장음표시 사용
411쪽
vic TORM FAVENT. mutari, nisi corsus ex toto assciatur, ideo dicimus febrem ere assectum & caloris naturalis,& totius corporis hianrani, ob quod princeps in prima quarti dixit, febrem eis:
totius c*poris qualitatein asscientem cor, ideo & morbum copimunem consuevimus eam appellare. P R I M o,quia eius nocumentum coni. municatur toti corpori. SECUNDO , quia communicatur ealori naturali per totum corpus expanso, quod non contingit aliis morbis assicientibus corpora noltra. Quae febris curanda a nobis habet tria genera principalia, ut in lximo de febribus ad Glauconem Galenuscripsti: α secundum numerum trium partium exissentium in corporibus humauis tria sunt ipsius febris penera. Sunt enim mebr humores,& spiritus 'ecessaria ad esse humani corporis. Quonia vi scribitur a Pi incipe prima sen. primi canonis. Ab eis nataralitas corpori= humani primitus resultat. Q d. si seruor hic primo vel succes,uie sit in his membri , nocumentum manifes um causans in actionibus nat tae
Vnum genus sebris habemus: quod genus dicitur Ethica, quasi habitualis facta α assixa. Si xero idem seruori in litimori ,
412쪽
vICTORII FAVENT. 03niam aliorum duorum generum , scilicet putridae & ethicae. i. habitualis. Febris putrida saepius occurrit humanis corporibus. Ideo noster processus erit cirea curam se-brium putridarum. Quarum quaedam sunt acuti morbi, quaedam vero non acuti, sed chronici, iuxta sermonem Galeni in secunda particula aptiorismoru'commento I9. Idco noster processus erit a Curatione se brium putridarum acutarum, demum ad curationem reliquarum veniemus. Ex quoniam febrium putridarum quaedam sunt continuae, quaedam interpoliatae: Primo de cura febrium putridarum continuarum sermonem tractabimus compendiose. Deinde de aliis.
De uiditatefebris putridae continuae
ct acuta in generali. CAP. II.
OLENTES acutam continuam se-brem cognoscere , dicamus cum Galeno in secunda sarticula aphorismorum commento I9. Quod febris acuta continua est, quae cum velocitate sui sit is est magna, etiam ob materiam eius fictam esse subtilem, de nobilem cum velocitate
413쪽
mors. Et quoniam ex veloci motu materiae subtilis hinc inde male assiciuntur membra nostri corporis, & eorum vir tates. Ideo in ipsis saeua fiunt accidentia,ideo dixit quod est magna, iuxta etiam tenorem verborum Galeni in prima particula pronosticorum dicentis : Magnitudinem morbi debexe metiri iuxta saeuitatem accis dentium. Vel dicitur febris continua acuta: quia cum velocitate sui motus, in ea est timor, ut ait Galenus in loco praeali
gato, propter enim Velocem motum ma- lteriae currentis de membro ad membrum,& idem in aphorismo praeallegato acutorum morborum , &c. ait, Virtutes corporum in tantum mesestantur, & alterian in
ut etiam lyse patiens ,& medicus , Massidentes ipli de futura timeant morte:& ideo dixit in ea est timor. Et propter hoc hab iis duo. Primum quod medicus omni solicitudine, M prudentia debet se praeparare ad curationem febrium acutarum continua
secundo,modum pronosticationis in generali in febribus acutis. Semper scilicet timorem in ipsis Prouollicari. De
414쪽
VICTORII FAVENT. mcontinua acutae se bris in centrali.
