Parergōn iuris libri duo vltimi, 11. videlicet, et 12. D.N. Andrea Alciato autore. Cùm singulorum capitum argumentis, ac rerum uocabulorumque indice

발행: 1554년

분량: 86페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

61쪽

CAP. VII.

ANDREAE A L cI AT Isbonsulibus explanatus. V M impuberes duo uerbis prγsentibus nuptias contraxissenta quaesitum est, an nihil omnino actum esset nium coii trahatur, oportet puberem uirum, uiripotentem esse foeminam: de crediderunt nostri doctores iure quidem ciuili nihil a tuni ι γ suis, censeri, idq; ex Vlpiani responso : ' iure u Q st' pontificum aliud esse,ualemq; eum contra-ε cap. i. de clum, saltem in uim sponsalium. k Indeque Φ---- annotatur clim uitium in causa ossiciente sit , p ii η- actum,qui ut agitur ualere non potest, aliquo tamen mod 1 sistinetu-Quam sententiam ego non solum iure Pontificio, sed etiam Quiritumueram esse arbitror: nec me motauet Vlpiani responsum, quia non uidetur recte ab ijs intellectum. Quaesitum est, inquisian sponsalia sint ante x 1 1. annum, si fuerint maptiae collatae. Interpretantur ipsi collatas, i id est celebratas nuptias : at ego collatas intelligo in tempus praematurum reiectas: ut di stinguamus, si re ipsa celebratae sint, ualere in ' uim sponsalium: si non in praesens celebratae, sed reiectae in tempus praematurum: tunc nec

in uim quidem sponsalium ualeant , sed pror-- : si is

62쪽

sus sint nullius effectus: sici nulla inter pomtificium de ciuile ius erit differentia.

Declarata l. non figura. de aere oe obliga. data de literarum obligationibuη

vocant.

figura, literarum , sed oratione quam exprimunt litetae obligamur:

-- quatenus placuit,non minus u itere quod scriptura, quam quod uocibus limgua figuratis significaretur. Hactitatum est a doctoribus, quomodo id responsum intellia gendum sit. etenim comparatio illa scriptura:& uocis non uidetur uera, cum stipulatio uoce concipi possit,scriptura non possit: rursus literarum obligatio scriptura conficitur,uerbis tantum non conficitur.Et Accursus deliter rem obligatione intelligendum putat, SI t xatiuam subaudit,non scriptura solli Quam sententiam Bart.non probat: quoniam te pore Vlpiani I. C. adhuc literarum obligatio inuenta non erat: ipse igitur de pacto nudo b re responsum hoc accipit, quod aeque uerbis ata ditu. β cer. oue literis concipiebatur. Ego literarum oblia At L gationem non dubito etiam Vlpiam tempo- Sre fuisse. k etenim restrictio ad mutuum, M

63쪽

εα ANDREAE A L cIATI coarctatio exceptionis non numeratae pec a disti. de lia niae a posterioribus In p. facta,' non arguitterar- quin ante tamen ea species obligationis esset,

hi g, quae nominibus fieri dicebatur. Vnde sic autore Theophilo definiebatur, ειρ αμορ Hlάμον Ιωατι sciτυ-κη. Vetusti nominis in nouum creditum uerbis litterisq; solennibus transi matio. Cuius formς exemplum ipse latius prosequitur. M. Cicero oratione aduersus CrispuSallustium: ntum ex Africa exhausit, quantumpotuit aut fide nominum trai)ci,aut in naues contrudi. Videntur quς Liter cambi) hodie uulgo uocantur ad hanc nominum obligationem pertinere. Caetersim aduertendum est,

non simpliciter ab Vlpiano comparari obligationem quae literis sit ei quae uerbis inducitur : sed solum id decidi, quod quatenus , id

est inquantum traditum est non minus ues re scripturam quam uerba: hoc non scripturae aut uerbis simpliciter est tribuendum,sed or

tioni , id est, menti dc consensui: uideturque allusisse Iurisconsultus ad Epicharmi Siculi

poetae carmen trochaicum, Nους ορα V νους αina. τ A et φυκε τυφλα. Mens uidet mens audit,sia sed sunt caeca. . . Cuius

64쪽

LIB. VII.

Cuius carminis,ceu uulgo iactati, absque autoris nomitie meminit Aristoteles problem tum sectione XI. cap. XXXIo. sed autorem ipsum nominatim citat Plutarchus libro de fortuna Alexandri 11. Enimuero , inquit Epicharmus,mens uidet, mens audit, caetera autem surda caecaq; sunt, Sc ratione carent.

