장음표시 사용
441쪽
usq; labuntur,ubi posterior eis coniungitur: Ipse quoq; ex Aviculae culmine Colmo dei Vecello Rhetice ) natus, qui partem Adulae emcit, & S. Bernardus etiam non na- natur,quod eius Diur in eo sacellum. Separat Mesaucos Lepontiorum a Riaaetis. Ex huius Rheni latere opposito originem capit Meusa qui Mesadcos praetergressus, Ticino supra Bilitionem miseetur. At Rheni tres uno iamcx Confluentia, siue Vectigali ponte,nomine,contenti,per Campos Caninos , Rheguscos in Acronium deseruntur, &deinceps per Helvetios, Rauracos, Sequanos, Mediomatric &c. in Oceanum: Aetuatios quos vocat Strabo nominauit Caesar Nantuates: Vetera Curientis Ecclesin Inst. totam regione quae propter utrumq; Rhenum, priorem & posteriorem,Tuuerascam dicunt. Sed hactenhs dς Rheno . & eius natalibus. Disertinae Communitatis 1umimus magistratusAmmanus Ministra lena i psi vocant. II. Communitatem essest Legianitia vallis magna, &ferax,id qua multi vici. EXca emuit Glcnnerus in dextram Rheni. Praefectus cum summa potestate est. III Ilantium est,opidum , caputq; Superioris huius Foederis cum adiuncta regione amoena, & sertili,utraque Rheni ripa,Foueam nominant. Lavoppa . praesidctAm-
IV. suprasexensis, adiacet monti qui Ilantio incubat. Germanicae linguae. praeest. Ammanus. V. Vorciu vorce Rhaetice, Germanice Ualteriburg vicus ad Rhenum anteriorem. In eaCommunitate alij vici,veluti Andest, Rubis,SeptoStalants.praesidente omnibus Ammano. Mensu te
442쪽
VI. Luuenium Luuene,schlouis &arx Leuuenstein Principatum obtinetAmmanus. VII. Laacen sies faciunt, qui liberi dicuntur quod si ab heredibus Comitum eius nominis pecunia redeme rint,liberosq; ante ceteras Communitates,secerint.Nam Comitum Laacensium iam lub Ludovico Pio Imp. memoria,ut antὸ perspeximus. praesidetAmmanus. VIII. Flimesium,alh Nemesium vocant. Huic quoq; praeest Ammanus. I X.Trevisium alta, Holientruns . alii Tri montium nominant, & Taminisium. Primo in ordine Ammanus. Atque har. IX. Communitates omnes ad Rhenum prim
X. Rhaetium cum viciniszeneducto ponaduis, Amudo ober Emps Fagonio Veld tabergo praeeunte Ammano. Rhaetii castri,nunc quoq; sortis, cius nominis nobilius edes antiqua fuit. Comites postea Z'llerant, & barones Liniburgenses hereditate possedere,deinceps ab Austriacis cum omnibus adiunctis dominus emptum : nuncpro pignore nobiles a plantia tenent. Si tum in finibusTume,liacae quam vallem claudit, ad Rheni sinistram. R ij,& Bonaducis, aut Beneducti memoria in antiquo priuilegio,Hilleboldo Episcopo Curiensi,abothone Imp. dato. Otto I .ctc. Debolaeo Discopo Curtensi, M. EG sitam in
Casielis Bonaduces, cr Rhattumes, οὐ data III. Mnas Ianua j An. Dn. LI CCCC. XXVI. Ind. IV. regni XV. IM P. VIII. Eramin. XI. Est Heinete erycum Tusciana vico, I sannad&Cacia, ΓΚaarid in principio Tu meliacae. Tumeliacare giunculaest, amoena planicie,solo ubere,vini,& si umenti iuxta seraci, ad Rhenum posteriorem. Nomen a Tum lio
443쪽
