Archaeologia biblica

31쪽

25 5. P I a n i t i e s. Loca plana, seu potius Valles, Pluribus nominibus distinguuntur, quorum discrepantia jam ac- Curate discerni nequit , id modo constat , , esse vallem, quae habet hyeme torrentem; 'a , m autem Vallem sine torrente; qua ratione ab his p P disserat, ignotum est, nisi forte sit vallis proinfundior , prout in Pa est vallis latior seu planities.

Valles has omnes enumerare non vacat, memoratu

prae ceteris digna est vallis Hinnom niarizi se . t l, .d moenia Ierosolymorum meridionalia, tum quia tuibum Iuda a tribu Benjamin separabat, JOS. I 8, I 6. 15. I S., tum etiam quia in aliqua ejus

Parte, Tho Pheth, et Reg. 23, 1ο- , - 'in A dduffo sic dicta, idolo Moholi Insantes concremabantur, a Reg. 16, 23. 21, 2O. Je T. 7, 31

Sylvae, Cemmemorantur JOS. II, I 5. 1 Sam. 14, 25. PS. 29, 9. 5O, IO. 83, 15 - 16.96, 12. Jes. IO, 34. 29, 17. 32, 25. Mich. 7, 14. Jer. 21, 14. EZech. 2Ο, 46- 47. Loca haec copioSadocent, minime fuisse necessarium, ut Hebraei, Sicut moderni regionis incolae , excrementis pecudum ad ignem uterentur, quod ipsum ex Ezech. 4, 35 Iuculenter liquet, Cons. De ut. 29, 1O II. Pro V, 26, 21. Je S. 27, II. 44, 12. 54, 16- Jer- 7, 16-l9. Sylvae, quae in Bibliis laudantur , sunt: I. Sylva cedrorum in monte Libano, cons.

32쪽

IV. Sylva Ephraim, quam Ephraimitae quidem

exscindero coeperunt, JoS. II, I5., Superfuit tamen adhucdum aetato Davidis, a Sam. 18, 6. 8. 17. I Paxa L I8, 4. Pars ejus fuisse videtur illa sylva ad ur-bum Bethel, quae a Reg. 2 , 24. memoratur. V. Sylva in finibus tribus Benjamin e Iuda, aductora Baala, quae inde etiam ρ ι 3p, urba sylvarum, dicta suit, Jos. I5, 9 - IO. 6O Je S. 26, Io. EZ r. 2, 15. Ne h. 7, 29 VI. Sylva charoth, et sylva Cho se

scha, admodum ampla, in tribu Iuda,

i Sam. 22, 5, 23, 14-26. VLL Fruticeta, quibus littora Iacua Μerom et

Gordanis ubique obsita sunt, nominu rΠ7l im,

celsitudo Iordanis, celebria, Zach. D, 3. Jerem. 12, 5. 49, 19. 5O , 44 VHI. Sylva Joardes trans Iordanem, a Ioseph. Fl. ἀο Beli. Jud. L. VII. c. 6. I. 5. commemorata, a Romanis excisa. Addatur Archa elogiae Germ. P. I. T. I. 24. P. 133-ΙX. Noc omittendae sunt sylvae in verticibus caumcli, et in declivi montis Thabor.

si nostra aetate sylvae in Palaestina sunt rariores, cogitandum est, non modo plures saltus ab Hebraeis ipsis ex.

33쪽

cisos, sed etiam ab hostibus per tot seculorum decursum vastalos suisse, ut mirandum minime sit, si ligna nune ignibus, etsi sub illo elimate non adeo frequentibus, non

sufficiunt, et exsiccata jumentorum excrementa in alimen, i tun ignis convertuntur.

