장음표시 사용
11쪽
strandarum , quum Consules licentiam plerumque Pro legibus haberent, quam plebs diutiusserendem non esse arbitrabatur. Factum deniquo fuit ex sententia T. Romilii S. Consultum, Plebiscito quoque , rogante Sicinnio Tribuno Pl his, coufirmatum, quo cautum, ut Legati eligerentur , et Partim in Graecas urbos, quae in Italia erant, partim Λtheetias mitterentur , qui leges optimps, et Romanis moribus maxime venientes a Graocis petexunt, po Romam ad
g. 4. Post Legatorum reditum, decem electi fuerunt viri , per quos Civitas fundaretur legibus. Decemviri non solum ex Iure peregris M. Sed eti*m ex patriis moribus , Regiisque sanctionibus plurimas collegerunt leges, ORFquo d. V. o. 3Ο3. in decora eboreas tabulM in publico proposuerunt , qui a sequenti an
asia. duae . ex novis emergentibus casibus acpesserunt. Et ita ex acoi nil duodepim i
hesis nomen est insigni legum Desemviralium collectioni. d. Ieg. v. g. 4. Dion 3. lib. I Q. g. s. Latis XII. Tabularum legibus , ex earum mente ao sententia , deductus fuit risiis ad Iudicia exerceUa, et vegotia expedienda accommmatus, certis 4dhibitis formulis, et solemnitatibus Patricipium artificio. conditis, i ut suam in plebeios tuerentur po entiam . Bino ori
πιa actiones . et actus legitimi , iisque populo
12쪽
tum exinde Itιs civile Aaesanum , quod tertia. in Romana Iurisprudentia collectio fuit, Gravin.
de orig. Iur. lib. I. cap. II.
g. 6. Aliae formulae ad nova contractuum genera, novaque negotia in diem emergentia , a Patriciis excogitatae cierunt , easque Sex. Aelius Paetus Catus Α. II. fere s53. collegit , utque vulgavit, Grav. laud. loe. Sic quarta accessit collectio, nempe Ius Aelianum. f. r. Interim senescente Jam XII. Tab. Iure , vel propter obscuritatem verborum, et antiquitatis oblivionem , ut mortalia omnia , sensim dilabente et itemque novis in diem nego tiis emergentibus, quae novas leges requirebant, plures emanarunt Constitutiones , quae . iuxtR diversum regiminis ostatum varios Conditores
g. 8. Larem vero peculiares quaedam coselectiones factae fuerunt variis temporibus . Α ctoritate enim, et mandato Imperatoris Hadriseni ex pluribus Praetorum edictis, propter eximiam eorum mequitatem translatitiis, et in a siduam versis Iurisdictionem , Salesus Iulianus1C. digessit Edictam perpetuum , et . in plura Ca pila mirabili ordine distribuit, te M. g. I 8. cod.
de vet. Iur. enucl. Gram d. l. cap. 38.
9. Item Papirius Iustus , qui sub Mamco Aurelio Antonino , et Commodo soruisso videtur , minece. Histor. g. 3o9. ex Plursebus Imperatorum. Gaatitutionibus , illas ipsius
13쪽
sisntonini , et Lvei Veri ' privato, studio collest .
g. Io. Papirii collectioni successit Codeae Gregoriam , in. quo Gregorius quidam Imperi Diium Constitutionum eas redegit, quae ab H
driano usque ad Diocletianum, et Maximianum emanarunt , Iacob. Gothos. in Prole m. ad Cod.
