Ic. Caroli Redi ... Institutiones iuris civilis in quibus latior Romanae iurisprudentiae explicatio, cum patrii iuris tractatione sociatur, usus forensis indicatur, et frequentiore expicantur clausulae

31쪽

sit, eo quod nonnulla eorum quae homines ex rectae rationis dictamine agunt, Bruta quoque naturali faciunt instinctu, quasi eg-- sent istius Iuris perita: attamen cum Soli ratione utentes Jure ac lege vivant, a stoicorum dogmate hic discedero licitum no- his esse existimavimus. sa) Romanorum ing. etiam commune merito nun- Cupatur ; eo quod propter eximiam, quae in ipso conspicitur, aequitatem honestatemque a cultioribus Gentihus receptum est , aria.' apud eas in omnibus casibus observatur, in quibus propriae leges ac Statuta deficiunt. Quinimmo ad hujus Juris normam. inte re-- lannae. Sunt cuiusque Civitatis leges, quae illi manifesto non repugnant et si repugnent in ambigua facti specie ita coercendae sunt, ut ius illud quam minimum laedant, Thesaur.

Interpretatio tamen Municipalium subiectae Civitatis vel loci Constitutionum sumenda potius est a Statuto Urbis Domitiantis, quarua iure Quiritum, ibid. eom. 3 o. decis. 37. - Π. 122. Hic Portune admonendum est quod in Etruria a celeberrima lege Urbem Nostram in libro . quinto Florentini Stainti pin..sita sancitum siti, ut in casibus omissis a peculiaribus subiectarnm Civitatum, locorum- quo Statiuis recurratur ad Statuta Civitatis Florentiae, cum quibus regi ac, gubernari

32쪽

us .

debeant Civitates et loca praedicta. iSed si

a Statuto loci . subiecti. expresse cautum hit, quod in aliquo vel generaliter in omnibus casibus non decisis fieri debeat relatio, et recursus ad ius commune vel ad dispositionem

aut sanctionem Juris intelligi debet de Inro

Romanorum, et cessat recursus ad Statuta

Civitatis Dominantis, dummodo Statutum I cale conditum merit anto deditionem eiusdem loci Urbi Dominanti, neque ei de tempore deditionis suarum legum usus expresso fuerit ablatus, ut in terminis Statuti Galeatae firmavit Rota Nostra in Galeaten. Retractus diei. 6. April. g. Avvengache et plurib. βeqq. cor. AM. Cosm. Ulivelli, et in Galeaten. Repudiationis Hereditatis , et 'ejus aditionis cum benefeio legis et inventarii diei sis.

bruar. g. Non si controverteva . et

Seqq. cor. Aud. Benedicto Briehicti Colombi Relat. et in terminis Statuti Civitatis Pisse, rum statuit eadem Rota in Pisana Praetensae Renovationis diei z. Februari Izzz. g. In nihilum roragrante et seq. cor. Aud. Hora 'tio ringi. Vide etiam ad materiam celeber rimas ejusdem Rotae decisiones in Florent. Seu Volaterrana . 'potheeae st8. Septembr. 278 I. g. 27. cor. Aud. Thoma Simonelli , in Volaterrana Concursus Creditorum quoad m Fothecam I. April. Iz8 a. f. Poiche et Seqq. cor. Aud. Cosmo Givelli, in Mutiliamen. Suc

33쪽

eod.

bulum iuris, sed frequentifrimo accipitur Pro regula agendorum, et omittendorum, in qua significatione desinἱri potest, Iussus Superioris obligans inferiores, ut oecundum euus praescriptum assiones suas instituant. Thomas. apud Huler. ad Pandem tit. de Iustit. et iur. Sub. n. Io. Lex ita sumpta aut punit, aut Iubet, aut vetat, aut permittit,

. unde in praeceptivam et permissi vani vividitur. Illa est quae aliquid fieri iubet, vel prohibet, haec quae duclarat quἱd alicui li-

Ceat. Etiam lHx permissiva obligat . uoa qdi dem eum cui quid permittit. sed ceteros Cives, ne eum turbent in exercitio facultatis per legem indultae Voet. ad Patricct. I. tit. a. n. I .

Quoad modum et ordinem serendarum Iubendarumque legum . dum penes populum

. earum condendarum Ius fuit, Vid. Gravia. de Ordin. Iur. lib. I. cap. 29. et so. 5 Plobs a populo eo differt, quo pars a to to . Popnli enim appellatione cujuscumque ordinis , ceteri vero cives exceptis Patriciis Plebis vocabulo continentur, 3. 4. inSt. h.

34쪽

tis. Plebiscitis vim legis tribuit, ni tam Ple heios, quam Patricios tenerent, primum lex ' Horatia, deinde lex Publia postronio lex mm- tensia , d. g. 4.