ET νεηκrs continuae acutae in generali adsunt causae: quas Medicus debet
cognoscere antequam ad curam accedat,
ut est dictum Galeni, in primo regiminii vacutorum, commento tertio, ostendentis:
Neminem debere febrem curare, nisi no- Uerit causam. Item , primo de febribus ad Glauconem dicit Galenus, Quod oportet Medicum aegritudinem , & causas , α tempora earum tognoscere. Sic igitur huius labris tria erunt genera causarun7, iuxta modum determinationis Galeni in tertio tegni,& in libro de causis pulsuum: cause scilicet antecedentes , coniunctae, M primitiuae. Quae ad nostrum modum loquendi consuetum secundum Galenum,ad duo possunt reduci . scilicet ad genus caL- sarum intrinsecarum & extrinsecarum. i Caulae igitur coniunctar hiat is febris continuae in genere, est ipsa putredo, quae licet multotiens non iungatur cordi per se, per putridam tamen effumationem ad cor- ipsum attingit, ut dicam putredinem cum essumatione putrida esse causam coniunctam febris. Q propter eum intenti
415쪽
atiua ex tertio tegni sit causam rem uere aegritudinis, recte considerabis hanc se brem non posse amoueri, nisi amota putredine una cum putrida essumatione ad cor. Cuius causae coniunctae aliae etiam sunt non multum distantes ab ea, quas rigus medicorum appellat etiam ca coniunctas: ut est prohibita transpiratio , & euentatio humoris, qui in nostro corpore non potest euentari qui a scitur calore extraneo, & ita putrefiet, iuxta illud Aristotelis quarto Meteororum: Putredinem esse corruptionem innati caloris ab aliena caliditate in unoquoque humido. Huius autem prohibitae transpirati nis causa est, humorum coartatio in venis. Nam cum ipsi coartantur & ingrossantur ibi prohibetur eorum euentatio. Cuius coartatiouis humoru causa est oppilatio. Quapropter si omnes has reru causas co iunctas velimus dicere , immediatiorem tamen causam caeteris, dicemus esse putredinem ipsam cum effumatione putrida ad cor. Quare ipsius Medici intentio
curativa in ipsa erit, solicitare remotionem oppilationis , coartatio uis Luna rum . prohibitae transpirationis, & putre dinis cum sua effiamatione putrida . Cau- . civeso antecedentes continuae subris acu-
416쪽
tae, erit multitudo humorum existentium ad intra venas grossorum & viscosorurn, qui dicuntur esse causae obstructionis meatuum corporum , & inde prohibitae transpirationis, & ita putredinis, & post putridae essumationis, & ipsius febris. Quare medicus in actu practico so- lers in praeseruando ab hac febre, debet sitis tempor bus solicitare aequationem grossorum,& viscosorum biliriorum qui utique dicuntur esse obstructionis me tuum corporis) & eorum a corpore eva
Secunda causa antecedens , potest esse siccitas quaedam magna reperta in venis corporis humani , ut contingit in inflammativa aestate, propter quod natura cogitur ad venas tranere multitudinem humorum,& praecipue calidorum : quia habiliores sunt ad motum, a quorum calidicam velut ab extraneo,humores in venis supercalefacti putrefiunt,& febres faciunt. Causa vero syimitiva, est causa extrinsecus operans, quae primitiva dicitur,quia
primum mouet antecedentes causas scilicet & coniunctas. Coniunctae autem & antecedentes eam mouere non possitiat, imcut est aeris intensa caliditas, aqua non sollim si iritus, inflammantur,sed &humoros.
417쪽
a calido extraneo putrefacti humores febres causant vi plerunque contiagit in aestate valde calida. Secunda causa primatiua, potest esse mala qualitas impresia aeri, ut in locis pestiferis, in quibus aer mala illa, pest sera qualitate affectus, ingrediens corpora humores nostri eorporis asscit, & siel utredinein quandam causat, quam pes Lentiam dicimus, de qua infra sermonem habebimus. Tertia. causa primitiua, potest esse vehemens frigiditas aeris, a qua serrantur Porositates corporis, ut inde sumi mali e x hala re non queant. Et quasi perAntiperista siti supercalefacit eos humores. Et tanquin a calido extraneo putrefiant,& febres pultidas acutas causam:Vt plerun que contingit euentus febrium continuarum in tempore hyemis.
