장음표시 사용
461쪽
De Foederibus, ct Arderatis Heluentorum, Oederum, ut alibi ostendimus, sermetria genera, quibus reges,principes, Ciuitates IJ. I. inter se amicitias,& sCcietates paciscun. Fir ur. π tur Vnum,cum bello victis dictitur leges: T Vbi enim omnia ci qui armis plus potest, dedita sunt, quae ex iis habere victos, quibus multari eos velit, ipsius ius atq, arbitrium est. Alterii I I. cum pares bello,aequo foedere, in pacem,& amicitia conueniunt: Tunc repetuntur, reddunturq; per conuentioneres, & si quarum turbata posscssio est, cae aut ex formula iuris antiqui,aut ex utriusq; partis commodo componu tur.Tertium genus est cum qui hostes numqam suerunt liti ..... .- ad amicitiam sociali foedere inter se iungendam coeunt. faed. . Helvetiorum societates,&scedera omnia pleraq; ex horutrium generum uno: Sed inter ea facile princeps, quod cum Sigismundo Austriaco serierunt, ytpote perpetuum,& iuris hereditarii, de quo proinde primum, eius caussis,& condicionibus,tum de ceteris peragemus. -- LlI - De
462쪽
De Iardere Au sinaco , ct heredi Orio. . '
s I sin indum Fridericis Austriae Ducem , anat iudi
te percutierat Pius it. Pont. imax. hi lucisis i ,rub e: i dem poena,vi bello persequerentur, mandauerat, siceruntq;,& Turgouiae.Comitatum nobii. Ismum, qualdo in Helvetiae sinibus alia non habebat, prilico cup runt. Accesserunt aliae cauisae. Nobilitatis aduersus Muausianos.& Schasthusianos intolentiae, di iniurio Ipsi cnonnulli, ea Hesuetiorum Ciuitatibus scedere,& amicita iuncti. Vnde victricia arima per totamAlsatiaria circuntulerunt, Principemq; obiicito Valdshuto opido, ade: quas vellent pacis condiciones adegerunt. inare multiam commotior instigante maxime nobilitate, quae onnia mallebat,quam se inultam, quia impar cste videretuComitatum Ferretensem, & Rheni opida, dc quaecum in Helvetiorum finibus tenebat, Carolo Burgundiae Dici,cuius opes, belli Q iama ante omnes prinEipes, ea tenpestate, florebat, pignori tradidit, pro certa auri summratus pro Burgundi insita superbia,&dominadi cupidincrudelitate ii, cx Leodiensium exscidio,toto orbe vulgia,facile, ut inter vicinos ,& sui iuris tenaces, rixas Qre, inde bella Nec animi falsus est. Cum enim Carolus Petab Hagcnbach Equitem, Praesectum earum regionum, opidorum constituisset, ea est, non iam solum cOtra H uetios, scd in omnes subditos sibi tyrannide, & crudelitte vius, ut Sigismudum optimum Principem qui patpauperum, viduarum, &puppillorum vulgo alias noni retur, deniq; precibus,& lacrimis, sese tam iniquo irperio reuindicaret,copulerint. Sed cum redemtionis picita,ex pactis csiuentis,Basileae deposuisset, pignore abs . dc
463쪽
De rebus Helvetiorum Li. dere rariten Burgundus negauit, bellumq; vltro minatu est. Er ad illum longe etiam Austriacus interior. Vnde id licitatu maxime Ludovici XI. Galliae regis, qui Burguns dum magnopere cxhorrcscibat, adeoq; in quotcumque,dκ quacumq; de caussa, dum in aliquos, eius arma a suis ceruicibus repelleret, nihil pensi habebat, de pace firma,& foedere inter Sigil udum, S Helvetios agi ceptum est Non quod sit c quoq; rc sistere posse arbitraretur, ted quod Carolum ad ImpemimGefmanicum aspirare,non nullos ex Italia Principes ad