6ὶ Libera adhuc nepnblica senatus Consulta

erant, Decreta Senatus de rebvis ad illaia curam spectantibus i Sub Imporatoribus vero, quorum solertia comitia a Campo in Curiam, numpe a Populo ad Senatum translata su re, Senatus Consultum erat, Ius a Senaια, vise populi constitutum ad orationern Principis , vel consulis relationem a Vide miraec. antiq. Rom. ad hi tit. qui pleno rem ex an- liquitate descripsἱt.

et scriptis Princeps vel ad supplices privatorum libellos , vel ad Consultationes Magistratuum , vel in publicis caussis ad alicujus

Civitatis vel universitatis vota respondet. titiorum ista Adnotationes, illae Epistolae, haeo Pragmasioue runctiones appellantur, lemuli. cod. de divers. rescr*t. 'Rescriptum variis ex causis inutile esse potest; I. si subreptitium sit, vel obreptilium: subreptilium vocatur cum non fit mentio eius, quod est necessarium exprimere , obreptilium vero quam

falsum exprimitue ; a. si dies via Consul in eo Hesit . Ieg. 4. cod. eod. s. si ius tertio quasὰtum adimat; oportet enim illibatam dominorum in res suas potestatem esse, ne cuiquam hominum ius suum detrahi, 3. ult. inst. de his qui siti vel alion. Iur. sunt.

35쪽

28 8):Αh Missis distinguas mandata, tuae et

ipsa motu proprio, vel cx mero Principis, placito promulgantur. Mandata enim ad ceditas tantum personas diriguntur puta ad Ma-1 gistratus . GOtRndum etiam sola Edicta pro lege esse , et ad omnes subditos pertine- . re. Rescripta enim atque Deo reta iiis faciunt , iis tantum personis; et negotiis quibus - interposita sunt, leg. u. cod. dc diVers. resis eripi. nisi illis Princeps Ius obgcurum volambiguum interpretatus fuerit, i. rvt. g. I. - C. de inib. vel novis negotiis novas leges dederit, leg. 3. Cod. eod.

9 Si pena extra ordinem irrogatur privilegia

appellantur odiosa , favorabilia vero si ob meritum aliquid indulgetur, vel alicui sine exem, plo subvenitur . . . t

Ioὶ An personalia tantum, vel magis realia diiudicanda sint privilegia, pluribus tractat

i Ab his privilegiis disserunt heneficia legis,

, tum generalia. ex gr. Restituti mis in inte-. grum , Inventarii, ordinis , Divisionis cte. tum - specialia, ut quae Conceduntur Fisco, mulieribus , Collegiis &c. potissimum quia noni qualibet vice immediate a Principe proficiscuntur, verum a legibus antea Constitutis,. Heineo. in not. ad 3. 6o. inst. h. tit. Ia) Responsa Prudelitum Iuris auctoritatem. obtinuerunt cx quo Auguεtus selectis Viris

36쪽

eam facultatem respondendi concessit, Iudicesque illorum responsis ita obstrinxit, ut ab iis discedere in sententia ferenda non possent, log. a. g. ridi. J. de Origin. DT. . Ia) Si enim rationi et aequitati adversetur corruptela potius appellari debet, et . Ins fa

ia) Cum enim scilius sit Principis in Regno

leges ferre , consequens est, ut consuetudo P puli ius non faciat, nisi consensus Principis acredat, leg. 32. g. I. legib. Nil vero interest i quibus modis suum Princeps consensum declaret; non enim PerSOmilis requiritur, sed et legalis sincit. Sonalis, ut aiunt, datur ah ipsa Principis Persona , vel expresso vel tacito consentientis . Legalis autem personaliter a Princi ponoa dimanat, sed a lege ab eo lata, vel approbata. At in statu Democratico consuetudinem populus liberrimo suo . introducit arbitratu ; nam ubi Populus serendae legis PO- testatem habet nihil interest suffragio ipso, Voluntatem declaret, an rebus ipsis , ct factis, d. leg. 32. V. de legib. . 34ὶ Cum enim consuetudo paulptim introdu-DRtur , necesse suit, non tantum longum tem-Pus Concurrere, sed et actuum lil3eroram, sino vi ac metu interpositorum, frequentiam, leg. I. cod. quae sit. long. consμeti Quan

37쪽

- tam vero temporis, et qui numerus actuum requiratur ad consuetudinem introducendam. inter interpretes non convenit, et prudentis Iudicis extimationi id videtur relinquendum, ut Cetera, quae certo Iure definita non sunt, Mascard. de Probat. conclu3. 4 24. n. I .

as) Una nimis enim totius populi consensus rς- quiritur ad consuetudinem legitime inducen-dRm, arm Iem nam Imperator 38. J. deleg se. Hic autem unanimis consensus elici non 'Potest ex actibus contrariis vel difformi-hus. Quapropter unicus actus consuetudini eontrarius illam interrumpit, Ludovis. dec. I 6a. sene per toto Pota decis. 74Ω. n. q. Part. I 8. tom g. recent. Si tamen variatum fuisse appareat, postquam consuetudo legitimo inducta suis, ex contrariis actibus ea non tollitur; nam consuetudo Iam oompleta non

tollitur nisi eo modo quo fuit introducta Merlin.

decia. 4. naim. Illud preetormittend*in non est quod actus omnes tam Iudiciales, quam ex trajudiciales ad consuetudinem inducendam Proficere Possunt, nam etiam ex his rensen εω populi, summaequo Potestatis e ficitur, etsi tam certum Ius fuerit, ut des eo nunquam dubitatum sit, non deterioris conditio ais id videri debet, quam quod in dubium revocae tum est, et in contradictorio Iudicio appro-

38쪽

trulo non fiuix xx aeuum illorum frequentia, quibps privgii plurimi sponto iure Suo ces.serunt , nam plures illi suo effcere nou, Ροεεunt, ut alii quoquo suis cedoro Juribus, ut res inter alios consonuentes acta nucem non potest aliis, contradicero ac Ius suum defendere volentibus. mycard.

I 5 Ad inducendam consuetudinem legibus Contrariam actuum inuenti Per lRPsum 4o.

.nnorum, cum sci'ntia , et patientia interes se habentium, requiritur, Rot. Nostr. inter deleo. tum. I. pari, 1. iacis. 49. n. I .

Iure Personarum. I. I. BActenuε dictam est de iura, constitueavio, nunc. ver' dicendum do Jure constituto, in i cujus tractationo, hoc semper actum videbi- suas, ut uum cuique Fribuat . Ergo in primis videndum quis sit clii tu. saum est tri4buendum; deinde quid ςuiusque pri suum I ac tandem qua ratione ei tribuendum. Primo igiatur loco agemus de personis, secando de rebuε, tertio de actionibus.

39쪽

g. 2. 'Persona est homo statu quodam cruoili , ut ita dicam, indutus. Status est Personae conditio vel qualitas, cujus ratione vario Iure in Civitate homines utuntur: ac triplex est, ii hertatis , civitatis, jamilia, Dy. vlt. J. de cap. min. Ad primum statum pertinet summa perSO

narnm divisio , quod quidam ex hominibus li- heri sunt, quidam servi , pr. inst. h. tit. Qui liberi sint i ex libertatis definitione, qui servi ex

definitione servitutis dignosci Possunt. . f. a. Libertas est naturalis' facultas ejus,

quod cuique facere libet , nisi si quid vi , ausJure prohibetur IJ, servitus est- constitutio Juris Gentium , qua quis dominio alieno contra nasuram subjicitur sa). ' 'f. 4.' Servi aut nascuntur aut fiunt a nascuntur ex ancillis nostris, sa) fiunt vel Jure Gentium, vel Iure civὶli, g. 4. inst. h. tit. f. s. Iuro Gentium fiunt servi per captivitatem ; qui enim in iusto bello capiuntur hor- vi fiunt victoris, sive capientis ε). Jure autem civili fiunt servi I. Maiores 'viginti annis, qui se ad pretium participandum venumdari Passi-gunt ignoranti conditionem venditi , 5 II. Liberti ingrati adversus patronnm , qui ei rursus addicunmr in servitutem, III. Damnat vel in metallum, 'vel ad hostias, vel in ludum gladiatorium , vel ad ultimum supplicium, qui servi penae vocabantur 6 .

40쪽

g. 6, Una est servorum conditio, liberi autem vel ingenui sunt, ves Ebertini, s.

I I. I. inst. h. tit. Iaepedimur vi et Iure, quominus id quod libet faciamus , a neque tamen, eo minuη liberi sucius. Vis enim illicita, qualis est praedonum, similiumquoviolenta detentio, facultatem agendi impedire

Potest, non vero libertatem imminuere leg. F. testam. Dc. poss. et obediciuia, quae legibus ultro praestanda est, nou Pugnat cum libertate, sed eam tuetur, cum ea n sacere quidem nos posse credet dum est, quae a legibus prohibentur; hinc Tullius pro Cluent. legum, inquit, ideirco omnes. SerVἱdumus, ut liberi esse possimus, Montesq. es prit des Mix livm 9. chv. s. a g. a inst. h. tit. Dicitur contra naturam , eo quod iure naturali omnes liberi nascuntur, et natura vel frim*vo naturae stata nulli sunt serVi.

sin servi tamquam rea a Romanis habiti fuerant, hino ancillarum partus earum domino acquirebantur, ut nobis acquiritur quidquid ex re nostra natum sit, vel editum, 6. Σ. acquiri rer. dom. Eamdem Ob caudsam etsi apud nos et aura Christiani