장음표시 사용
121쪽
finis, linies . 8e terminus, illam disterminans ab Italia ,
tutic ita dicta : id est ab illa Italiae parte , qtiae immediate administrabatur a Republica Romanorum ao) . Quibus ita se habentibus, jam patet, quod etiam Caesena contenta erat intra limites provinciae Galliae Cisalpinae, subordinatae regimini Iulii Caesaris. Quem , eodem decennio decurrente, per nonnulla intervalla tem poris ibi constitisse novimus, occasone, de qua Sigonius: Cum fines GaIliae Cispadanae fuerint d maris ero bico, ab is ro Armis cte.fastum es , ut Cae r eum Gaia iam 'sponsule obtineret, mosi Ravennam, mori Lucam, ut in extrema Provinciae suae oppida sentitarit a i ) .
Veniens ergo Ravennam Caesar, proximam quoque ad ventabat Caesenam : & hie quandoque moram secine, antiqua monumenta nostrae civitatis enunciant.
s Ac inter caetera reserunt, quod Caesenam in illa fatali divisione factionum Marii, & Syllae, quae totum pene orbem Romanum concusserunt)sequentem conatus Marii, sequaces Sylle caedibus, & vastationibus affecerunt aa . Caesar vero eam restaurari curavit,ac inter alia constres fecit viam illam tunc suburbium θ quae ab ejus nomine -- striana olim vocabatur, & deinde nomen assumpst, reti netque adhuc, Melesiae novae, ob amplam Eeclesiam ibidem a Fratribus ordinis Praedicatorum, in honorem S. Petri Martiris excitatam, in loco , ubi erat parochialis S. Basi-tri. Α' quo etiam Caesare tradunt, urbem nostram primbappellatam fuisse Curram Camenam cas): atque ipsi magnam quoque indidit famam, quando Rubiconem trajecit. Η unc ergo principem eadem urbs experta est benevolum z& ideo hic nos adponimus illius imaginem.
122쪽
9 Quoad tempora , quibus imperavit Augustus; nihil peculiare habemus , quod pertineat ad Caesenam : attamen abs re non erit hic proponere ponderandam Inscriptionem antiquam, sub hujusmodi verbis conceptam.
Hunc lapidem refert quoque Ianus Gruterus, uti desunt-ptum ex aede S.Spiritus Iaderae 24 . Sub tali tamen discrimine , quod ubi nos legimus Herodis , ille ponit Haeredes.
Melio ,- eamen videtur nostra lectio . qnandoquidem inve-γiuina ilitudine non caret, quod Rogatus reliqtae Θit haeredem cum suis filio, & nepte , Severinum ciantibertum , & Dium libertum . Praeterea si marmor diceret, haerede.
Dius esset libertus Rogati, & sic libertus liberti : quod equidem contingere potuit l, sed an re vera contigerit, hoc est quod in dubium revocatur. Io Utcumque autem sit hac de re,antiquum Chronicon manu scriptum, quod istam refert Inscriptionem, tradit, illam extitisse insertam magnae Turri Apuli Caesenae, quae olim erecta erat in civitate nostra, intra illam partem, quae dicitur Ia Agurata,juxta veterem Arcem: dc multis ab hinc saeculis ad terram dejecta fuit: Quodque tunc ipsemet Inscriptio translata fuit Ravennam a s . Et cum reperiri uno, vel alio in loco antiquos lapides, ex multis causis, & casibus potuerit evenisse s χε d t, non erit a possibilitate alienum censere, quod noster lapis sicut prius Caesena Ravennam; sic de Ravenna Iaderam fuerit secunda vice traductus .