Habent quidem sensus propriam quandam

potentiam,quos tamen mens adiuuat, ornat,& denique superat: adeo ut sola imperare ui deatur, reliqua uero surda, caeca,inanima e forment potius de morentur eos quibus mens M uirtus non adest.

Declarata IcharidemM. de pollicit. γ quid Ili NI niri edere: edi de prohibito gladiatorio ludo,emedat que Iuuenulis locus: γ quid sit Premere,

uel conuertere pollicem. CAP. In

HARIDEMVS respondit ex epistola, quam muneris edendi gratia absens quis emi- compelli eum ad editionem Verba haec Vlpiani Iurisconsulta a L chariti non mediocrem scrupulum nostratibus do ' μ' octoribus iniecerunt: cum enim ex pollicit, ttione Reipublicae facta quisquis quamuis a sens

65쪽

AND REAE A Lex scaen

sens obligetur, uidebatur & hoc casu quo quis editionem muneris peret stolam offert, obligari debere. Bariolus ideo non obligari est,quia iusta causa non suberat: quae sententia defendi potest, si recte declaretur. Licet enim pollicitatio Reipub.facta regulariter u leat,non tamen hoc procedit, cum de pollicitatione muneris edendi agitur. Edere autem munus, significat gladiatorium ludum in arenam producere: dc idem est quod Munus da re : qua de re supra lib. primo, item lib. I I. cap. xx Ii. disserui. Erat autem propter saeuitiam id munus odiosum: unde & postea lege Cont s. c. de stantini sublatum fuit. ' Quae cum deinde gladiat. li- minus obseruaretur , Theodericus Gotho-riim rex epistolam ad Maximum consulem scripsit, qua plurimis uerbis in hanc spectaculorum consuetudinem est inuectus, 3c ceu nimis barbaram est execratus Extat eius cpistola apud Cassiodorum uariarum lib.V. Macrobius lib. ii. autor est, cum P. Vatinius ludum

gladiatorium edidisset fuisse a populo propterr saeuitiam lapidatum: ideoq; ab aedilibus edictum impetrasse, ne quis in arenam nisi pomum mitteret. Iuvenalis Saty. II. - Vicit de hoc monstrum tunicati fuscina Grac

66쪽

.. Gracchi, . .

I tis rauitq; fuga media gladiator arenam, Et Capitolinis generosior,& Marcellis. Et Catulis,Paulisl minoribus,& Fabhλα omnibus ad podium spectantibus, ijs licet

- . ipsum Admoveas cuius tunc munere retia militit gendum enim non est Admoneas,cum ni hil de monitore ibi tractetur: sed Admoveas, id est adiungas,adisias, adnumeres. Idem S tyra Di I. Cornicines inquit ii Munera nunc edunt,& uerso pollice uulgi . Quemlibet occidunt populariter. Non enim solos gladiatores extrumstarum s

milijs producebant, sed quemlibet popular ter d est,quemcunque ex populo, quod mala

gratia spectantium fiebat, unde conuertebant pollicem. Plinius lib.xx V III. cap.I I.Pollices cum favemus premere M prouerbio iubendae. QVa ratione e contrario Conuertere pollicε

erat repulis signum. Sed quid si apud Plunium non premere sed promere id est exten dere legamust Haud tamen facile est a uulga talectione reccdendum. tametsi suprascripta Iuvenalis carmina, tot eius poetς Grammatici interpretas no uideantur mihi satis explicasse. Vera

67쪽

M ANDREAE A L cIATI verae lectiones rectitatu L sed G si quid. 9 proinde. de usustuc. Et quae sint Aulis , Vela, oe siparia. quid sciuion Polluci: unde Umbelligeri se ,

O declaratum Martialis carmen. CAP..α

ιι quaesitu.

men cilicia instrumenti esse Cassius ait, quia ideo parentur,ne aedificia uento uel pluuia i borent. De uelis uero quae in hypaetris extemduntur, item de his quae circa columnas, Caelius scribit magis supellectili adnumeranda. Papinianus scribit prothyrum domus si uel men est instrumento domus contineri. Ulpi b L H ω si nus,h Si scenicae uestis ususfructus legetur, uel gd. de μμ aut i,uel alterius apparatus,alibi quam in sic

na non utetur. Circunseruntur autem corrupte uulgati codices,qui pro aulaei, habent annuli aures. Sunt Aulia uela dc siparia quibus porticus 3c aulae nobilium tegebantur ornatus causa, ab Attalo primum Romanis legata, quorum mentio ubique apud autores cst fre- quens. Habebant & mulseres uela sua, inter quae Iulius Pollux lib. y Ii. cap. xxx OL sci

