장음표시 사용
401쪽
De rebus Helvetiorum Lib. IIL 3s
Quo in elogio nonnulla parum ex antiquitatis fide. Nam
co iam tempore quo ducta Rauraca, si tamen cu Lugdustro, nusqua Augusti nomen,& Octauio Caesari, cui primit in honorem virtutis datum,adhuc pam firma, & constas, aut nulla potius imperii spes. Qua de re alibi pauca attigimus. Allemanni vero non tam traducti coloni , aut adeo Rauracos, subegerunt, expuleruntve, qua profligatis,qui urbes,qui castra, valla, arces, turresq; toto Rheno contra
se construxerant, Romanis, quς ipsi munimenta tenue-
rant,occuparunt,& ne recipiendi fiducia esset, pleraque euerterunt. Rauracos, quibus non minus odiosa Romanorum potentia,aut praesidia, in agrorum communicatione,quos iure belli quaesisse videbantur, aut reliquerunt, aut adsumserunt. Vnde extremis etiam ruentis Imp. R. rebus, & temporibus, ut vidimus, Rauracorum nomen, non Allemannorum:& deniq; Basilienses vocati, transi to ab urbe noua in uniuersiam gentem vocabulo.
QCA AFFUSI A,si turres, moenia,rempub. spectes, noua: si cultum vetustior. Cum enim ex Strabone, tib VII. Melaq; perspectu sit, trumq; lacum Acronium, &
venetum,nauibus frequentatum, proindet, qui perv-trumq; fluit, Rhenum, necessitudine maioru fluminis cataractim, quae tribus infra Schanusia, aut paullo minus, passuum millibus, factum est, ut eo, ubi nunc ipsa,loco,
subsisterent,mercimoniaq;,& se nauibus exponeret. Vns Sihail busia
de loco frequentia,& habitamenta, nomenq; quasi Navium-domo. Ipsa olim Lacobrigorum caput ,.quos inter Helvetiorum sectos , Gallico bello , recensuit Caesar.
402쪽
TenentLacobrigi Getgenuer regionem intra Rhenum 6 Harcini 1 aUaldshuto opido,Schaffusiam, per p. m. a Tulingo habent ad latus dextrum colunctos, & Vicinos, Eorum etiam meminit Caesar. Lacobrigi partimSchanusianis, partim Austriacis Principibus, subiccti. Cetera Sullizenses pro Comitatu habent. Antea Nellcnburgentes Comites tenuere,quorti unus Eberardus Bu cardi quondam Sueuiae ducis qui postea, cum Rodolim I l. Birgundiae rege genero in Italiam prosectus fraude Archici licosi Mediolanensis interfectus est ex Berthioldo filio, nepos, Schaslusiae Monasterium in honorem omnium Sanctorucondidit,sub Hemico II. In p. loc inq; Abbati subiecit. Ex monasterio, ut cetera, natum opidum,&Vtipium ita hoc Imperiale. Ludovicus i V. Bauarus Austilacis princi pibus pignori dedit,cum aliis Rheni opidis,pro ducessione Friderici, & pecuniae inde cotractae summa. Sigii mundus Imp. Imperio reuindicauit, cum Fridericum proscripsisset, concilioConstantiensii, & ne ab imperio deinceps alienariumquam posset, grandi ciuili pecunia pactus est. Fridericus tamen III. Imp.suis sorte indulgentior, Sigis mundo Austriaco Schaii husae potestatcna secit. Cum proinde legatos misisset qui post issione inirent, urbe c elusi sunt,quod contra priuilegia velle viderentur. Ab altero latereTigurinia ernates,Luccrnenses,,uiri j,Tugini, Claronenses accepti, & cum iis foedus annorum X V. factum quod inde prorogatum , & dcniq; in perpetuum confirmatum eodem quo Basiliensium anno.