milsJ vico, prope orienstein. In ea arces plures, sed praecipui nominis, & celebritatis Rhaetia altas Realti in colliculo,supra Tuscianam ubi adhuc moenia, & turres, situ & aetate ruinosiae. Huic Comunitati Ammanus caput. XII. Scanaiaetiums Schans , J inter Spelucam,&Tuscianam. Antiqua Curiinitam scripta Scxantam vocant. Ammanus praeest. XII l. Rhin ald adpellant ; cuius praecipuus vicus Speluca, SplugenJ& hospitium princeps, ex Curia, in Italiam per Aviculam, aut 'cumproficissienti, Ursus, aut Ursulus,vel culmen Ursis coimo dei or 2 mons, vico adiacet. Antoninus Spelucam Tar sedum nominare videtur,si tamen milliaria conueniant. Nim Curia Tarue laedum constituit.p. m. 6o. cum non sint nisi quatuor mitrsiaria Germanica,sive 3 .p.m. DeincepsTameicdo Cleuad p.m.cum sint quatuor milliaria German. Hoc est, p. m. a . Quattuor praecedentes Communitates sunt propter Rhenum posteriorem. Huic, ut ceteris, praesidet Amma
X VI. Scopiria. XVII. Faals. Hae quatuor Communitates in Summis Alpibus sitae Habet unaquaeq; suum Ammanum : Suntq; linguae Germanicae,etsi circum circa Rhetica sonet. X VIII. In CommunitateMelauci inclusi. Mesollina, MasoxJ Hi vallem habitant inter AlpinosLepontios,&Alpes quae Larium attingunt,&Galancam. Mesa , unde populo nomen , oritur ex Avicula,& , ut supra attigimus, quattuor supra Bilitionem p.m. Ticino miscetur. Capita, es viςLMei aucum superius si MasoxJ & Rogoreisit RufleI
444쪽
in serius,ut antiqua habentCuricias. EccLMonimenta e laucorum vallis optima, & uberrima. XIX. Rogoretum supra dictum impici numerum Apud hunc victi praelabitur Galan tia n.ex valleGalainci quae etiam huius Communitatis,& paullo infia, Melae incidit. Vallis Galancae incole properesimari jdmnes,& me dicabula, nec suam cuiquam operam locanc, circumvasgantur. Ipia aspera siluestris , parumq; bonς frugis. V traque vallis antiquitus Lepontiorum, sed a muItis annis Rhqtis possesse. Lingua Italica loquuntur,prSsideuteAm
Secundi isderis,sive Domus DeiCuriensis, Commmnitates sunt X X quarum prima, oc caput Curia Ciuitas. Illa antiquitus Eboduruiri Ptol. teste. Adfirmant sane Cu.rienses imberg dictam. Turris illa, cuni adiunctis moenibus , quq nunc Canonicorum triclinium cssicit, arcem prςset ebat, Alars in o culis nominata L Marsocchei a i- cel e cuius regione,licet ex tra hodierna moenia, sola inices a separari,arx alia stetit,Spina in oculis spinochei J.His duobus propugnaculis c0ntinere posse Rhstos Romani arbitrati.Habuerunt vero harum in arcium ambitu, minc nomencurie,aut Pallatij retinet Episcopi sedes,suoinro: curatores,qui Rhqtiam primo moderarentur. Imo etiam Imperatores,si quando in Rhςtiamvcnirent, eo loci, Cusriam celabrabant quod mansit postea nomen. Vnde Amtoninus non iam amplius Ebodurum, sed Curiam Atiaestorum nominauit.Ait Brigantio Curiam p. m. so. enc, Minde Tinizam p. m. 2o. Sita urbs ad dextram Obstreperifluuij Pleiliars nomine, qui ex valle Schmaficaqabitur in Rhenum p.m.2. infraCuria. S. Lucii historia traditi pinio Britanniae regem suisse , tempore Antoninorum I mPP ec
445쪽
