Vita et mors gloriosè suscepta, R.P. Alberti ML·cinski, Poloni è Societate Iesu. In odium sanctae fidei catholicae apud Iapones vnà cum alijs quatuor ex eadem Societate patribus interempti. ..

91쪽

fictum mortis, apparaba . Donec inter . eos labores, multis ad sanitatem, cura o sequioq; re catis, oblata commoditas an no sequenti est ac um nauigandi. Ali quo nempe naues, breui designandumis ubernatorem deducebant quarum qui dem multo pluxes onerariae,&mercibus'

magis quam apparatu militari instructae, heli captae; unica, qua Gubernator iturus erat, amplioro praesidio & militum belli

vorum 'inmetorum instrusa a fuerat Pati

Societ aliquot per varias naues distributi,quo unaquaeq; hao gauderet in spiritualbhus obsequiis Patre suis Pater adhiberet, Operam Filijs. Itaque e portu digressa,vix ubila alis velis alto se commihele clam, Syncapuram Cambriamque praetervecti , Nayramensem sinum innauigarunt, in ali quo Hosandicae classis incidere

a Ones Exir imum quidem montium esse apices, d culmina, ex carchesiis arbitrati speculatores in sibi altius m ogressi missent, nauium agnouere malos . Et nec dum quidquam hostile veriti in eo pelago in quo versaria ossandos, aut praedari, i solitum plane fuerat, demum e proximo,

unde iam Elodandacia insignia dignoscet

92쪽

poterant, aliae quidem magis cautae triremes, permisere vela ventis,in diuersis ituneribus, variaq; sortuna praedatrices eius re naves . Sola qua Pater Albertus vehebatur, quaeq; mercibus grauior, in celeriorem cursum impedita fuerat, apertum discrimen incurrit Sero nempe interiam sam sibi euadendi spem aduertere nautae, cum, aut conflicturi armis, aut deditionein traditione spontanea nauis, fortunas vitamque suam seruandam animaduerterent ne iam sub ictum vibratorum e ferreis machinis globorum inuectam navim, longius deliberando, d illam, d seipsos, mora perderent, praesertim ad ictum glam dis serreae, concidente praecipuo Lusitano

mercatore, Vulneratisque compluribus34

cuam tormentis, puluere pyrio, Sc militum praesidio nauem deiectis propere votis, in manus hocium tradidero. Vae, capta naui, exultatio hostium fuerit quae captiuorum fortunal libet ab ipsi-uimet Patris usurpare commentaris,qui dc Romam, desin Poloniam, totam captiuitatis suae seriem copiose satis descripsit cu- ius ductum sic insequarta.

Ingressi primum aduersae nauis aliquot

93쪽

praecipui milites, ubi nil lana hostila medi.

tari captiuos vident, gubernaculum obtinuere nauis, libertatem vitae Europaeis i commorantibus polliciti. Secutus deui ceps praeeuntes' ipse Hollandus Gube nator est di& circumspecta diligentius naui, rebusq; quas continebat,excussis, liberam fore remeandi ad suos facultatem spopondit. Sed ubi primum naui ille excessera libertatis illius hostilis seuera experti sumus indicia . Incubuit, protinus reculis' nostris inimica manus dira quod a me sp etari non potuit, nisi dolenti&amaro ani, i mo, sacraReliquiarum pignora, quae, a subsidium,&isum Catholicorum, pietatis

ac deuotionis aduexeram munuscula, pro, sane tractata,& irreuerenter disiecta, velipedibus detrita Haereticorum, vel per coin temptum, profundo demersa mari fuero. Quae, inres,in mercimonia desaevierat a dens rapiendi auiditas, pari saeuitia, nec lao

minibus pepercio. Quotquot Lusitani

mercatores,& eorum assecla erant,alij que

ab obsequij famuli, catenis c a pedibus illigati, laceris remigum centonibus tecti, celoce admoliandicam deportati sumus onerariam. Nesci qua sorte alijs ira grauatis,

