장음표시 사용
281쪽
Carpe viam pedibus juvenis: nec munera desint, Quae faciles capiant animos, pictaeve tabellar, Aut scelerum veniae, simulacrave plumbea, imago η s Chartea, vel paucis venalia munera nummis. Nam neque piscator sapiens radiantibus auro Piscem hamis captat, nec serica retia tendit. Saepe dc odoratis oneretur mantica pomis,
Saepe pirum, primamque manu decerpito ficum. so Pisce etiam piscis capitur, grus Capta volantes Fallit saepe grues, nec sperni vilia credas Munera divitibus. Cernis quam parva Proces
Vincla seras teneant, quam parvos currat ad hamos Mullus: virga tenet grandem viscata volucrem.
4rs Adde, quod haud cunctis est utile retia silvis
Tendere, nec mullus quavis capietur in unda, Nec laqueo accipitres venatur callidus auceps, Nec Cererem dabit omnis ager, nec Massicus humor Aspera purpureis vestit dumeta racemis.
4sso Dispice propterea quo tendas retia saItu, Cui laqueos praedae, quem faIlat linea piscem. Nec tibi sum multis licet hoc arrideat auctor Ut sacra dissimulet teneram rasura puellam, Quae sessa anxiferis solvat praecordia curis, os Ambigua quamvis sexum mentita figura Decipiat multos: tamen hinc discrimina mille, Mille manent casus: saepe haud frustrata sagaces
Suspicio occulti pandit vestigia furti, Saepe etiam laesi gravis imminet ira mariti, ητο Persequiturque fugam, & rapta pro conjuge saevit
Bella ciens: sacrae non illum infamia sectae, Non pudor, aut pietas poterit cohibere iurentem: Dedecus in vulgus profert, rumoribus iras Expiat , in cunctas serpit nova fabula coenas.
7s Aut si turgidior movit praecordia bilis,
Uel resecat serro Ieccantia membra, vel arcto Fune ligans tendit, vel terga caputque colurno Fuste domat, sanctam haud veritus temerare coronam.
Arbitror & vobis notum, quod contigit olim AD Burdegalae, nec si ignotum est narrare pigebit. Obsuit exemplum patribus, fortasse nepotes Im
st caputque eotimo Fusti domas I Forte Ae muis memque caput lumboseques.Γma Fusti dolat noster scripserit, ad exemplum Fusse dolat Horatii I. Sat. V. m.
282쪽
Instruet. Eximia quidam pietate probatus Frater erat, quo non quaestus studiosior alter, Nec magis edoctus laqueo implicuisse tenaci 48s Pinguiculas viduas, stupidoque imponere vulgo. Hic ubi jam multos praedator callidus annos Santonicos lustrasset aSros, & utrumque Garumnae Littus, ti antiquae selicia rura Thololis: Tandem Burdegalam fatis uincntibus intrat so Cum consorte viae, novies cui turgida pleno orbe diem ad morat partus Lucina propinqui. Illa, rudis miles, tumidi dum crimina celat Iam matura uteri, colluctaturque dolori, Audet iter longosque viae perserre labores, s Nec timet irato sese committere ponto: Tantus amor lacrae penitus se addicere sectae. Mee autem pronum dum findit puppe Garumnam, Fluctuat Sc tumidis pinus vexata procellis, Heul bene celati paleiscit damna pudoris, roo Dum timor intrortius gemitusque & verba retentat, Dum labor in veras cogit prorumpere voces, Editus in mediis infans evagiit undis.
Pars facti novitate stupet, quodque audiit ipse
Vix audisse putat: petulantior altera risuros Personat: ast alius tumida succensus ab ira, I n mare praecipitem monachum, & cum prole parentem Proturbare ludet, lethosue abolere nefandum Dedecus, & monstro miseram relevare carinam: Hinc tumidos fluctus, pontoque furente procellas, fio Ventorumque minas, dc apertam Numinis iram.