Eleuilutij pontificis Euangeli jq; promulgandi gratiasse regrino habitu,via illa,& transiitionc,que hodieabeto, S. Lucii Steu vocatur inRhςtiam,cXPauaria quam bonam partem conuerterat, ventile: Habitasse aliquamdiu silpra Curiam,in Spccia,ea p, regione Christum Saluator e nunσciasle.Demum a R. Praeside,qujMartiolae agebat crptum, Trimoniiurnq; Trinamis infra Curiam p. m. vicum deductum esse, ibiq; una cum sorore Emerita capitis das natum fuisse. Inter Episcopos Curienses primum reperio Asimonem,Concilio Mediolanenti, sub Leone I. Pontis. o Valentiniano III. Imp. Herculano cos in Occi l. Deinceps tempore Clodouei M. Curiam venit S. Fridolinus, vi Episcopum visitaret, qua in urbe templum D. Hilariolosuit. Fuerunt postea prope in ciuitate uniuersa Episcos pis subiectii: Nam Ludovicus Pius Imp. Verendario Epii copo legalia omnia in ciuitate Curia confirmauit. Ortho Magnus Curtem tuam regalem in vico Curia, in comitatu
Rhaet/ae, quamComes ipsius desertus in hemficium tem it, Episcopo donauit.Otho II. filius,eadem Hille baldo Episcopo confirmauit, & Scumciam addidit. Multa sunt aliorum Impp. & regum priuilegia, & beneficia in cum Episcopatum collata Ciuitas nunc etsi Communitatem foederis unam componit, pro republica tamen admini; stratur,in quinq; tribusdiuita, ex quibus singulis Uuirilecti,minus consilium, XII uiri maius cssiciunt: Summum magistratum gerunt consules duo, praesidente per vices in annum alterutro . Est S Prascctus urbis, qui res capita les cognoscit, assidcntibus iudicio I uiris:Itemq; Praetor urbanus qui controuersias ciuiles,m alienum,alia diiudicat cum concilio NVulium. II Communitas est quatuor vicoruZizers,Igis,Trim
Et ipsi Ruia tris ferme subiem . A. D. N. b cce.
446쪽
mis,&Vnder tet,quibus Praefectus imperatiZizeris mominilpriuilegium Ludovici Pij, HLudovicin orc. Curiemnet uris orci LM VIII GL Augusti , Imper, anno XII. Ind. III. in StroebureC ωα IIL Ortenstein vocatur, cum suis paraeciis Tomittet, Scheid,Basbeis, &c. sita ad Rhenum posteriorem in Tomeliacis, quondam Schudi, Glaronensibus lubiecta, redemere se a Ludovic Aegidi,fratre, cuius propter celc-brem antiquitatis peritiam clara memoria: Praelidet Ami
IV. turisauium, eodem, quo praecedens situ,Praese. ctus reipublicae caput. V obervatae Ministrale Rneti adpellat qui s uma gerit M. Reames, quidam Rhaetia amplam vocant, Tmtete&c administrat Praefectus: Triteten, vel potius Tin iij meminit Antoninus, ait CuriaTinnetium estcr. in zo.&inde ad Murum CasteImur I - . VII. Tum Tuitan calici, Castruimum, tam gerit Ain manus radiacet Albellae n. Ipie ex monte elu, nominis ortus,qui vallem Aeni separat: Eius quoq; Castri meminit Antonio us, dc Curien Ecel. antiqua-V IlI Greitantain: Praeest Praesectus, etiam ad Albella, qui in dextram Rheni in Tumeliacis incidita IX Stalla tabulum bivium,quod eo vico duo itinera
montes scindant, altero per Septimum montem,in Bre- gallos ducente, altero per Iulium in aeperiores Engadii Os,apud quos Aeni origo, primas tenet Ammanus. Iuliai um Alpium, ut ignara nominis origine , ita earum i amCorn. Tacitus mentioncm habuit. Ipse nonnisi alliuis mensibus per nives obuius, Aenum e sinu egurgitat suo. Iuliarummembra Septimus, dc Maloius . per Septimum