g. II. Gregoriani supplementum fuisse vi-.detur Codex Hermogenianus , quo alias Imper torum Constitutiones complexus suit Hermae nianus, qui sub Constantino Magno soruit , d
g ra. Alia tandem, quae Iustinianeas prae cessit , collectio fuit Codex Theodosianus , in quo Constitutiones Imperiales a Constantino Magno usque ad Theodosium , ipsius Iussu redactae. ει Tunt, d. cap. I. a. a. Ex memoratis Collecti Iubus pauca nonnullarum fragmenta ad aetatem nostram Pervenerunt, excepto Codice Theodosia no , , Cuius magna adhuc superest pars IacoMGoth redi notis, et commentariis illustrata. g. I 3. Verum sub Iustiniano novam veluti faciem induit Romana Iurisprudentia. Ad ptatus ab avunculo suo Iustino, et, ad Imperium evectus anno Christi sar. Princeps ancipitis fa- . mae fuit Iustinianus . Quum enim tam in vi tutibus, quam in vitiis magni nominis fuisset. de eo varie εcripserunt Historici. Plura tamen bella feliciter confecit ; nam Persas intra a s.
14쪽
fines continuit; Vandalos ab Asica expulsi ἡ
Hunnos Thraciam vastantes extrema clade assi
cit; et praeter alia praeiaara gesta , barbarum Golliorum in Sicilia, et in Italia regnum extin- xit, conc Procvilian, Theophilum aliosque invita Iustiniani. I . Principem si non optimum, at certe vigilantissi inam tot bellorum curae a pacis studiis minimo avooarunt. Ipso enim Imperii sui initio leges ab obscuritare studuit eripere, atque ad eas componendas , et in breviorem, sicilioremque ordinem digerendas miro ardore se
g. I s. Prima autem cura suit Triboniano. aliisque eius aevi prudentissimis viris mandare, ut ex tribus memoratis Codicibus, atque ex aliis Constitutionibus novellis Theodosii, Valentiniani, aliorumque usque ad suam aetatem Imperatorum, quibusdam selectis, Iustinitaneum G- dicem componerent, quem tertio Imperii sui anno confirmavit, arius edidit, Const. haec, quae de nov. Cod. Do. ConSt. oumma, de Iustin cod. confr. I 6. Deinde animum convertit ad immensa veterum Iurisconsultorum volumina, quorum duo poeno millia extabant in tricies cent na millia versuum distincta; et eidem Tribonia- . qui doctrina, et gratia Imperatori erat eximias, commisit, ut simul cum aliis insignioribus Iurisperitis, meliora excoryeret, atque inli
15쪽
hros quinquasnta totum illud Jus digereret,
IS. I. g. 3. et Seqq. cod. de vet. Iur. enucl. g. Iz. Huic sere desperato operi Iustini nus decennium praefinivit; Tribonianus vero sibi potius ex celeritate gloriam , quam poSteris utilitatem ex operis maturitate pariturus, quatuor intra annos totum persolvit opus, quod ex multiplicitate rerum, in eo comprehenSarum, Pan dectas nuncupavit; et Propter ordinem, qaodi sposita, et in certos titulos trihuta erant fragmenta excerpta ex antiquorum Prudentum libris Jam Poene confusis, et dissolutis , Digesta alio nomine dixit, leg. I. g. Ia. I . z. cod. cod. g. I 8. Pandectae, seu Digesta divisa sunt a Triboniano in septem partes, et libros quin quaginta, d. IV. u. g. r. Vulgata vero eorum divisio in Digestum ritus, In brtiatum , ct is viam, Commodioris usus gratia a Bulgaro thducta fuit, ut plerique existimant. Harum ad linlationum ratio prorsus incerta est a). g. Iv. Antequam Digesta ahεolverentur, Jam editae fuerant, atque in unum CorPuS re dactae quinquaginta Deeisiones, quibus Iustinianus composuit varias veterum Iurisconsultorum controversias, discrepantesque sententias, ne men
tes Indicum incerto Iure Iactarentur , Meril. deso. decis. g. v. g, sto. Digestis Jam absolutis idem Impcrator distitutiones ex Codice , ipsis Digestiβ , ad multis veterum Iurisconsultorum , Praecipuo ve
16쪽