Si quis adest animi eius, di moderatior irae,
Occultare cupit facinus, parcitque benignus Errori, humanos prudens expendere lapsus. Agnoscitque suas alieno in erimine vires.s i r Ergo dum trepidant discordia pe stora vulgi,
Nautarumque fremit per littora rauca tumultus, Infelix frater turbae sese insinuans clam Tramitibus caecis elabitur, oraque velans
Vertice demita peregrinas exul ad urbes s 2o Moestus abit, poenasque domi, famamque sinistram Formidans, miseramque gemens cum Prole puellam, Quam
4 Ηme rumidaι fluctusJ Supple orira cu- animi imbecillitatem, vel, virer savi par ιman . aut simile quid. ae debitri cy.s A rescitque suM a. i. e. virni i. e. fiam
283쪽
uam Iam atque aegram nuda liquisset in acta, Inter inhumani risum & Iudibria vulgi. Ipse ego tum validus, viridique in flore juventae',
sis Nec linguae nec vocis inops, nec flectere corda Plebis inexpertus stolidae rumore secundo, Vix tamen adversae gliscentia murmura lamae Flectere, vix potui populi compestere voces, Saepe licet vernis factum exsecrarer amaris, s 3o Auctorem sceleris comitem licet esse Lutheri Jurarem sanctae latitantem nomine sectae. Nec minus in terra comes est infamis Ibera Pusio, sed forsan minus est sermidinis illic, Quod Veneris nullo produnt commercia partu.r 3s Sed quid opus toties sese objectare periclis,
Et non parsurae cuiquam committere famae, Cum liceat tuto, liceat rumore secundo
Undique securos Veneris decerpere stuchus Neve mihi fatuas ruris sectare puellas, s o Custodesque gregis calido sub sole recoctas: Sed si qua est matrona potens, ic militia uxor
In locuplete domo viduas exercita noctes: Cum bella externis vir debacchatur in oris, Interea vacuos valido tu Marte penates
s s oppugna, nec blanditiis, nec parce querelis, Nec precibus: primus si non patefecerit arcem Impetus, haud animi timidus frangare, sed inserArma audax: viduae interdum miserere puellae. Ingratum nunc finge virum cum pellice noctessso Ducere, deserto dum secubat illa cubili: Crede mihi, obsepti perfringes claustra pudoris, Atque aliquem invenies aditumi votoque frueris, Praesertim occultos tibi cum consessio bens Nudet, & integrum non sit simulare pudorem. sss Sic tibi per cunctos grassari impune penates Fas erit, & geminos pariter decerpere fructus. Namque ubi prostrati perrupit jura pudoris Foemina, neglecto redimet sua gaudia censiu. Pene mihi exciderat, quod primum pene moneres6o Debueram gnavos ruris genialis alumnos,
i Nuda tisissis in actaJ s. e. in titistre, Gr. -- Uirg. AEneid. U. 6 Ig. At roeul in sola seererae Troades acta Amissum Anchisen flebant -- a me minus J Ηos etiam seqtrentes 27 versus, ad Pene mihi eos geras , Eecis eastis, ut videtur, auribus parcens, in
284쪽
Ut quid quaeque domus praestet, quid vir, mulier
Quaeque, sit in memores id cura reserre tabellas INe, nova cui fuerit provincia ' tradita sorti, Annua vel redimit qui vectigalia, vel quissis Hospes ad externas, ut fit, proficiscitur urbes, Erret inops animi, dubius coenaeque tuisque, Quae petat ignarus, quae vitet tecta, quid inde Speret, ubi certum faciant mendacia quaestum. Atque ubi successor te tardum exceperit κου ς o Iunior, huic tabulis descriptum tradere censum Non satis, arcanis muliebria nomina saltem Punge notis, si qua est animo obfirmata rebelli, Si qua procax. simplex, incesta, proterva, benigna, Cui que notent mores propriis discrimina signis. Πs Sed me praeteritae suavissima mentio vitae