94쪽

uatis, extra compedes & catenam liberoscuit esse mihi, sed reliqua, quae captiuos concernerent, omnino communia . ubcunq; nauis parte sol occiduus quempiam nosti uni offendisset,ibidem,sub pluuio,aut. udo Ioue, pernoctandum erat. Null/, conotra maris frigorisq; iniurias, protegendo corpori vestis, nisi quam satis laceram hostis reliquisset cibus ad demenim satis . exilis, magisq; tralacndae vitae,quam sustentandae idoneus, qui usq; eo impotentem sivi excitauerat in me famem, ut graui se gente inedia, ab ipsius Gubernatoris me sa, appositum panem praeceps rapueritia, cxcusatione data, meae iam opis non cis adacto ultima necessitate stomacho longisorem tolerantiam indicere. Itam commiseratione quadam emollitus Praefectus, me quidem mensae suae quotidie assidere voluit, aliorum vero concaptiuorum meorum necessitati, paulo auctioribus victualibus' consuluit . In cuius mensae contubernicuaffulsisse, die quadam, Patri Alberto, compendiaria occasio,perficiendi desideratum iter uitia in Iaponem visa est. Nauenia quippe Guberirator Iaponico freto in dies commissurus erat. Supplex ita. Pater Ab

95쪽

berius precari Gubernatorem institit: ultimo se cuipiam abdiceret nauis obsequio, etiam saburrae amouendae, aut extremis naualium curis, modo, his immendiis liberum sibi esset, nominein professione tantisperta celata, Iaponiam ingredi. Verum crudus ad haec cimmotus Gubernator, henuit se ficturum, quamuis auro onustam nauem, praemi loco, sponderet. Extremum quirpe inde verebatur discrimen, ob seuerum, Iaponiae Imperatoris edictum. Quarem liori tempori praesens desiderium remittendum fuit. Sed pergit ille in describenda calamitate sua. Ita mensem integrum, cum Intempesto mari, docum captivitatis nostrae luctati sumus incommodis donec sereniore caelo,& opportuniore ventorum amat impellente, littus Formosae Insulae tenuimus, ad praesidium Batauicum quan dictum expositi stimus'. Antequam tamen exstenderemus captu ui prior ipse Praefectus, stipante lectorum militiam cohorte, locum subiit, magna sit.

orum congratulatione acceptus, reboante tormentorum omnium festiuo sonitu, t barum tympanorumq; clangor . At nos plane tunc lixarum dc nauticae Plebis, extra

96쪽

Domini oculos omnia audentis, triumphus eramus' ludibrium . Excussa te-ruinmemine excepto,vestimenta omnium; δ si quid occultioris gazae quispiam absconderat, ereptum. Inuaal nuta tenuis licer, vivendi portio, doquidquid putredine corruptae aquae fuerat residuum, magna, quamuis faetidi potus, parsimonia, nobis

ministratum .

Euocari postmodum sumus, iussu Praesidis Capitaneus nauis, ego aliusq; Nobilis quidam Lusitanus, deducti ad satis late patentem aulam, peristromatis, alioq; soleat niori apparatu illustrem cuius in medio, emanentiora loco, frequenta militum coire, na Gubernator consederat. Ibi ne triumphum suum asperiore in nos dicta sententia confunderet, optionem dedit eligeremus alterutram aut occasionem operiri tam diat, donec esset commoda nauigandi Macaum, aut statim ad proximum Hispanorum deduci propugnaculum; ubi praeteream, quae nos deduceret nauem alia esse in subsidium securitaris armata , Nobis , mi omnis mora inter hostes praepostera erat, redeundi ad Hispanum propugnac

rumpotes tem poposcimus'. Promissa haec

97쪽

s niti Mors Ghriosa haec;sed mutatis consilijs ne quid indulsisse

subiectis humanitas euinceret breui spatio negata, qui iam pelago destinabamur, demandati ad rem pecuariam sumus. Exi bat nempe in late diffusa planicie, conseruandis per noctem pecoribus, non angusta cauta pecuaria, neglecturi diuturniis dobus male olida. Ad hanc deducti sumus,&cum pecoribus habitare iussi, ita adstrictis vi alibus, ut praeter corruptae orizaei tellam vix frustulum daretur salitae bubulα, quam maris diuturna putredo succo iam, suo vigoreq; dimoueraO. Nulla alia, praeter hanc exilem, esse poterat commoditas, quod interdum, libero caesto, derenioreo aere,illa camporum amoena viriditate,quae a10stram communem pecoribus cin rao mansionem, frui liceret. Inquilini igitur is, ergastuli adeo incommodi, iam facti postquam maris vexatione contractam debilitatem, nouis quotidie cumulauere, inediae, di pessimae tractationis,augmentis,subsistere demini expugnata sanitas non potulo. Corrupto quippe stomachi calore, viriumque facultate, paulatim imminuta, Epidemidus languor, es febrium maligna vi. gr Dum plurimos inuasio. Et primum quib

