Cornelii Tolli Ad Pierii Valeriani de literatorum infelicitate librum appendix

51쪽

. 44 Cornelii Tollitterea non acciditi Saepissime illineX intentata, prae aliis, etiam a servo domestico ;quam paucis solum horis praevenit. ouccessere hinc, praeter gravem, & diutum nam podagram, crebra vitae periacula, & insidiae, cum parum cc g nitae essent illi viae Romanae, atque inconditi mores. Imo minuta haec omnia, si attendamus, quo quantasque in liberis calamita res pertulerit. Major enim filius, quo, uxorem veneno sustulisse diceretur,captus,atque in carcere securi percunus est. Qua ignominia spretus erat omnibus,ingratus devitabat amicos, quo se coferret non habebat, nescio ; utrum inse- Iicior, an odiosior. Subiere moX filii junioris stultitia, flagitia, ve-Xationes; adeli, ut carceri illum mancipare, in exilium agere, paterna naereditate privare, necesse habuerit. Tota itaque filiorum

res pessimh se habuit; & filia, in

qua sola duntaxat spes aliqua boni supererat , nupta Barthol meo Saccho, patricio Medita nensi, sterilis evasit. Tandem vir summus, cum tribus diebus mi

52쪽

ad Pierium Appendis. 4snus, septuagesimu quintum annuimplevisset;eodem,quo praediXerat anno,& die, ne falleret,morte suam inedia accelerasse creditus.

HActenus de Italis. Nunc de

illustrioribus aliquotGalliis viris agamus. Quos inter familiam non incommodh duxerit Petrus Gillius, Albiensis, tum hu- Petrusmanoribus literis , tum philo - Gillius. phiae cognitione insignis. Hunc Franciscus primus , cum de eX- struenda bibliotheca cogitaret,in Graeciam, Asismque legavit, ut

Graecoru striptorum codices, m nu eXaratos, undique conquireret, atque in Galliam asportaret. Verum non tam feliciter cessit illa peregrinatio, atque cogitarat vir eruditissimus. - Longilii md enim gentiu abductus,neque ullo regis adjutus auxilio, ea aetate,qua veterant emereri solet, uro coactus 'est Periarum castra tequi. Vidimus ejus ad amicum epistolam; qua queritur , fortunam suam omni destitutam solatio, ac tenui vectigali aegre sustentatam anno ru quadraginta peregrinationem.

53쪽

Interim nihil esse aequius, quam regem sibi dare aliquod perfugium senectutis suae, . cum ipsius praescripto tantum susteperit' iter , tamque diu sustinuerit. omnibus se voluptatibus privatum ; senem tot aerumnas subiiGse, ut jucundum quid Regi grae tificari posset. Praeterea per totos vimii annos non destitissehene mereri de Franciscq,ac V Iesia gente,cum aliis orationibus, tum praesertim tribus ad regem Angliae, suadentibus, ut Franciae regium nomen non amplius usurpet, aut ejus parteS repetaris

Mirari proinde , se penitus adeo destitui ab illo, , quo minimh d

beret. Resert tiam,ut nota quae sdam valde exercuerit tyrocinium

militiae sitae : filso scilicet ad Taurum montem exercitu, equo se,

aliisque ornamentis spoliatum , hin mediis nocte ad diem usque, inter tot fugientium millia, fugisse peditem, atque, ad stuporem omniuum , incolumem evasisse. Hujusmodi sunt, quae de itinerum , &paupertatis molestia, ipse in praedicta narrat epistola. A Gerben- . ' . sibus

54쪽

ad Pierium Appendix. 47fibus deinde pyratis captus, &in

Africo littore durissima carceris miseria adfectus , vix tandem munificentissimi Cardinalis Armeniaci liberalitate redemtus est. Tanti beneficii non imme'

mor, Romam ad Maecenatem illum, tanquam tutissimum portum, confugit. Ubi, dum ordia nandis ; quae longo tempore sparem congenerat, dies noctu sicontinuat, ardentissima febri correptus , diem supremum clausit. Ad rinfelicitatem posset accedere,quod,illomortuo, scrip Petro Belono, Caen'mano amanuensi , dc peregrinationis

Pen annos aliquot comite , fuserint sunepta, ac pro suis edita.

- Faciles Principum iras, & le- clemensvissima delicta 1erio plectentes, Marolin. animadvertere etiam licet in Ct mente Maroto; Hunc quippe Haticisci, Galliarum Regis, a Ia tantisperis delitas habuit, do

nec, mutath in odium benevolentia , exilio, i atque aliis adfligeret miseriis. ' Quem literatorum Infelicium numero apponi, haut a surdum arbitror quantumviRLatiis

55쪽

Latinae defuerint literae. Hoc enim Galliae praestitat, quUd, Cum ι ' illius tempor1s scriptores serm

ne uterentur tam imEuro, ut in

telligi vix possent; primusmeliorem , ac dilucidiorem loquendi viam sit ingressus. Atque ita,tanquam alter Atlantis nepos, rigidiores hominum cultus politiori voce formavita In poesi praeterea nemini secuodus; do Hrrasse ni mius poeta, quodJZortunae, huic plerumque hominum generi peculiari quadam invidiainfestae uae vitiam quoque sit expertus. Nam

eX torris, atque omnium egenus

Taurini apud Insubres, procula suorum aspectu, Evita excessit. la arvs Perturbatis ob religionem iii mone- Gallia rebus, mala sors, qui multus . . tos alios diris calamitatum nexi bus irretivit, una quoque involvit AEmarum Ranconetum. Fuit is humanioris literaturae, omnisque antiquitatis, seu sacrae, seu profanae, scientissimus, quique primos juris Romani sontes aperuit. P tria urbe Burdegata posthabita,