Longius ac volui tenuit. Pars maxima rerum
Restat adhuc, sanctae columen, caput, anchora sectae. Nam vaga sub certas comprendere crimina formas, Et se prodentes animi pernolcere mores 8o Artis opus modicae est, celerique ad discitur usu, Inque peragrandis sola est industria villis. At vero e celsae sublimem sede cathed Mille oculos in se intentos auresque tenere, Et velut injectis tot circumflectere freniss8s ora hominum, & resides animos turbare tumultu, Et molli alloquio trepidos componere m tus, Magnae mentis opus, cui sit solertia prudens, Ingeniumque capax, projecta audacia, promtus Sermo, pudor nullus, firmum latus, acer in Oresso Cui vigor, Ec vocis sonus asper, lenis, acerbus, Ut res cunque seret, cui vultus cereus, Omnes
Transire in formas docilis, mens subdola, fallax, Et recti pravique tenax; pro tempore fingat, Distimulet, simulet, praesens ubi postulat usus.sss Haec quotus in turbae quisque est tot millibus unus Qui praestare potest 3 nisi si cui forte benignus Deucalion raro finxit priccordia faxo. Nec tamen exspectet quisquam dum rhetora fingens Divitis eloquii prima incunabula pandam, 6oo Et vulgata scholis passim praecepta recludam ,
285쪽
Tradere quae possit trivialis cura magistri: Vos, o Calliope, precor aspirate canenti,Majus opus moveo: sed nec per devia Tulli, Aut Fabii longos te circumducere tractus , εος Aut per Aristotelis spineta asperrima conor: Commodius patefiet iter, qua nulla salebra
offendet pulsata pedem, qua semita nostris
Trita rotis noto ceducet limite gressus, Mollia clivosi dirimens compendia prati. σio Primum iter ingressus tenerum de fronte pudorem Excute: nec vacuae est unquam pudor utilis alvo, Nec decet audacem nisi ficta modestia scurram. Quod si naturae vitio male firma ruborem Frons trahit, & subitas confundit purpura malas, clis Tum tibi vel Dictus, vel Bacchi largior usus, Curaque di assiduae meditatio garrula rixae Durabit solidum rubicunda per ora Cruorem. Nec te grammaticas opus est ediscere nugas, Et tetricis languere scholis, tantum elige gnomas Sio Priscorum e libris paucas: tria commata vulti, Uirgilii totidem versus, vel carmen Horati Dimidium: haec omnis ceu condimenta loquelae
Semper habe in promtu, sic crescet opinio. surget Hinc decus, & stupidi magna admiratio vulgi. 6is Novi ego, qui tantum ter quinque Latina teneret Verba, sed ingenii sic dexteritate valebat, Ut quocunque loco, de re quacunsue, Parata Semper & ad nutum posita in statione teneret,
Tαύτ' -αυειζο . . Nec te vox barbara turbet,
6 Io Aut temere erumpens lingua titubante soloecus: Tot sanctos oppone patres: mysteria sacra Turpe est grammaticis submittere colla capistris.
Nec mihi displiceat primo muliebria passas
Flore aevi, hinc effrons audacia nascitur, atque σ3s Foemineum in morem rixandi insana voluptas. Cura sit in primis tibi linguam armare veneno Verborum, upina animas, animas tibi torreat Hecla, Tartara sulphureis volvant incendia sumis
Mixta, tibi nigris Phlegethontias unda cerastisis o Bul-
I ταμ' - ας-- J i. e. Hae resin I. sve boe resistonsio ex adversi reddaro. Quae verba longe frequentissime Homerus r
petit. Alludit ad illud Martialis I. E-
286쪽
6 o Bulliat, & miseras lacerent Cacodaemones umbras, Donec fracta crepent longis sub dentibus ossa. Nec minus horrendos purgatrix flamma vapores Evomat, aeterno nisi quod non ae liuet igne,
Sed precibus vinci queat, de lustratibus undis 6 s Exstingui, Bullis minui, Missisque levari.
