장음표시 사용
101쪽
rr Cujus tenor est iste e TDis Manibus Cassa Fonteio Spuriano, Fonthur Disvsus , O Aurunceja Flora fecerunt,'sibi, Psieri uetuorum. Idest , Fontejus Dionysius pater , una cum Aurunceja Flora illius uxore, set runt sepulchrum cum hac adposita Inscriptione,Cajo Spuriano ipsorum filio praedesuncto : nec non sibi, posterisque suis. Idiotice , minusque proprie, dictum est lysuorum , profuit, vel eorum. Subditurque separatim literis minoistibus distichooe expressivum' a iactionis parentum in filium sibi morte subtractum. Cum enim displaceat hominibus pati, gravia sunt, & amittere qus grata , binis illis earininibus innuitur, sepultum ibi esse filium, cujus sestina mo te , parentes non habuerunt maIum ullum gravius, nec bonum ullum brevius, quod illis potuerit advenire. t 8 Aliam Inscriptionem recenset Cssar Brissus in sua relatione civitatis Caesenae ad Clementem Papam VIII inde transeuntem : aitque , lapidem hunc glate sua extitisse in Ecclesia Cathedrali, pavimento illius insertum , prope Altare Visitationis Beatae Virginis, bc sic loquentem 36 .
IUNIA TULLIA V. F. SIBI ET IUNIO NEPOTI CONIUGI ET FILIIS
SI QUIS HANC ARCAM APERUERIT DABIT
102쪽
tnomen mariti)-suis. Hoc monumentum haeredemno equitur. Si quis hane arcam aperuerit, dabit seu peribi vet) in eo GeffEsertia numero sxaginta . Istud sepulchrima suit ex illorum specie , quae dicebantur similiaria , seu gentilitia , nec faciebant trans tum ad haeredes extraneos . Qua de re Iacobus Gutherus agit , de Iure o Manium 37)- Hocque in epitaphio paena praescribitur, qua nauictari deberent violatores illius , in sexagint sestertiis fisco applicandis. indictio mulctae subeundae frequens legitur in memoriis sepulchralibus. aio Difficultas est , cuinam fisco paenae comminata persolvi deberet Nam abbreviata illa vox CAE S. tam significare apta est Caesena, veI Casenati , quam C 1πι. Et equidem quoniam Caesina, Reipublicae Rinnane tempore prius Colonia , inde Municipium erat, ut supra probatum ust : adeoque propriis legibus municipalibus vivebat; exeonsequenti fiscum quoque proprium obtinebat , cui pos sent mule ae applicari. Porro plenam pendendam cuidam Coloniae , a praevaricatoribus interdicti, marmore in
funereo denotati ; reperire est apud praefatum Gutbe-xum 38 . Cumque lapis, de quo hic sermo est , apud Cae. senam consisteret; pro rato, seu admodum verisimili hahendum est, quod mulcta in eo contenta, exhibenda esset fisco ejusdem Civitatis. Verum si quis probaretdy CAES. in hoc loco significare fiscum Caesaris ; tune ista Inscriptio pertineret ad temporx succedentia, in quibus post oppresesam Rempublicam Romanam, jam Caesares Imperabant-ar Tertia Inscriptio itidem habetur apud Gruierum 39 : Et eam quoque ad mox indicata vetusta tempora pertinere censemus
103쪽
plente verbum subintellectuin . Proprie Sareophagur lapidem significat, in quo corpora defunctorum eondita in-s 4r a fa o. os consumuntur a P . Forth conditorum Ca, O tem d. β' Fufeio praeparatum erat ex hoc lapide. Tamen quia transitate Sarcophagus etiam liVifieat omnem loculum sepul- 4ir Mirata, chralem i); Inscriptio intelligi potest smplieiter de conditorio quocumque, monumento, aut loco, in quo post mortem Fuficii reponendum esset ejus cadaver . Quae tamen vera sunt, nisi ultimae vosis literae sint praeposteratae rac loco SARC. debeant dicere SACR. . Tunc enim signia fiearent Merum: indicantes Inscriptionem, sive monumen. tum illud ethnico more fuisse consecratum Cois Fuscio m. Ieni , sive illius memoriae. as Ilis addimus Laterculum fictilem repertum nuper in villi S. Martini in Bagnoto , & continentem haec verba
Idest eorpus , vel tumulus , aut locuIus Publii Ratin Cari Liberti. Etiam libertis uamque Inscriptiones publicae erigebantur,ut passim legitur in thesauro lapidario Grut viano. Nec obest,quod hie adsit Praenomen Publii: Quippe Liberti quoque poterant uti praenomine apud populos, urbes , ει gentP Quiritibus sibjectas , atque Romano moremventes.