an morantuΓ, Sunt tractus terrarum inculti duplicis soneris et alii enim sunt montosi, aquis minime Carentcs ; alii autem plani, arenis sterilibus obducti, in quibus sontes sunt rarissimi, et hi ipsi paucissimi aquam propinant potabilem , quae vix mofluens a Sitienti arena absorbetur. Germinant ridulaminus ΡaS sim lici bae illiberales, quae ovibus, eaΡxiS Ct cdme lis Parcum praebent pastum. Arenae caloribus Solis QTu Stae , et hinc levissimae , Ventorum turbinibuS, non SecuS AC maria, jactantur, jam hinc inde in montes accumulantur, qui alio orto turbine rursus dissipantur .et in alium locum transscrunt in olim in his eremis non deerant pauci hinc inde viculi et oppida Jos. 15, 61. 62. I Sam. 23, 19. 26. , quae jam aptato Hieronymi Prole g. Comment. in Amos. desiderabantur. .Deserta montosa Paulo melioriS Sunt indolis. Dcscrta in regione Hebraeorum , a locis, quihus confinia erant, sortita sunt nomina. Cel 'berrimum eSt magnum illud desertum, quod, teste Hieronymo Prolog in Comment. Amo S., a The coaurbe, quac Bethlehemo versus meridiem sex milliari-

hus Romanas si ἰ mili. Gexim.) distabat, inchoat, et

34쪽

f. 17. Deserta. per Arabiam desertam usque ad sinum Persicum protenditur, et denique in littore Euphratis vorsus sepolemtrionem ultra urbem Bir procurrit. Hic amplissimus terrarum tractus in Bibliis dicitur desertum

Judae, renn= 2 I, quia in tribu Iuda inchoat.

Jos. I9, 34. PS. 63, 1. Seqq. 2 Paral. 2o, 2o. Matth. 3, 1 - 14. 19. I. Marc. I, 4. IO. I JOh.1o, 39. Desertum En ge di. =-ia est ad littus occidentale maris mortui, et desertum conterminum Ziph, et i; utrumque montes . habet praealtos et mulistas sp eus. Magis ad austrum est desertum Maon,

illa montium juga , quac in oni cm Olivarum ab uΥbo dorichunte disteminant. DessΡtiam Notha VE n , ars esse VidetuP montium Ephraim , qui, testo reseptiri Flavio, Versus regionem Jordanis glabri et aspexi, fiant, Jos. 18, 12.

g. 18. Jordanes, lacus: Merom et

Genne Sareth. Fluvius, maiorem aquarum molem Vehens, est unicus Jordanes, m , qui, prout sub leuarcha Philippo detectum fuit, ex lacu Phiala, adtradicem Antilibant Oritur, et emensis primum meatu fiubteris Taneo tribus milliaribus Germanicis, ad Pan eadem scuCacsaream Philippi, cum ingenti strepitu e terra erumpit, Joseph de D. J. L. I. c. vi. g. 3. L. III.

35쪽

f. 18. Jordanes, lacus Merom et Genesareth. 29 g. IO. l. 7. Tribus rursus emensis miliaribus Germanicis , aquis complet lacum Merom seu Samochoniti

Lacus Merom tempore Vernali, quo aqua esu altissima, 6o stadia longus, et 3o stadia latus est, PaludeS Vero usque Daphnen extenduntur, unde JO danes minor egreditur, Joseph. de B. J. L. IV. c. I. I, Aestato Vero non est nisi palus, et solum ejus Partim Oryga conseritur, maxima Vero Parte fruticetis contectum est, quae feris latibula praebent, Io.soph. Arch. L. XIII. c. I o. g. 7. E lacri Merom o essus JOxdanes , TurSuS tΓia milliaria Germanica conficit, et ingredituu mare Gennesareth, n= , quod etiam mare Galilaeae et mare Tiberiadis dicitur. Hic lacus, s mili. Germ. Iongus, et uno milliari latus, aqua clara et dulci repletus est, atque ingentem alit piscium copiam, Strabo p. 714. Littora fere collibus et montibus frugiferis obsita sunt, ex quibus plures rivi descen

dunt.

E lacu Gennesareth Iordanes egredituP 15o usque 2oo pedes latus, et 7 Pedes altus, atque multis anfractibus percurrit planitiem , quae ab ipso hoc fluviol p, regio Iordanis, denominatur. Ex plaga occidentali quinque recipit non satis nota flumina, ex Orientali vero plaga influunt: 1. Iabboli, pia': 2. Jaea ex , , flumen ignotum; 3. R' Pit, et 4. VCPSuS auStrum torrens acaci/rum, , r, a Valle cognomine ita dictus.