Hic ager est divos, nostrique colonia Papae: Nectaris hic sons est, haec vectigalia nouri ordinis, haec fatuo tenduntur retia vulgo. Ista relegatos coelesti a limine manes cso Contineat sedes, donec mercede soluta Extrahat e calida excoctos sornace sacerdos. Is mussct Missas, veniis venetur, & undis Irrorans magicis findat cava busta susurris: Sed tantum dites cruciatu liberet umbras.
6rs Ista tibi ad populum clamanti silva ministret
Tela: nec ut delint metuas, dum scripta manebunt
Virgilii, dum Lombardi rhapsodia , a Thusci
Nugae Antonini, sacri commenta legentur' Gregorii, vel mendici mendacia Thomae. 66o Neve ruant lapsis tam ditia tecta columnis, Quae super aeternam posita est Ecclesia petram, Tu Petrum super aedifica, qui claudere coelum, Tartara qui solus possit, nec tartara tantum Solvere, sed loculos fatuorum, arcae sed avaraeci s V incula, sed stantem plenum ad praelape iuvencam. Haec qui sacrilegis ausit convellere verbis Schismaticus sit dc Haereticus, sit torris A vomae Ollae, opifex scelerum, Furiarum filius, Orci Germen, & in mentem quicquid tibi splendida bilis 67o Suggeret: huc omnes tonitrus, huc fulgura linguae
Con Dum scripta manebum H EAJ ADNnem, diversissimae licet ab iis , qui mox m morantur, notae scriptorem, hic re- senser, quod quae sexto immortalis operis libro de animarum apud inferos ignea purgatione ab ipso traduntur, proxime omnium ad Pontificiorum de suo Purgatorio dogmata accedere videantur. 2 Lombarda rha sinat Petrus Lombardus Episcopus Paris ensis scripsit quatuor I brns Sen entia tim, unde & Magister Senistentiamin est dieius. claruit seculo duo.
3 Thusi in ge AmmisiJ D. Antoninus Archiepiscopus Florentinus . celebris inter Pontificios scriptor seculo floruit X U. praecipua eius opera sunt Summa Theologica Α Voll. & Summa HVunca 3 Parit. 4 Gregorii J Gregorium Arminensem intelligit, qui Commentarios in Pet. Lombardi Sententias scripsit, ob id Dorior Aurbemietis salutatus. Vixit seculo XIV. I rael D. Thomam Aquinatem innuit, qui seculo XIlI. florens Theologiam Scholasticam primus invexit, D Elor Angelieus ideo cognomina uia
287쪽
Congere, proque socis hic depugnetur & aris. Frigida tu Christi & comitum praecepta severis Linque scholis: aut si quis adhuc antiqua requirat Antiquarius, & veterum jejunia patrum, vs Tu, mihi crede, tuae semper memor esto culinae. Et quoniam in proceres vulgus maledicta libenter Accipit, & fandi haec late patet area bella. Furta, latrocinia, & vis. fraus, iniuria, caedes. Atque ingens scelerum semper sese offeret agmen:68o Illic tela tuae poteris dist ingere linguae. Res tamen haec populo longe est grati stima, quando ordo sacerdotum est acri perfusus aceto: Nec locus est alius foecundior, ut neque in ulla