id fauere &auxilia ostentare, rex cablidus non ignorabat. Ipsum interea aut Germanorum opibus subactum, detritumq; iri, aut s vincat, tamen alio arma conuersurum, nam & Statum Mediolanensem iam antE animo conceperat &deniq; forte, aut fato perituria, interea procul a se & regni sui sinibus fisturtim. Sed ut se cilius Helvetios rex adduceret, qui non minus Burgundia pertimescebant Austriaci vero amicitiam, & societatem ut semper suspectam:suam, ob memoriam accepta apud Basileam cladis, & iniuriae, ut parum fidam, rcpudiaturi videbantur, non solum auxilia priuatim, publiceq; se sup peditaturum, sed pensiones exinde annuas daturum promisit. Agitatum primo Basileae negotium, tum Constantiae, Iodoco Sillutio praeposito Beronensi, qui inde laboris , & mercedis loco administrationem Episcopatus Gratianopolitani a rege accepit,& Ioanne Comite ab Herbe stein regiis conssiliariis,& legatis praesentibus, diu de varie:
donec tandem Controuersitam omnem sibi in manu dari, committit instamus, me rex flagitaret, impetraretq;: Excius arbitrio foedus inlianc inmam conceptum. Pax, &amicitia aeterna inci: Commeatus, & mercimonia tuta,
464쪽
Brancisci sis imanniueiij Sigismundo militem, si ex dignitate, & per alati atra
Redera pollent darent, eodem quo inter i e viuntur ni PQ dio:id Sigitimin diis Heli ieius praeilaret. Multa Pia rcr fea de restitvcndis Scripturis,lustriamcntis Protocolis, GC- qine ad Domum Austriacam pertinere possient: de o Irin rum, urbiurn, castellorum, vicorum, uti tenerent, V:ia, possessione,de subditis in tutelam, amicitiam, foedas non laccipiendis: de hostibus neq; hospitio, commeatu, neu iqua alia re iuuandis: deportoriis, vectigalibus, seudis, abolitione dc cxstirpatione omnium pretieritarum inimicitiarum. bellorum, iniuriarum,&c. quae inter eos, aut malos res csse potuerunt,absq; dolo malo, dc omni exceptione,
hisce foederis,& amicitiae litetis,quae sigillo regio costcts, i& Ciuitatum Tiguri, Bernae,Lucernae,Vraniae Suitiae Sil- luaniae, Tugij , di Claronae signis firmatae. Sala, XL Iuni . s. D. II. c LI. CCCC. LXXIV. Ista fuit regis Ludovi lci arbitratio,hςc prima sorderis hereditarij sormula.Cum vero bis victo, prostigatoq; Gransonij, Muratio Helueti oruin opibus, & virtute Carolo, demumq; tertio praelio, apud Nancium Lotharisagiae interfecto, non sol im obligatas regiones,opida,castra, nullo omninosui dispendio, .5 3- ted etiam pignoris pecunias recepissEt Sigis niundus, iam v in admirationem, amoremq; gentis raptus, cum qui omσω nes Imperii Germanici vires ante conteserat, Galliae rege
quasi ex arbitrio tenebat, omnes Europae Principes suspe sis habebat Helvetiorum singulari sortitudine, & gloria victum, euersumq; cossideraret, se, suatq; pariter opes insolido,eadem opera, collocatas, quod ante Ludovici re gis suasu,sponte sua demum consumare,arctioriis cedere Helvetios sibi adiungere constituit. Itaq, conuentu Tiguri habito Sigismundus, Ciuitatesq; Tigurunt, Bere
465쪽
na,Lucerna, Vrania,& Salodorum, cum auctoritate reliquae ut si vellent, pariter teneremur, non solum perpetuufoedus ante factum rursus iurarunt. cd mutui auxilij ita les ges sanxerunt,ut exceptionem, nisi quam tum antiquiora foedera monent,nullam omnino admittant,adcCq; quo-