447쪽
De rebus Helvetiorum. Lib. Ita. 433
iter in Bregalliam, & Clauennates, Lariumq;: Memine' runt inhardus Iunior,& monimenta Curiens. X. Ucisa, Ammanus rem administrat: Sunt vero seis superiores Communitates, praeter Undervatet, propter Rheni latus dextrum, quς iam sequuntur vltra alpes sunt. Xl Bregallia, Vnderpori, Oberpori, Calatium Ca- sitsch) Vicus Supremus I UespranJ Murus, Castelmur, Limpia,&c. sita vitta Septimum, contra Plurium,S Clauennam. Per hanc vallem fluit Matra secundum Clatiens nates in Latium. Praesidet iudex quem Potestatem dicuti Pergallia autem vallis, aut Bregali Berget I attingit insuperiore sui parte Septimusta, itemq; Meloium, ex qu'Mairae ortus.1 eminerunt Impp. priuilegia, Othonis L&II. Otho Imp Scc valgem Pregrinae, &c. XVIL HL Februara', Anno Domini LI CCCC L VPII in I Fritribare. Item Otho IN.oce Miltuoso Di uriensi&c.ix ConVIIam Rhaetiae in vico Cuna, orte regalem dcc. o valge Poeta ia
xv. Imper urit. Actum Eri eis. Vallis caput Vicus sui premus, ita vocant antiquitates Cur. qui vulgo Vespran. XIL Iutetia apud Sarvnetes superiores, dc Aenu, -- lmanus ius dicit.Samnetum apud Plinium mentio. Cum t ri ganeorum. inquit, Boni Rhaetorum Vennones, Samneres 1 adorius Rhenti Rheti proinde regionem nominarunt, n eo d'Aeno ad eaput Aeni quod Germanicorrupentes Engadri dixerunt. Vallem donauit Henricus I Epi sic 3is Curivocatq; iaimam incimitam Berchiotas Comitis, uecta Data v. Id. Aprisis, Anno Domini, Ira cccc παπ; l Α- iudicZi M. Regni X l. Actum Franc uri. Diuisa in superio- termis. res Sarianetes, & inferiores Aenus ex Iuliis montibus or-
448쪽
tus, propinquo,utrosq; perlabitur, vallem deinde,quae nunc quidem ab co Inthali vocatur, quondam Poenina ingressus in Bauariam deicedit; & apud Bat uiam in dextram Danubii cadit. XlII. Sumaada, apud superiores etiam Sarunctes,ci Aenum: Pr sidet Ammanm. XIV Postlaas, antiquitus Pes clauium, vicus contra Vennonetes , propter lacum, supra Tiram ,&Pyneneor infra montes Bertinger Sunt tamen qui Pyreneo, mo
X VI. Sch ultet,in Sarvnetibus insertorii: Ammaniar summam gubernat; Continent Sarunctes supcuorcs, ct inferiores p. m. L Q. X VI I. Heremuscia s RhemusJ & Mergino,etiam apuc
Sarunctes inscitotes, attingui vallem Poeninam initiali in summa dignitate Ammani QN VIII. Verrerdicitur,vltra montem, ridem falariunominatum, Pussalor, inter Vennones, Athesinos; ita nominabant olim nunc Valle venustam adpellant,Vinstigeia, . Athcsis, unde cognomen tu populo, ex inonte Vesnusto oritur, qui Vennones Aenanos, & vallem Poenina, a Vennonibus Athesinis separat,ipse non admoduasper, aut altus, sed humili, & grato deesiuio iucund us, nec alia cx Germania Italiam petentibus,q'am per eum montem tritior via.Athesis ex illo natus monte, allem Seletini se cat,tu Vero perGranum,&c.Latares, telania usq b: desi nit Episcopat. Cur. & incipit Tridetinus: Tu ver Tride. tu & Verona fluir, dum Adriano mari misceaturVenonusepius