Parte magis vitae regnante libidine tetra. Hic ic crassorum licet abdomen monachorum Arripere, hῖc luxum coeloque minantia tecta Pontificum. fractique malis alimenta popelli In fumum Ec cinerem conversa, domestica castra Scortorum, scelerum artifices, mollesque Cinaedos, 6so Lenones, scurras, balatrones, psallere doctos Semiviros, gestire manu, pede plaudere terram , Et condire novis exotica fercula succis :Praesulis haec sancti quando est non ultima virtus Majorum a magna non degenerare Culina. 69s Interea fac stet mendicus ad ostia Christus, Imploretque fidem vinosi antistitis algens, Et sitiens, saniemque uno non ulcere stillans, Nec ferat ullus cipem . nisi sorte canicula blandari saturo domino elementior ulcera lambat. oo Hic poteris totum Bernardum effundere, manes Ex Acheronte ciere, animaeque audire querelas Implorantis opem. Sed quid numeramus arenam Littoris p hic nunquam , mihi crede, oratio deerit, Dum Papa omnipotens Capitoli immobile saxum os Accolet, imperiumque 3 Pater coleatus habebit. Ner Destrisineret sDistrinxere dicendum fuit vid. Ampi . Cuper. Iv. Obs. s. Ja Dum Papa omnipotensi Versus sunt Vimilii AEneid. IX. 448. paullum imis
3 Paris eo ual Ita Pontificem Rom. ironice appellat: a Joannae enim Papinsae squae mentita sexum circa annum 8ssPonti fieatum erat adepta i rempore . solebant Pontifices Rom. in sella peris forata collocati, ut Pierii verbis utar, viri itatem stiam locuplete 3 testibi. ι approbare At is mos iamdudum exolevit: unde non illepide lusit Joanne, Pania nonius his versibus, Non poteraι squam reserantes aethera cla
288쪽
Ne nimium Sodomam tamen infamemque Gomorraret Ingere, doctores ne culpa redarguat ipsos. Hae ubi jam sueris sat debacchatus arena, Et proceres licuit populo laniare secundo, io Collige Daullatim tete, proceresque jacentes Erige: sint sontes, & nullo a crimine puris Non tamen his cuivis fas obgannire, nec arcto Solucre colla iugo, quamvis moderetur haben sSacrilegus Judas, Romanaque templa gubernet, is Trudat & innumeros ad pallida tartara inanes, Privato mutire nefas: rapiatque seratque, Et laceret totum convulsis cardine mundum:
Tu tacitus specta, dices) mundique ruenti, Vindictam permitte Deo: citiusque parentis io Invalidi jugulum serro reclude, profana
Quam violes dextra rasi male sanus honorem. Verticis; uxorem quamvis mani sestus adulter, Et natos natasque tuas compresserit, & te: Sed nube, atque tace potius, nullumque recuses
72s Flagitium, quam traducas quos unctio sanctos Et rasura iacit, sacraeque licentia Bullae. His ubi praeceptis molles calseceris aures , Tum licet adjicias magnae primordia Missae, Quoque iacerdotum gentem decorarit honor 73o Coeli tuum pater: ut soli sibi fingere numen
Murmure verborum possint, tenuique tarinae E massa generare Deum, genitumque repente Franget e , sacrato fractum mersere talerno,
Visceraque & carnes, cumque albis ossa medullis, 3 s Semianimesoue artus ayidam demergere in alvum Tanta sacerdoti cum sit permissa potestas, Quam neque purpurei possint sibi sumere reges, Quisquis & aetherios bonus angelus incolit orbes, Quisquis & insernas malus. angelus incolit umbras,r o De pane ut numen iaciant, ' de numine φ*: Unde homini fragili haec projecta audacia, ut ausit Christophorum vel Christivorum violare nefando Sacrificum verbo, aut sceleratam impingere dextram 8 Sic ita sacrificos jaciens convicia, vulgus
v Dduubet Primario fignificatu verin stianis auribus horrendum videtur , fimum tam stube hic adhibuisse videtur, i p. ve- sive per i φ enim, sive μ', Interjectinia vel terri est rem foetidam aversantis.