DE ABBA CELLA.C A p. XIII. A I ita populi inter Alpes Rhaeticas,otrumq;Sintriae, X.& Celiam Sancti Galli in duplici discrumne foere,
403쪽
De rebus Helvetiorum. ob. III. 3ssalij nobilitati subiecti: alij regibus , si anni regi' dicti
Eos homines quanatum scilicet ipse iuris haberet,& prosprietatis tradidit Sigebertus rex Austrastae, & Allemanniae Monachis Ccllae,S. Galli discipulis, paullo ante desuncti, intercestu maxime Talthonis Tigurini pagi Comitis, S Gonizonis Sueuiae ducis,regis soceri. Sed ut nobilitas ijs partibus multa,ita variaturi: fictio fuit Nobiles olim pra: cipuae cclcbritatis ab Vrstein Rosenberg, Aniuilla, Ober-berg Schuai berg,Hcisen berg, Eppcnberg, Clatburg,ab qui tuas quis luis iurisdictiones, & copias sparatas habe
rent,adeo ut etsi solitudo sacrit, non tamen prorius si, a Nar omnes amit: aemulta in S. Galli Monastcitum contu Icrunt, anteiam annos multos, V no pauci quidquid pos sidebant i5 contignarunt. Vnde hac in montana regione X.circa tera Cella p. iaa. ad Sintriam, Abbates vicum egre gium ex aedilicarunt qui ab ipsorum nomino,Abbatii celata Add derunt poste. i arcem,loco munito, ad collis,dcxtra Sintriae, dorsum cininentius, & sarmum,Clanx nominatam iacie contra oppres res religiosoria, & tyrannos receptaculum. Ab vicoAbbatiscellae . regio tota aut vallis deinceps vocata, quam his paucis depinxeram , supcitori anno, cum ex Comitatu admodum illustris D. Alphonsi Casati ,regis catholici apud Hesuetios legati, mese Octobri, eo venissem, itincrario, quod viqi: idq; inciderat,ex equo versibus concinnabam, tot, montium, vallium,rupium , Saxorum,fluminum, ventorum, &pluuiarum,&niuium liacq ioq; ratione fassidia,& longa taedia transi
404쪽
Vertice sic modico collis hinc inde coronant, Frondibus umbraseris,dr vesco gramine tali. In medis va is montes aquare ρropinquos Culmine connitens Abbrifcesta laborat. Sinim quam trepido secat agmine. Nec procul inde Visunturρrs tibentia rudera C cis Perfugium quondam Abbatum,ct munimeauitum. Cum vero per Abbatum,eo in loco, frequentiam , cum plerumq; aut in arce, aut in vico ius dicerent , incolarum desideria audirent, maximus vicinorum concursus effer, Notbertus demum Abbas Abbatiscellae parochialem Ec elesiam sundauit,auctoritate,& consensu,RumoldiCon stantiensis Episcopi,& AdvocatiVittanis temporeHenrici IV.Imp.Vt vero a diuersis nobilibus, Comitibus, domi ni is,tota Abbatiscellanorum regio in Abbatum potesta tem venit, ita in varias iurisdictiones, Communitatesque diuisa,& separata suit, quae non ilum suam remp.sua insignia,vexilla,sigilla, sed etiam iura diuersa haberent. Ita separati omni ex parte, Abbatiscella , Alistetten , Troga Hund uilla,Herisouia,alij vici,&Communitates,quae prae ter dominum nihil commune tenerent, quod ex sorderibus,& societatibus,quas inter se,& cum vicinis contraxe runt,manifestum. Sed cum hae Communitates plerumqNobilitati administrarentur,misu, & legatu Abbatu, sebat, ut plerumque detrimentum, per eorum insolentiain paterentur suae reip. suetudinum,priuilegiorum, quanhabere videbantur libertatis. Quae tantisper pertulerant donec postremo,cu ab Abbatibus nulla remedij spes ali esset, armis ius suum aut quaerere , aut tueri cogerentur multisq; defunctae feliciter praeliis , tandem in unum scedus, unamq; remp. convcnirent. quam Rupertus ImpCon
405쪽
Constantiae probauit, Fridericus Imp. priuilegii urit,& cu. ccce in tutelam Imperii suscepit. Primo quidem amicitia, & i ' si es
foedere perpetuo VII. Ciuitatum Tiguri, Lucernae Vra- el, eeccniae, Suitiae, di Siluaniae,Tugij, & Claronae opcs suas con i vi firmarunt,Mox cognita corum sorti, & fideli opera in nu merum Ciuitatum venerunt,&XIlI.ctaccrut. Hactenus iii. de XIII. Helvetiorum ciuitatibus, & quo ordinein foederis societatem ve net e. Nam mox Vranienses quidem Tigurinis:Suitentes Bernensibus: Siluanii Lucernatibus:& postremo Frio urgenses Basiliensibus publicis in con P N uentibus loco cesi ei e , adeo patum ambitio,vt aliae mala '' eupiditates apud cordatos , virosq; poterant. Restat una quaestio.