449쪽
piusStrab. inctio ii &Plinio ait enim, Eugeneoru alit imi Boni: Rhaetem Vennones. Item Augustu vicisse Triupilianos,Canaunos,Venones, Vennonetes, Ictrcos, Breunos. Florus tradidit domuisse Alpinos populos Breunos, Vcn-nentis quamuis ibi corrupte Senones legatur Vindelicos, per priuignum suum Claudium Drus . Suetonius Tiberiuisuisse ait qui has gentes debellarii. Attingunt rinnones Athesini a meridie Naunes,&Vennenores ab Orietari- deminos versus Septentrici in Brixentes, & contra Occidentem Alpes Venusti naontis,& eorum populares V nones Aenanos. Vallem Curiens Archipresbytero, do nauit Otho l. Imp. precibus Adelhaide Rudolphi Burgu-diae regis filiae Otho IN. Augustiuinc. Interventu, heida Imperatricis coniugis nostrae c. nctor Curiens Archipres tero. Concessit terram quandam qua dicisu r Nonicorum,sitam in cimitasu Rhasiae , in et Abin VenUD, ct Igna inae ira vocat quam Oennones Aenam colunt) Data VIII. Id. Iulii Anno Domni L CCCCLXk II. Imperi' VI. IAd QxIn comiIaru Lucebi in vi a Mariti. Vocabatur haec quoq; vallis Tuberis , ut ex donatione monast crij, in cavalle siti, Vnde nunc nomen vulgatum Munsterthallo ab Arnoli Imp. facti, patere potest Arno us rex.&c. Dicioso Episcopo Curiens Ecclesias ae bona videntat monas num T berisinc. Data X LGI Feb. An. Domini L I CCCLXXXVIIL Ind. V. Regni Primo. Acum in Rhegoesburg Ciuitate. XIX. Messia Athcsim , intra Galiam. Pi sidci Am-
450쪽
lummis,&altissimis montibus prope lacum amoenum,&vberem.Summus magistratus Ammanus. II. Aluum nouum. Alfenavi thermis nobilis,&quondam arce Belsori Rhaetis nominata,ad Albellan.sita, qui ex monte eiusdem nominis ortus,aliquot vicos,&vallem Tomeliacam perlabitur,dc in Rheni dextram se praecipi. tat.Praeest Ammanus.
III. S.Petri nomen habet,in valleManassica Schanfi ex qua fluit Plessura. Fuithaec Communitas Dominorum olim,de Subula, Vnderuuegen quorum ibi adhuc arx,
Ammanus regit. IV. S. Georgii an eiusdem vallis recessu , qua permonσtem Strarier,breui compendio ter Aetuatium est. Administrat Ammanus. Duae haeCommunitates sunt viliusque linguae,Rhaeticae,5c Germanicae.
valle secreta, ubi monasterium Churualle, quo pertinet hoc iudicium. Sicuti kPorponium,& vici plures. Olim dominium Str burg dictum, ubi arx eiusdem nominis, vel potius ruinae.Praesidet Ammanus. VI. Monasterioli est tum Clost in J in extremis r cessibus vallisRhaeticae,Praettigeu,Germanis dicta usitato loquendi more,per antipositionem es eii p. vi senestra, psenster:fundamentum psulment,&c.Multi in ea vici. LAgarus totam permeat, ex Rhaeticone monte altissimo,cuius Mela meminit,exortus,qui inter hanc vallem, & Drusianam sValgeud situs, & ex altero latere. Illii effundit,qui eamdem Drusianam lecat. Sed intervicos nobiliores huius Rhaeticae vallis sunt Crusca tGrusch J Scerias SchiosJ Iunatium IunatetJFedericiumsFidiisJSeuisium Seuuis Coblitium, Colblicli omitia Rhaetica nomina,quamuis ipsa