csiq;se deinceps partes foedere,aut societate noua obliget, hoc excipiant.&absq; eius staude sint oporteat, decreue runt. Literae super hac re datae, Fraburgi mense Octobri HeLuara ante fesiam S Ei, A. D. N. CLI CCCC LXXVII. Nec multo post paternam hereditatem, cum liberis careret, tradidit Maximiliant, Imp. Sigismundus. Is cum bellis contra Gallos Mediolanensibus teneretur, magnamq; in Hcluetio milite,quem tot ante praeliis e pertus erat,spem haberet,nihil prius habuit, quam ut hanc consederatio nem hereditariam renouaret,sed cui adiungeretur Carolus nepos, lili aniae Princeps, qui postea magna gloria,&& Christianitatis bono imperauit,quatenus auita hereditate Burgundiae Comitatum, Helvetiae coniunctum posesidebat. Et scinae eaede foederis, & perpetuar amicitiae te; ges,& condiciones, nisi quod probra, contumeliae, conuicia,ex qui bus iam olim ad verbera,& arma ventum erat curatius prohiberentur, hocq; sordere Ciuitates omnes XIII itemq; opidum, & monasterium S Galli includuntur e pensiones praeterea annus, nomine Comitatus Bu gundiae, in singulas Ciuitates adsignantur. Actum Badae, VII. Februari', A. D. N. cLI. Lo XL
D Ost Duces Austriacos,&Comites Burgundia pri mu
l inter Helvetiorum Oederatos locum tenent, Duc
466쪽
Mediolanenses, imo cum his quam cum illis scedus antiquius , Sc nescio an primi Mediolanenses, cum quibus, ut externis,amicitia. Nec sic quoq, facile explicauerim, quis Ducum ab initio cum Helvetiis sordus & iocietate inierit. Galeatius vero Maria Ssortia,Dux eius familiae Mediolani IL cum non multo ante, Vlli. scilicet Marti j, Franci Icus parens,qui cum nobilem statum per virtutem, di inrtit dinem acquisierat, vita egrestus cset, inde ipse opes tuas undiquaq; firmare vellet, eodem anno XV Amusti Lucemae foedus cum VI l I. Ciuitaubiu Tiguro, sterna, Lucerna, V ranta, tria Siluania Tmo,Claro nasciti siue poti us antiquas pacis,& amicitiae leges, quae vulgo Capitula Medii olanensia, restituit, adprobante, &subscribente Bianca Maria,ex illustri Vicecomitum familia, matre, & Francisci vidua. Prima eius societatis ,& sc cris ad Vranios attin gunt, Lepontinam vallem, cVius liberam posscssionem eiis tradit, iureq; suo cedit. Quae Archiepiscopi Mediolanensis esse videbuntur,adai Ditros remittit. Ciuitatum antiquum priuilegium de vectigalibus, aut portoriis confirmat.Adduntur de controucrisiis inter Duce,Helvetiosoque, item priuatis disceptandis denomibus exigendis, liberoq; mercatu, emtione,veditione, amicitia, societate, hostibus commeatu, hospicio, aliaue ope prohibendis Haec postea decreta , ut pluriens mutauit hic Ducatus dominos, ita aliquotiens renovata. Domum cum Carolus V. armis Imperio reuindicasset, Gallosq; italia expulissei per Ferrandum Gonizagam cius status gubernatorcm
confirmauit, iisdem prope condicionibus. nisiquod numenti, salis ii mercimonia paullo explicatius traduntur quiq; hoc frui possint priui legio determinatur: Adiung. tur &de trapsiiugis redhibendis, itemq; de reditibus, cen
467쪽