36쪽

so A i8. Jordanes, lacus Merom et Gennesareth. Jordanes Originem suam perpetuis Antilibani nivibus debet; quare tempore mesSis, quae altero Apri-1is dimidio incipit, liquefactis caloro nivibus Antilibani, intumescit, rapidius sertur, et Superiorem quoque alveum complet, ut omnibus littoribus plenus fluat, do S. S, II. 4, 18. J DP. 49, 19. I Paral. IV, 14- 15. Sirac II. 24 , 26. Nam fluvio alvens circa Jerichunte', de quo loco loquimur, Est duplex, alter inferior ordinarius, 35 ulnas vel ro aut So Pedes latus, in quo profundior decurrit per annum 1luvius, Io Vel 12 pedes altus, ut a ripa ad aquas 4 vel 5 pedes sint intermedii; alter vero alvous Superior pro diVer- Sitate locorum jam 2OO, jam 6oo orgiis latus, qui initio

aestatis, ut mox diximus aquis intumescentibus com Pletur. Per egrinatores Vel ante, vel post hoc teni- PuS JOrdanem inViserunt; quare de hoc quidem 1luviai incremento nihil referunt, Mirixe tamen Hei se L. P. II 9. te Statur, Se dePrehendisse littora seu alveum Superiorem adhue madentzm Ot lubricum. Sunt ta-anen non pauci, qui Cen Serit, ilii tum ex CaVasse pro- , fundiorem alveum, ut jam nunc littoxa ordinavia nun-

quam egrediatur.

S. 19. Mare mortuum.

Cupat planitiem illam Siddim , in qua olim ut bos Sodoma , Gomorrho, Adma , Zeb 0im et Zoar Silae oratit, .

37쪽

9. 19. Mare mortuum. SI

Gen. I 8, 2o. I9, 24. seqq. Joel 2, 2O. Zach. 14, 8. Quum Jordanos hoc loco, jam ante celebrem illam hujus planitiei subversionem, exoneraret ingentem Tim aquarum, quae, in rivos deductae, solum foecundabant: lacum jam illo antiquiori aevo subtex-raneum adfuisse , neceSSe est, cinni. Gen. 14, 3. erat autem tectus erusta terrestri, Asphalto, n,

et a

sustentata, quod, e fundo lacus emergens, tot seculo rum curSu aggregatum fuerat, prout et usque in ho-Hiernum diem saepe e fundo lacus in superficiem sequarum emergit, et disruptum, foetentos Vaporum bes in acrem spargit, consae S. 34, 9 - IO. SRΡ.aO, 7. Juda 7.; unde lacus nomen Asphaltites adeptus cst. Id ita se habuisse, liquet ex Gon. 14, O. , ubi coς εν παροδω memorantur mulii in hac Pl Ritie putei, per quos asphalium seu bitumen ex Suh-

erraneis aquis DenetraVexat. Hoc demum bitumcn , fulminibus incensum, conflagravit, ut terestris coris tex, sustentaculo Spoliatus, in occultatas sub eo a

quas subsideret, et lacus conspicuus ΡPOdiret, Gen. 9 , 24. Lacus, ab aquilone in austrum 14 , et ab oco in in ortum, in amplissima latitudine, si militarium Germanicorum esse dicitur; sexto autem littoris videtur esse Versus Occidentem concava. Aquae Paucoquidem alumine, tanto autem sale impraegnatao sunt, quantum aquae capere possunt; hinc descendit no

34, 12. De ut. S. 17, JO1, 3, 17. 22, 3ἰ a5, 2, 8. 18, 19. EZech. 47, 3IO. quia Vero eadem de caussa

38쪽

so 2. a 9. Mare moriunm. aquae hae nihil vivum alunt, lacus dicitur quoque mare mortuum. Quaecunque his aquis immerguntur, demum extracta, Salis crusta Obducuntur, quod e daveri uxoris Loth contigerit, niSi Gen. i9, 26. SaΡ.1o, p. de solo monumento, ex cruStis Salis congesto, sermo Sit.