98쪽

dem duorum Religiosorum properato to, exordium tabes illa accepit, moxq; albos addens alijs, numerosum decumbentisum xenodochium fecit Satis luctuosa fuerat decumbentium facies, videre homines, ii pecudes, humanis auxilijs destii

tos, non cum morbis solum, sed & cum,

ultima egestateluctari; nullum protegendis corporibus stratum. essem nussam, cubumm ipsum, qui ministraretur, subruendo magis, dc debilitando, quam erigendo aegro idoneum, Circum spiceretum proinde pater,eiusmodi obsequiorum mini inime rudis: dc secum ipse requirere, qua ratione, quibusq; medijs grassantem illam luem reprimere, cindigentiae posset pro . spicere sociorum. Ab hominum illorum misericordia, 3c emendicata iste, nullum, ob innatum,tum FideiCatholicae, tum Issi 'hanae gentis odium, sperari pol vera su sidium Remotae vero sociorum naues, dctio te dieq; excubantes ad eos seruandos militum custodiae, non sinebant quidquam aut nuntiari, aut deserri. Illud caelitus comsilium Patri Alberto in mentem venit, vi eius, quam olim modice delibauerat,

99쪽

smatum herbarum plurimum auxeraω, Scientiae Medicae proiiteretur experientia am, in illis praesertim regionib'. in quibus,

ex mutatione aeris, victualiumq; intemperie, frequentes morbi grassarentur,curatores vero periti morborum, rari admodum reperirentun. Et cessit optime destinat intentio, Filius enim Gubernatoris unicus,

pestifera correptus febri, accedente quom dissenteria, plane iam extra spem sanitatis, medicorumq; consilia processerat,iamin aliqua prope imminentis mortis notabam tur indicia Curae is tamenin industriae Pa stiis Alberti ubi fuisset permissus, paucos imtra dies, adhibita illic nascentium herba rum in praesertim eius, quae gentis vocabulo Be appellatur, pristinae sanitati est restitutus . Auxit bonus hic successus opini nem scientiae, tum apud Gubernatorem ipsum, tum apud inferiores alios,qui a madiorum arbitrio pendere assueti, ex eorum nutu iudicia opinionesque formant suas. Gubernator filio incolumi laetus,gratitudinis ergo, paruum aliquod munusculum me dico obtulit,quo ille ad aegrorum sociorum subleuandas necessitates usus, sanitatem inultorum,quantum poterata morbo mod

100쪽

te43 vindicauit. Ita paulatim Medici externi apud Batavos crescente fama, adhiberi ris frequentius, Ac fanuliarius caepit,longe maiore obsequio,& commodiore clinrunt. Quidquid ab illisaut donarii aut ed lii habere potuerat, id totum in usum sanitatis Sociorum conuertebat. Huius inuidia, siue aemulatione famae, stimulatus quia

d am e Caluini secta Minister Batavus, qui

explanationi Diuini Verbi, parem illius intelligentiae praxim Medici inter suos exercebat, quaesitis a longe medijs, Patris Auberti demereri gratiam, confidentiamque expetiit, quo illum non aliqua nielioris fi gis ratio, sed augendae in re medica experientiae, &lucri aviditas inducebat . Bene hominis ingenium assecutus Pater, e disci plina societatis, quae gratis didicisser,gratis communicare assuetus,sine multa ambage, quae conmunicanda fuerant, candide aperuit. Devinctus is prompto adeo ossicio,&vinceritare,plura exquirendi desiderio, in gnam animi bene nolentiam testabaturi iti lino studiose ab eo cum reliquis Hob landis postulauit, vellet saltem anno secum hic commorari, ut valetudinis eorum prumuin habitacura, etiam habendae postmo- Ga dum