De risiis Helvetiorum. Lib. M 4F3libus, possessionibus, bonis mobilibus, & immobilibus,& quo ea sint utrimq, iure: Helvetiorum in agro Mediolanensii, &Mediolanensium in Heluctia ditione,tempus quoq; huius Ordei is,& socictahs finitur. Omnes vero Ciuitates XIlI. eo coprehens ,cuius rei literas, illae quiderari VII. Mat. Imperator vero Carolus. XXVIII Iuli, Eos inom. Ferrandus demum Conizaga II. . V. Medio lani, A. D. N CLO. LI. LII. Superioribus annis, cum per Europaea dilcidia, ita rerum, & orbis status mouisset,ut probis on nibus, fidei, & antiquae pietati exitum,& ruina cuncta prope minarentur, Philippus II. Hispaniarum rex Catholicus,&c. Mediolani Dux, ad maiorem SS. Trinit. gloriam, & laudem Ecclesiae Catholicae, & Romanae in crementum, & protectionem, .& utriusq; partis bonum,& conseruationem faedus cumH.CiuitatibusCatholicis Lucerna, Vrania, Suitia, Siluania, Tugio, Friburgo secit, sanxitq; , in quo pleraq; antiqua, sed omnia prae terea pro defensoncCatholiuae,&Romanae religionis auxilia,Opes, vires promittuntur, occ. Literae ea de re datae, & stabilitae,
In cat 'dem societatem venere, superiori anno, Abbatiscet anorum Catholici De re perpetra, os extam Iiagicis.
Allotimisum Helvetiis prima amititia, foedus,ut I talia rerum,ex iniuria,& bello est i seroq; Galli, tamquam nulla in parte Helvetiam attingentes , scd ab eius si, tibias remotiores, Helvetiis noti, nec ante illud praelium
468쪽
quod Ludovicus Delphinus prope Basilia cum iis pugna uit.Helvetii pariter Gallis tum quide per virtutem cogni- , . t ti. Sed in Galliam primum duxit Comes Campobachius,cku sub Ioanne Duce Calab: iae unico Rcrini Siciliae tegis fili o, bello quod proceres regni habuere cum ccadem Ludovico XI. tum rege, pro bono publico, 6.1ctore,& con citore Carolo comite Carolensium, Philippi Burgundiae idi . Duςi inde Helvetiorum in eo regno,i ama,gestoru- ,-,,ii, in que, & sortitudinis gloria. Sed cum illi postea Carolo Burgundiae Duci idem Ludovicus, omnia sinistra machinaretur, unicumq; in terris p. aecipue timeret, nec palam,
propter foedus quod intercedebat, auderet, in Heliactios impulit: cum rursum per legatos, promissa, numos constra eum, gentem illam animasset, foedussi, inter ipsos, &Austriacum,ut supra vidimus, conciliasset. icto demum apud Moratum Burgundo, ingenti praelio, foedus rex in annos decem cum Helvetiis secit, &pensiones annuas, primus Galliae regum,dedit, eiusq; amicitia comiter Helueti j usi sunt. Paternam amicitiam, & necessitudinem renouauit Carolus VIII. &post eum Ludovicus ' XII Sed quam deniq; renunciaret, magno sui,regniq; detrimento,quam proinde postea, plurimis opibus redemta frustra voluit. Cum enim scite cum Iulio II. Ponti f. max. sordere iunxissent Heluetij, Callos no Mediolano λlum, sed tota adeo italia expulerunt,profligaruntς & Maximistianum Ssortiam tandem patriis opibus, & Ducatui resti . tuerunt. Sccuta deinde pugna Marigniana, in qua, primo praelio, contra Franciscum regem Helvetii victores; Secundo non tam victi, quesn dcsti tuti, qui latera tegeret, equitatu,nusquam interruptis ordinibus, tormentis etiabellicis conseruatis loco cessere,frustraq; exspectato Cae
469쪽