a De numine φ φ J Hoc est i quod chri,
289쪽
7 s Conciliare potes: sic rursum averiere laesi Iram sacrifici poteris, cum numinis instar Essicies sacrosanctum, atque a formidine duri Iudicis exemtum: quamvis fresi me paternum Vicini clament jugulum, matriique morantis 1 o Uota Sibyllinam laqueo finita senectam Nam velut ex usu est cunctis afferre timorem ordinibus, cunctos sic Conciliare necessie. est, Unde vel exigui fulgebit specula lucri. Unum illud moneo, atque iterumque iterumque monebo. 7sr Et tamen haud unquam monitum satis este putabo ; Tarsensis fuge scripta senis, suse toxica nostri ordinis. O primis utinam periis let in annis IA ut mansisset adhuc hostisi licet, ante renatus Vivifica quam lympha etat, tam multa deditat 76o Funera grassatus serro, ingentique procella Assiixisset adhuc tenerum pietatis ovile: Plus tamen adscriptus nobis, plus factus amicus Obsuit: & nisi Funigeri praesaga parentis Cornua cui nomen dederant oracula fallant, 76s Tempus erit, cum Paulinis male credula scriptis Turba sacerdotes templis expellet di aris; Quaeque prope in terris aedes imitantur Olympunt Diruet, ec cineres divorum atque ossa profundo Merget, & immissio victricis lumine veri,no Ostendet populo mysteria nostra profano.
Illa meo, siquidem ventura eli, serior aevo Hora precor veniat. Sed vos, quibus imminet ingens Tempestas, vigilare decet, cunctosque monere opportune, importune, ne incauta Iuventus 73s Occulta attingat prorsus mysteria Pauli, Neve in vulgares vesana audacia linguas Transferat, Indocto non committenda popello. Quae quia non penitus fas est abolere, probatα. Tot serie annorum , quae cautio proxima saltem 78o mcite, ut vulgus tenebris velut abdita caecis Sorbonae haec senibus lippis tractanda relinquat rSed tum cum resides acuerunt pocula sensius. Nostra licet super has sit secta exstructa Columnas Praecipue, non pauca tamen, nec parva supersunt:
290쪽
78s Sed prope jam vulgata, nec artis egentia nostrae. Nec vocis : sed quisque sibi quae tradat, & usu Addiscat, thalamos ceu conciliare jugales,
Aut male conjunctas caumando solvere taedas, . Aut ubr deprenso rupta est concordia moecho, so Uxori a duro veniam impetrare marito. Illa tamen patribus seges olim uberrima nostris, Fingere nocturnos lemures, manesque vagantes Lustrali compescere aqua, magicisque suturris, Frigida nunc tota est; postquam nasuta juventus ps Pectora crassorum male credula ridet avorum, Nec credit nisi quae Scriptura teste probaris, Conjurata licet magnis Sorbona sigillis Figmenta inirmet. Uerum melioribus annis Haec thalami clausas frangebat machina portas,8oo Haec testamenti tabulas mutabat, & ibat Vir peregre Romam, aut Solymam, dum taedia moechum
Iam sibi permissi caperent licti: ast ubi dives Umbra oblita sui paucas in funera Missas Legarat, potiusque suis hona linquere natis
8os Duxerat excedens, quam nostros ungere Caules, Non impune nefas soliti id perscrae priores. Is dolor arma dedit generosis fratribus undam
Ad Ligeris, qua dives agri. qua dives Iacchi
ostentat longe sormosa Aurelia turres. 8io Et nisi cauta parum pietas in fraude paranda Inter tot vigiles Argos deprensa fuisset, Partus honor nostra: foret ic dignatio stetie. Saepe quidem nobis facimus mala multa: AElut cum Alter in alterius damnum sese ordinis armat.
8rs Bema novum sibi Fianciscum jam finxerat, ec jam
Stigmata clara pedum & manuum confixa patebant , Ni vicina dolens augescere commoda livor Ficta renudasset magno ludibria risu. Nec damno leviore Italae sapientia major 82o Illa orae, quae Senensis tacite Catharinae Vulnera dissimulans, pensat mendacia quaestu, Barbaricumque ad sese his artibus attrahit aurum. Sed tamen hoc aevo temere miracula fingi Noluerim, nisi monticolas inter crassosque 81s Pastores: nec pastores jam spernere tutum est. Quando etiam in solas migrat sapientia silvas. Quis rigidos Scotos gelidi sub vertice coeli Aut animum, aut aures, oculoIve habuisse putasset