ro Cast'. commentariis, Triboniani , Theophili δα Dorothei opera com nendas curavit, ut Iuventus legitimae scientiae elementis institueretur, quibus sussulta posset graviora legum. sci ta sustentare, prooem. instit. g. a. Institntiones et Lipost Pandectas compositae, uno tamen mense ante eas a Iustiniano confirmatae , ac editae fuerunt, anno Imperii sui, septimo, ut ex sa script. Pro m. inst et Dy. R. cod. de vet. Ium. enucL At plenissimum Constitutionum robur ex e dem die eum Pandectis obtinuerunt. d. lem A. g. 23. g. II. Quum vero multa deessent in prima Codicis editione, anno Imperii octavo no vum Iustinianus promulgavit auctiorem, et emen datiorem , quem solum, abrogato priori, publi-za auctoritate munivit, et codicem repetitae prae Ioctionis . idest secundae editionis , appellaVit, Const. Cordi v. a. et ε. de emendat. Cod. Prior
igitur Codex neglectus periit , hoc repetitae
praelectionis utimur. .aa. Alias deinde Imperator edidit Constitutiones novum Ins adferentes, quae : vel ob id , vel quod post absolutum Iuris corpus P diurant , Novellae dictae i suerunt. Quum earum pars maxima Graece conscripta esset , in lati num conversae fuerunt ab Anon Imo , non mul to Post Iustiniani tempora, et hodie in Aut enticorum volumino sub titulo novem, collectionuιmeXtant. Etsi quaedam in hac versione barbariem redoleant, tamen quia ex fideliore, et integrio-ro Graeco exemplari ea prodiit, et fideliter ver
17쪽
hum vecto reddere curavit interpres, sola illa authentica est, Ccac. observat. lib. 4. .cap. 38. et lis. 8. cap. 4o. Cons. praefat. in lib. 9. Prodierunt et aliae versiones, quibus etsi elegantia: maior aceesserit, legis tamen defuit auctoritas, Mei nec. in prooern. ad elam. Iur. g. I a.
3. 22. Hoc Justinianeum Ius per Italiam
a barbaris: gentibus occupatam , diu neglectum Jacuit ; donec saeculo duodecimo, tempore L tharii rursus in lucidim protractum, atque in usum revocatum, Bononiae, alibique per Irn rium, atque alios famae hilarionis interpretes doceri coepit a . g. 24. Quum vero honae omnes artes m ram in modum Florentiae olim viguerint , et nunc vigeant; tum etiam Civitas nostra praestantissimoa in Iure Civili viros tulit, per quos inperiori aetate . reparari. atque emorescero C pit Iurisprudentia . Quia non tacita quadam asmiratione secum ipse recolat. ut longinquiora exempla praetermittamus, Antonium Salvinium, Franciscum Corsignianum, dignitate praestan tem , atquo eruditione Amaldum, Marcum S
mimanulum , Iosephum Averantum , Lazarum Uiltoruocium . Petrum Fortionium , Jacobum Lansredinum , Julium Caesarem Ricasolium, J sophum Clampellii multosque alios, qui sum ma cnin Jurisprudentia eloquentiam simul con ciliarante Quis ignorat venerabilia nobis, ponsteritati vero immortalia noinina tot nostrae Re
18쪽
tii Acceaserunt Iastiniando Peudo. rum libri a Gerardo Nigro , et Oberto, do Oreo Consulibur Mediolanensibus sub Midorieoe Leollecti, et ab inviino a Porta Ravennare Novillis additi sub titulo decimae Couationis:. 26. Ex Novellis, et Fridericorum Coninstitutionibus quaedam earum summaria excerpta sunt, et in Codicem inserta; et quum Noves-Iae ipsae dicerentur Authenticae, , etiam Pola nuit, ut sumnaria illa: idem nomen retinerent cme vero. AMhenticae nullam Juris auctoritae item habent, nisi cum Novelliν conveniant. , eae quibus decerptae sunt, Helaec. d. prosem. g. I 6. . f. ur. Una cumh Iure Iustinianeo edi s lent. Novellae i Leonis. et Heraclii, Nicephaari. aliorumque .plurium Imperatorum Constitutiones,
sed verius e P, eas neo iurisi Roman, proprio
dicti partem facere, 'nec paria esset Cum eo lare auctoritatis Grad i. c. lib., I. CV. Ia 6. 28: Eodem sero modo, licet ad veram Ianinianei textus . lectionem: interdum prosi ut leges. ex Basilicorum . . libris et Graecis Scriptoribus restitutae a doctissimis viris, mn Iam tamen. in foro, atque scholis auctoritatem obtinent, tum quia nunquam Probatae RG rem, ceptae fuerunt, tum qnia, eas saepe Imperiare lium Constitutionum epitomas tantum esse , COR stat, ipsis Constitutionibus incuria, temporisquα iniuria deperditis. 4 kers. ObSerra. lib. 8. cap. II.