Littora montosa sunt, excepta Occidentali plaga in septemtrione , ubi solum planum, sale impraegnatum, Sterile, exustum et cineribus contectum e St, unde mos, loca Vastata Sale conspergendi,' explicandus esset, nisi aeque ex aliis vallibus salinarum, quae in oriente sunt permultae , Oxplicari ΡOSset, De ut. 29, 22. Ju d. 0, Q. P S. ID, 4. In hac Planitie, cre Cit Solanum melangenae, , quod Qtiam dicitui

mae, qu3e, botri Venenati, etrii 'la n ῬA uvae amarae, dicuntur, PulcTactquidem exteriori forma , inlevius Vero'COPPuΡtae, et in cineres Solutae sunt, De ut. 32, 32. PNOV. II, I P. Mich. 7, 4. Sa P. 1 O, 7. Vernuli tempore, quo JOrdanes Viajorem aquae molem adsert, lacus intumescit ;

quare in littore foveae, rQΣ , cxcavantur, in

quibus aquae, decrescente lacu, Stagnant, in Vapores abeunt, et CruStam salis Telinquunt, quo Sale universa regio utitur, Zeph. 2, 9. EZUCh. 47, II. qui alii in mare mortuum se exonerant fluvii

in valle cognomine, Jerosolyma inter et montem olivarum , Qxitur, nec o quas habet nisi hyeme; primum

39쪽

quidem in austrum, deinceps Vero VersuS Oi tum per praerupta saxa deserti Engedi, in quo quibusdam mont in mis auget uir, descendit in mare morturim; IΙ. in exti emitate australi influit Saphia vol Saphria,suvius haudquaquam exiguus; III. ex Plaga orientali, fere in medio, ostium est torrentis Z e P e d, et paulisper Versus aquilonem IV. Ostium torrentis AI non , , qui in Vallibus montium Giload, ex pluribus solatibus Vel vivis oritur, ΡΥimum Versus ausivum docurrit, deinde in Occidentem Vertitur, ut cum mari mortuo, Jordane et Jabbolio poniti sulam formet. Alveus hujus fluvii non exigui, ab o1 tu Gaditas Lubenitasque ab Ammonitis, at que ab austro Bumhenitas a Moabitis dirimebat, ut supra diximus.

3. uo. Alia flumina.

Peliqui Divi ot totientes celebriores sunt: Ι. Belus, ab antiquissima inventione Vitri celebi is, ot J.inc Vitri Schichor diutus est. Ocitur in montilaus tu bus Ascheir, et post cursum 25o passuum geometricoΓum, ad austrum Ptolemaidis Dave influit. II. I ischon, , ex aquilona1ibus montis Thabor radicibus, quibus cum sic dicto parvo Vermo II cohaeret, ortus, in fluo mox braclita dividitur; nam ' Iuni uin ex his montibus subsidentium Ρars mitior fluit versus ortum Ρου vallem Iigveel in lacum Gen-

riesareth; major autem l ars decurrit per Vallem Iigre ei in occasum, et pluribus rivis aucta, peties Carmelum in mare es runditur, atque hoc fluvii brachium diceba-

40쪽

f. xo.' Alia flumina. xur aqua Megiddo, irim', et clim tribum Issachara tribu Zebulon disterminabat.

III. Torrens arundineti, non , a, bye

me duntaxat aquas fert, ct suo cursu ab ortu inioccasum olim tribum Ephraim a tribu Manasse dirime bat, do S. 17, 8 - 9. Ostium in mare mediterraneumi est ad austaeum Caesareae. IV. Torrens botri, ex monti bus Juda ortus, et ad Ascalonem mare mediterra neum intranS , idem esse videtur cum torrente S O T e liti, Vel saltem ambae valles, hyemalem xivumialentes, cohaerent, cium. 13, 24. J u d. I 6, 4. LI.

V. Torrens Besor, ral a , , qui .ad Gazam

inare influit, non Videtur esse, prout in Arcliaeol. Germ. Q. I. T. I. g. 28. Ρ. 149. Scripsi, idem, qui Gem. 26, 18. 18 et 1 Sam. SO, 9 - 1O. II. Vallem Gerat. permeasse TefertuΓ, Cons. Gen. 26, 17.

Observatu dignum est, significare flumen vel torren litem, sive aestate fluat, Sive desciat; autem suuturi:

magnum, et si cum articulo, , usurpetur, ser t

Euphratem designHIE.

g. ai. Tempestas Palae Stinae.

Coeli status, seu tempestas Palaestinae pro diversitate locorum quidem diversa, sub hoc tamen climate generatim non adeo mutabilis ost, ut in nostri regionibus, sed multo magis sibi constat. Variationem ad sex anni Orientalis partes, quae jam Gen. 822. Occurrunt, et in lingua adhuedum Arabica celo.