satis Maximiliani promisso auxilio, dc sumnii Pontifici S. deniq; domos quisq; abiere, quo pacto rursum Mediolanum, & cetera Infiibriae in Gallorum potestatem vene runt.At vero Francisicus eo modo victor, susteptu, belli ex animi sententia compos, omnia tamen parum tuta, &duratura existimabat,si Helvetios hostes haberet: Quam tum enim soli possent ingenti suorum strage bis expertu erat. Quod si opes iunxi ent,aut cum Caesarianis,aut Po tisiciis, quo in periculo futurus esset prudentissimus prin
ceps non ignorabat. Nec ea de caussa cessauit, donec pa cem quidem perpetuam cum Helvetiorum gente, & coerum Sociis Abbate S. Galli, Rhaetis, Valesianis, &c. pacisceretur. Foedus vero in certum te mpus percuteret. PM cis aeternae legum prima omnia distidia, contentiones, bella inimicitias exterminat, & restinguit cetera contrΟ- uersa ex aequo & iure dirimit, ex legum formula, quae inter Ludovicum XII. & Heluctios latae, & confirmatae. Multa in iis de captiuis absq; lytro dimittendis,de querellis priuatis , mercatorum Lugduni, & Mediolani priuilegiis: dedebitis,&aere alieno, de contumeliis utrimq; es uitandis,hostibus commeatu,hospitio,auxilio non adiuuandis;de vectigalibus, pensionibus,exceptionibus, aliis, quae memo re longum . hau Friburgi,vigilia S. --drea Apossis, A. D. N. CLO LO XVI. Foedere, de mutuo utrimq; auxilio,siue hostes premant, siue premere libeat, constituitur:de militum numero, stipendio, &c.pluribus aliis quae foederibus usitata, uti de pensionibus tempore foederis,&c. Uura Lucem acta, A. D.N. CLO LO XXI is Q Foedus hoc paternum renouauit Henricus I l. ceteriqyi AVN. Reges, Carolus I X., &Henricus III. paucis adiunctis, lpro tempore, aut immutatis, quibus omnibus iam qui
p. lora Ietra A. D. N. cla la. Xa A. D. N
470쪽
dem finitis, nullo scedere, aut societate Heluetj j Gallis coniuncti perpetuam inter te pacem agitant. -
SAbaudiae Ducum prisca cum Helvetiorum aliquot
Ciuitatibus amicitia,sed praecipue Friburgensibus,&cis .is xxx. Bernensibus. Aeduardus, credo,suit primus Sabaudiae ii c- - . . i qui 0 Comes, qui cum Bernenses sibi subditos liber bUhis, tali restituisset, ederatos habere maluit. Eadem sordera saepius postea repetita. Philibet tus demum cognomento per elegantiam, & decorem corporis, Formosus, cum iis .lcm duabus Ciuitatibus fladas perpetuum fecit, multis condicionibus, quae pra cipue de mutuo auxilio tribus in Episcopalibus propriis utrinam; simatibus, Lausanetur, Geneuens, sed uires,de mercii non iis vectigalibus ubdi tis' controuersius publicis, priuatis, adeoq; omnia, quα cumq; latura post istuc scidera, sine huius fraude, &peruius exceptionem fore, cuncta disertim, di luculente. Acta in v b semen si die γπVI. Martis A. D. N. c L I. C c c c. N cvii I. . Foedus Carol us I l l. Philiberti Frater renoua- uir paucis clarius explicaris quae de auxiliis : Nempe duas quidem Civitates suo stipendio, militaturas Duci intra trium Episcopatuum diciorum fines, extra vero eos Ducis iunatu, sed in quotcumq; , dummodo per sordera possint. Z mae xi π Martiti AEDN. C L I L I Ies. Sed postea cum omnrbus Ciuitatibus societatem,&faedus in annos XX V. idem Carolus iniit Padaem e ou Avbri, A D N. --. ., c L O .L A il Multis dcinceps rerum, & annorum con b, tali ρ- . uersionibus, patriis restitutus hereditatibus Emmanuel Philibertus, nouo foedere sed evinxit cum lex Ciuitatibus