam,oeconomicam, dc Politicam, summo fidei, 3c Latinitatis candore vertisset , ab incesto

79쪽

' 72 Cornelii Το ii desistere coactus , & totum illum Philosophiae patrem Latina veste

induere, vetitus est. Urgens videlicet rei familiaris eget has a jucundo Musarum otio abducebat, 'atque alio trahebat invitum. Cum igitur ad tuendum eruditionis declis necessaria deessent fortunae subsidia ; apud typogra-- phos Parisienses mendis operarumcorrigendis inops , ac debile senium, sustentare compulsus, in rerum tandem omnium penuria defecit. D. ste- Apparuit luculenter in Ioannephanus Mephano Durantio, plerosque Duran- tum Tolosanae factionis homines, tim. dum Catholicae religionis cauiasam libidini suae praetenderent, non alio intendisse. quam ut Opi

morum civium internecione te- terrimam imperio pestem molirentur. Nullum enim in effera

ista animorum dissensione vidit Gallia, qui religionem illam aut

coleret constantilis, aut majoreia studio, laborinue promoveret. Vir quippe antiqua morum gravitate, & doctrina conspicuus, de sacris Ecclesiae rixibus librum

80쪽

ad Pierium Appendis. . Conscripsit, adeo quidem proba tum, ut post mortem ejus Romae, ipsius Sixti x Pontificis Maximi

jussu, & expensis, ederetur. Parire is Senatore natus, OmnibuS-que artibus , exi Muristonsulto dignis, institutut postquam

Regiae advocatiopis in patrio Senatu munus per annos aliquot administrasset, ad ipsum senatus principatum, admirabili cum totius urbis, & provinciae laetitia, provectus est. Caesis postea Gui-sianis fratribus , Tolosae, ut &λ aliis in locis, oborta ingens seditio ; cui dum pro muneris sui au oritare restinere, nomenque Regium tueri, ac defendere nitietur , acerrimam rabidae jam plebis iram in se derivavit. Monitus proinde ab amicis, ut secessit sibi consuleret, respondit vir patriae amantissimus,se u uidem tanquam ex alta specula prospicere rempestatem, urbisque eversionem; ' caeterum ruina elus malle obrui, quam committere,ut aut deserui 1e eam, aut seditioni caussam de disse videretur. Neque multis postDurantius,cum curru vectus D Ec