g. 29. Ex cronologica Iuris Iustinianei cognitione, facile deprehendi Potust, quaenam
19쪽
ex pluribus inter ae discrepantibus legibus in
foro servanda sit. Quum enim inter contrarias Ieges, semper antiquam abroget nova, lag. ultiss. de Const. Prisc. consequens est, ut coeteris
omnibus Justinianeis libris derogent Novellae, quatenus eisdem adversantur, et Codex Iustitationibus deroget, atque Pandectis, dum ab eis dissentit. s. so. Quoties autem inter se discrepant
Institutiones, et Pandectae, quae robur eX eω dem die obtinuerunt, non tempus, quo editae suere, sed materia, quam continent, ac Ristis
niurii finis est inspiciendus . Si enim adparet ex Pandectis scriptas esse Institutiones, eaecedore debent Pandectis, tamquam auctoritatibus suis; si vero in Institutionibus corrigendi, novumque Jus constituendi voluntas elici possit, Instis tutiones praeseruntnr, ac derogant Pandectis s . g. ai. Hoc denique Iustinianeum Ius eatenus obligat, quatenus receptum eSt, ac pro priae leges, statuta, et consuetudines deficiunt, adeas not. ad 9. 4. tit. 2. Γιν. I. Summa huius Iuris apud nos auctoritas non ex alio fonte, quam ex tacita Etruriae Populorum acceptatione deduci posse censuit Rota Nostr. in Flarentina Iuris expellendi diei ar. Aprilis Irsa sere. s. g. a I. et in Pistreten. Inventarii seu Pec maria Ao. Septembris Iz69. g. u. car. Aut B nedicto Moneta; alii vero, exceptis Iustiniani Novellis, ceterum Romanorum Ius non ex ado Ptione , sed ' ex lage Populis Etruriae commune
20쪽
esse existiniarunt ' QMyrum ego sententiam dum diligentius exploro, mirari plane contingit, ubri aliunde doctissimi non satis hac in parto verum a falso ducrevisse. Sed haec sunt longo miliora, levioraque,' quam ut no3 ad rem n stram Properantos detineant.
so monis. lib. Io. Legatos petiisse, Romamque adtulisse Atticas Solonis legos, quamPlurimi vexeres Suriptores tradiderunt, et Prae ter monis. laud. lac, CQ.: lib. a. de legib. Liv. IB. Plin. lib. 8. Dist uti. COIasen- as igitur Veterum scriptorum maxime o, Blat eorum βententiae , qui pum Iohan. BD. Uλβtai Vic in Principiis nomae scientiae cap. . I. et 2. R. sa. et 55. negant Athonis leges Momam adlatas suisse, nec satis firma vid xur Conlectura g.a censent, Legatos legum. Ris Atheniensibus, aliisque Ietendarom ob-
. tento Roma prose , ut moxa plebem ludifi-sarent. Con3. LI. Grand. nomino Barinli. 'Luccaberii in . Opere inscripto quova Disamna , pari. I. cap. q. g. 9, i
o) Nonnulli putant Vetus dictum fuisse, quia
oo de origine Iuris, et de veterum Magis. stratuum ossiciis trastatur; novum . quia ducit exordium a thulo de operis novi nuΠtia ua; I struatum, quia haec: Digestorum Pars molestior, ac dissicilior est: