장음표시 사용
71쪽
uulgo consultoribus reddere soleo, copiam eis facerem, hacq; in re Deci; eXemplum imitarer,qui constituto in solia certo pretio coacta in unum singulis lustris publicanda typographis tradebat. Respondi, gratis me id factummsi ex re studiosorum existimarem esse ut ea diuulgarentur. Verum non fatis adhuc mihi constare,quid conducibile atque ex usu esset. Non potest certe negari aliquos professionis nostrie hac uia non uulgarem sibi ad famam atque dignitates uiam aperuisse: nam .d ueteres Iurisconsulti hoc scribendi genus haud quaquam neglexere,ex quibus non pauci Responsorum libros ediderunt,honestissimum id lucri genus est,quod ad communem titilitatem tendit, Sc quo ingenia cXcitantur: cum alioquin sublatis praemi)s studia ipsa atq; artes cessa ent,minuiturq; dc hoc modo labor etiam ipsis iudicibus, qui horum lucubrationibus facillime quicquid in utranque partem disputari possit cognoscunt, Sc commodius quid sit censendum discernunt. Scd 3c ijs qui nuper ad lauream doctoralem sunt euecti non minus horum lectio utilis est: qui si solis predoeptoribus operam dederint,3c in interpreta tionibus legum dumtaxat sint uersati, cisim domum
72쪽
I. q. ubi PAR ERGON L I B. XII. domum reuertuntur, 3c ad forenses actiones
transciint in omnibus hilitant, ad propos . tas factorum species respondere nesciunt, plerunque uel a causidicis ipsis ceu minus in structi irridentur: ' cum si in horum consi
horum lectione plurimum temporis consumd on. a pserint, ad omnes rabularum captiones liai quir. posbeant promptissima remedia. Memini tamen Paulum Picum prςceptorem meum, iUS e tant aliquot in iure nostro labri . contra disi rentem audisse. Is magiacinam dc mediocriabus facultatibus, obdurauerat tamen ad eam diem, ne cuiquam consilium petenti morem gereret,in eost inuehebatur,qui cum publicd honoraria ob profitendi munus acciperent, neglecta auditorum utilitate scribendis responsis uacarent: nec enim posse eos utrunque munus recte subire. Domitium Vlpi num qui tot opera in iure nostro composuerit, duos dumtaxat Responsorum libros edidisse: Veteres Actium, Accursium, Dynum, Bariolum, paucissima consilia composuisse, idemq; eius temporis spectatissimos luriscon
sultos fecisseAgnoscendum quidem fissile Baldo si cum modicum in patria stipendium docendi causa consequeretur scienim Perusi te,
73쪽
ro ANDREAE ALCIAT invia Praestantur honorario plurimum con- 1ultando oti, impendisic, ne minus opulcnte ageret, quam ulmis sua mereretur: quamuis
atis appareat,eum utrique prouinciae suffecist se, qui tot interpretationum uolumina condiderit,ut nullam iuris nostri partem intactam reliqucrit. At inquiebat ipse,quid dicemus So- cyno oriaco, RuynO,Parisio, qui magna r sponsorum uolumina, modica interpretationum reliquerunt i nempe quod αδdκω λογος apud Aristophanem in Nubibus. Στῆἔγ Mπῖὸν, γλῶῆαν μεγαλην
το ιμ ραπιον απαν , καλον nrodita. τὸ καλον in πιχῖον Videntur ij contraria Philopa meni fortuna uentrem quidem habere,manus & caput non a Ron. Ij. habere, Ut merito Ruynus ' quandoque e sola. matri. clamarat,Multum perdidi, non dico de pecunia,sed de sciam. Arguit cnim non sanam hominis mentem,ambitionemq; immoderatam tot consiliorum editio.Oportet quidem egre gio de magni nominis patrono iratias inod re species,in quibus quandoque cliens bonam causam habeat, quandoque malam: aliquando non satis liqueat quid iuris sit: contingitta quand
74쪽
& quandoque,ut dum res sub cultro est, liberalis sit litigator,& honorari; magnitudine dia ligentiam aduocati prouocet: plexunque alij sint auari,dc ceu chiragrici, qui nihil aut minimum porrigant, adeo ut cos non dignos p tronus eXilrimet, quos magno suo labore tueatur: quomodo in tam Varijs casibus omnia ceu pari diligentia composita quis cest necesDrium certe est tali libro incste omnis generis farragine, & de eo uulgatu illud dici, Sunt bona,sunt quaedam mediocria, sunt mala plura. Qui legis,hic aliter non fit Amice liber. Excusat se in praefatione operis Parisius,quod eadem se pius repetierit inculcauerit . Quis