I instrumentum domus legetur, uela no deberi, Pegasus ait,' quae frigoris uel umbrae causa in do

mo sunt: ca enim potius ornamenta quam instrumenta domus esse. Vela ta-

68쪽

dion,id est umbellam nominat, qua mulieres utebantur ad arcendum solem, uel aeris ii temperiem : unde uerbum couαδιο ορ , Me α qui, Vmbelligeri serui Martialis lib. x i. Lygdo puero mendaci de lento: Quid precer inquit o fallax meritis M moribus istis 3 Vmbellam luscae Lygde seras dominata

Cum enim mulieres naturaliter lente inc

dant inti ut Plautus in Poenulo inquit sipis

sigradissimae , quae luscae sunt, etiam caeteris sunt lentiores, utpote non perspicientes ubi pedem ponant: unde munus eis umbellam deserendi conuenit lentissimo: sici ego carmen illud interpretor cuius sensum non Uiet dentur uulgares interpretes assequuti. Ouudius non umbellas,sed umbracula Omphales puellae dixit Fastorum lib. I. Aurea pellebant tepidos umbracula soles Quae tame Herculeae sustinuere manus Lex Pupia de succesione libertoruam, in quo a I

stiniano imminuta, auctaque. Et Vesta1riani elegans iocus in libertum: γ Tranquillim duobus in locis ita stratus. C A P. XI.

LLV P pia, de successione libcrtorum,

cautum crat,ut ex bonis eius, qui c mil- e lium

69쪽

εόANDRE AE ALCIAT Ilium Hs. patrimonium reliquerat, dc pauciores quam tres liberos habebat, uitalis pars pa--jἡb trono deberesur : si nullos liberos habebat, stra iustis. Vcrum Iustinianus ' hanc legem ali

de suet. si quibus modis immutauit, patronorumq; iuraberi. imminuit: in eo tamen auXit,quod legem P piam de liberto centenario, seu centum millia possidente, quae summa est nostratium au reorum bis malle quingentorum) loquentem, de centum solidis intellexit,id est, Gntum M quoties. X X X. aurcis nostri temporis: h qua de re ali-

c. busto bi. Iocus cst apud Tranquillum in Vcspasia no satis lepidus. Erat aliquis Caerulus nomine ibertus iisci, qui ut ius patronatus illude- rct ingenuum se iactabat Sc Lachetem appellabat: hunc crgo Vespasianus ut ostenderet. fore ut post mortem nihil ei prodesset conditionis dissimulatio, scd omnino ius patroni

saluum in eius bonis maneret,sic compellauit,as Meaηρ λ - αρ αποῆα-ρ αυθις εἱQuoniam enim Laches ex comoedia Menandri nomen est,cum carmine quoque Menandri irrisit: Postqua interieris, rursus id eris φν prius

Citatur id carmen. crum plurimis alijs titulo Menandri in collectaneis Graecis quae Sto-baeo

70쪽

PAR ERGON LIB. π II. sis baro tribuuntur: ibi Menander ait, si sibi electio detur ut possit a principio fieri quodcunque animal esse uelit, quodlibet potius se optaturum quam hominem: quandoquidem nihil inutilius homine quamuis generosb,cium soli felicissime agant adulatores,deinde sycophantae,postremo improbis moribus uiri, Scc. Prolixius est carmen,quam ut hic uideatur reserendum : fatis sit interim Tranquilli locum explicasse. Idem in Tiberio nurum Agrippinam liberius quiddam questam Graeco uersu, Si non dominacis inquit filia niuriam te accipere exiitimas,&c. Corn. Tacitus lib.I II LCorreptam Graxo uersu admonuit, ideo lar di,quia non regnaret. Existimo ad carmen id ex Homero Iliados s. allusum esse, Παντων ita ce ειν ἐθελος πανβαιδε αναμ ρTουνεκα σοὶ τUοθέμιν ονειδέα μυ σαDomi Quod regnare uelis cunctisq; potentior esse,

An tibi pmissum est opprobria dicere uerbis

An publicae utilitati conducant Iuriscon ultorim respou a, quae uulgo consilia uocant: pauli Pici λhac in re sententia, multorcinu unitati moros: duo prima Alexidri coctilia conlutata. CA. XI I.

Rogauerunt me non semel operae impressoriae,ut consiliorum meorum, quae e 2 uulgo

SEARCH

MENU NAVIGATION