Vtrum Helvetia omnis unius Ciuitatis nomnis recte
UI de rebus Hesuctiorum mentionem habuerunt aut de reipub. administratione scri-' -- ω-pserunt domestici, externio Helvetiam uniuersam,unius Ciuitatis nomine comprehedi pone pleriq; censuere, quod eodem scedere m t martissime Helvetij omnes teneatur, summam si inter eos libertatis multarumq; rerum coniunctio, Concili si printerea ab omnibus,codem in loco, capiatur. Vnde si quis in sorderis societatem venisset, Ciuitate Helvetia donatu, aut in Civem Helvetium receptu, literis prodide N. Mihi longe aliter visum. Clim enim Civitas Cicerone auctore, non sit aliud quam concilium, tuu hominum inresectatuέ, Omnes autem XIII. Helvetiae ciuitates non modo eodem iure, aut legibus sed plerumq; diuersis institutis vias
406쪽
tur nemini dubium est quin unius ciuitatis notione censeri ratione nulla possint. Aliud enim libertatem eanade commercia,connubia habere communia , summa necesssitudine coniungi,aliud eisdem legibus, codem imperio& iure comprchendi. Veneti, & Genuenses liberi utriqui contrahunt communiter, hospitia, connubia, magnanamicitiae societatem habere possunt , ctiam foedere cCniungi sempiterno mon tame quae Venetorum eadeGenuensiumCiuitas.Nec obstat locorum divcrsitas,ut primi Lib.vidimus Sed reges, & principes scedere coiianguntin& saepe ita tricto,ut eos deria amicos,hostes inhabeant: snon amicos solum, sed fratres adpcllent, iacmo tam propterea idem Galliae, & Angliae regnum recte ausia mauem,regna Pederata rc cte disicit. Neq; si adiit j uconim unitas eamdem ciuitatem c ilicias. Lcges enim ac raci: ciuitatibus Romani petierunt iisq; Isi sunt , ciuitalcm tamen Graecorum, Romanorumq; unam ibi sic, dicere nemo ausit. Hel etiae ciuitates non modo diuellis gibutenentur pleiqq; Ad impello etiam Onancs aisiungunt ulnulla ut alterius iussita aut niandato uis: spCnie , Omni Obligetur, tuum imperium,strum ius, suam i in publicarhabeat alteri,nisi ex edere, id cicta tedc beat nihil. Ne ergo unam Helvetioriana ciuitatem , sed XIlI Heluoia Ciuitates hactenus adpellauimus qualus olim Ampli ctionum urbes VII Aetolorum III. lonum I. quia videlicet foedera inter se habucrunt, alici aut alicrine dino,& noxae e ct, hostes autem communes,cc milia ibi Oribus viribusq; persequeren tur,comunes cas ob cru' ctiam conuentus frequentare solita Neq; Suculci s diris in Helvetiorum perniciem concepti, aut paullo antGallicarum urbium ad exstirpandas haereses, sermo diff
407쪽
rentia alia qu1 quod ad tempus illud fuerit, &istoc esset:
Helvetiorurn perpetuum constituatur. Sicuti igitur non eodem iure, k imperio neq; iisde legibus, nisi quas foedera' bellicae constitutiones coplectuntur, imo plerumq; diuersis obligantur,ita non unam ciuitate, sed XIII.Helvetiorum, ut diximus, foedere perpetuo coniunctas ciuitates, neq; hos, aut illos ciuitate Helvetia donatos,sed in foederis societatem admissos,ut opinor,recte demonstrauimus. De confederatione x III. Ci t.Heis.
E QV E huiua confoederationis eadem rastio. Omnes sane eodem foedere quod contra vim est,&iniuriam attinentur: non tame propterea unaquaeq; ciuitas alteri foederata, laut ab ea contra quemvis hostem auxilium petat:sed citis, cum qua, primo & antiquissimo sordere, societatem iniit. ItaLucernenses si vim patiantur tres ciui, tales vicinas Uraniam,Suitiam,& Siluaniam,itemq; , Tu-ginos,&Tigurinos praesidium flagitabut Tigurintra hos omnes,& simul Glaronenses. Bernenses trium ciuitatum praedictarum. Bernensium Friburgenses, & Salodorenses,& ita deςeteris. Sed id demit si publico eius ciuitatis consilio. quae iniuriam passa est, bello persequendam decretusit. Quamuis ne sic quide nonnullis arma capere, aut auxilia a proxima , & ab antiquo deuincta ciuitate pctere quandoq; liceati Cognitiones enim quarumdam, ciuita tes omnes sibi reservarunt earum maxime quae tum quidem in hostiam finibus, aut extra Helvetiae antiquae limistes,proinde ad iniuriam opportuniores, ne scilicet aliqua
408쪽
ice deris fiducia, ut prona ad insolentiam mortaliu mens, quasvis belli captaret occasiones. illς ne cognita quidem publico consiliori,&iniuria arma sument, aut auxilium petent, nisi probarint reliquae ciuitates. Perspecta autem belli aequitate nulla tergiversatione , & sine dolo malo parandum,dandum auxilium, proprio sum tu , si bellum totam Helvetiae libertatem attingere videatur, coq; numero qui quamuis condecebit: Si ciuitatis unius Opidum, aut arcem attineat,eiusdem stipedio ; praesertim quae machinis, & tormentis impenduntur. Et ierme haec sordei uomnium summa,de mutuo auxilio; quae proinde, Vt Vocant defensiua omnia. Sed sunt iisdem quoq; sorderibus, edicta, leges, sanctiones,quibus pace, belloq;, quibus pri uatis, publicisq; inter se controuersiis utantur: desipendiis, de commeatibus, de limitibus, subditis, debitis, cxcesptionibus,utroq; iure humano, & diuino, aliis q; pluribus, de quibus omnibus disserere iam quidem nihil attinet,se ceruntq; aliqui, pauca, ex meo arbitrio cum Helvetiae dignitate, A bono. De repubhca XIII. CiuitaI. Helu.