104쪽
De Sacris, & Religione Caesenatum sub
temporibus Ethnicorum. SUMMARIUM:
v natio fuit absque Religione. Ethnicsibi maLui proponebant Deos colendos. a numnam Deos venerarentur senatra, tempore , quε vigebat Gentilitas 3 Liberum Patrem colebant , ides Baechum , qui varii denominationibus vocabatur. 6 Hoc Numen praeerat vineis, O vino: quibus cui is abundarent Camenates, illum venerabantur .s Aderat Ibidem Templum Pietatis . Memoretur sacra aedes Deiparae de Monte.
6 Templum Pietatis erat in este Garampeo. E E finam nise Collis, σ Uia ejusdem nominis. ν cur Camenates euuum Ethnicum adbiberent deitatImemoratae Pietatis r8 Erat Roma templum Aesatis in foro olitorior quos quanam occasione fuerit exeitatum 9 Kalendis Maii ostierebantur quoque Farrificia Minervet Suariae , dicto is eoue Garam . .
105쪽
unoni, Cereri altas numinibus. is Apud Caesenam Minerva dicebatur Suaria , d tribas ei litatis, pos ritus ambarvalem, di amburbialem .i 6 colu Spatiano inerat fanum Iovis Osirit , qui reddebat Oroeula, sebantque illiseri u , ct ludi .i Innuuntur antiquae Inscripσιonerpostae in iso colle: aes anter una erecta P. Crassinio. 18 Cur idem eoliis Mearetur Mon acer, ct Sallus Spatiani ὶ Asiaque de uis .
is Cujussam e et formae Pupiter Osirim Caesenatum;
ignoratur: quorumdam aliorum locorum,scitur.
ao O is quia rei agrariapraesident,otegetumfrugifere ensebatur; ideo . CVenatibus eolebatur. dii Fabius Maximus Mareritas ct Flaminius C . Heuuam, ct solis opima exhibuerunt. et a Varia Oracuis memorantur, fus dabant responsa : ut plurimum verbir, velis sensu ambiguo. aa Paulus,seu Publius a uiui , ct cibo Imperator or eulum poposcerunt d Iove Osirio apud Caesenam .a sacrificia , oraculo , ἰώδει, σύ hoc numen pertinenter
Chrsiana es abolevit. I π TItam religione eonstare, eensuit Plinius D) Et
V usque ad nostra tempora non fuit ulla natio , vel populus ita serox , & barbarus, Omnique humano cultu, &sociali commercio aliorum hominum destitutus , qui Numen aliquod non sibi proposuefit adorandum. Quinimo Ethnici non unum , sed multos Deos colebant: & magnam sibi sidebantur assumpsisse religionem, quia nullam respue-banis talem s). Tot sanE,aetales,quot,& quales volabant,etiam stupidos, ridiculos, & pudendos deos pro libitusibi vana superstitione fingebant: in tantum , atque tam ingenti numero, ut major exutum populus etiam , quam ho minum intelligisset I).Caesenates igitur tempore Paganorum , Italicis imbuti moribus, Italorum religioni vaca
106쪽
bant, colentes deos , quos sibi sperabant futuros esse propi lios. a Quinam autem eorum severent su pe rst itionem. incerta res est, & facilius recenseri possunt numina, qui bus inani cultu serviebant, quam quibus minimh semulabantur. Cernere est apud Reinesium lapideum monumen tum, ab eo recens tum, velut extans Cipseni,hoc modo C.