coegit eum pcccare, ut se eXcusaret quanto melius fuerat ea summouere, ne usquam apparcre atq; in lucem eda pollent: eXcunt enim
quandoque etiam praeter autoris ipsius sententiam. Dederat in publicum Alexander quinque responsorum uolumina,dederat SO- Unus duo,uterq; plurima suppresserat, quod in sis multa cssent adueritis ueritatem scripta, quibus tenebrae oculis iudicum offundcrcntur, siue id Graiijs,huc Pluto datum esset: at
cis defunctis inuenti sunt qui haec quove ς damna
75쪽
γα ANDRE A E AL cIATI damnata publicarent, atque magnum se decus nomini ipsorum adijcere cXistimarent, unde probrum 8c ignominiam potius adspe gerent: sic sextum septimumque Alexandri, tertium quartumque Socyni Tomum habemus , quanto honestius csset Castrensis MBartholom i Socyni fama, si eorum responsa non eXtarent. Etenim qui malam causam habent una iudicij cramen formident , ad oel berrimi quenque nominis professorem a currunt , & precibus pretioq; exorant ut suscipere causam suam uelit: at ille omni ingenu acumine, summis uiribus contendit, ut eum adiuuet: eXemplumque insynceri illius rhetoris,nempe Protagorae imitatur: qui, ut est apud A. Gellium profitebatur se docere qua uerborum industria causa infirmior uinceret, δί superior cfficeretur, τον κτλ λογον κρειῆω - . Hac certe in re quo quis est ingenio acutior, eo periculosius peccat: praetulerim cgo Barbatiae, Iasonis,Parisi, consilia js
quae Socynus aut Decius edidit,quod illi crassiore minerua uiri, quoties male consulunt, tam aperte & palam, tam rudibus rationibus id faciant,ut statim depraendi sucus possit: Oporteatq; egregie bardum illum esse iudicem, qui
76쪽
pAR ERGON LIB. π II. σ3 qui non uideat.Contra Decius,aut Bartholo-
inanis Socynus subtili uiti ingenio, tam dissimulanter, tam caute in hoc delinquunt, ut etiam peritos possint fallere. Decius sola a conflsubscriptione se crimen istud diluere arbitra- I tur, cum in ea non affirmat ita iuris esse, sed simpliciter ea scripsisse attestatur,ut melius cogitandi materia praestaretur. Sannararius ne clientem absque responso dimitteret, aliquid ex facti specie mutabat,siatisq; habebat, si comsilium suum recte secundum ius procederet: nec multum curabat quod propter facti mutationem nihil clienti prodesset. Castrensis MLapus non consilia, sed allegationes se scripsisse causabantur, & ideo in eis uerum ad Mmussim exigendum non esse.Equidem uide tur mihi isti uetus exemplum declamatorum in usum reuocasse, qui assidentes cum pueris controuersiarum argumenta tractabant , dc quicquid in mentem eis uenerat adduccbant, rationes ueras falsis commiscebant, nec quibus quodque argumentum casibus proced rei distinguebant: at contra ueteres lurisconsulti statim iugulum causae appetebant. Cum enim in omni controuersia una dumtaxat sit
ratio quae eam finiat, fatis illi habebant si eam ς s adduc
77쪽
adducerent: caeteraS ceu minus necessarias sophistis Sc declamatoribus huce relinquebant: at isti iam omnia confuderunt,labyrinthisque implicarunt. O' miserum imperitumi illum iudicem, qui ex ijsce consili)s magis pendeat, quam ex dogmatibus ordinario loci, a doctoribus traditis.Non congrediar cum minutis istis,de ut Plautus ait, patellari)s deis: scd tanquam cyclops Homericus istorum Iouem, nempe Alexandrum, Tartaricum prouocabo, dicamque quid mihi usu uenerit:cum primum cius responsa publicum accepere, emptis de bibliopola his libris . primum consilium maxima auiditate perlegi: coepit displicere, quod uidebam id cum agere,ut iudicem
carcilinueniret,& communitcrapprobat sic tentiae, quae contra ipsum stabat non adue
reret. Progressus tamen sum ad secundum, in quo depr ndi, cum uulgaribus quibusdam diactis inniti: at punctum causae qui aduersus secrat,nec attingere quidem. Itaque reiecto de manibus libro,Valeant, inquam, Alexander consilia haec tua: ego longe pluris , quas UO-cant Lecturas tuas facib Et haec quidem Pi-m ciis disserebat,uidebaturq; plura dicturus, nisi cx auditorum uultu depramdisset ingrata eo .ci 'et se hum