123쪽
Illius vero sensus est iste: Rogato Areusti Liberto, Tabularirio Cypri, Faustus Silvanus filius, ta Felieissima neptis , G
Severinus Conlibertus, Dius, Libertus Herodis, vel secundum Gruterum, haeredesJ faciendum eurarunt. II Hac eadem aetate vixit Ascaenas, vir inclytus inter Romanos, ordinis equestris, illustri ortus familia Cilniana, imo & regio sanguine propagatus, testibus Propertio , & Horatio : fautorque munificentissimus virorum , literarum studiis addidiorum: charissimus denique Augusto: intantum , ut cum hic quandoque dubius haesitaret, num Imperium Romanae Reipublicae resignaret, an vero pergeret in ejusdem retentione; istam secundam partem elegerit, consiliis annuens Mecae natis: de quo plura legere est in ejus vita J . Eximius, inquam , iste vir vino delectabatur , quod Caesena producit : eo usque illud commendans , ut ab ipsius nomine, vina nostri territorii, vina Asesnatica meruerint appellari cΣ ) . Si cui placet ipsius- mei Meernatis effigiem intueri; en illam desumptam ex Promptuario antiquorαin Σ8 . ix Per haec eadem tempora coaluit celeberrima illata. pactio , seu confederatio, quae dicta fuit Romanus Trium-s 2ς 3: constans ex Octaviano, Marco Antonio, & M.AEmilio Lepido . Qui anno V.C. γ II die 27. Novembris , se se junctis animis, de viribus associarunt in insula fluminis Labini, Bononiam inter, de Mutinam decurre tis , ut sibi universum trifariam distribuerent Romanum Imperium, & omnia pro eorum arbitrio moderarentur Laod.Eram articuli ejusdem Triumviratus summatim sum
124쪽
mi , I. quod Marcus Antonius Graeciae,atque Asiae: Lepudus Africae : octavianus Italiae, Galliae, Hispaniae , Germaniae , atque Illyrico dominarentur. II. Quod proscriptioni, adeoq; morti traderentur praecipui cives Romani, qlii publicae libertatis tutiores erant, & potentiae horum trium paciscentium adversarii: Unde tercentum Quirites ordinis Senatorii, & mille caetus Equestris, interierunt. III. Quod quilibet horum trium vicissim dimitteret ultioni alterius unum ex propriis agnatis , intimisve benevolis , qui esset odiosus alicui ex ipsismet Triumviris. Et hoc modo M. Antonius Lucium Caesarem patruum suum furori Lepidi: Le- , sepidus Paulum fratrem suum vehementiae Octaviani : Octavianus rabiei M. Antonii Ciceronem dimisit, quem paren- Comoegi Motem suum erat solitus appellare 3i . I3 At non perseveravit idem Triumviratus nisi brevi tempore: nimirum donec orta inter Octavianum , ct Lepidum sarsimultate, prior posteriorem armis praevalens debellavit,
anno V.C. 718., & prius Circejos relegavit s 32 J : deinde
Romam redire permisit, victurum forma privata , &functurum ethnico sacerdotio. Postmodum idem Oictavianus, alio quinquennio praetergi esso, tam virtute, quam sortuna bellica profligavit Marcum quoque Antonium praelio memorabili ad Actium , anno V. C. 723. die 2. Decembr. &sic denique totius Oibis Romani, & universae Imperialis sNIFistere. dominationis , atque potentiae, unicus, & solus factus est
arbiter ipsemet octavianus , dictus Augustus. 33
I4 Hos autem Triumviros , Mutina redeuntes Romam , post praefatum faedus initum inter ipsos, quandoque simul constitisse apud Caesenam: ibique quo rumdam Civium
Romanorum proscriptionem sub deliberatione positam decrevisse, memorat antiquistinium Chronicon ut bis no- serae . Forteque ibi constiterunt, ut super exitu gravistimarum illarum rerum, quas aggrediebantur, Oraculi mi
consulerent Iovis Osirit, de quo superius dictum est D 34 d.
Certe Octavianus in hisce futuris coni: ngent: bus peracrutandis, curiosius, an religiosius nescias, ad . n. reuin se p.
125쪽
tefecit acclinem . Nam & per Thraciam quandoque ducens exercitum, in Liberi patris luco barbara caeremonia, desas I S. to a. consuluit, prout refert Suetonius . in Octob. e.ς Is obeunti Augusto successit in Imperio Tiberius; quo dominante nihil nobis occurrit specifice referendum, quod concernat Caesenam i, nisi a Caesare Brisso inter patria s-a c seri monumentR commemorari hanc Inscriptionem. as)
AGRIPPINAE M. ACRIPPAE F. DIVI AUGUSTI NEPTIS UXORIS GERMANICI CAESARIS l MATRIS C. CAESARIS AUG. GERMANICI PRINCIPIS.