LIBERO PATRI SACRUM C. FUL. EUTYCHUS
Urnam representat hic lapsis, ere 'am a Caio Fulvio Eutycho, & dicatam, sive consecratam Libero Patri. Aut me Iius , in hac urna collocatum fuit cadaver Caii Fulvii Eutychi, & pro more illorum temporum,suppositum tutelae, ac patrocinio Liberi Patris a 3 Discimus ex hoc, quod Caesenae cultus adhibebatur numini, praeseserenti denominationem Liberi Hairis, &hic erat Bacchus: in quo solo cuneios alios paganismi deos AEgypti recognoscere .vis sunt s): Variisque solebat pro diversitate iocorum, nominibus appellari s 6 3. Ex quibus notare sit satis hic nomen meri, & nomen Osris. De primo loquitur Horatius: Parce meri. parce grati metuenderDrso ) . De secundo una cum aliis cecinit Au senins , Oguia mὸ Bochum vocat, O rim Erastus suras, M stae Phanetem nominant , Dianasn Indi existimant, mana sera Liberum, Arabica gens Adoneum, Lucaniacus Pantheum 8, Bacchus ergo Romano more apud Caseisn am Liberi nomine, seu epitheto fructatur. - Quaeres, cur a Caesenatibus Libero Patri potissime , seu Bacebo, cultus superstitiosiis adhiberetur Z In promptu responsio est: quia Baccbus deus . vinearum, & vini ab Li linicis putabatur 9): Unde eo Porume Tacchus dicitur M a Ti-
107쪽
ab eodem Virgilio L. Caesena autem abundabat Olim ,& abundat nunc quoque vineis, atque optimo vino: ut cum Seneca Tragico tuto valeat nuncupari, Ferax Bacchi tellus ci ) . De qua re carmen circumfertur ;Dditi a felicem cingunt Vineta Cesenam. Et Caesonastu vina inter generosia a Plinio recusentur I 33. Iure merito igitur numen vino, & vineis praesidens, pr more illorum temporum, colebant Caesenates , vino lucus dissimo , & vineis sit cundissimis abundantes .s At vero non illi unicae deitati , sed pluribus more aliorum Ethnicorum,tunc Caesen;e cultus adhibebatur. Erat ibi et enim etdes quoque religisse,sic in marmore memoratas
Hane inscriptionem refert Caesar Brissius i6) , uti sumptam ex Aldo Manutio: eam refert, inquam, in sua Relatione Caesenae, oblata Clementi Papae VIII. Asseri que brevem hanc inscriptionem inhaesisse pavimento E elesia gloriosissima Virginis Mariae , quae de Monte nuneupatur , & cui adiacet Caenobium Monachorum Cas,nensium , Congregationis S. Iustinae. 6 Rc vera tamen quidquid sit, an istud saxum quandoque suerit translatum ad Ecclesiam ipsam ; Templa usta
Pietatis a praefato marmore connotatum, erat erectum super colle Garampeo , ubi olim constituta existebat pars praecipua civitatis Caesenae , antequam traduceretur ad planitiem , ubi nunc omnibus patet. Collis autem Garam-peus est ille , qui exeuntibus a Porta S. Mariae , ae euntibus dextrorsum , incipit assurgere prope AEdiculam, si tam in angulo nemoris Fratrum Minorum Observantium , &secus Diuit Zoo by Cooste
108쪽
secus viam, itidem Garam pam appellatam , tendit ver sus Ecclesiam S. Georgii in Petriolo. Cujus viae testis est lapis eidem Ediculae insertus, 30ta resonans .
1 In isto colle Garampeo constitutum extitisse , Templum Fietatia, antiquiora reserunt patria monumen
ta , & praesertim Chronicon manuscriptum Caesenae i ). Nam quantum ferro, tantum pietate potentei 13 ) ,
Incolae Caesenae Pietatis numini templum erigendunia ciM Proport.