Aliae autem primitiuae possunt esse causae a cibo,& potu secundum diuersitatem qualitatum illis aduenientium , a quibus possunt humores in eorpore putrefieri, &febres causari. Et haec pro causis generali
418쪽
vICTORII FAVENT. 377 De Signis continuarium . ct acut
rum febrium in generali. P. IIII.
SI G N A,quibus febrem continuam ac tam dignoscemus, generaliter sunt. iCapitis dolori materia enim febris cum sit in continua ebulitione a superfluo putriado calore mali effumant vapores, qui attingentes pelliculas cerebri malitiam complexionis causant in eis, & extendendo solutam continuitatem: propter quod capitis dolorem eisciunt. Secundo , capitis calor, & totius corporis : quoniam cum materia faciens hane febrem dicantur esse in ambitu totius cor poris, tunc caliditate totum corpus assicit. Et quia fumi eleuati leues, caput attingunt, ideo caput , & totum corpus calet, hoc autem non contingit in aliis febribus
Tertio, febris inten sis , quoniam cognoscitur per continuum augmentum caloris in toto, quia materia eius est subtilis,&de facili inflammabilis. Ideo propter hoc intenditur in t caliditate cordi communicata, propter quod febris conti
Quarto, caliditatis penetratio ad inte-
419쪽
riora manus tangentis cum caliditate mordaci: cuius caula est materia febris subtilis,& facile penetrabilis, vehemeti caliditate fundata potius in sicca materia.Ideo caliditas manum tangentis facile penetrabit. Cuius oppositu contingit in febre Ethica. Cum en im calidum sit in humido membrorum,poti sis ad lenitatem quandam,&an dinam caliditatem declinat. Quinto , vigiliarum instantia , eum enim vapores a minera putredinis eleuati ad cerebrum, calidi & sicci , sint natura igne.i, apti sunt sua caliditate resol ciere cerebri humiditates , & vigilias in docere. fit enim somnus naturaliter humido ae
Sexto, angustia totius corporis, & inquietudo. Materia enim febris continuae
subtilis est, & mobilis, & hinc inde ad omnes corporis particulas mouetur , ut hanc pungendo, alteram agitando, non reli quit membra in uno stu quiescere, nec t
Septimo, sitis intolerantia,& vehememtia. Cum enim a minera putredinis facientis hanc febrem continuam acutam, eleuentur vapores calidi, & sicci, ad superiores partes: ut ad orificium stomachi, ad
meri, ad linguam , & ad palatum ericiunt 7 cal
420쪽
s ealiditatem,& siccitate ina membris illis.s Oetauo, ariditas, & ardor linguae, & p Iati, propter eandem dictam causam. Nono, pulsus velocitas . Cum enim
febris sit calor extraneus in e Ide accensus, quant6 febris maioris fuerit acuitatis, tanto intestore calore extraneo cor afficietur. Quare etiana cor tuc maiori euentationc indigebit, pio pter quam pulsus velocitatur: & quia motus anhelitus sequitur motum pulsus, ideo volocitatur anhelitus ,&velocior redditur. Decimo, urina rubea, tincta aliquando multa ciuinitate, quia rubedo & citrinil tas ealoris affectus sunt, & quanto est gradus tubedinis, vul citrinitatis maior, tanto ab illo diiudicabis maiorem calorem.& sic a mineia febris contingit signum inseparabile rubedo urinae , si liter tiniactura citrina.
Nec mireris, si in primis diebus non appareat rubca, vel citrina: quia materia peccans non bene permixta adhuc sangui-i ni est. Et hoc modo, niti in primis duobus , vel tribus diebus,vrina sic apparuerit, no debetur phlebotomia in febre continua in primo d je, vel secudo: quia materia noni bene adhuc sanguini permixta est. Quod si talis pei mixtio prima die apparςt, fiat