DDAII de republica pauca, magis osten-'dendi,quam explicandi voluntate. Ciuitates omnes aut Burgimagistris administrantur, nomen hoc ciuium magistrum notat, i ecte ex officio Praesectum urbis voces Jaliae Scultetit antiquo vocabulo, quo aeris alieni cxactio, & stuper ea re lites coristinentur,Vnde pi aetores, qui munere sunguntur adpellat. aut deniq; Ammanis, hoc quoq; ab offici omine sumto.Ammani enim , quasi Ampimani, 0ssiciales. Vt vero . haec
409쪽
m rebus Helvetiorum. Lib. IIL 39
haec nomina diuersa, ita respublicae. Quae Burgi magistris reguntur tribus habent, & uniuersa ciuitas in eas divisa. Tales Tigurii,Basilea,schaimusta. Reliquae ciui es quae
urbibus coluntur Lucerna , Friburgum,Berna, tribubu quidem carent,scd hae duae etia in classes quatuor, qua bseparata,ipsi signa vocant. Salodorum sane tribubus constat sed summus magistratusScultetus.Et harum admini stratio maxime mixta ex optimatibus, & populo Populu enim uniuersus magistratus supremos legit,&ita deincep creati laquam optimates reipublicae praesunt. At quae vi catim,non urbanatim habitantur Vrania,Suitia,Siluania, Clarona,Abbatiscella, Tugium opidum, & tres externae
Communitates,Ammanos habent,&maxime ex Vniuersae plebis arbitrio gubernantur, quae proinde conuentu totius ciuitatis, cx tota incolaru multitudine quot annis primo vcre facto,magistratus, & primo Ammanum, mox Ammani vicarium,tum tribunum aerarii, praefectosq; qui cum imperio mittuntur, legunt, confirmant, abdicanti cuncta pro plebis voluntate, & fauentium numero, sus fragantibus omnibus, id fit per dextrae eleuationem qui pubertatis annos attigere. Iisdem in conuentibus leges, consuetudines,instituta,edicta,alia,publicantur,antiquatur.Et hae quoq; ciuitates in certas partes tributae.Vranio. rum sunt Communitates X. Suitiorum V I.Tu norum
IV.Glaronensium XV. Abbatisicellanorum XII. Nam Siluania in eos qui supra , infraq; Carneam Sil iam habitant, separatur. Ex his Communitatibus aequali numero lecti publicum consilium conficiunt,quo in consilio quae rem tangunt uniuersam praecipue pertractantur. Alia sunt enim iudicia in quibus lites,controuersiae, res priuatae, disceptantur. Quod si maior negociatio incidat, uplicatur
410쪽
triplicatur*ὸ consilium 1, eo quod quivis Senator alium sibi, aut tertium adiungit, pari secum in serenda lantemtia, super re quae geritur, auctoritate.Ciuitates quae tribus habent,omnes quidem ex tota multitudine Burgimagistrum, aequalibus suffragiis iublegunt, sed senatum ex suo ,
quaevis tribus numero,duobus,aut pluribus in eum sum. tis. Et is plerumq; in omnibus ciuitatibus duplex, maior, minora numero consiliantium. ille res graues.&quae totam rempub. concernunt: hic quotidianas ciuium , &subditorum controuersias audit iudicat ita druisis partibus,ri huic quidem maior auctoritas ἡ illi maior potestas adsit.Multa praeterea sunt ossicia,quaestibnes, aediles,curatores,scribae, ut plerisque in optimε constitutis ciuitatibus, eadem potestate,& munere. De quibus illa de caussa manum abstineo,uti&de multis aliis quae super hac re disputari,tradiq; possint, mihi aut alteri, in aliud tempus disserengi, scribendiq; seposita materia. Et de republica Helvetiorum liber editus,de quo nihil habeo dicere.
De Municipiis Helvetiorum,eorum iure orpublica.
Raeter XIII. Ciuitates, quarum totius serme anti, quae Helvetiae suprcma potestas, multa sunt Opida quae suam rem p., suos magistratus habcnt, ad coci; praeter maiestatem, ut antiqui loqebantur, Ciuitatum,&summum Imperium, nihil illarum agnoscunt, quae quideopida recte Municipia vocare, antiquo vocabulo,& RO-mano arbitror. Municipia, inquit Paullus, hominuduimr, qui m Romam venissoni, m liuo Romani essent, partici es tamen fuerum omnium rerum ad muum ven