Parisios concessit; ubi Consiliarii prius,deinde aequissimi,&x sel-

56쪽

ad Pierium Appendix 49tissimi Praesidis officium exemcuit. Majori quidem nominis fama , quod certatim in eo eluce rent hinc Senatoria purpura, ii-linc humaniorum, & politiorum literarum splendor. Sed crescentem viri gloriam subvertit fati malignitas. Quippe sceleratoru- conjuratione criminis accusatus, in extremum capitis , fortunarsimque discrimen adductus est; nec purgandi se occasionem

praebuit festina mors. Ea res non insignem modo calamitatem intulit domui,atque opibus universiis ἰ sed eorum etiam jacturam, quae neque parari pretio, neque restitui possunt. Quaecumque enim aut Collegerat, aut in difficiliores Graecorum auctorum locos eruditissimh adnotarat, magno nominis detrimento fuere

dissipata. Ipse in Bastiliam arcem

conJectus, quod ex astrorum indicio jampridem eventurum prae sagierat, senex exquisito mortis genere obiit. Quantum poesi detrimenti in- Pereus fixit immatura mors Petri Fulvii Fuisius.

Pictonis, suarissimi, atque arst C tirum

57쪽

Carolus

sci cornelii Tolbitissimi poetae I Cujus viri poe mata, nisi periissent , ejusmodi

Censerentur, ut nulla temporum

injuria possent aboleri. Laudarete imprimis illius tragoediae; in quibus, magno adhibito judicio, se necam prudentissimh expresserat. Carissimus fuit doctis omnibus , qui Pictaviensem Acade miam frequentabant ; & prae reliquis acceptus Antonio Murem, dum in Samarthano doceret Gymnasio studiorum comiti, atque aemulo. Ιmo natum quandoque inter Fulvium, Muretum, Sc Joachimum Bellatum poeticum certamen , Salmonio Macrino judi-ce; qui ex tribus Epigrammatis Fulviano palmam attribuit. Sed praesecta cito nimium tantae ubertatis vena. Nam in prima dissidii Gallici procella, eXorto Augustoriti bacchantis vulgi i sauissimo tumultu, subitus paVor molliorem hominis animam facilli

saevientis Fortunae procellas fortissimo tulitanimo Iuris antiqui , dc Gallici, consultissimus, carolus Molinaeus. Quamvis

enim

58쪽

ad Pierium Appendis. s xenim ingruerent graves, magnae que 3 non potuerunt tamen de

1olido constantiae gradu dejicere, aut inhibere a legum municipalium interpretatione, Galliae, Germaniaeque, Iurisconsultum. Hic est,qui,initio Parmensis belli adversus Iulium Pontificem, publicato in edictum Henrici Secundi contra depravatam Curiae Romanae dispensandis sacerdotiis disciplinam commentario, gravis simam in offensionem incidit Cum enim ea scripsisset, quae ad tuendam Ecclesiae Gallicae libertatem pertinerent, a plerisque ita sunt accepta, quasi auctoritatem Pontificiam. videretur convellere. Exosus igitur omnibus, hanc indignam meritis suis gratiam a patria retulit, ut urbem, forum que relinquere, & solum vertere , cogeretur. EXul deinde voluntarius Germaniam petiit; ubi tanto principum omnium, civit tumque applause,exceptus est,ut propositis certatim praemiis, ad Iuris professionem ab illis invitaretur. Maximo quidem levita tis documento, cum post annos

59쪽

Petrvi

fa cornelii Τοllii aliquot,mutatis ob religionis dis sidium fautorum animis,indignissimh in vinculis haberetur; nec,nisi elusis custodibus, famuli indutus persona evaderet. Regis postea jussu in Galliam revocatUS, fortunam apud suos nihilo aequiorem persensit. Iterum quippe recrudescere malevolorum invidia; quorum circumventus insidiis, carceris molestiam ipsa in senectute subiit vir bonus, &s-PleX, quique patriae caritate suis praqu1m dici potest inflammareturo Sexagenario major dolore extinctus est, cum emendationem in religione, quam tantopere desiderabat, in licentiam, dc facti

nes versam, animadverteret.

Addam huic Senatorii ordinis, . eXcellentis ingenii, & in Philosophia, ac Mathematicis artibus,

virum versatissimum , Petrum Monraureum. Magnus etiam is Musaru alumnus versibus quam

que illa ludere, quibus neque suavius a quid, neque perfectius.

excogitari poterat. Civilium ne sotiorum,munerisque Senatorii,

antervalla quibuslibet studiis ele

60쪽

ad Pierium Appendis. 3 3gantissimh dispungere, atque ita 1emper aut forensibus actionibus, aut animum disciplinis eXercere. QMathesi vero addictiorem fuisse, scripta ejus in Euclidem, &li., brum quidemdecimum, a paucis

antea rentatum, manifesth declarant. Non tamen tot egregiae a

tes potuere possessorem, & cultorem sui, a calamitatum telis defendere. Sed ob religionis causesam bellis intestinis graviter ja- qatus, cum Sancerras ad Ligurim confugisset, Contracto similiter ex moerore morbo , animam

Deo reddidit Bibliotheca etiam . ejus, omnium librorum copia instructa, Mathematicis praesertim, re Graecis, illisque majorem par tem manuscriptis , atque ipsius studio emendatis, barbara ista immanitate direpta est. . Quot acerba Galliae funera, &-diros casus, objecit nuptiarum irale Parisiensium dies t Grassatum eo tempore pari furore in innoxios,atque immerentes: ipstasque in matresfamilias, ac virgineS nobiles, 3c generosas, plus quam barbaro more saevitum, est. Tot