78쪽
rum auribus esse, quae de Alexandro narra- bat: quod eius autoritas quodammodo sacrosancta nullis subhci deberet accusationibus. Ego tamen paulo curiosior non permisi excidere,quod de primis illis responsis dixerat: Mchm domum me contulissem, eaq; legissem, haud quaquam negligenda esse deprςndi,quae in cis Pictis notauerat.testator Ramundo M
posthumo filiis institutis, posthumo ipsum
Raymundum substituerat: Mymundo uero legem testamenti seruati si decederet qua docunque sine liberis Antonium substituit: Antonio,si decederet absque liberis, Berna dum, uel eo mortuo cius filios: quibus non existentibus Tomasium, δί co non eXtante tandcm substituit Barcsium nepotem suum dc eius filios: posthumus non est natus, RaD mundus uiuo testatore absque filijs decessit, Antonius, Bernardus, Tomasius de ipsi ante diem fideicommissi obierunt , superstitibus nepotibus ex Barelio. Respondit Alexander,
casum substitutionis non cuenisse quia condiationes desecerunt cum Raymundus non fuerit haeres , neque legem testamenti seruau
rit,alhq; substituti praedecesserint, ideoq; testatorem intestatum decessisse uideri: quod M
79쪽
τs ANDREAE ALCIAT Ia consi. i , Corneus censuit.' Ego contrarium uerius a
in J. bitror: quia Antonius Raymundo est compendiose substitutus, in qua compendiosa re-b Dest Ire, pens imum est uulgarem contineri: h ex quaturio. uulgari iiiij seu nepotes Bares' sunt admittendi , quia cessantibus medijs substitutionibus, e l.quamdiu qui ultimo gradu vocatur est potior: ς quod ulli. 1s de procedit etiam si conditio non euenisset,' quia
acq i haer. tales conditiones ad causam fideicommissi r
a: ἡ spiciunt,non quando ex uulgari succeditur: uia si Des S conditio si legem testamenti seruauerit non ir. cur. debet impedimento esse istis nepotibus, ne sit Iun. sq. in Raymundi grauati facultate eludere fidei-e L cohaere- commissarium. L Nam quod deinde subijcit, di Gidi i suprascripto casu appellatione filiorum nons τρώ- - contineri nepotes , falsum est, dc alibi a me' misis 'ia reprobatum . . Transeo ad secundum recondi. O sponsum : Testator substituerat haeredibus, demonstr. ut si sine filijs legitimis naturalibus deces-g rii lisse si sibiit, restituerent haereditatem Nicolao.De- ΝΠ rui cesserat haeres relicto filio: quem cum ipse in sacris esset susceperat, eumq; rescripto Pontificis amplissimo ad legitima iura reduxerat. Respondit Alexander defecisse conditionem:
quia non dicitur hic haeres absque filio legitimo dc naturali decessisse: disputat dissu sede
80쪽
Pontificis potestate, ut de legitimati isdem etiam legitimi sint. Sed omisit Alexander scru spulosum illud, quod hic filius non sacerdotis, sed uulgi filius a lege praesumitur , dc incerto
patre natus censetur: μ 3c quamuis eum sa- σιν. n. cerdos pro filio tractauerit, sic tamen tracta- ltus ad alterius bona percipienda non sufficit. b Q μ' Posset forte prodesse , ut legitimatus iste su b LI deleo cederet patri, non ut testatori qui fideicom- λδι . demissum reliquit. Vnde uerius est suprascripto codi. et de- casu locum esse fideicommisso, ς cum iste pro- Τορ' bare non possit se esse filium , nec talem legis ''
praesumptionem pontificium diploma sustu- pbisulii Llit: cum crediderit Pontifex haeredi affirman- elei Lli suum csse filium,qui non erat: nec in ijs ρος e Ias confit. facti sunt quicquam mutast uideri possit: tot. Mersi. lioquin quid absurdius quam uerbis meretriaculae credentem, aut de brephotrophio clam accipientem ius alterius perimere t Quae a me hic obiter dicta maioris quidem sunt ponderis , quam ut tam succincte M leui manu tractareatur: sed fatis sit dumtaxat attigisse, ut non tamere locutum esse Picum ostenderem, studiosisque admonerem , ne ullis consilijs certam omnino fidem adhiberent, ut uincta interin cedam mea iuxta Flacci carmen.