esse duxerunt hoc in loco, tunc magis reserto a iuuentia populi e ut pietatem exercere discerent , qui Pietatis deitati cultum adhibebant : Et incolas ipsius Civitatis ad arma proniores ; iustacpiciatis im go I9 , mites redde- Ir.J V, zj .ret, ac pacatos. Cumque Pietas quandoque Fortunae primigena meruerit appellari ao ) ; consultum censuit Cae- t 161 Grutor. sena fortunae civium suorum; si templum haberet. in quo divinos honores Pietati exhiberentur . 8 Etiam Romae aderat olim templum numini Pietatis AEthnica superstitione dicatum: quo sorth in contulerat Agricola; dum de illo recenset Tacitus, quod ad solemnia Pietatis profectus erat s 2I ) . Occasionem ere- in Taιi . Iuctionis ejusdem Romani templi attribuit Plinius filiae , sit. AEgriσι quae matrem pauperem inclusam carceri, suis uberibus aluit, ne fame periret. Quo filialis pietatis prodigio comperto , Deus ille eidem conseratus es deae, C. Bintis , ct M.Atillio Cus Iemplo Pietatis exἔructo in illivi carce-M rΗ
109쪽
m eri , ubi nunc Marcelli theatrum est sta): In Rrs nempe olitorio. Quem cultum igitur habuit Romae numen Pietatis ; obtinuit & in aliis locis, ac signanter in civitate Caesenae. Sed quando nam , & qua occasione hic suerit erectum hujusinodi Templum Pietatis , ignotum est . 9 In ipsemet colle Garampeo exhibebatur quoque se ultus Minervae Suaris : cui potissime Kalendis Maii annua sacrificia, & quidem ritu solemnissimo, litabantur . Deinde ludi addebantur pomposa forma celebratimore Etruscorum et uti perhibet Chronicon nranu scriptum Caelanae as ) : Testaturque illius historicus Clara montius hisce verbis : Did Caesenae permanserunt Sa-erseia Minervae in Garampae colla MDudis Maii saCujus quidem numinis ibi aderat pecuIiare delubrum, iure merito in frequentiori tunc Ioco urbis e re stum: eo modo quo etiam Romae, Minervae fanum assurgebat in Capitolio sa3J: ut memoria deitatis, a qua utile sibi patrocinium tota civitas, tametsi perperam promittebat , populo commodum, spectabile incolis, & cunctorum pietati , atque religioni obvium haberetur. Io In ipsis Garampeo colle, ubi erat Minervae Suaris sanum , fuit quondam casu reperta memoria sequens a 6 . .
VALERIAE BENIGNAE CONIUGI INCOMP. CUM
110쪽
Valeriae Uenignae Conjugi incomparabili , cum qua vixit annos viginti , vivent posuit. ii Minervae tam ui blime templum, ab in loco potiori suae civitatis , erexerunt Caesenates : Prim), ut eam patrOnam haberent, tu tricem, atque custodem . Nam etiam
Romae, in Capitolio, ubi cultus adhibebatur huic ipsi met numini , superscripta petebat epigraphe et Miserrae Sr
ad scientificas facultates erant acclines prout sunt & modo, foventes scientias, literariis curis addicti, generalem Universitatem cum multis publicis Lectoribus obtinentes : nec non tria Collegia Doctorum , lauream doctoralem in praecipuis Doctrinae speciebus conserentia ) ; ideoque colenda illis proposita fuit in peculiari templo Minerva studiorum tutelaris: ut ita & ipsi ed libentius operam darent studiis , quo propitiam sibi sacere posse censebant eandem deitatem, in praefato templo invocatam : & haec eo promptius tale ipsorum propositum adjuvaret, quo eosdem sibi experiretur esse devotos .ia Prima causa religiosa fuit. Secunda , potitua, seu ei vilis. Quibus accessi etiam tertia, oeconomica , inde petita, quod ager Caesenas amaenis collibus, & interjectis valliculis abundans, multis olivetis , & oleis consitus erat illa aetate ac nostris quoque temporibus est seraeibus valde , tantundemque proficuis, uti parantibus oleum, non ad usum tantum nostrae civitatis , verum etiam ad ineundum ex eo commercium cum aliis locis, id in finitimis , tum remotis. Et quia Caesenatum intererat conservatio, ae fructificatio harum arborum; ideo templum erexere Minervae: cui oleae sacrae sunt a 8): quae illarum
inventrix dicitur 29) : quam denique hujusmodi planta
rum protectricem Ethnici, pro more suorum temporum,judicabant . 33 Porro Minerva multis denominationibus, & epithetis asse stare peritur: Dicta enim fuit Trigemina, Glau-