Hanc eamdem Inscriptionem Lin eo tantum diversam ,s 3 I Getiter. quod praesesert verbum, ) interuit Gi uterus suae la-Jccrin f*37 pidum collectioni, velut existentem Romae in area Capito- '' lina a ). Quo an translata fuerit Caesenam , vel e converso Τ, aut aliter quomodo resilia se habeat, nemo tuto poterit
divinare .is Plane constat,quod Inscriptio loquitur de Agrippina seniore filia Marci Agrippe Vipsanii, & Juliet natς ex Augusto uxore Germanici, cum quo peperit Drusum, & Nerone ita: nec non Ca umCaligulana, qui fuit postmoduni Imper tor: & Agrippinam juniorem , matrem alterius Neronis itiust. Lb. I. a. dem Imperatoris : adhuc & Drusillam , Liviam, seu Livd
distis Idipιν quam, seirior, qua tuum ambitione, tantum fuit castitate Agrippiηρ- notabilis 39 . At odium adeo atrox Tiberii Imperatoris incurrit ; ut ei nec viventi, neque defunctae Caesar idem pepercerit. Nam variis calumniis Oppressam in insulam Ρandatariam relegavit ipsam una cum filiis Druso , & Nerone , quos ambos fecit interimi: & matrem eorum gravissime fustibus caedi: quae denique nigrore occubuit, refu
126쪽
tans alimenta sumere, ne in vita diutius permaneret. Post obitum tandem diem illius nativitatis inter infandos com
putari Tiberius ipse decrevit o J .
t 7 Nerone imperante soruit Cesenas eximius citharaedus , permanens Romae I b. Citharaedus Golim'. inquam , non citharista: Differunt enim hi duo inter se : Izz e. , nam cithar dus est qui musiciae simul profestar est, & citha- ηαι. semesrae lusor . Citharista vero qui cantus musici expers , solum citharam pulsat 42). Ut musicus ergo simul, & citharaedus Narcissus apprime clarus fuit Imperatori Neroni U Latiη. V. G- qui tantopere musicae modulationis exercitio delectabatur; lis ut totus esset ad cantum: qui plumbea lamina sibi pectus muniebat, ut dulciorem vocis ederet sonum: qui moriens βη. M.A. DI. denique conquerebatur, quod in se musicum incompa- 'S-rabilem perderet Roma, exclamans, Galis 'artifex pr.
ro b. De ipso autem Narcita vide latius in nostris Diatribis Caesenatibus.18 Post Neronem imperavit Galba : qui orbi Romano
statim placuis,sathnque displicuit Ge. dignus Imperio nisi
imperosset , ut ait quidam 4O. Chronicon inanu scriptum s437 Fusi rei Caesenae memorat, hunc Principem favoribus praeciaris Fosc. IImor. persecutum fuisse Urbem nostram, eamque beneficiis aste-cisse, privilegiis decorasse, ac pluribus Caesenatibus digni tates militares, & civiles liberaliter contulisse 46 . s sa CDοηιe. nam autem fuerint haec privilegia, & beneficia; quinam , Ccbes. Caesenates, ab ipso dignitatibus aucti; usque modo nondum invenimus. Antiquitas fortassis cuncta corripiens, haec omnia quoque dispersit, & in oblivionis latebris sepelivit. Satest nihilominus eadem meruisse: interimque ad grati animi monumentum hanc exhibemus formam illius vultus.
127쪽
ly Addit & idem Chronicon , quod Sylvius Otho, cum armis assumptis contra Vitellium properaret, de Imperio disputaturus judice bello ; aliquanto constitit apud Caesenam : ubi ad Jovis Osirii templum , in Spatiani clivo locatum, de quo superius dictum est J, ethnica summstitione processit: consuluitque simulacrum illud, num incongressu cum hoste, victor, an victus futurus esset: a quo responsi ambigui technis de obtinenda victoria delusus fuit; ciam in certamine succubuertis 48 ). Nam agmina Vitellii ab Othone ipso bis victa, novissime vicerunt eundem apud Cremonam 49 . Qui jam spe praevalendi denique destitutus, nonagesimo quinto Imperii die proprio sibi larro intulit mortem L so J. En aspectus othonis.
ao Solebant oracula Gentilium suis ambagibus, desallacis saepe saepius decipere consulentes. Namque vel ob verborum amphibologiam,vel ob aequivocam construetionem sermonis, vel ob ejusdem interpune ionem diverso insitu locabilem , aut alio denique dolo, tale responsum dabant,quod & a stirmandi simul,d c negandi vim haberet: ac quocumque modo sequeretur eventus, veritatis aliqualem posset speciem praeseserresco. Prout contigit illi, cui responsum aenigmatice se fuit. tὰ eida Z anos Piu-cere posse s ad . Ac alteri , quem decepit oraculum hisce Veibis propter deficientiam interpunctionis implexis: Disredibis non morieris in bello. Qui plura de Oraculis desiderat, consulat Alexandrum ab Alexandro cum annotationi
128쪽
De Caesena sub Imperatoribus Ethnicis, a Nerua Coc o usque ad Dio
cletianum .sUMMARIUM., Dotatur is Nerua Imperium, adeptus es Traj nus. Cui taeserater cum aliis erexerunt epitaphium.1 Dpis impressum igitur Epitaphium idem n ano Q- fari direuum, apud plures Aumres.s Ditisi dati sesari Trojano in hae Inferiptione, veri
4 An eo reant anni Tribuneiae potesatis; G Imperii , ac numerus Consulatus f Senatus Triano dedit epithetum optimi. Tret Viae ab ejus nomine dictae Iuni Trajunales.s Via Flaminia R-a ducent Arimirium: quo, G quam donam ecindita fuerit aEmilia Uia ab Arimino ad Bacentiam producta , inde ad Aquileiam : abusive eonfunditur eum Haminia. 8 Ramus inmitiae senat ad Venetos: G hce perosimiliteres Via Trionalis, de qua hie agitur. y Hujusmodi Iniae oratores deputabantur a Caesenati bus, Ravennatibus, ae Cerviensibur: est. eur Io Trajani tempore Legio decima morabatur apud Caesenam : plures . Caesenates pro Imperio militarunt. II Imperatores ethnici,quo sensu dicerentur Pii. Antoninus plurier Caesenam appellat civitatem .ia Balneum Aurelianum eonditum ciassenae tempore Marci
Aurelii philosophi Imperatoris.
129쪽
r 3 Variae sterseeutiones Imperatorum usq; ad Diocletianum Chrisianos asixerunt.
14 Gibus furentibus multi Caesenates fortitΘr pro Christi
marorium subierunt. i ost duodecim primos Caesares extinctos in Do- naitiano, Imperium adeptus est Nerua Coce;us vir justus, & prudens : at gravis nimium aetate . Qui propterea brevi tempore praefuit, & parum excessit mensem sexto decimum Imperiali purpura decoratus i . Hic haud longe ante obitum transfudit Principatum in Ulpium Trajanum , quem velut strenuum, & prudentem, postpositis propriis consanguineis , sibi adoptavit in filium, &succetarem in dignitate, ac taesarem declaravit Γ Σ J . De ipso autem Trajano Imperium obtinente, habemus Epitaphium , in illius honorem eremim, commemorans Cae- senates , una cum adiacentibus Ravennatibus, & Cervianis. Cujus Epitaphii nobis exemplar primo contulit M latesta Strinatus Caesenas , vir pius, eruditus, ct rei lapidane studiosus; qui optima de se fama relicta, obiit Romae anno I 72o. & sepultus fuit in Ecclesia Salvatoris in Undula tamquam reperti , ut inquiebat, Romae, inter ruinas Fori Trajani. a Deinde illud invenimus typis impressum apud Fesdinandum Ughellium s 3 Jc nec non penes Auctorem dis. sertationis de Rubicone antiquo, publici juris factae sub nomine Τerentiani Ubicolae 4 . Nec fortasse deerunt alii quoque relatores ipsiusmet Inscriptionis conceptae sub istis
130쪽
CUR. VIAR. TRA FLAM. . . . D. D. Cujus sensus est iste: Imperatori Gesari Neruae. Traiano Daciso, Germanico, Arthico, Ant ei Maximo, Tribuniciae potesatis anno decimo octavo , Imperii septimo, Consulatu Sexto , Putri Putrix , Optimo Prine, i , Ravennates , Cere-viani, tamenates, Curatores morum Trajanalis ,-Fuminis dedicarunt. 3 In hac inscriptione veritati nititur nomen Nervae attributum Trajano, qui proculdubio ab ejus praecedesbre, ac patre sit nilis nominis , a quo in filium fuerat adoptatus , Nerua passim consueverat appellari: ut ex innumeris lapidibus eidem e rei his , apud Antiquarios innotescit. Nituntur veritati quoque tituli eidem adscripti, Dacilai, Germani- ei. Arahici s): namque ita denominatus fuit a populis Dacis, Germanis, & Parthicis per eum Romano Imperio subjugatis: Qua de re alibi dictum est C 6 . Titulum quoque Patris Patriae obtinuit, uti notare est in Epitaphiis Gru-terianis eidem Principi inscriptis. 4 Quo vero ad annos Tribuniciae potestatis, & Imperii,
atque ad numerum Consulatuum,an omnia exacte cohaereant ; vel aliquod in eis mendum irrepserit, a lapide originali discordans, propter ignaviam, seu oscitantiam transcriptorum; nihil certi statui posse videtur . Praesertim cum ex multis Epitaphiis huic Principi erectis, & per Antiquarios recensitis, difficile sit praedictorum annorum in collatione simul facta ipsorum lapidum conformitatem totaliter